Educandus Extreme

Καθόμουν σήμερα στην παραλία και έβλεπα στο βάθος να παίζουν οι άνθρωποι διάφορα σπορ θαλάσσης:


Και πέρασε σαν αστραπή η σκέψη... Για τα extreme sports και όλα τα άλλα επικίνδυνα που αγαπούν τα μέλη του Εντουκάντους.

Αλήθεια, το έχετε προσέξει; Υπάρχει μια γενικότερη τάση όλων σχεδόν των μελών προς επικίνδυνες ενασχολήσεις ή και απασχολήσεις.

Άλλοι κατεβαίνουν σε σπήλαια και βάραθρα, άλλοι ανεβαίνουν σε βουνά, άλλοι ή μάλλον άλλες... τρέχουν σε ράλι, (μερικές σε επίσημα και μερικές Μελινάκι σε ανεπίσημα... ) άλλοι (και άλλες) επιδίδονται σε καταδύσεις, και άλλες έχουν κάνει επάγγελμα τη συμβίωση με τον κίνδυνο ταξιδεύοντας με καράβια στους ωκεανούς όλης της γης.

Δεν μπορώ να πω ότι δε μου αρέσει αυτό το στοιχείο. Ίσα ίσα...

Λέω μάλιστα μήπως πρέπει να αλλάξουμε και τον τίτλο του φόρουμ από Χώμα Εντουκάντους σε Εντουκάντους Εξτρίμ...

απορία: Το άδειασμα νταμιζάνας τσίπουρου ανήκει στα εξτρίμ ή όχι;;;

Άνοιξε ένα θέμα για την ελεύθερη κατάδυση,
και θα σου το στολίσουμε αναλόγως.

Και πριν ... αλέκτωρ ξαναλαλήσει... ήρθαν οι σοφές οδηγίες της Κέλλυ να μας θυμίσουν πως η θάλασσα δε θέλει μαγκιές.

Δεν ξέρετε πόσο χάρηκα.

Γιατί έτσι ακριβώς φέρνονται όσοι πραγματικά αγαπούν τα επικίνδυνα. Γνωρίζοντας τους κινδύνους και λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα. Όχι τζάμπα μάγκες που απλώς αγνοούν τους κινδύνους που ελλοχεύουν.

____________

Διώνη, προφανώς δεν περιμένεις απάντηση...

Η αλήθεια είναι ότι κάθε καλοκαίρι μαζεύουμε κάποια παλληκάρια
από τους βυθούς, δυστυχώς.

Αν κάποιοι την έχουμε γλυτώσει και δεν είμαστε στη θέση τους,
δεν είναι ότι είμαστε πιο μάγκες, πιο γνώστες από αυτούς.
Απλά μάλλον έχουμε σταθεί πιο τυχεροί στην κρίσιμη περίσταση,
και οι συμπτώσεις ήταν υπέρ μας.

Έχω να διηγηθώ αρκετά περιστατικά, που δείχνουν πώς το ότι
γράφω τώρα είναι και περισσότερο θέμα τύχης.

Πριν μερικά χρόνια ένας "σκαφάτος" φίλος μου είπε να πάμε να
βουτήξουμε σε μία μεσοπέλαγη ξέρα.
Γνωστός ο τόπος σε αυτόν, άγνωστος σε εμένα.
Συμφωνήσαμε συντροφικό ψάρεμα.
Στην πρώτη βουτιά του φίλου ένας γεροσαργός ήταν περασμένος
στην ταϊτιανή.
Διάλεξα από ένστικτο μία πέτρα κάπου στα 19-20 μέτρα.
Στην πρώτη προσέγγιση δεν φάνηκε τίποτα, και κοιτάζοντας
το εσωτερικό της τρύπας ένα μεγάλο ψάρι ξεκίνησε από το βάθος
προς τα έξω για να διερευνήσει την κατάσταση.
Βραχωμένη συναγρίδα σκέφτηκα, και μόλις το ψάρι διπλάρωσε
πάτησα την σκανδάλη.
Χτυπημένο το ψάρι γυρίζει γρήγορα προς το εσωτερικό.
Με μία άτσαλη κίνηση προσπαθώ να πάρω τα μπόσικα του
μουλινέ για να εμποδίσω το βράχωμα του ψαριού.
Με την απότομη κίνηση βγαίνει το πέδιλο από το αριστερό πόδι
και χάνεται μέσα στα φύλλα της ποσειδωνίας.

