ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ

Θέμα: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Παρ Σεπ 11, 2009 10:17 pm

ΓΚΑΖΑΔΙΚΟ ΕΝ ΠΛΩ

Γκαζάδικα... έτσι αποκαλούν στην απλή ναυτική διάλεκτο τα πλοία που μεταφέρουν πετρέλαιο και άλλα παρόμοια υγρά φορτία.

Η επίσημη ονομασία τους είναι δεξαμενόπλοια και ο όρος εκ της αγγλικής: τάνκερς.

Είναι καράβια υψηλού κινδύνου καθώς πέρα από τους συνήθεις θαλασσινούς κινδύνους που αντιμετωπίζουν όλα τα άλλα πλοία, έχουν και φορτίο επικίνδυνο να προκαλέσει από μικρά ατυχήματα έως και ολική καταστροφή του σκάφους.

Ταυτόχρονα είναι και τα ίδια μεγάλος κίνδυνος για το θαλάσσιο περιβάλλον καθώς μπορούν σε περίπτωση ατυχήματος και όχι μόνο... να ρυπάνουν με πετρέλαιο τεράστιες εκτάσεις και να καταστρέψουν τους θαλάσσιους οργανισμούς που ζουν εκεί.

Για τους λόγους αυτούς αλλά και για πολλούς ακόμη τα γκαζάδικα θεωρούνται πλοία για μαγκιόρους ναυτικούς. Αλλά και για καραβόσκυλα... Γιατί η ζωή στο γκαζάδικο χρειάζεται κότσια. Τον περισσότερο καιρό ταξιδεύουν και ελάχιστα μόνο μένουν στο λιμάνι.

Αλλά και τα λιμάνια που πιάνουν είναι ενίοτε καταμεσής στο πέλαγος... ή στην καλύτερη περίπτωση σε διάφορα απομακρυσμένα από αστικά κέντρα λιμάνια. Ο ναυτικός που επιλέγει το γκαζάδικο πρέπει να αντέχει αυτή τη ζωή, τη γεμάτη κινδύνους και την απομόνωση για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Υπάρχουν βεβαίως και τα θετικά. Και πρώτα πρώτα ο μισθός που είναι συνήθως πολύ καλύτερος από τα άλλα καράβια. Επιπλέον και η υπηρεσία σε γκαζάδικο μετράει περισσότερο καθώς συγκαταλέγεται στα βαριά και ανθυγιεινά.

Συνήθως και οι όροι ενδιαίτησης είναι καλύτεροι όσον αφορά τους χώρους του πλοίου... Μην το δέσετε όμως και κόμπο. Τουλάχιστον όχι γαϊδουρόκομπο γιατί υπάρχουν και κάτι γκαζαδικάκια της συμφοράς. Κυριολεκτικά και μεταφορικά.

Πάντως τα μεγάλα γκαζάδικα συνήθως θυμίζουν ξενοδοχείο και καλό μάλιστα στους χώρους του ακομοδέσιου. Αν μη τι άλλο διαθέτουν όλα κλιματισμό.

Από την άλλη οι καπνιστές υποφέρουν άσχημα σε ένα γκαζάδικο. Κι ας μην φτάνει εκεί η εξουσία του Αβραμόπουλου... Είναι ζήτημα βασικό και σημαντικό η μη χρήση φωτιάς σε ένα τέτοιο καράβι. Νομίζω όλοι το καταλαβαίνουμε αυτό. Δεν είναι απλά θέμα υγείας αλλά θέμα ζωής και θανάτου.

Το να ταξιδεύεις πάντως με γκαζάδικο είναι μια μαγεία αξεπέραστη. Ζεις ανάμεσα ουρανό και θάλασσα και βρίσκεσαι επί μακρόν ενώπιος ενωπίω με τον εαυτό σου και τα στοιχεία της φύσης. Εκεί και σφυρηλατείσαι - θες δε θες - ανθεκτικός σε κάθε αναποδιά και ψήνεσαι σε καλούπι που εύκολα να το ραγίσει τίποτε δεν μπορεί πια...

Μια από τις πιο συγκλονιστικές εμπειρίες είναι όταν το γκαζάδικο πέσει σε τρικυμία... Και να είναι και φορτωμένο... Αυτά τα καράβια είναι για λόγους ευστάθειας σχεδιασμένα να ταξιδεύουν βυθισμένα σχεδόν τελείως στη θάλασσα. Ένα ελάχιστο μέρος τους προεξέχει από το νερό. Οπότε σε υψηλό κυματισμό καλύπτει τελείως σχεδόν την κουβέρτα τους η θάλασσα. Και μόνο το ακομοδέσιο και τα άλμπουρα μένουν να θυμίζουν ότι εκεί υπάρχει πλοίο.

Δε λείπουν οι περιπτώσεις που η θάλασσα έχει αρπάξει ανθρώπους από το κατάστρωμα των γκαζάδικων. Γνωρίζω μια τέτοια περίπτωση που ευτυχώς είχε αίσια έκβαση. Ήρθε που λέτε το κύμα και σάρωσε την κουβέρτα και άρπαξε το φουκαρά που βρέθηκε εκεί... για λίγα δευτερόλεπτα πίστεψε πως πνίγεται. Ευτυχώς όταν η θάλασσα υποχώρησε βρέθηκε επί του πλοίου και όχι στο πέλαγος. Το σοκ βέβαια ήταν τεράστιο και αργότερα χρειάστηκε ψυχιατρική βοήθεια για να συνέλθει. Γι' αυτό και επαναλαμβάνω ότι τα γκαζάδικα δεν είναι για τον κάθε ένα. Θέλουν "μήδεα λαχνήεντα" για όσους καταλαβαίνουν από αρχαία ελληνικά. Ή ψυχή λιονταριού για να το πούμε πιο ευγενικά.

Θέλουν επίσης τεράστια υπευθυνότητα. Η παραμικρή βλακεία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή όλων. Και για τον ίδιο λόγο χρειάζεται γνώση και εμπειρία...

