Στης αστραπής το ακόνι

«Οι λαγνοδίωκτοι χλωμιάζουν μπροστά στις καλές ελπίδες τους.

Δρομίζουν ανυπόδετοι στις χαλικωσιές. Κρυώνουν τον Ιούλιο.

Και δεν φτάνουν ν΄ αγγίξουν το Ποθητό. Και αποκαρτερούν και στέκονται.

Ναυάγια στις στεριές της στέρησης, κυνηγητές των ίσκιων και ξετραχηλισμένοι αιχμάλωτοι.

Στο καλντερίμι, στο μαυρολίθαρο,

στην ακονόπετρα η καρδιά τους χτυπά σαν καβαλάρης,

όπως είπε κάποτε η μάνα του Σολωμού.»

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ
ΡΕΚΒΙΕΜ (ανέκδοτο έργο για τον Καβάφη)

Ποιος άκουσε καταμεσήμερα
το σύρσιμο του μαχαιριού
στην ακονόπετρα;
Ποιος καβαλάρης ήρθε
με το προσάναμμα και το δαυλό;
Καθ' ένας νίβει τα χέρια του
και τα δροσίζει.

Και ποιος ξεκοίλιασε τη γυναίκα,
το βρέφος και το σπίτι;
Ένοχος δεν υπάρχει. Καπνός.
Ποιος έφυγε, χτυπώντας
πέταλα στις πλάκες;
Κατάργησαν τα μάτια τους, τυφλοί.
Μάρτυρες δεν υπάρχουν πια, για τίποτε.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ

ΠΟΙΗΜΑΤΑ (ΤΡΙΑ ΚΡΥΦΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ) - σελ. 289

ΣΤΗ ΧΑΣΗ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ

... Από δύο χελιδόνια μαυρίλας
και τα σταυρωτά φιλιά του χωρισμού
παίρνω να σε πλάσω αναίμακτη.

... Ασπροεντυμένη να φανείς ανήμερα τ' Αη - Λύπιου.

... Με δύο πηδήγματα ως το λιγνό καταρράχι
να οιακίσω τον μαύρο κεραυνό.
Με τις τρεις ιαχές του Αχιλλέα που μονοστιγμής
καταργήσαν την όργητα στις πεδιάδες.

Τώρα που χοχλιδίζει ο ήλιος
εκεί που σε θέρισε ο μελανιασμένος καιρός...

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ

ΩΡΕΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ - σελ. 72


Τζόρτζιο Ντε Κίρικο: Έκτωρ και Ανδρομάχη

Τις νύχτες κλαίει η Ανδρομάχη
μες στο παλάτι μόνη...

Ανθίζει εξαίσιο της αγάπης
το δέντρο μες στην απουσία,
στην πυργωμένη Τροία
ο θάνατος το όνομά του γράφει.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ

ΩΡΕΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ (Εκτώρειος Στάσις - σελ. 71)

ΕΠΙ ΤΩΝ ΡΕΠΟΝΤΩΝ ΕΥΚΟΛΩΣ ΕΙΣ ΤΙ

ΚΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΙΔΟΤΩΝ ΤΟΥΤΟ




Γκόγια: Η έφιππη

Ίππος εις λείον πεδίον.
Αετός εις θήραν.
Ξυρός εις ακόνην.
Σφαίρα κατά πρανούς.
Πύρ εις ακάνθας.
Σπόγγος εις ύδωρ.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ

ΕΚΛΟΓΗ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΑΔΥΝΑΤΩΝ

ΑΕΤΟΣ

Θα γενεί τρόπος να λυγίσει
η επιμονή του αλυσοδεμένου Νόστου.
Με το φως βιάζοντας τα λοξά περάσματα

...Και με το φως υλοτομώντας
διάσελα και ντερβένια στα πετρωτά βουνά
της Θηροφόνης και της Ελαφηβόλου...