Αντιλαμβάνομαι την δύσκολη κατάσταση που προκύπτει.
Δεν έχω τα δευτερόλεπτα να ψάξω το πέδιλο.
Προέχει να ανέβω στην επιφάνεια.
Παρατάω όπλο και ψάρι για να αναδυθώ.
Μάταια όμως, η καταβύθιση είναι μεγάλη και ένα πέδιλο δεν
μπορεί να την υπερνικήσει.
Προσπαθώ να ξεκολλήσω από το βυθό αλλά δεν μπορώ.
Κοιτάζω στην επιφάνεια. Ο φίλος μου ψηλά με κοιτάζει αλλά δεν
έχει πάρει είδηση τι παίζει κάτω.
Μόνη σωτηρία το σχοινάκι που με συνδέει με την τσαμαδούρα
στην επιφάνεια.
Λύνω τη ζώνη βαριδιών και με τεντωμένο το χέρι απαλλάσσομαι
από αυτή.
Ευτυχώς που είχα κάνει την άσκηση πολλές φορές στα ρηχά.
Χωρίς βαρίδια με ένα πέδιλο και τραβώντας με τα χέρια το σχοινάκι
της τσαμαδούρας ανεβαίνω προς τα πάνω.
Στα μεσόνερα ο φίλος έχει πάρει είδηση τι γίνεται, και ξεκινάει
προς τα κάτω.
Βγαίνω στην επιφάνεια σκαστός. Έχω μπλαβίσει ολόκληρος και
νοιώθω ένα μυρμήγκιασμα στα πόδια.
Σημάδι πόσο κοντά είχα φθάσει στην υποξία.

Όσο και αν ακούγεται ανορθόδοξο από τότε είπα στον εαυτό μου
να μην εμπιστεύομαι τη ζωή μου σε άλλον. Είπα μέσα μου φίλε
εσύ και ο εαυτός σου.
Από τότε μοναχικό ψάρεμα όσο και αν ακούγεται λάθος.

Συν Αθηνά και χείρα κίνει, Βοιάτη.

Τον τυχαίο παράγοντα δεν μπορείς να τον αγνοήσεις αλλά ακόμη και όταν η κακοτυχία δημιουργήσει ένα σκηνικό σαν αυτό που περιέγραψες, η κατάλληλη εκπαίδευση και η εμπειρία είναι τα μόνα όπλα.

Όσο για τους συντρόφους... Χρειάζονται αυστηρά κριτήρια επιλογής. Τον συγκεκριμένο που ανέφερες ο καθένας νομίζω που έχει νου και γνώση δε θα τον εμπιστευόταν ποτέ ξανά και θα προτιμούσε να πάει ολομόναχος για ψάρεμα...

Όχι. Μιά χαρά ήταν η παρέα.

Υπεύθυνο άτομο, και καλός βουτηχτής.

Απλά ήθελα να τονίσω ότι το ότι είμαστε με
παρέα μας δημιουργεί μία επικίνδυνη ψευδαίσθηση
ότι είμαστε ασφαλείς.

όμως δεν είναι έτσι. Υπό προϋποθέσεις το ζευγάρι μας
μπορεί και να είναι η σωτηρία μας, αλλά αυτό δεν είναι
και απαραίτητα έτσι.

Είναι η ιδιαιτερότητα αυτή της καταδυτικής δραστηριότητας,
σε σχέση με τα χερσαία σπόρ.

Σε ένα ατύχημα της ξηράς μπορείς να την βγάλεις με κάποιο
σπασμένο χέρι, κάποιο σπασμένο πόδι, κάποια σπασμένα
πλευρά, κάποιους μήνες νοσοκομείου.
Όμως την γλυτώνεις.

Στη θάλασσα είναι να μη συμβεί. έτσι και συμβεί δεν έχει
μέση κατάσταση. Φθάνουν 2-3 λεπτά να μην οξυγονωθεί ο
εγκέφαλος και να έχεις φύγει.

Πολλά από τα σημεία του άρθρου που έγραψα έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα. Είναι όλα εμπνευσμένα από την πραγματικότητα από την πρώτη έως την τελευταία λέξη. Υπάρχουν πολλοί παράμετροι σε αυτά που αναφέρομαι αλλά για να τους γράψω θα ήθελα τόμους ολόκληρους. Κάποιος άλλος μπορεί να έγραφε κάτι διαφορετικό. Όλοι όμως θα βγαίναμε στο ίδιο συμπέρασμα. Ότι η θάλασσα θέλει προσοχή.

Βοιάτη, αν θέλεις να κατεβαίνεις μόνος σου κάτω, έχεις κάθε δικαίωμα. Αυτό το κρίνεις σύμφωνα με τη δική σου εμπειρία και είναι σεβαστό. Αν παίρνεις όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας τότε ούτε λόγος.

Κάποιοι όμως μπορεί να έχουν μικρότερη εμπειρία στην αντιμετώπιση διαφόρων καταστάσεων.
Η στραβή είτε από τύχη είτε από αμέλεια δεν αργεί να γίνει, στον οποιονδήποτε.

Υπάρχουν αρκετές τέτοιες περιπτώσεις. Οι περισσότεροι εντοπίστηκαν μόνοι χωρίς ζευγάρι.
Δεν μπορώ να δεχτώ ότι ήταν μόνοι επειδή θεωρούσαν ως επικίνδυνη ψευδαίσθηση ασφάλειας να έχουν έναν φίλο δίπλα τους. Απλά δεν τους ενδιαφέρει το θέμα. Το αγνοούν.