Νομίζω πάντως ότι για όποιον έχει τη ναυτοσύνη στις φλέβες του, τα γκαζάδικα είναι πλοία αξιοζήλευτα. Και τυχερός όποιος καταφέρνει να δουλέψει σ' αυτά.

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Παρ Σεπ 11, 2009 10:32 pm

τυπική εμφάνιση κουβέρτας γκαζάδικου

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Παρ Σεπ 11, 2009 10:52 pm

συνηθισμένη εμφάνιση κουβέρτας σε έντονο κυματισμό

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Σαβ Σεπ 12, 2009 12:16 am

Μμμμ....

Δανάη μου με κολακέυεις μ'όλα αυτά που λες, μιας και σε γκαζάδικα έχω κάνει !

Έτσι ακριβώς είναι όπως τα λες ουρανός, θάλασσα, μοναξιά και κίνδυνος.

Όλοι οι ναυτικοί έχουν ''ψυχή'', αλλά εδώ, στα γκαζάδικα και τα αεράδικα (LNG, LPG κτλ) ένας λόγος παραπάνω.

Αααχχ πόσο μου λείπουν τ'άτιμα.....
Ανυπομονώ να μπαρκάρω !!!

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Σαβ Σεπ 12, 2009 9:10 am

Τα αεράδικα είναι άλλη φάση. Προσωπικά μου είναι άγνωστη. Μπορεί αν θέλει η Χαλ να ανοίξει μια ενότητα για τα αεράδικα και να μας τα παρουσιάσει, που έχει εμπειρία και γνώση στο θέμα. Νομίζω όλες θα μας ενδιέφερε.

Όσο για τα γκαζάδικα, έχοντας τρεις δεκαετίες στη στεριά φοβάμαι ότι και γι' αυτά χρειάζομαι βοήθεια... Αφενός η λήθη έχει κάνει το έργο της και αφετέρου οι γνώσεις μου δεν ανταποκρίνονται στο σήμερα... Εξάλλου λίγο ήταν και το διάστημα που υπηρέτησα σε γκαζάδικα... ούτε καν δύο χρόνια ολόκληρα.

Η πρώτη φορά που ναυτολογήθηκα σε γκαζάδικο ήταν το Σεπτέμβρη του 1980. Νομίζω η μοίρα έβαλε το χεράκι της για να βρεθώ εκεί...

Ήταν το καλοκαίρι που είχα αποφοιτήσει από τη σχολή. Πριν καλά καλά πάρουμε πτυχίο είχαμε περάσει με την κολλητή μου, την Αννούλα, από τον Τσάκο. Παρότι εκείνον τον καιρό αποφοιτούσαμε δόκιμοι από τη σχολή, διότι οι σπουδές ήταν δύο χρόνια μόνο και το εκπαιδευτικό ταξίδι κρατούσε μόνο κάτι βδομάδες, η εταιρεία μας ναυτολόγησε σε θέση ανθυποπλοιάρχου. Τρομάρα μας και τρομάρα τους!

Το δικό μου καράβι ήταν φορτηγό και βρισκόταν κάπου στην Αμερική. Στην Αμερική ήταν και της Άννας, αλλά δε θυμάμαι αν ήταν φορτηγό ή γκαζάδικο...

Εμείς με τα μυαλά τότε πάνω από τα μαλλιά, πηδήξαμε από τη χαρά μας. Το διάστημα που έμεινε μέχρι να φύγουμε, αλωνίζαμε τον Πειραιά και κορδωνόμαστε σαν διάνοι! Δυο εικοσάχρονες που νιώθαμε ότι είχαμε κατακτήσει το όνειρο της ζωής μας και σε λίγο θα βρισκόμασταν ως αξιωματικοί σε γέφυρα πλοίου!!!

Φύγαμε την ίδια μέρα. Και αφού το προηγούμενο βράδυ το κάψαμε στην αγαπημένη μας ντίσκο.

Φυσικά πετάξαμε με διαφορετικές πτήσεις. Η Άννα για Ορλεάνη, αν θυμάμαι καλά. Κι εγώ για Νέα Υόρκη. Το τι έγινε στη δική μου περίπτωση το έχω ήδη καταθέσει σε άλλη ανάρτηση, στην ιστορία με τα λουκουμάκια:

http://kapetanisses.blogspot.com/2007/08/blog-post_6550.html

Ακολούθησαν και άλλες πικρές ιστορίες σε κείνο το καράβι. Τόσες και τέτοιες που δε θέλω καν να θυμάμαι. Και πριν καλά καλά το καταλάβω με κάνανε τράνσφερ σε άλλο πλοίο της εταιρείας, φορτηγό και αυτό. Η πίκρα όμως συνεχίστηκε... Δε με ήθελαν νομίζω τα φορτηγά. Κι έτσι λίγο καιρό αργότερα, δυο μήνες πάνω κάτω από την αρχική μου ναυτολόγηση, βρέθηκα απολυμένη να ψάχνω πάλι για δουλειά.

Η εταιρεία εκείνη στεγαζόταν τότε στην Ακτή Μιαούλη αρ. 85, στον πέμπτο όροφο... Θυμάμαι λοιπόν ότι μπήκα στο ασανσέρ να φύγω και ξαφνικά προσέχω ότι στον πρώτο όροφο ήταν η εταιρεία του Ωνάση. Η Σπρίγκφιλντ. Όροφος πρώτος. Αυτόματα το χέρι μου και χωρίς δεύτερη σκέψη, πάτησε το ένα...

Δεν είχα θυμάμαι ούτε καν το φυλλάδιο στα χέρια μου. Πιο πολύ η απελπισία που βρέθηκα άνεργη πριν συμπληρώσω δυο μήνες, με έκανε να αποτανθώ στον Ωνάση. Και όμως... Εκεί με περίμενε η μοίρα μου. Αυτή έβαλε σίγουρα το χέρι της και σε λίγες μέρες ήμουν στο καράβι των ονείρων μου. Στο Ολύμπικ Άρροου...