Πικάσο - λεπτομέρεια από τη Γκερνίκα

Ένα θυμωμένο φαρί
αλωνίζει τους ορίζοντες
καθώς ο τιμωρός με την πληγή Αχιλλέας.

Με χρυσά τα πέταλα
και μαλαματένια καρφιά
που τα τροχίζει της αστραπής το ακόνι .

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ

ΩΡΕΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ - σελ. 17

ΒΟΡΕΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

Εμπροστά στο αίνιγμα του τρόπου σου
διορθώνω τον πορφυρό χιτώνα
και το διάδημα των αγκαθιών στην κόμη σου
υψώνω την καρτερία σου στον ουρανό κατάκορφα
απρίλη μήνα και φωνάζω
ecce homo.


Kairos - Χάσμα Σεισμού, σελ. 84 - 85:

"Άστραψε φως κι εγνώρισεν ο νιος τον εαυτόν του."

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ

ΠΟΡΦΥΡΑΣ



"... Μόνο οι μωροί μη σε νιώθουν.
Οι άδικοι και οι ταγμένοι του φθόνου...

Αγγίζουν τη χλαμύδα σου στο σβήσιμο της αστραπής.
Και το χέρι τους πετρωμένο ελάφι σε δείχνει.
Γνώριμε άγνωστε. "

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ

ΩΡΕΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ - σελ. 25 & 14

"Το στίγμα διδασκαλίας του Επίκτητου όμως, που πάνω του βρήκε και στηρίχθηκε όπως η Λητώ στάθηκε στην ακίνητη Δήλο, είναι η ιδέα του για την εσωτερική ελευθερία.

Όλα του ανθρώπου τα υπάρχοντα του στέκουνται αλλότρια και ξένα, λέει. Σε τίποτα δεν έχουμε κατοχή και κτήση. Όποιος και να 'ναι ο καθείς, τριβασιλιάς ή τρίδουλος, Γανυμήδης ή Θερσίτης, ο Μένιππος ή ο λυδός Κροίσος, ο γραμματικός Αρτεμίδωρος ή ο περίβλεπτος Ιούλιος Καίσαρ, τίποτα δεν κατέχει δικό του εκτός από ένα, από τις σκέψεις του.

Μόνο οι σκέψεις μας είναι δικές μας. Οι διαλογισμοί το φρόνημα οι βουλές η εκλογή η ελευθερία είναι το ύπατο αγαθό και το μόνιμο κτήμα του ανθρώπου. Στην ελευθερία μου, ισχυρίζεται ο Επίκτητος, κανείς δεν ημπορεί να εγείρει αξίωση και κανείς δεν φτάνει να βάλει χέρι.

Ο Άνυτος και ο Μέλητος ημπορούν να με θανατώσουν, δεν ημπορούν όμως να με βλάψουν, έλεγε επικαλούμενος συνέχεια το κλασικό παράδειγμα.

Στην εσωτερική μου ελευθερία δεν έχει κράτος ούτε ο Δίας με το γυπαετό και το αστροπελέκι του, ούτε ο Ποσειδώνας με την τρίαινα και τους Τρίτωνες, ούτε η Κύπριδα Αφροδίτη με τη μανία της σάρκας και την αφεύγατη σαγίτα του πόθου.

Μέσα από τη μαντική καλύβα του, με τις δύο ακονόπετρες στην εμπατή , με το αχυρένιο στρώμα γεμάτο ψύλλους, με το λυχνοστάτη, με το πινάκι το πήλινο και τη μαύρη πυράγρα στη χόβολη, ο Επίκτητος το διατύπωσε ήσυχα. Και από τότε η φωνή του ακούγεται κοσμοϊστορική: υπάρχει μία ελευθερία στον άνθρωπο που δεν ημπορεί να τη νικήσει ούτε ο θεός:

Αξίζει εδώ να δούμε τους οδοδείχτες της διαδρομής του Δημήτρη Λιαντίνη. Το έχω επισημάνει και παλιότερα το ζήτημα, πως οι τίτλοι των βιβλίων του αποτελούν από μόνοι τους σημεία - σταθμούς της πορείας του και με βαθύτατο συμβολισμό πλασμένοι. Ένα ποίημα ιδιότυπο...