Χαρακτηριστική η περίπτωση πέρυσι το καλοκαίρι όπου ένα νέο παιδί ψαροντουφεκάς, αναδύθηκε στην επιφάνεια και αυτός σχεδόν σκαστός. Παράτησε ψαροντούφεκα, βαρύδια και προσπάθησε να βγεί στην ακτή.
Σε ημιλιπόθυμη κατάσταση και με αίματα να τρέχουν από την μύτη καταφέρνει να βγεί για να καλέσει σε βοήθεια. Μάταια όμως δεν υπήρχε κανείς να τον βοηθήσει. Με ότι δυνάμεις είχε κατευθύνθηκε προς το αυτοκίνητο του. Αγκομαχώντας οδηγεί για κάμποσα χλμ όπου φτάνει έξω από το σπίτι του που ήταν σχετικά κοντά.
Βγαίνει έξω και στη προσπάθεια του να μπει στο σπίτι για να ειδοποιήσει τους δικούς του δεν προλαβαίνει και καταρρέει στα σκαλιά έξω από τη πόρτα. Η μητέρα του χωρίς να έχει ακούσει τίποτα αλλά έχοντας τη διαίσθηση ότι κάτι κακό συμβαίνει, ανοίγει ασυναίσθητα τη πόρτα, και αντικρίζει κατάχαμα το παιδί της. Ο νεαρός σώθηκε.

Επίσης πολλές είναι και οι περιπτώσεις που κάποιος σώθηκε από το ζευγάρι του.
Φαίνεται ο πειρασμός είναι μεγάλος για τη κατάκτηση μεγάλων ψαριών και δεν βλέπουμε πως ευβρισκόμενοι μέσα σε μία όαση τα πάντα μπορούν να σβήσουν.

Μη ξεχνάμε ότι γεννηθήκαμε για την επιφάνεια, δεν ζούμε στο βυθό, γιαυτό πρέπει να θυμόμαστε ποια είναι τα όρια μας και μέχρι που φτάνουν.
Τόσο σημαντική είναι η παρουσία δευτέρου ατόμου και μια δικλείδα ασφαλείας παραπάνω δεν βλάπτει.

Οι κίνδυνοι που προκαλούνται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, ως απροσδόκητοι και ασαφείς, τις περισσότερες φορές είναι εξαιρετικά ύπουλοι και έχουν την ικανότητα να εκθέσουν τους πλέον συνετούς.

Κέλλυ χαίρομαι που έχεις τη διάθεση να συνεχίσεις
το διάλογο σε ένα τόσο πραγματικά ενδιαφέρον θέμα,
που δεν αφορά μόνο την αναψυχή μας, αλλα μερικές
φορές και την ίδια μας τη ζωή.

Δεν είπα κάτι διαφορετικό.
Διευκρίνησα ότι αυτό που λέω είναι ανορθόδοξο.
Δεν προσπάθησα να προτρέψω στο μοναχικό ψάρεμα,
που για διάφορους λόγους είναι μία προσωπική μου
επιλογή.
Προσπαθώ να αποτρέψω από την αντίληψη ότι σώνει και
καλά το ζευγάρι μας είναι η ασφάλεια μας και η σωτηρία μας.
Γιατί αυτό μπορεί να είναι πιο επικίνδυνο απο το να είμαστε μόνοι.

Έχουν συμβεί περιστατικά που η υποξία έχει συμβεί μετά την
ανάδυση, και τότε η παρουσία ζευγαριού είναι καθοριστική.

Όμως δεν συμφωνείς, να το πιάσουμε το θέμα απο την αρχή;
Να μιλήσουμε για καταδυτικό αντανακλαστικό.
Για τη φυσιολογία της ελεύθερης κατάδυσης.
Γιατί αν δεν την γνωρίζουμε, δεν γνωρίζουμε τίποτα.

Και αφήνω το θέμα των ορίων, γιατί είναι μεγάλη η κουβέντα
του.

Ας μιλήσουμε για το λεγόμενο καταδυτικό αντανακλαστικό.

Ή μάλλον καλύτερα ας πάμε πίσω καμμιά 350νταριά εκατομμύρια
χρόνια.
Σε εκείνη τη μακρινή εποχή που η ζωή αποφασίζει να εξελιχθεί και
να εγκαταλείψει το νερό.
Τότε που αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης είναι να φανούν
τα πρώτα αμφίβια για να εξελιχθούν αργότερα στα πρώτα ερπετά,
ενώ στις θάλασσες αφθονούν ήδη οι καρχαρίες.

Αργότερα θα αναπτυχθούν τα δάση, μέχρι που να φθάσουμε στο
Ηώκαινο, καμμιά σαρανταριά εκατομύρια χρόνια πρίν δηλαδή, για να
εμφανιστούν τα σύγχρονα θηλαστικά.
Τα οποία αργότερα και αυτά διαχωρίστηκαν, αποφασίζοντας άλλα να
μείνουν στο νερό και άλλα να προσαρμοστούν στην ξηρά.

Τελευταίος κρίκος σε αυτή την εξελικτική διαδικασία ο άνθρωπος.
Ένα ανώτερο θηλαστικό φτιαγμένο για να ζεί σε συνθήκες στεριάς.
Πού όμως όσο μακρυνό να είναι για αυτόν, στο DNA του έχουν
καταγραφεί εκείνες οι αναμνήσεις της αρχέγονης ζωής μέσα στο νερό.