Δεν είναι το Άρροου. Κάποιο άλλο καράβι του Ωνάση είναι αυτό, ολόιδιο όμως με το Ολύμπικ Άρροου που δυστυχώς δεν έχω δική του φωτογραφία.

Ήταν θυμάμαι δεμένο σε κάποιο λιμάνι της Γερμανίας για εκφόρτωση. Γουίλιεμσχάβεν λεγόταν...

Πωπώ τι έπαθα σαν το είδα! Καμία σχέση με τα φορτηγούλια που είχα μπαρκάρει ως τότε. Αυτό ήταν ένα πλωτό νησί... Από τα γκαζάδικα που τα λένε σούπερ τάνκερς και συγκεκριμένα VLCC.

Και μπαίνω μέσα και η μία έκπληξη ακολουθούσε την άλλη. Παλάτι λέμε. Βασιλοβάπορο!

Δεν ήμουν πια ανθυποπλοίαρχος, ναυτόπαις έγραφε το φυλλάδιο. Ο Ωνάσης για να σε κάνει ανθυποπλοίαρχο έπρεπε να κατέχεις τα ανάλογα προσόντα. Αλλά αυτό καθόλου δε με ένοιαζε. Το αντίθετο μάλιστα...

Εκεί, στο Ολύμπικ Άρροου, έμαθα στην πραγματικότητα τη δουλειά μου. Και στη γέφυρα και στην κουβέρτα. 4 ώρες κουβέρτα και 4 ώρες γέφυρα. Στην κουβέρτα υπό την επίβλεψη του λοστρόμου και στη γέφυρα με το γραμματικό. Στριφνός ήταν ο τελευταίος και ανάποδος, αλλά καλός ναυτίλος και με βοήθησε έστω και με τη σπαρτιάτικη μέθοδο να ξετρίψω για τα καλά στα θέματα της βάρδιας.

Κάναμε συνήθως την 4-8 την απογευματινή. Ένα διάστημα με έβαλαν και στην 8-12 για να βγαίνω και υπερωρίες το μεσημέρι. Με τον Μπασάμ, ένα ανθυποπλοίαρχο από το Λίβανο ή τη Συρία που είχε όμως τελειώσει Ασπρόπυργο.

Τα ταξίδια μας όλα σχεδόν Ευρώπη - Περσικός. Φορτώναμε συνήθως από τη Ραστανούρα στον Περσικό κι έπειτα πιάναμε τον περίπλου της Αφρικής. Γερμανία, Ολλανδία... κάποτε πιάσαμε και Πορτογαλία, στο Σέτουμπαλ.

48 ώρες όλο και όλο στο λιμάνι για φόρτωση ή εκφόρτωση και μετά ταξίδι ένα μήνα περίπου... Στον Περσικό δεν βγαίναμε έξω. Έτσι κάναμε ουσιαστικά δυο μήνες να πιάσουμε στεριά. Αλλά κι αυτό, όπως έγραψα, μόνο για 48 ώρες. Τι να προλάβεις σε 48 ώρες;

Και βέβαια στις ώρες αυτές δεν καθόμασταν. Δουλεύαμε και μάλιστα με 6ωρίες. Είτε 12 - 6 είτε 6 - 8. Και πρωί και βράδυ, δηλαδή σύνολο 12 ώρες δουλειά το 24ωρο.

Στο ενδιάμεσο έτρεχες να κάνεις μπάνιο και να βγεις με την ψυχή στο στόμα μια βόλτα στο λιμάνι. Κι έπειτα ξανά μέσα και ξανά δουλειά. Άντε και λίγο ύπνο...

Ποιος νοιαζόταν όμως; Εγώ τότε πετούσα στους εφτά ουρανούς από τη χαρά μου. Ούτε για ύπνο με ένοιαζε ούτε για κούραση.

Έξι μήνες έμεινα στο Άρροου. Θεϊκή εμπειρία...

Και ξεμπάρκαρα όντας σίγουρη πως στο επόμενο ταξίδι θα με έπαιρναν ανθυποπλοίαρχο. Έτσι τουλάχιστον με είχε διαβεβαιώσει ο καπετάνιος μου που ήταν πολύ ευχαριστημένος από την απόδοσή μου.

Άλλα όμως κανονίζουν οι άνθρωποι και άλλα η ζωή γράφει... Η ηλιθιότητα μιας άλλης κοπέλας που δούλευε το ίδιο διάστημα σε άλλο καράβι του Ωνάση, έβαλε φρένο και στη δική μου καριέρα. Η εταιρεία πικαρισμένη από τις καταγγελίες που βγήκε εκείνη η κοπελιά και έκανε σε κάποια εφημερίδα, αποφάσισε να μην ξαναπάρει γυναίκες. Κεραμίδα μου ήρθε σαν το έμαθα. Αλλά και τι μπορούσα να κάνω;

Τα πράγματα πάντως ήταν αρκετά καλά για τους ναυτικούς εκείνη την περίοδο και σύντομα ναυτολογήθηκα σε άλλη εταιρεία. Καλοκαίρι πια του 81. Φυσικά γκαζάδικο. Και με επιλογή μου πλέον.

Καμία όμως σχέση με το αγαπημένο μου Άρροου... Κι ας ήταν κι αυτό ίδιο καλούπι, σούπερ τάνκερ τύπου VLCC.

Περνώντας το Σουέζ με το δεύτερο γκαζάδικο, το Andros Orion

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Σαβ Σεπ 12, 2009 10:05 am

Andros Orion και πάλι...