Ελπίζω να μη λάθεψα τη σειρά. Κάθε βοήθεια δεκτή για να βάλουμε επιτέλους σε τάξη το πότε γράφτηκε και εκδόθηκε το κάθε έργο. Υπάρχει αρκετή θολούρα στο ζήτημα αυτό, καθώς και ο ίδιος ο Λιαντίνης φρόντισε να απλώσει αχλύ συμβολισμών και εδώ. Πχ στη Γκέμμα αναφέρει ανά πενταετία έκδοση των βιβλίων του, κάτι που δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια, ενώ κάποια βιβλία του δεν τα αναφέρει εκεί καθόλου.

Να σημειώσω ότι τις Ώρες των Άστρων τις τοποθέτησα εκεί περίπου που σταμάτησε να γράφει ποιήματα, αρχές της δεκαετίας του '80, αν και εκδόθηκαν σε βιβλίο μόλις το 2006, από τη σύζυγό του, κ. Νικολίτσα Γεωργοπούλου - Λιαντίνη. Εξάλλου την ίδια περίοδο ο Λιαντίνης δημοσίευε πολλά από τα ποιήματα αυτά σε φιλολογικά περιοδικά της εποχής.

Υπενθυμίζω ότι ο όγκος του συγγραφικού του έργου είναι πολύ μεγαλύτερος από το δημοσιευμένο ως σήμερα. Ο Λιαντίνης άφησε φεύγοντας ένα τεράστιο αρχείο στη σύζυγό του και στο οποίο υπάρχουν όχι μόνο άρθρα, σημειώσεις και επιστολές αλλά και κείμενα που τα έγραψε με σκοπό να τα εκδώσει ως βιβλία.

Αναφέραμε ήδη στον κατάλογο το Ρέκβιεμ (για τον Καβάφη) και από το οποίο έχουν κατά καιρούς δημοσιευτεί αποσπάσματα και στο ίντερνετ και σε περιοδικά. Το έργο γράφτηκε την περίοδο 1985 - '86, έμεινε όμως ημιτελές και επομένως δεν εκδόθηκε. Εδώ θα πρέπει να αποκαλύψουμε ότι τμήματά του έχουν συμπεριληφθεί στη Γκέμμα.

Το στοιχείο αυτό, όπως και πολλά άλλα, ουδέποτε ήρθε στη δημοσιότητα ως σήμερα. Αν και κυκλοφορούν διάφοροι που παριστάνουν τους ερευνητές της ζωής του άντρα, όπως τον αποκαλούν, σε αντίθεση με την προσφώνηση "Δάσκαλος" που χρησιμοποιούν οι μαθητές του αλλά και οι περισσότεροι αναγνώστες του ή "Ποιητής" που ο ίδιος προτιμούσε ως αυτοπροσδιορισμό.

Ο Λιαντίνης ήταν σαφώς και τα τρία. Και πολλά άλλα. Ο ίδιος λογουχάρη, φρόντισε να μας αφήσει ακόμη και στο δωρικό του βιογραφικό στο οπισθόφυλλο της Γκέμμας ότι λάτρεψε και τους κήπους και τον ουρανό. Ή ακόμη, στο "Εδώ Μεσολόγγι", μέσα από τη νοητική εποπτεία του Εμπεδοκλή, δηλώνει ως και χιονοδρόμος στα πρώτα του νιάτα. Κι άλλοι πάλι ιστορούν πως καθάριζε παραλίες. Ποιος ήταν λοιπόν τελικά ο Λιαντίνης;

Αν σας πω ότι αυτό το ερώτημα δεν είναι η ουσία αλλά το τι είπε ο Λιαντίνης (με λόγια και έργα) νομίζω θα έχω δώσει και τη μόνη δυνατή σοβαρή απάντηση. Διότι σε κάθε περίπτωση έχει ισχύ ο λόγος του Σεφέρη:

Αλλά και ο ίδιος ο Λιαντίνης προφητικά σημειώνει στο Νηφομανή - σελ. 111:

"Κάποτε, λέει ο Πλούταρχος, παρακινούσαν ένα σπαρτιατόπουλο να δώσει προσοχή σε κάποιον που ήξερε να μιμείται το τραγούδι του αηδονιού. Μα δε μου χρειάζεται, αποκρίθηκε ο νέος. Έχω ακούσει το ίδιο το αηδόνι.

Κι ακόμη πολλάκις σημείωσε την εντολή του Νίτσε στο έργο του:

"Μονάχος μου φεύγω τώρα, μαθητάδες μου, λέει ο Νίτσε. Κι εσείς τραβάτε από δω μονάχοι σας. Έτσι το θέλω. Τώρα σας λέω, να χάσετε εμένα, και να βρείτε τον εαυτό σας. Και μόνο τότε, σα θα μ' έχετε αρνηθεί, θα ξαναρθώ κοντά σας."

Είναι λάθος τραγικό - δε θα κουραστώ να το λέω γιατί με πονά η ψυχή μου βλέποντάς το - αντί να μελετάμε το έργο του Λιαντίνη να μελετάμε ποιος ήταν ο Λιαντίνης. Και το νόημα εδώ δεν μπορεί να εννοηθεί χωρίς υπογράμμιση στο αντί. Και ρωτώ: Τελειώσαμε τη μελέτη του έργου του; Τουλάχιστον το μελετήσαμε αρκούντως; Μόνο τότε έχει θέση και η μελέτη της ζωής ενός συγγραφέα.

Για το Λιαντίνη δυστυχώς προέκυψε και άλλος λόγος... Που σαφώς υπονομεύει τη μελέτη του έργου του. Το τονίζω προκαταβολικά. Και ο λόγος δεν είναι άλλος από την παραφιλολογία που αναπτύχθηκε γύρω από τη ζωή του.

Αισθάνομαι όμως και το έχω ξαναπεί πως παρά την αναγκαιότητα να απαντάμε στην παραφιλολογία, μας φέρνει πίσω όλους μας αυτό το ζήτημα. Θα χαιρόμουν πολύ τη μέρα εκείνη που θα σταματάγανε οι καλοί μου φίλοι να με βομβαρδίζουν με το τι είπε ο ένας και o άλλος στις διάφορες γωνιές του διαδικτύου. Αφήστε τους, καλοί μου, να λένε. Δεν έχουν ως φαίνεται άλλο λόγο ύπαρξης από το να ασχολούνται με το Homa Educandus. Απορώ. Ο λόγος του Δασκάλου για τα βόδια του Απόλλωνα σταμάτησε να τραγουδά στ' αυτιά σας την προσευχή της κάθε μέρας; Μη χαλαλίζετε ούτε δευτερόλεπτο για ανόητα πράγματα και ανόητους ανθρώπους. Αχ, δεν το βλέπετε;

Βγαίνω καθημερνά από την τάξη μου και το μάτι μου πέφτει θέλοντας και μη πάνω στη σκάλα που κόντεψε να με στείλει στον άλλο κόσμο. Δίδαγμα για μένα μεγάλο, αφού γλίτωσα. Δεν μπορώ, σας λέω, να ασχολούμαι πια με το τι είπε ο κύριος τάδες και ο άγνωστος χ του διαδικτύου. Μου είναι παντελώς αδιάφοροι και αυτοί και όσα λέγουν. Μη με παρεξηγείτε. Αλλά στενοχωριέμαι το ίδιο και για σας. Και πιο πολύ ακόμη. Και με όλη μου την αγάπη σας θυμίζω το λόγο του ποιητή:

"είναι καιρός να πούμε τα λιγοστά μας λόγια
γιατί η ψυχή μας αύριο κάνει πανιά"

Γιώργος Σεφέρης - γέροντας στην Ακροποταμιά

Γυρίστε πάλι στην αρχή του άρθρου. Στο κομπολόι από διαμάντια του έργου του Λιαντίνη. Που κάθε φορά τα αγγίζεις και καινούρια τα βρίσκεις.