Τα δελφίνια, οι φάλαινες, οι θαλάσσιοι ελέφαντες, οι φώκιες, είναι
οι μακρυνοί μας συγγενείς που έμειναν στο νερό αναπνέοντας με
πνεύμονες.
Τούτο σημαίνει ότι δεν μπορούν, όπως τα ψάρια, να είναι συνέχεια
κάτω απο το νερό.
Μπορούν να μείνουν κάτω απο το νερό λιγότερο απο δέκα λεπτά, αυτό
όμως δεν τα εμποδίζει να καταδύονται σε βάθη 600 μέτρων, και να
κυριαρχούν στούς ωκεανούς.

Καταφέρνουν να μένουν τόσο χρόνο κάτω απο το νερό μόνο με
μία ανάσα που γεμίζει τα πνευμόνια τους, χάρη στο λεγόμενο
καταδυτικό αντανακλαστικό.

Συνεχιζομενης αυτής της θεωρούμενης εξελικτικής
διαδικασίας όσοι οργανισμοί παρέμειναν στο νερό διατήρησαν τα βράγχια.
Απομεινάρι αυτής της απόπειρας της Φύσης, και ενδιάμεση κατάσταση
τα αμφίβια και τα θαλάσσια θηλαστικά που αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν
το νερό.

Παρά τα εκατομμύρια χρόνια που χωρίζουν αυτή την εποχή που η ζωή
μεταφέρθηκε στην ξηρά, εντούτοις στους οργανισμούς αυτούς, αυτή
η μακρινή ανάμνηση είναι γονιδιακά καταγεγραμμένη.
Έτσι η οποιαδήποτε επαφή τους με το νερό ανακαλεί έστω και
υποτυπωδώς στη γονιδιακή τους μνήμη ξεχασμένες αναμνήσεις και
συμπεριφορές.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό.
Αν πάρουμε έναν άνθρωπο που ποτέ δεν έχει έλθει σε επαφή με το
νερό και τον βάλουμε να κολυμπήσει στη θάλασσα ή σε πισίνα, τότε
θα συμβεί το εξής:

Όταν το νερό καλύψει το σώμα του μέχρι το ύψος του λαιμού,
τότε θα αισθανθεί μία δυσφορία και μία δυσκολία να αναπνεύσει
η οποία οφείλεται στην υδροστατική πίεση που ασκεί η μάζα
του νερού στον θωρακικό χώρο και τους πνεύμονες.
Όταν το νερό καλύψει και το κεφάλι τότε εκδηλώνεται το καταδυτικό
αντανακλαστικό το οποίο έχει τα εξής συμπτώματα:
Οι καρδιακοί παλμοί μειώνονται (βραδυκαρδία).
Το αίμα αποσύρεται από περιφερειακά σημεία του σώματος (πόδια-
χέρια) και η κυκλοφορία του περιορίζεται σε κεντρικά ζωτικά
σημεία τα οποία και οξυγονώνει (σπλάχνα, εγκέφαλος).

Όσο περισσότερο μεγαλώνει η υδροστατική πίεση, δηλαδή μεγαλώνει
το βάθος κατάδυσης, τόσο οι καρδιακοί παλμοί μειώνονται και η
κυκλοφορία του αίματος περιορίζεται σε κεντρικώτερα και ζωτικώτερα σημεία.
Ο μηχανισμός αυτός είναι που επιτρέπει στους μακρυνούς μας συγγενείς
(φώκιες,δελφίνια.φάλαινες) με μία ανάσα που γεμίζει τους πνεύμονες
αέρα να καταδύονται σε βάθη μέχρι 600 μέτρα, και σε χρόνους
άπνοιας που φθάνουν τα 10 λεπτά, και έτσι να κυριαρχούν
στους ωκεανούς.

Άλλες σχέσεις νερού ανθρώπινου σώματος.

72 - 73% του ανθρώπινου σώματος είναι νερό.
Το διάστημα της ζωής του πρίν γεννηθεί ο ανθρώπινος οργανισμός
το περνάει στο νερό (αμνιακός σάκκος - αμνιακό υγρό).
Ανώδυνοι τοκετοί σε πισίνες.
Η ευφορία που αισθανόμαστε όταν κάνουμε ένα ντούς η ένα
θαλασσινό μπάνιο.

Βοιάτης έγραψε:

..........

Αν πάρουμε έναν άνθρωπο που ποτέ δεν έχει έλθει σε επαφή με το
νερό και τον βάλουμε να κολυμπήσει στη θάλασσα ή σε πισίνα, τότε
θα συμβεί το εξής:

Όταν το νερό καλύψει το σώμα του μέχρι το ύψος του λαιμού,
τότε θα αισθανθεί μία δυσφορία και μία δυσκολία να αναπνεύσει
η οποία οφείλεται στην υδροστατική πίεση που ασκεί η μάζα
του νερού στον θωρακικό χώρο και τους πνεύμονες.
Όταν το νερό καλύψει και το κεφάλι τότε εκδηλώνεται το καταδυτικό
αντανακλαστικό το οποίο έχει τα εξής συμπτώματα:
Οι καρδιακοί παλμοί μειώνονται (βραδυκαρδία).
Το αίμα αποσύρεται από περιφερειακά σημεία του σώματος (πόδια-
χέρια) και η κυκλοφορία του περιορίζεται σε κεντρικά ζωτικά
σημεία τα οποία και οξυγονώνει (σπλάχνα, εγκέφαλος).