Φωτογραφία της συμφοράς. Μια μικρή agfa pocket είχα τότε και φυσικά τα φιλμ τα εμφάνιζα όταν γυρνούσα Ελλάδα. Τι φωτογραφίες να βγουν έτσι;

Και πάλι καλά να λέμε... Γιατί αλλιώς τι θα μου είχε μείνει από τα ταξίδια μου;

Φαίνεται πάντως καθαρά αυτό που έγραψα παραπάνω, πως τα γκαζάδικα ταξιδεύουν βυθισμένα στη θάλασσα κατά το μεγαλύτερο μέρος τους. Δείτε πόσο κοντά είναι το κατάστρωμα με τη θάλασσα...

Και παρά τον κυματισμό πίσω μου, δείτε τι χαρά αστράφτει στο πρόσωπό μου. Άλλους η θάλασσα τους φοβίζει. Κι άλλους το υγρό στοιχείο τους γεμίζει ενθουσιασμό ακόμη και όταν αγριεύει. Μη σας πω και περισσότερο τότε...

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Σαβ Σεπ 12, 2009 10:14 am

Ιστορίες από το Andros Orion - αναδημοσίευση από το blog ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΕΣ

Ό,τι αγαπούσα αρνήθηκα

Ένα «μικρό θαλασσινό κοχύλι» βρήκα απόψε σερφάροντας στα πέλαγα του διαδικτύου και το έφερα θησαυρό πολύτιμο μαζί μου:

«Ό,τι αγαπούσα αρνήθηκα για το πικρό σου αχείλι:
τον τρόμο που δοκίμαζα πηδώντας το κατάρτι,
το μπούσουλα, τη βάρδια μου και την πορεία στο χάρτη,
για ένα δυσεύρετο μικρό θαλασσινό κοχύλι.»

Καββαδίας βέβαια. Ποιος άλλος έτσι ζωγράφισε του ναυτικού τον πόνο;

Γυρνάει αθέλητα το ρολόι των αναμνήσεων στην πιο γλυκιά περίοδο της ζωής μου. Τότε που σε ένα καράβι πάνω γύριζα όλα της γης τα πλάτη και τα μήκη. Ένα καράβι… δηλαδή πέντε για να μιλάμε με ακρίβεια:

Ελαφίνα, Irenes Lyric, Irenes Target,

Olympic Arrow, Andros Orion.

Τα τρία, τα πρώτα, φορτηγά. Τα άλλα γκαζάδικα. Δεξαμενόπλοια στη γλώσσα των στεριανών. Από εκείνα τα τεράστια, τα σούπερ τάνκερ, που το κατάστρωμά τους είναι μεγάλο σαν ένα γήπεδο. Και φαντάσου όλο αυτό το θεριό, να χάνεται κάτω από τους αφρούς και πάλι να ξαναβγαίνει, πώς κολυμπάνε τα δελφίνια… Γιατί έτσι είναι φτιαγμένα αυτά τα σκαριά από φυσικού τους. Και μόνο όσοι δεν το ξέρουν τρομάζουν σαν δουν να χάνεται όλη η κουβέρτα κάτω από τη θάλασσα.

Θυμάμαι που έτσι έγινε με μια μικροπαντρεμένη, γυναίκα του μαρκόνη μας, καλή της ώρα όπου κι αν βρίσκεται. Ήρθε το κορίτσι ανυποψίαστο στο βαπόρι, να συνεχίσει το μήνα το μέλιτος που το μπαρκάρισμα του άντρα της είχε απότομα κόψει στη μέση, και έπεσε πάνω σε ένα μπουρίνι άλλο πράγμα. Ο θεός με το θεό τα είχε βάλει εκείνη τη μέρα. Μια έγερνε το παπόρι από τη μια και μια από την άλλη. Φεύγαν ποτήρια, φεύγαν καρέκλες, όρθιος να σταθείς δύσκολο. Άσε που και το στομάχι με τέτοιο ταρακούνημα σήκωνε επανάσταση. Πήγε το κορίτσι και ξάπλωσε την καμπίνα της. Αλίμονο από τους υπόλοιπους που τέτοια πολυτέλεια δεν την είχαμε. Ζαλισμένοι ξεζαλισμένοι, εκεί, στη βάρδια.

Κάποια φορά είπε να σηκωθεί. Να δει από το φινιστρίνι τι γίνεται έξω. Αχ, τι το ‘θελε; Κάνει έτσι και τι να δει; Τρακόσια τόσα μέτρα παπόρο και δε φαινόταν τίποτε. Μόνο θάλασσα αγριεμένη. Και κύμα λυσσασμένο. Ε, και βάζει μια φωνή, μα τι φωνή! Από μηχανή μέχρι γέφυρα ακούστηκε. Τρέξαμε να τη συνεφέρουμε. Να της εξηγήσουμε πως δεν τρέχει τίποτα. Έτσι μαθές ταξιδεύουν τα γκαζάδικα άμα έχει φουρτούνα. Άδικα… Δεν πίστευε λέξη.

Έκλαιγε, έκλαιγε και φώναζε τη μάνα της. Που έτσι μικρή την πάντρεψε και βρέθηκε ανάμεσα ουρανό και θάλασσα να παλεύει και να βασανίζεται. Κι εκείνος ο καψερός ο άντρας της να μην ξέρει τι να κάνει για να την ηρεμήσει. Άμαθος ακόμη σε τέτοια καθήκοντα. Κι είχε και τους άλλους τριγύρω να τον περιγελάν με τα καμώματα της κυράς του. Και θαρρώ αυτό τον έτσουζε πιο πολύ παρά η τρομάρα που πέρναγε η γυναίκα του. Έτσι βλέπεις είναι οι άντρες. Το φέρουν βαρέως να ξεπέσουν στα μάτια των άλλων σερνικών και να τους κρεμάσουνε κουδούνια πως δεν ξέρουν «να σκίζουν τη γάτα».

