Μόλις την περασμένη Κυριακή, 26 του Απρίλη 2009, στο Τουίτερ διαβάζαμε:
http://twitter.com/DelaraDarabi/status/1623133610Delara Darabi is alive today because of YOU. Keep the heat turned up on Iran. FAX Ahmadineejad 98 21 649 58 80 email info@leader.irΓια την υπόθεση της Delara Darabi μπορεί κανείς να ενημερωθεί και εδώ:
http://en.wikipedia.org/wiki/Delara_Darabihttp://video.google.com/videoplay?docid=533103998986446192 (βίντεο)
Η Ντελάρα κατηγορήθηκε για τη δολοφονία μιας πλούσιας ξαδέρφης του πατέρα της. Τα στοιχεία της ενοχής τα πρόσφερε η ίδια με την ομολογία που έκανε σε πρώτη φάση για το έγκλημα. Αργότερα όμως η Ντελάρα υποστήριξε πως ο ένοχος ήταν ο φίλος της, Amir Hossein, 19 χρόνων την εποχή που έγινε το έγκλημα. Εκείνος λοιπόν, σύμφωνα με την Ντελάρα, την έπεισε να πάρει την ευθύνη της δολοφονίας επειδή ήταν μόλις 17 χρονών και πίστευε πως δε θα της επέβαλαν τη θανατική ποινή, σύμφωνα με τους διεθνείς κανονισμούς.
Έτσι η νεαρή και ερωτευμένη Ντελάρα, παρέκαμψε τη δολοφονία της θείας της και προσπάθησε να σώσει τον αγαπημένο της. Παραδέχθηκε ενώπιον των αρχών πως εκείνη σκότωσε την 65χρονη γυναίκα και μητέρα τριών παιδιών, με σκοπό τη ληστεία. Και οι αρχές προχώρησαν στη δίκη... Άλλα στοιχεία ενοχής δε βρέθηκαν αλλά και τι χρειάζονται όταν υπάρχει ομολογία;
Από κει και πέρα, το ιρανικό δικαστήριο παρά τους διεθνείς κανονισμούς για μη επιβολή θανατικής ποινής σε δολοφόνους κάτω των 18, αποφάσισε να εκτελεστεί η ένοχος. Αυτό δεν είναι κάτι καινούριο στο ΙΡΑΝ. Και η Ντελάρα προφανώς το γνώριζε όταν θέλησε να παραπλανήσει τις αρχές... Γιατί λοιπόν το έκανε; Τόσο ερωτευμένη ήταν που αδιαφόρησε για τη δική της ζωή; Και τόσο ερωτευμένη που να προτιμήσει την προστασία του ενόχου όταν το θύμα ήταν και συγγενής της;
Βεβαίως κανείς λογικός άνθρωπος δεν υποστηρίζει τη θανατική ποινή. Αλλά και κανείς λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να μη λάβει υπόψη και τα λάθη της ίδιας της Ντελάρα. Όπως και να μην αφήσει ερωτηματικά για το πότε έλεγε την αλήθεια. Στην αρχή; Ή μετά την απόφαση του δικαστηρίου που κατάλαβε τι την περιμένει;
Κι έπειτα είναι και το άλλο. Λέμε όχι στη θανατική εκτέλεση όταν ο δολοφόνος είναι κάτω των 18... Δηλαδή στα 17 ένας άνθρωπος δεν έχει επίγνωση τι σημαίνει αφαιρώ τη ζωή ενός συνανθρώπου μου; Και μόλις περάσουν τα γενέθλια των 18 την αποκτά ξαφνικά;
Στη χώρα μας μετά την υπόθεση του μικρού Άλεξ από τη Βέροια έχουμε όλοι προβληματιστεί τα μέγιστα για την εγκληματικότητα των ανηλίκων. Και πολλοί από μας διαμαρτυρηθήκαμε για την ατιμωρησία ουσιαστικά στη δική μας πατρίδα των ανήλικων που εγκληματούν.
Είναι δύσκολα θέματα να λάβει κανείς απόλυτη θέση. Και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.
Προσωπικά στη θανατική καταδίκη και ανεξάρτητα από την ηλικία του ενόχου λέω όχι. Δεν μπορούμε να αφαιρούμε τη ζωή από τη στιγμή που δεν μπορούμε και να δώσουμε ζωή. Υπάρχει ύβρις στο σημείο αυτό. Και τα θύματα γίνονται θύτες.
Από την άλλη κάθε έγκλημα δεν έχει μόνο ένα ένοχο. Και ειδικά για τα παιδιά και τους ανήλικους πρώτα στο σκαμνί χρωστάμε να βάλουμε εκείνους που είχαν ευθύνη για τη διαπαιδαγώγησή τους. Οικογένεια και Πολιτεία κυρίως αλλά και γενικότερα κοινωνία.
Όμως και η ατιμωρησία δεν είναι λύση. Ακόμη και για παιδιά πολύ μικρότερα από την άτυχη Ντελάρα... Όση πίκρα και αν μας προκαλεί η είδηση της εκτέλεσης της 22χρονης Ιρανής που μέσα στη φυλακή ανέπτυξε και καλλιτεχνικά ταλέντα, ζωγραφίζοντας τη φρίκη του θανάτου που έβλεπε να την πλησιάζει και γράφοντας και λίγα ποιήματα.