............

Το διάστημα της ζωής του πρίν γεννηθεί ο ανθρώπινος οργανισμός
το περνάει στο νερό (αμνιακός σάκκος - αμνιακό υγρό).
............

Η δυσφορία αφορά μόνο τους ενήλικες.

Έχει παρατηρηθεί ότι βρέφη που δεν έκλεισαν τους έξι μήνες τα πηγαίνουν πολύ καλύτερα στην πρώτη τους επαφή με το νερό καθώς υπάρχει η μνήμη του αμνιακού σάκκου και του υγρού που εκεί συνόδευε τα πρώτα τους ... βήματα ή και πλατσουρίσματα.

Αν αφήσεις ένα βρέφος στο νερό, για το λόγο που ανέφερα, θα καταφέρει να κολυμπήσει όσο παράξενο και εντυπωσιακό και αν ακούγεται κάτι τέτοιο. Μπορεί να μην μπορεί να περπατήσει ακόμη αλλά κολύμπι γνωρίζει.

Αυτή η αρχέγονη μνήμη υπάρχει και στους ενήλικες έστω και εξασθενημένη και η δυσφορία που αναφέρθηκε παραπάνω είναι μάλλον αποτέλεσμα λανθασμένης αγωγής στο νερό από τους γονείς ή τους κηδεμόνες.

Μην ξεχνάμε επίσης ότι δεν έχουν όλοι οι θαλάσσιοι οργανισμοί βράγχια. Το ανέφερε και ο Βοιάτης αυτό, κάνοντας λόγο για τα θηλαστικά της θάλασσας. Δε μας φταίνε σε τίποτε οι πνεύμονές μας όταν δεν τα πάμε καλά με το νερό. Δεν είναι δηλαδή θέμα φυσιολογίας αλλά ψυχολογίας.

Τρανταχτό παράδειγμα αποτελούν άλλα θηλαστικά της στεριάς που τα πάνε καλά με το νερό πχ οι σκύλοι. Εκεί η ανθρώπινη αγωγή δεν κατάφερε να δημιουργήσει αρνητικά βιώματα με αποτέλεσμα να βλέπουμε τα σκυλάκια να μπαίνουν στο νερό χωρίς καμία δυσφορία αλλά με περισσή ευχαρίστηση.

Αναμφίβολα αυτό που ώθησε τον άνθρωπο πρός τους βυθούς
δεν ήταν ανάγκη αναψυχής, αλλά η ανάγκη που δημιουργούσε
η πείνα του.

Οι μακρυνοί μας πρόγονοι σε κάποια στιγμή κατάλαβαν βλέποντας
τα ψάρια απο την επιφάνεια του νερού, ότι κρατώντας την αναπνοή τους
μπορούσαν να βυθιστούν για λίγο πρός το βυθό, και να
βρεθούν πιο κοντά τους.
Βέβαια τα ανοιχτά μάτια μέσα στο νερό έβλεπαν θολή εικόνα και
παραμορφωμένα αντικείμενα. Όμως έβλεπαν.
Το πρόβλημα δεν ήταν αυτό, αλλά ότι βυθιζόμενοι στο νερό μετά από
λίγο βάθος τα αυτιά άρχιζαν να πονούν, και όσο η προσπάθεια για
βύθιση εξακολουθούσε τα αυτιά πονούσαν περισσότερο.
Βέβαια δεν μπορούσαν να αντιληφθούν ότι αυτό οφειλόταν στη
διαφορά πιέσεων.

Εισπνέοντας αέρα ο άνθρωπος είχε μία πίεση στον πνεύμονα του και
τις αεροφόρους οδούς, μία ατμόσφαιρα.
Βυθιζόμενος στο νερό η μάζα του νερού ασκούσε μία
πίεση (υδροστατική πίεση) στο σώμα του, και ειδικώτερα
στην ευαίσθητη τυμπανική μεμβράνη που κάποια στιγμή
γινόταν μεγαλύτερη της μίας ατμοσφαιρικής πίεσης.

Τότε η τυμπανική μεμβράνη πιεζόταν πρός τα μέσα, και αυτό
δημιουργούσε πόνο.
Όσο η πίεση πρός την τυμπανική μεμβράνη μεγάλωνε τόσο ο πόνος
γινόταν και πιο οξύς, που αν συνεχιζόταν μπορούσε να οδηγήσει σε
ρήξη της τυμπανικής μεμβράνης.