Τέλος πάντων. Κάποια στιγμή κόπασε η οργή της θάλασσας, ηρέμησε και το κορίτσι. Μα τι τα θες; Τέτοιες καταστάσεις δεν τρομάζουν μονάχα τους άμαθους. Ακόμα και οι ψημένοι θαλασσόλυκοι τα χρειάζονται άμα αποφασίσει η θάλασσα να δείξει τα δόντια της.

Θυμάμαι τότε που πηγαίναμε για τους τροπικούς. Είχαμε φορτώσει «λαδάκι» από τη Mersa El Brega και πηγαίναμε για εκφόρτωση στο Yosu της Νότιας Κορέας. Εξήντα μέρες ταξίδι. Δυο μήνες ανάμεσα ουρανό και θάλασσα. Ξέρεις τι σημαίνει αυτό; Αν δεν το κάνεις, δεν το ξέρεις. Δεν μπορείς να το ξέρεις. Και να είσαι και στα καλύτερά σου χρόνια. Και μακριά από τον άνθρωπο που αγαπάς. Σ' άλλο καράβι αυτός, σε άλλο εσύ. Για μήνες. Και μήνες να κάνεις να πάρεις ακόμη και γράμμα. Μην ακούς που λένε για ταχυδρομικά περιστέρια. Ακόμη κι αυτά δε φτάνουν στα καράβια. Και βάλε με νου πώς αγριεύει ο άνθρωπος σε τέτοιες καταστάσεις. Μην τους παρεξηγάς τους ναυτικούς. Τραβάν πολλά εκεί καταμεσής στο πέλαγος και σκληραίνει η ψυχή. Άμυνα είναι, για να αντέξουν. Λίγο καλύτερα αν τους γνωρίσεις, θα δεις πως έχουνε καρδιά μικρού παιδιού. Και ένα καράβι θύμησες να σου στοράνε που θα τις ακούς και δε θα τις πιστεύεις. Σαν και τώρα... Και συνεχίζω.

Είχαμε περάσει που λες το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας, είχαμε «φάει» το μισό δρόμο και τον ένα μήνα από τους δυο και τραβάγαμε για Ινδονησία. Σε όλο το κατέβασμα, από Τζιμπεράλτα μέχρι Σάουθ Άφρικα, ο καπετάνιος άλλη δουλειά δεν έκανε παρά να με βάζει με το γραμματικό να του βγάζουμε πορείες, πώς να φτάσει πιο γρήγορα στη Κορέα. Να γλιτώσει η εταιρεία έξοδα. Όχι τράβα από δω, όχι πήγαινέ το από κει. Πού να το πας το ρημάδι; Καράβι ήταν όχι αεροπλάνο. Και ήταν και σαράβαλο. Με διαλυμένα τα σωθικά του.

Στο άλλο πέρασμα από το Κέιπ Τάουν του ξεκολλήσαν οι μπουλμέδες στο αμπάρι και λίγο έλειψε να γίνουμε μακαρίτες. Διότι ξέρεις τι σημαίνει αυτό σε γκαζάδικο; Σημαίνει τρίβονται οι ξεκολλημένες λαμαρίνες μεταξύ τους και βγάζουν σπινθήρες. Και πάει το παπόρο καλιά του. Γίνεται μπουρλότο ώσπου να πεις κύμινο. Το «πυρ γυνή και θάλασσα» από κάτι τέτοιες ιστορίες βγήκε. Στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρχε και η γυνή. Η αφεντιά μου. Οπότε καταλαβαίνεις. Δε μας έλειπε τίποτε. Και οι ναυτικοί, που τα πιστεύουν κάτι τέτοια, όλο και με κοιτάγανε με στραβό μάτι. Λες και τους έφταιγα εγώ για το σαπιοκάραβο.

Τόσο σάπιο που η εταιρεία μετά τη ζημιά στο αμπάρι πήρε την απόφαση να το πάει για σκραπ, για παλιοσίδερα δηλαδή. Μην πάει φούντο και μας πληρώνουνε για ανθρώπους… Ε, τι νομίζεις; Μετράει και ο ναυτικός για άνθρωπος; Από όσο γύρισα, μόνο στου Ωνάση συνάντησα ανθρώπινη αντιμετώπιση. Μα εδώ, το καράβι ήταν αντριώτικο. Και οι Αντριώτες έχουν καβούρια στην τσέπη μεγαλύτερα κι από τους Χιώτες. Τους έχω δοκιμάσει κι αυτούς στο πετσί μου και ξέρω.

Έτσι λοιπόν, το αποφάσισαν να το πάνε για παλιοσίδερα και τέτοιες δουλειές γίνονται συνήθως στην Ασία. Φυσικά ούτε να το συζητάν πως θα το έστελναν άδειο από Ευρώπη μέχρι εκεί κάτω. Κλείσαν λοιπόν το ναύλο, μας φόρτωσαν και τραβάτε όσο αντέξει. Το ξέραμε αυτό. Και το μετράγαμε. Μα τι να κάνουμε; Αυτή ήταν η δουλειά μας. Και αν ξεμπαρκάραμε, θα βρίσκαμε καλύτερο βαπόρι; Άσε που οι εποχές ήταν δύσκολες και η Ακτή Μιαούλη, τα μαθαίναμε, είχε πάλι γεμίσει ναυτικούς που φίλαγαν κατουρημένες ποδιές για μια θέση κι ας ήταν και σε ανασφάλιστο.

Με τέτοια καρδιά ταξιδεύαμε. Εκεί στην άκρη του πουθενά. Διότι την Καλή Ελπίδα έχουν τους λόγους τους που την είπαν έτσι. Σαν και τον Εύξεινο Πόντο. Καλοπιάνεις το θεριό με γλυκόλογα μπας και το καλμάρεις. Καλμάρει όμως αυτό με λόγια; Μόνο ο άνθρωπος ξεχνιέται. Λέει «Καλή Ελπίδα» και όλο και φουντώνουν και οι δικές του ελπίδες πως θα τα καταφέρει. Και θα ξαναδεί πατρίδα και οικογένεια. Αυτά περνάνε οι ναυτικοί και λίγα λέω. Να μην τους παρεξηγάτε λοιπόν αν λίγο αγροίκα φέρνονται καμιά φορά. Η ανάγκη τους κάνει.