Μικρό δείγμα της εικαστικής δημιουργίας της Ντελάρα Νταράμπι μέσα στη φυλακή και αναμένοντας την εκτέλεση της θανατικής καταδίκης. Τα έργα της εκτέθηκαν και σε εκθέσεις αλλά και μέσα από τον παγκόσμιο ιστό ταξίδεψαν σε όλες τις γωνιές του πλανήτη, αγγίζοντας τις ευαίσθητες χορδές εκατομμυρίων ανθρώπων.
Ασπίδα της προσπάθειας να σωθεί από την εκτέλεση στάθηκε το εικαστικό της έργο, που πραγματικά συγκλονίζει με το δραματικό μήνυμα που εκπέμπει. Αλλά και η τόσο τρυφερή ηλικία της δημιουργού. Τώρα το χέρι που το δημιούργησε είναι νεκρό...
Προβλέπω πως το έργο της τώρα θα αποκτήσει αίφνης μια τεράστια αξία και διάφοροι "φτωχούληδες" θα προσφέρουν εκατομμύρια για να αποκτήσουν ένα πίνακα της Ντελάρα... Έχουν ανάγκη οι άνθρωποι από δραματικές ιστορίες...
Ποιος όμως έχει το κουράγιο να παραμερίζει το συναίσθημα και να ψάχνει βαθύτερα; Την αφόρητη θλίψη από το τραγικό τέλος αυτής κοπελίτσας να ξεχωρίζει από τη λογική εξέταση του όλου θέματος;
Και να σκέφτεται πως χιλιάδες άλλα παιδιά για άλλους λόγους πεθαίνουν καθημερινά; Πώς μπορείς τον ένα θάνατο να μετατρέπεις σε μέγα γεγονός όταν εκατόμβες είναι οι νεκροί; Ένα θάνατο που επιτηδευμένα σε σημαντικό βαθμό προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν σε βάρος της χώρας που συνέβη. Λες και μόνο εκεί ισχύει η θανατική ποινή. Όχι, δε δέχομαι από χώρες που δολοφονούν χιλιάδες παιδιά σε όλο τον κόσμο, να παριστάνουν τους υπέρμαχους της σωτηρίας του ενός. Και είναι άλλο αυτό και άλλο η θλίψη για το χαμό του κοριτσιού. Τελείως άλλο.
Όπως και τελείως άλλη ήταν αυτή η ιστορία με τις παρόμοιες περιπτώσεις γυναικών του τρίτου κόσμου που απασχόλησαν τη διεθνή κοινή γνώμη ως τώρα. Εκεί είχαμε γυναίκες που βιάστηκαν και τιμωρούνταν με λιθοβολισμό ή άλλα παρεμφερή. Δεν είχαμε μια νέα κοπέλα που με τον αγαπημένο της δολοφονούν μια θεία της για λεφτά. Τι σημασία έχει ποιος κρατούσε το μαχαίρι; Κι ακόμη είχαμε τη δική της ψεύτικη ομολογία αντί για συναίσθηση του κακού που έγινε. Κι έπειτα όταν κατάλαβε τι την περιμένει, και τον αγαπημένο της ξεπέρασε και με κάθε τρόπο προσπάθησε να συγκινήσει την ανθρωπότητα για να γλιτώσει. Λέω ΟΧΙ στη θανατική ποινή αλλά και όχι λέω στη συμπεριφορά της. Και πριν και μετά...
Στο κάτω κάτω αφού τόσο ... γενναία θέλησε να γλιτώσει τον αγαπημένο της, το ίδιο γενναία ας βάδιζε και προς το θάνατο. Και όσο ο δικός της θάνατος την τρόμαζε, το ίδιο να μετρούσε και το θάνατο της θείας της. Και το τεράστιο κενό της μάνας στα τρία παιδιά που άφησε εκείνη πίσω της ορφανά.
Είναι για τούτο που τα έργα της χάνουν κάθε γνήσια καλλιτεχνική αξία και μένουν μόνο οι σπαρακτικές κραυγές της καλλιτέχνιδος. Καμία σχέση με την τέχνη την ελληνική. Και το αγέρωχο μάτι μπρος στο θάνατο ως νόμο της φύσης. Στα έργα της Ντελάρα Νταράμπι αντίθετα, έχουμε την εκκωφαντική έκρηξη της μικροψυχίας του ανθρώπου που βρίσκεται ενώπιος ενωπίω όχι μόνο με το θάνατο αλλά και με τις συνέπειες των επιλογών του. Δεν μπορείς παρά να τη συμπονάς. Αλλά δεν μπορείς να τη θαυμάζεις.
Τι; Τι άφησε πίσω της αυτή η κοπέλα άξιο θαυμασμού;
Και η μεγάλη θλίψη είναι αυτή. Που έτσι μεγαλώνουμε σήμερα τα παιδιά μας. Κι εμείς, όλοι εμείς, οι μεγάλοι ένοχοι. Ποιος όμως από όσους αγωνίστηκαν να τη σώσουν θα βρει τώρα το θάρρος να υψώσει το χέρι και άφοβα το φταίχτη να χτυπήσει; Μην το ελπίζουμε. Μόνο κροκοδείλια δάκρυα για το θάνατο της μικρής Ντελάρα...
Και κάπου εκεί στην Περσία ξεχασμένα θα μείνουν τρία πικρά χαμόγελα... Τριών παιδιών - παιδιά δεν ήταν κι εκείνα; - που έμειναν στην αφάνεια τα δάκρυά τους τόσα χρόνια. Δεν ξέρω ούτε τα ονόματά τους να σας πω. Δεν τα εντόπισα πουθενά. Τόση η ανθρωπιά μας... Όση και η επίπλαστη ανθρωπιά στον πόνο της μάνας του Άλεξ...