Όλως τυχαίως ο μακρυνός πρόγονος κάποια στιγμή έκλεισε τα
ρουθούνια του προσπαθώντας να εκπνεύσει αέρα απο τους
πνεύμονες του.
Ο αέρας βρίσκοντας φραγμένη τη φυσική του έξοδο, μέσω των αεροφόρων
οδών και της ευσταχιανής σάλπιγγας, έφθασε στην τυμπανική μεμβράνη
την οποία άρχισε να σπρώχνει πρός τα έξω.
Ο πόνος ξαφνικά σταμάτησε καθώς η λεπτότατη τυμπανική μεμβράνη
<<ισορροπούσε>> μεταξύ δύο πιέσεων που η μία (του νερού)
έσπρωχνε πρός τα μέσα, και η άλλη (αέρας πνευμόνων) έσπρωχνε πρός
τα έξω.
Ο άνθρωπος είχε πλέον ανακαλύψει την εξίσωση των πιέσεων, και
ο πρώτος χειρισμός Vasalva που έμελλε να είναι καθοριστικός
στην εξέλιξη της κατάδυσης, ήταν πλέον γεγονός.

Τώρα πλέον ο άνθρωπος μπορούσε να επισκέπτεται το βυθό,
να βρίσκεται πιο κοντά στα ψάρια και με αιχμηρά κοντάρια -
καμάκια να ψαρεύει.
Η πρωτόγονη αυτή μέθοδος εξακολουθεί ακόμη να εφαρμόζεται
και σήμερα σε κάποια νησιά της Πολυνησίας.

Έπειτα κάποια τυχαία επαφή ενός κομματιού γυαλιού στην
επιφάνεια του νερού, αποκάλυψε ότι ο βυθός πλέον φαινόταν
πεντακάθαρα και χωρίς παραμορφώσεις.
Οι πρώτες αυτοσχέδιες μάσκες άνοιξαν ένα παράθυρο σε
ένα φαντασμαγορικό κόσμο. Στη μαγεία του βυθού.
Η ευρηματικότητα του ανθρώπου τον έσπρωξε να μιμηθεί τα
θαλάσσια όντα, και να αυτοσχεδιάσει τεχνητά πτερύγια τα
οποία θα διευκόλυναν την κίνηση του στο νερό.
Η εξέλιξη της κατάδυσης είχε αρχίσει, και οι απνεϊστες χάρη
στον εξοπλισμό που επινοούσαν αλλά και την εξάσκηση τους
άρχισαν να κερδίζουν το βάθος σπιθαμή τη σπιθαμή.

Το ερώτημα ήταν τώρα πόσο βαθιά μέσα στο νερό μπορούσε
να κατέβει ο άνθρωπος;
Οι πρώτοι επιστήμονες που ασχολήθηκαν σοβαρά με το θέμα,
αποφάνθηκαν ότι ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να καταδυθεί
σε βάθος μεγαλύτερο των 20 μέτρων, γιατί κάτω απο αυτό
η υδροστατική πίεση θα ήταν τόσο μεγάλη που το ανθρώπινο
σώμα δεν θα άντεχε στα χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού που
θα το πίεζαν,και θα συνθλιβόταν.

Σύντομα όμως οι απνεϊστες ανάγκασαν τους επιστήμονες
να αναθεωρήσουν την άποψή τους, προσθέτοντας ακόμη
μία ή δύο δεκάδες μέτρα.
Και έκτοτε αναγκάστηκαν πολλές φορές να αναθεωρήσουν την
επιστημονική τους άποψη.
Αλήθεια πόσο βαθιά μέσα στο νερό μπορούσε να φθάσει
ο ανθρώπινος οργανισμός;
Μεγάλη ώθηση στην εξέλιξη της ελεύθερης κατάδυσης
έδωσε η σπογγαλιεία η οποία, για αιώνες και μέχρι τον
19ο αιώνα που άρχισαν να κατασκευάζονται τα πρώτα
σκάφανδρα, γινόταν με ελεύθερη κατάδυση.
Βέβαια η κατάδυση χωρίστηκε σε δύο είδη, την ελεύθερη, και την
αυτόνομη.
Ελεύθερη είναι η κατάδυση που γίνεται χωρίς βοηθητικά αναπνευστικά
μέσα και μόνο με την άπνοια, ενώ η αυτόνομη είναι η κατάδυση
με αναπνευστικές συσκευές.
Πρόκειται για δύο τελείως διαφορετικές καταδύσεις, με τελείως
διαφορετική φυσιολογία, και λειτουργία διαφορετικών
μηχανισμών.

Ας γράψουμε λίγο για θρύλους της ελεύθετης κατάδυσης.

Το 1913 ένα Ιταλικό πολεμικό πλοίο βρισκόταν αγκυροβολημένο
στα Πηγάδια της Καρπάθου.
Για κάποιο λόγο κόπηκε η άγκυρά του και την έχασε.
Αυτό ήταν πρόβλημα για τον κυβερνήτη του πλοίου, που μάταια
προσπαθούσε να βρεί τρόπους να την ξαναβρεί.
Κάποιοι τότε του μίλησαν για κάποιο ντόπιο σφουγγαρά που
θα μπορούσε να βουτήξει σε μεγάλο βάθος και να βρεί την
άγκυρα.
Ο κυβερνήτης του πλοίου δεν πίστευε ότι θα μπορούσε αυτό
να είναι λύση στο πρόβλημα του, αλλά μη έχοντας και άλλη
δέχθηκε να φέρουν τον ντόπιο σφουγγαρά.