Μέσα σε τούτη τη μαυρίλα και την αγωνία αν θα αντέξει το καράβι να φτάσει ως την Κορέα, και με τη «λαμαρινίαση» στα φόρτε της, την αρρώστια δηλαδή που παθαίνει ο ναυτικός κλεισμένος στις λαμαρίνες για μήνες, μας ήρθε από το πουθενά κι από κει που δεν το περιμέναμε να μας χτυπήσει η ουρά ενός κυκλώνα. Ευτυχώς δηλαδή που ήταν η ουρά, γιατί αλλιώς ποιος θα έγραφε τώρα αυτή την ιστορία;

Και σαν να μην έφτανε ο βρομόκαιρος, ήρθαν και η μια αναποδιά πάνω στην άλλη. Ξαφνικά ο ασύρματος βουβάθηκε. Και η gyro, η μεγάλη πυξίδα δηλαδή που καθοδηγεί το τιμόνι, ζήλεψε κι αυτή και άρχισε να κάνει τρέλες. Έλα τώρα και σκέψου τι κάνει ένα καράβι χωρίς ασύρματο και χωρίς πυξίδα και με τον κυκλώνα να χορεύει τριγύρω του τάγκο αργεντίνικο…

Στα φυσιολογικά καράβια αυτό που κάνουν είναι να βάλουν μπροστά τη μαγνητική. Που δεν την πιάνει τίποτε και ξέρει πάντα να σου λέει το βορά. Στα φυσιολογικά όμως. Όχι στα αντριώτικα. Και να με συμπαθάνε όσοι κατάγονται από την όμορφη Άνδρο, μα έτσι είναι δυστυχώς η αλήθεια. Κι ας έχουνε και τόση παράδοση στη ναυτιλία. Είναι του πέρα βρέχει και αλίμονο σαν τύχει δύσκολη ώρα. Διότι η μαγνητική έχει όλα τα καλά αλλά έχει και ένα μεγάλο κακό. Σου δείχνει το βορά αλλά με μια μικρή απόκλιση. Και πρέπει ο ναυτίλος να τη γνωρίζει αυτή την απόκλιση για να βρει τα σημεία του ορίζοντα. Έλα μου ντε που αυτό σημαίνει σε καθημερινή βάση να κάνεις τους απαραίτητους ελέγχους και να κρατάς και ημερολόγιο; Πράγμα που στο δικό μας καράβι φυσικά και δεν είχε γίνει ποτέ.

Έτσι που λέτε είχαν τα πράγματα και το καράβι πήγαινε στα κουτουρού. Κι ένα κύμα, Χριστέ μου. Δεν είχα ξαναδεί κύμα με τέτοια σουσούμια. Δεν ήταν να το πεις ψηλό και αφρισμένο. Εκείνο που σε τρόμαζε ήταν η ατέλειωτη ράχη του. Ξεκίναγε από τη μια άκρη του ορίζοντα και έφτανε στην άλλη. Ουρά του κυκλώνα όνομα και πράμα.

Σαν είδαν λοιπόν τα σκούρα οι άντρες, και η περδικούλα τους ροβόλησε κατά Κούλουρη, σκέφτηκαν πως το θηλυκό του πληρώματος θα τα έχει κάνει πάνω της από το φόβο. Και έρχονταν ένας ένας να με παρηγορήσουν. Πού να ήξεραν από τι ζουρλή πάστα είμαι φτιαγμένη. Και να μην κάνω τη θαρραλέα, ότι τα πράγματα ήταν σκούρα το έβλεπα και το καταλάβαινα. Μα τι να κάνω; Θυμόμουνα και τη γυναίκα του μαρκόνη και δεν ήθελα να γίνω ρεζίλι. Διότι αυτά τα είχαμε από τον καιρό της σχολής ακόμη μιλημένα με τις φιλενάδες μου. Να κρατήσουμε ψηλά τον τίτλο της καπετάνισσας. Να μη βρεθεί κανείς να μας πει «Τι τα ήθελες τα καράβια!»

Περιθώρια λοιπόν για μυξοκλάματα δεν υπήρχαν. Αλλά και περιθώρια γενικώς δε φαίνονταν στον ορίζοντα. Και λέω κι εγώ τότε: "Θα πεθάνεις που θα πεθάνεις. Τουλάχιστον να πας ευχαριστημένη!"

Και μια και δυο κατεβαίνω στην κουζίνα. Μπαίνω στο μαγέρικο και φωνάζω τον Παναγιώτη, το μάγειρα. Δος μου, του λέω, λίγο ρύζι, δυο αυγά, δυο λεμόνια και λίγο λάδι. Και να μην τα πολυλογώ, βάζω μπρος τη μαγειρική. Διότι ο "άχρηστος" ο Παναγιώτης, όλα του καλά και ωραία, και έφτιαχνε και κάτι ψωμάκια μούρλια, κάθε μέρα σερβιρισμένα μοσχοβολιστά με τον καφέ στις δέκα, αλλά με τις σούπες είχε διαζύγιο. Κι εμένα τα σουποειδή είναι τα λατρεμένα μου. Κι αν είναι και φρικασέ της μάνας μου, κόβω φλέβες!