Και είναι μόνο ο Λιαντίνης; Όσο και να τον αγαπάμε. Είναι μόνο ο Λιαντίνης;

Ακόμη και ο απλός λαός, με την αγράμματη σοφία του, λέει την παροιμία για τα πίτουρα...

Ας ανοίξουμε πια τα παράθυρα της ψυχής μας στην εμορφιά. Όχι γιατί θα σώσει τον κόσμο. Αλλά γιατί δικαιούμαστε να τη ζούμε. Και δικαιούνται και όσοι μόχθησαν να μας τη χαρίσουν.

Άδικα τη ζωούλα τους δεν την όρισαν στης αστραπής το ακόνι.

Κατεβαίνουνε, και ανάφτει
του πολέμου αναλαμπή·
το τουφέκι ανάβει, αστράφτει,
λάμπει, κόφτει το σπαθί.

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ

Ο ΝΗΦΟΜΑΝΗΣ, σελ. 47

"'Αφησε τότε το καράβι τις ροές του ωκεάνειου ποταμού,
έσχιζε πια το πελαγίσιο κύμα στα ανοιχτά περάσματα,
κι έφτασε πάλι στο νησί της Αίας, όπου τα σπίτια κι οι χοροί
της Χαραυγής, οι ανατολές του ήλιου.

Εκεί αράξαμε και σύραμε στην αμμουδιά το πλοίο,
ύστερα βγήκαμε κι εμείς στο περιγιάλι,
εκεί μας πήρε ο ύπνος, προσμένοντας το θείο ξημέρωμα.

Κι όταν, χαράζοντας, ρόδισε τον ουρανό η Αυγή,
τότε κι εγώ παράγγειλα να παν οι σύντροφοι
στα δώματα της Κίρκης, να φέρουν τον νεκρό Ελπήνορα."

"Του Ωκεανού το ρέμα ως άφηκε, μπήκε το πλοίο στο κύμα
μέσα του πέλαου του πλατύδρομου, και στο νησί της Αίας
ήρθε κοντά. Της πουρνογέννητης Αυγής τα χοροστάσια
και το παλάτι και τ΄ ανάτελα του Γήλιου εκεί βρίσκονται.

Μόλις εφτάσαμε, καθίσαμε στον άμμο το καράβι
κι εμείς εβγήκαμε στο ακρόγιαλο της θάλασσας απάνω
και καρτερούσαμε κοιμάμενοι τη θεία Αυγή να φέξει.

Κι η Αυγή σα φάνη η πουρνογέννητη και ροδοδαχτυλάτη,
στης Κίρκης το παλάτι πρόσταξα να δράμουν οι συντρόφοι,
γοργά το ανέψυχο του Ελπήνορα κορμί να κουβαλήσουν."

"Τον είδα χτες να σταματά στην πόρτα
κάτω από το παράθυρό μου·
θα 'ταν εφτά περίπου· μια γυναίκα ήταν μαζί του.
Είχε το φέρσιμο του Ελπήνορα, λίγο πριν πέσει
να τσακιστεί, κι όμως δεν ήταν μεθυσμένος.
Μιλούσε πολύ γρήγορα, κι εκείνη
κοίταζε αφηρημένη προς τους φωνογράφους·
τον έκοβε καμιά φορά να πει μια φράση
κι έπειτα κοίταζε μ' ανυπομονησία
εκεί που τηγανίζουν ψάρια· σαν τη γάτα.
Αυτός ψιθύριζε μ' ένα αποτσίγαρο σβηστό στα χείλια:

—Άκουσε ακόμη τούτο. Στο φεγγάρι
τ' αγάλματα λυγίζουν κάποτε σαν το καλάμι
ανάμεσα σε ζωντανούς καρπούς—τ' αγάλματα·
κι η φλόγα γίνεται δροσερή πικροδάφνη,
η φλόγα που καίει τον άνθρωπο, θέλω να πω.