Ο σφουγγαράς χωρίς κανένα εξοπλισμό, παρά μόνο με τη βοήθεια
μίας πέτρας βάρους 8 κιλών (καμπανέλο) που θα τον κατέβαζε
γρήγορα στο βυθό, επιχείρησε την πρώτη βουτιά σε βάθος 40
μέτρων η οποία όμως απέβη άκαρπη.
Στη συνέχεια κατά τη διάρκεια της επιχείρισης επιχείρισε άλλες
δύο βουτιές στα 60 και στα 88 μέτρα όπου ανευρέθη η άγκυρα.
Η κατάδυση γινόταν με τη βοήθεια της καμπανελόπετρας, ενώ
η ανάδυση με τη βοήθεια ποντισμένου σκοινιού.
Ο χρόνος που έμεινε ο δύτης κάτω απο το νερό ήταν από
1:30 λεπτά μέχρι 3:35.

Τα όσα είχε καταφέρει ο ντόπιος σφουγγαράς ήταν απίστευτα, και
οι ιατρική υπηρεσία του πλοίου ζήτησε να τον υποβάλλει σε ιατρικές εξετάσεις.
Ο 35χρονος άντρας είχε γεννηθεί στη Σύμη και ήταν επαγγελματίας σφουγγαράς. Είχε ύψος 1.70 και βάρος 65 κιλά.
Κατά την εξέταση βρέθηκε ένα έντονο πνευμονικό εμφύσημα, ενώ
η πλάτη του ήταν στρογγυλεμένη από τον όγκο των πνευμόνων.
Η ακοή του ήταν μειωμένη, επειδή απο το ένα αυτί είχε χάσει την
τυμπανική μεμβράνη, ενώ απο το άλλο υπήρχε μόνο ένα τμήμα της.
Όταν του ζητήθηκε να κρατήσει την αναπνοή του, κατάφερε
αυτό μόνο για 40 δευτερόλεπτα, ενώ κατά τις βουτιές
που είχε πρίν πραγματοποιήσει η άπνοια του είχε φθάσει τα 3:35.
Ο ίδιος δήλωσε ότι είχε κάνει βουτιές και στα 110 μέτρα, ενώ σε
βαθος 30 μέτρων θα μπορούσε να μείνει κάτω απο το νερό για
7 λεπτά.

Τα στοιχεία αυτά είχαν καταχωρηθεί στο ημερολόγιο του πλοίου.
Αυτός ήταν ο θρύλος της ελεύθερης κατάδυσης στην Ελλάδα
ο Στάθης Χατζής.
Το Σεμπτέβρη του 1998 ο θρύλος αναβίωσε
Στο ίδιο μέρος στην Κάρπαθο ο Ιταλός παγκόσμιος πρωταθλητής
στην ελεύθερη κατάδυση Ουμπέρτο Πελιτσάρι, με το μαγιώ του
και με μία πέτρα βάρους 8 κιλών κατέβηκε σε βάθος 100 μέτρων.

H ελεύθερη κατάδυση έγινε πλέον αθλητική δραστηριότητα,
και τολμηροί απνεϊστες προκαλούσαν διαρκώς τα όρια της
ανθρώπινης αντοχής και δυνατότητας.
Άρχισαν πλέον να δημιουργούνται ειδικές κατηγορίες
ελεύθερης κατάδυσης.
Τα κατορθώματα των απνεϊστών αθλητών, ανάγκαζαν την
ιατρική επιστήμη να αναθεωρεί διαρκώς την επιστημονική της
άποψη, και προκειμένου να μπορέσει να παρακολουθήσει αυτή
τη διαδικασία προσαρμογής και αντοχής του ανθρώπινου
οργανισμού στο θαλάσσιο περιβάλλον, αναγκάστηκε να
δημιουργήσει ένα νέο εξειδικευμένο κλάδο της, την υπερβαρική
καταδυτική ιατρική.

Εκτός απο την κατάδυση σε σταθερό άξονα, που είναι και
πρόσφατα δημιουργηθείσα κατηγορία, πρίν υπήρχαν οι
εξής κατηγορίες:
- Ελεύθερη κατάδυση με σταθερά βάρη.
Στην κατηγορία αυτή ο δύτης αθλητής καταδύεται φορώντας
φόρμα νεοπρενίου, πτερύγια, και ζώνη με σταθερά βάρη.
Η κατάδυση και η ανάδυση γίνεται με τη βοήθεια των πτερυγίων.
Τα βάθη σε αυτή την κατηγορία καταδύσεων είναι περίπου
στα 70 μέτρα.
-Ελεύθερη κατάδυση με εναλλασσόμενα βάρη.
Παραλλαγή της πρώτης κατηγορίας, που το στοιχείο που αλλάζει
είναι τα βάρη. Ο αθλητής κατά την κατάδυση φέρει περισσότερα
βάρη που κάνουν πιο γρήγορη την κατάδυση, ενώ στην ανάδυση
τα εγκαταλείπει προκειμένου αυτή να είναι πιο γρήγορη.
Το βάθος κατάδυσης μεγαλώνει και φθάνει περίπου στα 100 μέτρα.
-Το μεγαλύτερο όμως ενδιαφέρον παρουσιάζει η κατηγορία
no limits.