Βάζω που λέτε μπροστά το μαγείρεμα και οι άλλοι γύρω να με κοιτάνε σαν να έβλεπαν ξωτικό. Ίσως και να τους πέρασε από το μυαλό πως μου σάλεψε από το φόβο. Και με το δίκιο τους. Είναι λογικά πράγματα αυτά; Να κινδυνεύεις από στιγμή σε στιγμή να σε κάνει μια χαψιά η θάλασσα κι εσύ να έχεις το νου σου στη μάσα;

Και πού να δείτε και να γελάσετε τη σκηνή του φαγητού. Σαν ετοιμάστηκε η περίφημη σούπα, ένα αυγολέμονο της συμφοράς, και έκατσα να τη φάω. Και να με παίρνει ολόκληρη με την καρέκλα το κούνημα και να μη μπορώ να σταθώ. Πήγαινα να κρατηθώ από το τραπέζι, ευτυχώς τα έχουν βιδωμένα στο πάτωμα στα καράβια, και μου έφευγε το πιάτο. Βούταγα το πιάτο και μου 'δινε μια το μπότζι και έπεφτα με τη μούρη στη σούπα. Εκεί όμως εγώ. Επί το έργον. Ηπειρώτικο τσερβέλο μαθές. Και δη από το Σούλι. Βγάλε συμπέρασμα… Και ερώτημα αν θες, "τι γύρευα στα καράβια;" Να στο πω, να σου φύγει η έγνοια. Έχεις ακούσει το τραγούδι που λέει "Όλες οι καπετάνισσες από το Κακοσούλι"; Ε, αυτό την έκανε τη ζημιά. Και είπα, τι καπετάνισσα στο βουνό, τι στη θάλασσα. Και πάμε παρακάτω.

Οι άλλοι; Να κοιτάν το θέαμα και να μην τους έχει μείνει άντερο από τα γέλια. Ξεχάσανε και κυκλώνες και τρικυμίες και γινόταν στην τραπεζαρία τέτοιος χαμός που μέχρι και ο καπετάνιος κατέβηκε να δει τι έπαθε το τσούρμο. Νόμισε ο άνθρωπος πως ήρθε το τέλος και βουλιάζουμε.

Αχ, χρόνια και καιροί. Με μπούσουλες και βάρδιες. Και μπούσουλας, αν δεν το ξέρετε, σημαίνει πυξίδα. Και μάλιστα μαγνητική. Μη κοιτάτε που εδώ στη στεριά λέμε «έχασα το μπούσουλα» και δεν ξέρουμε το γιατί το λέμε έτσι. Χάνω το μπούσουλα σημαίνει ξέμεινα από πυξίδα και δεν ξέρω κατά που τραβάω. Σαν εκείνη τη μέρα, 19 του Φλεβάρη του 82 (δεν ξεχνιέται η ρημάδα… ) που ξέμεινε το Andros Orion από πυξίδα και τράβαγε στα κουτουρού και κατά Ισραήλ που λέει ο λαός μας.

Θαλασσινό κοχύλι το λοιπόν. Να τι παθαίνει κανείς με τέτοια κοχύλια. Τι μυστικά του ψιθυρίζουν και ποιες περιπέτειες περασμένες του φέρνουνε στο νου. Μα αν γινόταν πίσω να γυρίσουν, όχι δε θα έλεγε. Γυρνάνε όμως; Αυτό το μπούσουλα τον χάσαμε για πάντα…

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Σαβ Σεπ 12, 2009 10:45 am

Το ημερολόγιο εκείνης της μέρας

στο Andros Orion...

Το δικό μου μυαλό στα τέσσερα χρυσά γαλόνια. Ούτε φόβος ούτε άλλη αγωνία. Τα γαλόνια που τελικά δε φόρεσα. Και δεν έφταιξαν οι κυκλώνες και οι τρικυμίες. Μα το μυαλό μου που έλαβε λάθος αποφάσεις σε κρίσιμες στιγμές.

Να μη στενοχωριέται η μανούλα. Να μη δυσαρεστήσω τον καλό μου... Και από τους ωκεανούς βρέθηκα στη Ράλλειο να σπουδάζω δασκάλα.

Έφταιξε βέβαια και η κρίση. Καράβι έψαχνα και καράβι δεν έβρισκα για μήνες ατελείωτους. Ήταν μάλιστα τότε και ο πόλεμος στον Κόλπο και οι εταιρείες που είχαν γκαζάδικα σου ζήταγαν να υπογράψεις ειδικό χαρτί πως δέχεσαι να βρεθείς κι εκεί... Στη μπούκα των κανονιών και με τα πολεμικά αεροπλάνα να βάζουν στόχο και τα εμπορικά πλοία.

Τέτοια ήταν η λαχτάρα μου να μπαρκάρω που και τη δήλωση υπέγραφα και δεκάρα δεν έδινα για τους έξτρα κινδύνους. Αλλά τίποτα. Η πείνα τεράστια στο λιμάνι και έκανε καπεταναίους να ζητάν να μπαρκάρουν ανθυποπλοίαρχοι. Εμένα θα έπαιρναν; Το κοριτσάκι των 22 χρόνων;

Σαν τέλειωσαν λοιπόν τα φράγκα που είχα μαζέψει από τα καράβια, έβαλα το κεφάλι κάτω και πήγα να δουλέψω σε σχολείο. Ας πέρασαν όμως τόσα χρόνια από τότε και ας αγάπησα και το δεύτερο επάγγελμα. Αυτό το επάγγελμα που έφερε κάποτε στο μονοπάτι της ζωής μου ένα Λιαντίνη για να με κάνει άνθρωπο...

Η μοίρα καλά έκαμε. Δε λέω όχι. Η θάλασσα όμως έμεινε καημός αγιάτρευτος. Και καημός και τα γκαζάδικα. Να τα θυμάμαι με όλες τις δυσκολίες τους και να δακρύζω από συγκίνηση.

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Σαβ Σεπ 12, 2009 10:57 am

Επειδή στα λόγια ο καθένας μπορεί να λέει σημεία και τέρατα και να προσπαθεί να πείσει πως τα γκαζάδικα είναι έτσι κι αλλιώς κτλ οι άλλοι όμως να μην καταλαβαίνουν ή και να μην πιστεύουν... καλύτερα να δείτε το μικρό αυτό βίντεο.