—Είναι το φως... ίσκιοι της νύχτας...

—Ίσως η νύχτα που άνοιξε, γαλάζιο ρόδι,
σκοτεινός κόρφος, και σε γέμισε άστρα
κόβοντας τον καιρό.

Κι όμως τ' αγάλματα
λυγίζουν κάποτε, μοιράζοντας τον πόθο
στα δυο, σαν το ροδάκινο· κι η φλόγα
γίνεται φίλημα στα μέλη κι αναφιλητό
κι έπειτα φύλλο δροσερό που παίρνει ο άνεμος·
λυγίζουν γίνουνται αλαφριά μ' ένα ανθρώπινο βάρος.
Δεν το ξεχνάς.

—Τ' αγάλματά ειναι στο μουσείο.

—Όχι, σε κυνηγούν, πώς δεν το βλέπεις;
θέλω να πω με τα σπασμένα μέλη τους,
με την αλλοτινή μορφή τους που δε γνώρισες
κι όμως την ξέρεις.

Όπως όταν
στα τελευταία της νιότης σου αγαπήσεις
γυναίκα που έμεινε όμορφη, κι όλο φοβάσαι,
καθώς την κράτησες γυμνή το μεσημέρι,
τη μνήμη που ξυπνά στην αγκαλιά σου·
φοβάσαι το φιλί μη σε προδώσει
σ' άλλα κρεβάτια περασμένα τώρα
που ωστόσο θα μπορούσαν να στοιχειώσουν
τόσο εύκολα τόσο εύκολα και ν' αναστήσουν
είδωλα στον καθρέφτη, σώματα που ήταν μια φορά·
την ηδονή τους.

Όπως όταν
γυρίζεις απ' τα ξένα και τύχει ν' ανοίξεις
παλιά κασέλα κλειδωμένη από καιρό
και βρεις κουρέλια από τα ρούχα που φορούσες
σε όμορφες ώρες, σε γιορτές με φώτα
πολύχρωμα, καθρεφτισμένα, που όλο χαμηλώνουν
και μένει μόνο το άρωμα της απουσίας
μιας νέας μορφής.

Αλήθεια, τα συντρίμμια
δεν είναι εκείνα· εσύ 'σαι το ρημάδι·
σε κυνηγούν με μια παράξενη παρθενιά
στο σπίτι στο γραφείο στις δεξιώσεις
των μεγιστάνων, στον ανομολόγητο φόβο του ύπνου·
μιλούν για περιστατικά που θα ήθελες να μην υπάρχουν
ή να γινόντουσαν χρόνια μετά το θάνατό σου,
κι αυτό είναι δύσκολο γιατί...

—Τ' αγάλματα είναι στο μουσείο.

Καληνύχτα.

—...γιατί τ' αγάλματα δεν είναι πια συντρίμμια,
είμαστε εμείς. Τ' αγάλματα λυγίζουν αλαφριά... καλη-
νύχτα.

Εδώ χωρίστηκαν. Αυτός επήρε
την ανηφόρα που τραβάει κατά την Άρκτο
κι αυτή προχώρεσε προς το πολύφωτο ακρογιάλι
όπου το κύμα πνίγεται στη βοή του ραδιοφώνου:

ΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

«Πανιά στο φύσημα του αγέρα
ο νους δεν κράτησε άλλο από τη μέρα.
Άρωμα πεύκου και σιγή
εύκολα θ' απαλύνουν την πληγή
που έκαμαν φεύγοντας ο ναύτης
η σουσουράδα ο κοκωβιός κι ο μυγοχάφτης.
Γυναίκα που έμεινες χωρίς αφή,
άκουσε των άνεμων την ταφή.