Στήν κατηγορία αυτή ποντίζεται συρματόσχοινο πάνω στο οποίο
προσαρμόζεται βάρος.
Ο δύτης φορώντας ισοθερμική φόρμα και πτερύγια αγκαλιάζει το
βάρος στην επιφάνεια. και αφού προετοιμαστεί για την κατάδυση,
το βάρος απελευθερώνεται και με μεγάλη ταχύτητα οδηγεί τον δύτη
πρός το βυθό.
Σε βάθος περίπου 40 μέτρων βρίσκεται το πρώτο stop και ο πρώτος
σταθμός με δύτες ασφαλείας, αυτόνομης κατάδυσης.
Μία σύντομη διακοπή στον πρώτο σταθμό για να διαπιστωθεί ότι ο
αθλητής είναι οκ.

Το stop απελευθερώνεται και ο αθλητής συνεχίζει με το βάρος
την πορεία του πρός τα κάτω.
Σε βάθος 70-90 μέτρων είναι ο δεύτερος σταθμός ασφαλείας.
Σύντομη διακοπή, και πάλι πρός τα κάτω.
Σε μεγάλα βάθη καταδύσεων υπάρχει και τρίτος σταθμός.
Όταν ο αθλητής φθάσει στο προκαθορισμένο βάθος, και αφού
πάρει το καρτελάκι σημάδι εγκαταλείπει το βάρος και ανοίγει
μπαλονάκι πεπιεσμένου αερίου το οποίο αναλαμβάνει την γρήγορη
ανάδυση.
Στα τελευταία τριάντα μέτρα πρίν την επιφάνεια ο δύτης αθλητής
εγκαταλείπει το μπαλόνι προκειμένου να επιβραδυνθεί η ανάδυση
και να προσαρμοστεί ο οργανισμός στη διαφορά πίεσης.
Η ανάδυση πρός την επιφάνεια συνεχίζεται με τη βοήθεια των
πτερυγίων που φορά ο δύτης.
Και όλα αυτά με μία ανάσα.

Βοιάτης έγραψε:

Βέβαια η κατάδυση χωρίστηκε σε δύο είδη, την ελεύθερη, και την αυτόνομη.


Ελεύθερη είναι η κατάδυση που γίνεται χωρίς βοηθητικά αναπνευστικά μέσα και μόνο με την άπνοια, ενώ

η αυτόνομη είναι η κατάδυση με αναπνευστικές συσκευές.

Πρόκειται για δύο τελείως διαφορετικές καταδύσεις, με τελείως διαφορετική φυσιολογία, και λειτουργία διαφορετικών μηχανισμών.

Το ξεχώρισα και το παραθέτω και σε αυτή τη σελίδα αυτό το απόσπασμα για να μπορούμε καλύτερα να παρακολουθούμε όσα γράφει ο φίλος Βοιάτης, όσοι μας αρέσει μεν το άθλημα αλλά έχουμε μαύρα μεσάνυχτα...

Ο Στάθης Χατζής, ο Γάλλος Ζάκ Μαγιόλ, ο Ιταλός Έντζο Μαγιόρκα,
αλλά και άλλοι αθλητές της παλιάς φρουράς άνοιξαν το δρόμο
του ανθρώπου για την άβυσσο των ωκεανών.
Ο Μαγιόλ είναι ο κεντρικός ήρωας της ταινίας του Μπεσόν
"Απέραντο Γαλάζιο"
Ο Μαγιόρκα θεωρείται απο πολλούς ως ο μεγαλύτερος απνεϊστής
της ιστορίας.
Γεννήθηκε το 1931 και έκανε το πρώτο του ρεκόρ το 1960 στην
κατηγορία των εναλλασσομένων βαρών με βάθος 45 μέτρα.
Το 1979 ανέβασε το ρεκόρ στα σταθερά βάρη απο τα 50 στα 55
μέτρα, ενάντια στην άποψη της ιατρικής επιστήμης ότι η κατάδυση
στα βάθος αυτο θα αποτελούσε θανάσιμο κίνδυνο για τον
ανθρώπινο οργανισμό.
Το 1988 έφτασε το προσωπικό του ρεκόρ στα εναλλασσόμενα στα
101 μέτρα βάθος, και σε ηλικία μόλις.....παρακαλώ, 57 ετών.
Ήδη όμως έχει δημιουργηθεί και φαίνεται μία νέα γενιά αθλητών
της ελέυθερης κατάδυσης,που αποδέχεται την πρόκληση για να
διαπιστωθούν οι αντοχές και τα όρια του ανθρώπινου οργανισμού.
Οι Ιταλοί Πελιτσάρι και Τζενόνι, και ο Κουβανός Φρασθίσκο
Φερρέρας γνωστότερος και ως Πιπίν, παραλαμβάνουν τη
σκυτάλη.