Τι ακριβώς συμβαίνει σε ένα καράβι όταν βρίσκεται σε έντονο κυματισμό...

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Σαβ Σεπ 12, 2009 3:53 pm

Η θέα της τρικυμίας από τη γέφυρα του γκαζάδικου...

Αυτό βλέπει ο αξιωματικός φυλακής, αυτό ζει. Αν όχι κάθε μέρα, υπάρχουν και μέρες με μπουνάτσα, αρκετά συχνά πάντως.

Δικαιολογημένα ίσως πίστευαν παλιότερα πως τέτοιες σκηνές δεν είναι για το αδύνατο φύλο. Μόνο για αρσενικά και μάλιστα αληθινά αρσενικά, όχι τζιτζιφιόγκους...

Να όμως που κάποιες γυναίκες διέψευσαν τις παλιές δοξασίες. Κατάφεραν και να ανέβουν στις γέφυρες των γκαζάδικων αλλά και να τις κατακτήσουν μέχρι το ανώτερο σκαλοπάτι.

Σήμερα μπορούμε να καμαρώνουμε ότι έχουμε και ελληνίδα πλοίαρχο σε μεγάλο γκαζάδικο. Πρόκειται για την Αθανασία Μπουμπουράκη.

Από άρθρο της Ελευθεροτυπίας παραθέτω το ακόλουθο:

Παράθεση :: Παγκόσμια ίσως πρωτοτυπία για το Ιδρυμα Ωνάση αποτελεί το γεγονός ότι ένα από τα μεγαλύτερα καράβια, το «Ολύμπικ Σερένιτι», το κυβερνά μια γυναίκα, η Αθανασία Μπουμπουράκη.

«Οταν ήρθε να ζητήσει δουλειά, μάς ζήτησε να υπογράψουμε ένα χαρτί που έλεγε ότι, αν μείνουμε ευχαριστημένοι από τις υπηρεσίες της, θα την αφήσουμε να φτάσει ψηλά», εξηγεί ο έτερος αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Παύλος Ιωαννίδης.

«Είναι πραγματικά αξιέπαινη η προσπάθειά της να κατορθώσει να επιβληθεί σε τόσους άνδρες και παράλληλα να κυβερνά καράβια 100.000 τόνων. Το πρόβλημα στα πλοία, τύπου άφραμαξ, είναι ότι μπαίνουν τέσσερις με πέντε φορές το μήνα σε λιμάνια, για να φορτώσουν και να ξεφορτώσουν. Τα καράβια κινδυνεύουν περισσότερο στα στενά παρά στις ανοιχτές θάλασσες».

Η Αθανασία ήταν πρωτοετής στη σχολή Πλοιάρχων Πειραιά όταν η δική μου σειρά βρισκόταν στο δεύτερο και τελευταίο για εκείνα τα χρόνια έτος της σχολής. Έτσι για την επιτυχία της καμαρώνουμε και σαν γυναίκες αλλά και σαν συσπουδάστριές της.

Προσωπικά καμαρώνω και για ένα ακόμη λόγο. Γιατί δούλεψα στον Ωνάση πριν ακόμη ναυτολογηθεί η Αθανασία. Κι αν ακόμη στη δική μου περίπτωση στάθηκα άτυχη, ξέρω πως οι έξι μήνες που εργάστηκα στην εταιρεία βοήθησαν έστω και λίγο ώστε αργότερα να ανοίξουν και πάλι οι πόρτες του Ωνάση στις γυναίκες αξιωματικούς στα γκαζάδικα.

Ακόμη περισσότερο η ίδια η Αθανασία με τη μεγάλη της επιτυχία άνοιξε διάπλατα το δρόμο σε όλες τις επόμενες κοπέλες που ονειρεύονται να ζήσουν εκ του σύνεγγυς σκηνές σαν αυτές που εμφανίζονται στο βίντεο...

Μία από αυτές, μία καπετάνισσα της νεότερης γενιάς, μόλις χτες πήρε το πράσινο φως να μπαρκάρει σε γκαζάδικο. Σπουδάστρια ακόμη σε σχολή πλοιάρχων. Και πρώτη φορά σε γκαζάδικο...

Τη δική της τρελή χαρά θέλησε τούτο το αφιέρωμα στα γκαζάδικα να μοιραστεί και να στηρίξει. Πονάγαμε και υποφέραμε τόσον καιρό που τη βλέπαμε να ψάχνει καράβι και να εισπράττει συνεχώς άρνηση. Πονάγαμε και για εκείνη, που είναι πολύ αγαπημένο μας πλάσμα, αλλά και για μας, βλέποντας έναν πολυετή αγώνα των γυναικών να κινδυνεύει και πάλι μπρος στη νέα οικονομική κρίση.

Να όμως που μετά την τρικυμία έρχεται η γαλήνη. Γαλήνη και μπουνάτσα που μόνο όσοι άντεξαν στο σκαμπανέβασμα δίχως να λιποψυχήσουν, δικαιούνται και γνωρίζουν να απολαμβάνουν.

Μικρούλα μου, σου εύχομαι σε όλες τις καταιγίδες της ζωής ίδιο να δείξεις σθένος και κουράγιο. Και είμαι σίγουρη πως μια μέρα θα φτάσεις στο πιο ψηλό σκαλί.

Όταν θέλουμε πολύ κάτι, ολόκληρο το σύμπαν συνομωτεί μαζί μας για να το πετύχουμε.

Και μέσα από τη δική σας επιτυχία θα αισθανόμαστε κι εμείς οι παλιότερες πως άδικα δεν δώσαμε τον αγώνα μας για να καθιερωθεί η γυναίκα όχι μόνο στα "εύκολα" καράβια αλλά και σε εκείνα που τρομάζουν ως και τους άντρες.

Θέμα: Απ: ΓΚΑΖΑΔΙΚΑ Σαβ Σεπ 12, 2009 4:01 pm

Oil tankers...

Απολαύστε τα και γνωρίστε τα!