»Άδειασε το χρυσό βαρέλι
ο γήλιος έγινε κουρέλι
σε μιας μεσόκοπης λαιμό
που βήχει και δεν έχει τελειωμό·
το καλοκαίρι που ταξίδεψε τη θλίβει
με τα μαλάματα στους ώμους και στην ήβη.
Γυναίκα που έχασες το φως,
άκουσε, τραγουδά ο τυφλός.

»Σκοτείνιασε· κλείσε τα τζάμια·
κάνε σουραύλια με τα χτεσινά καλάμια,
και μην ανοίγεις όσο κι α χτυπούν·
φωνάζουν μα δεν έχουν τι να πουν.

Πάρε κυκλάμινα, πευκοβελόνες,
κρίνα απ' την άμμο, κι απ' τη θάλασσα ανεμώνες·
γυναίκα που έχασες το νου,
άκου, περνά το ξόδι του νερού...»

«Αθήναι. Ανελίσσονται ραγδαίως
τα γεγονότα που ήκουσε με δέος
η κοινή γνώμη. Ο κύριος υπουργός
εδήλωσεν, Δεν μένει πλέον καιρός...»

«...πάρε κυκλάμινα... πευκοβελόνες...
κρίνα απ' την άμμο... πευκοβελόνες...
γυναίκα...»

«...υπερτερεί συντριπτικώς.
Ο πόλεμος...»

ΨΥΧΑΜΟΙΒΟΣ"

Το ΕΞΥΠΝΟΝ ΕΝΥΠΝΙΟΝ είναι το πρώτο βιβλίο του Δημήτρη Λιαντίνη. Αφορά τις ελεγείες του Ρίλκε. Όμως εδώ ενδιαφέρει ο τίτλος αυτός καθαυτός. Γιατί κάθε τίτλος του Λιαντίνη αποτελεί και κεφάλαιο ξεχωριστό. Και βλέπουμε ότι το πρώτο τούτο κεφάλαιο, το ΕΞΥΠΝΟΝ ΕΝΥΠΝΙΟΝ έρχεται από τις πολύ παλαιές μνήμες του ποιητή και των ανθρώπων. Ίσια και χωρίς καθόλου να λοξοδρομήσει από την εποχή του Ομήρου και του Οδυσσέα.

Στην άλλη άκρη, διασχίζοντας μια πορεία εικοσαετή ανάμεσα στην έκδοση του πρώτου βιβλίου του και του τελευταίου, της Γκέμμας, είκοσι χρόνια που κράτησε Τρωικός και Οδύσσεια μαζί... ο Λιαντίνης σταματά αίφνης στο π. Κεφάλαιο π.

Τελείωσε εκεί η αστραπή που ακόνιζε τόσον καιρό του πολέμου του και της επιστροφής του τα βάσανα και τα κατορθώματα; Όχι. Ο Οδυσσέας, μην ξεχνάμε, έφτασε ζωντανός στην Ιθάκη.* Ο Λιαντίνης θα φτάσει ως το π. Άλλο δεν έχει πια να του δώκει το ταξίδι... Θησαύρισε

Σύες επί φορυτώ μαργαίνουσι...

"Αυτούς που ελαξούργησαν την άμορφη και την άσχημη πέτρα του Κανένας, και μέσα από το σκοτάδι της ανέβασαν στο φως τον άνθρωπο με όνομα. Ένα άγαλμα ορατό και ωραίο ωσάν το Δορυφόρο του Πολύκλειτου:

Είναι οι άνθρωποι, που ένας ένας στο πόστο του, εκάμανε τον αγώνα και ζήσανε την αγωνία, που έκαμε και έζησε στην αρχή της Κυκλώπειας ο Κανένας, για να γίνει στο τέλος ο Οδυσσέας. Δρόμος, ε;"

Δημήτρης Λιαντίνης

Γκέμμα, 101