Το χωριό μας, που δεν είναι κι ομορφότερο στην πλάση

Πέτυχα ανέλπιστα τις φωτογραφίες στο face book. Φωτογραφίες της Τατιάνας. Και φωτογραφίες από το χωριό μας. Το δικό της και το δικό μου...


Ο άγιος Δημήτρης στα λευκά... και δεξιά το τζιπάκι της Τατιάνας...

Εκεί θα είμαι του χρόνου. Κι όλα τα άλλα μικρή έως ελάχιστη σημασία έχουν. Εκεί και εδώ:


στην παγωμένη λιμνούλα της Αγίας Παρασκευής... Η ίδια λιμνούλα και στην επόμενη φωτογραφία χωρίς χιόνια:


Στο βάθος το χωριουδάκι μας - που φυσικά και δεν είναι άλλο ομορφότερο στην πλάση - και αριστερά ο παλιός εθνικός δρόμος Ιωαννίνων - Ηγουμενίτσας. 88 χιλιόμετρα το σύνολο. Κι εμείς στη μέση σχεδόν... Με χαμηλή ταχύτητα μια ώρα από τα Γιάννενα και 45 λεπτά από την Ηγουμενίτσα.


Βαρκάδα στη λίμνη; Ε, ναι... Έχουμε κόλλημα εμείς εκεί πάνω με τα ταξίδια στο νερό... Κι ας είμαστε μέσα στα βουνά. Τέτοιο κόλλημα που και ο πατέρας της Τατιάνας (συμμαθητής μου στην ίδια τάξη τον καιρό που σπουδάζαμε στο μικρό δημοτικό του χωριού μας) και εγώ να συνεχίσουμε σπουδές στη σχολή εμποροπλοιάρχων!!!

Δυο μαθητές είχε όλους και όλους η τάξη μας και οι δυο καπεταναίοι... Κι ας λέει ο πατέρας μου πως δε συμπαθεί τα καράβια και τη θάλασσα. Δεν μπορεί - σαν δάσκαλός μας - κάτι θα έκανε για να ακολουθήσουμε και οι δυο τέτοιο δρόμο. Σήμερα βέβαια εκείνος ο δρόμος έχει κλείσει. Παπάς ο παλιός μου συμμαθητής, δασκάλα εγώ... Χαρακτηριστικό κι αυτό της ιδιότυπης τάξης μας... Και μέσα σε όλα να προσθέσουμε την τρέλα για τον τόπο μας. Γυρίσαμε τον κόσμο όλο και μετά; Επιστροφή στο μικρό μας χωριουδάκι. Όχι γιατί εκεί είναι η πατρίδα μας και μόνο μα γιατί άλλον τόπο ομορφότερο στη γη δε βρήκαμε!


Και εις επίρρωσιν. Μέχρι καταρράκτες έχουμε. Τι μας λείπει;

Οι άνθρωποι. Αυτοί λείπουν.

Γι' αυτό και η απόφαση. Για επιστροφή στις ρίζες.

Από του χρόνου θα σας τρελάνω στις φωτογραφίες. Μέχρι να το πάρετε όλοι απόφαση και να αφήσετε πίσω το γκρίζο της πόλης. Για το χωριό του ο καθένας. Μπας και ξαναγίνουμε άνθρωποι...

_______________________

Από το αναγνωστικό της Στ' Δημοτικού

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ - ΑΘΗΝΑ 1952

http://www.scribd.com/doc/24902217/Αναγνωστικό-ΣΤ΄-Δημοτικού-1952

Αυτά τα βουνά έχτισαν και τη σχέση με τη θάλασσα. Που έκοβαν την επικοινωνία με την υπόλοιπη Ελλάδα. Πώς να τα ταξιδέψεις; Με τα μέσα μιας άλλης εποχής που δεν ήξερε από αυτοκίνητα και δεν είχε παρά καρόδρομους - κακόδρουμους;

Οι παππούδες μας σαν ήθελαν να φύγουν στα ξένα, και ήθελαν συχνά... άλλη λύση δεν είχαν παρά τη θάλασσα. Κι ευτυχώς η Θεσπρωτία έχει και θάλασσα.

Έπαιρναν λοιπόν τα γαϊδουράκια, τα μουλάρια... και βάδιζαν προς τα βόρεια και δυτικά του νομού. Στη Σαγιάδα. Εκεί υπήρχε λιμάνι και καράβι για να τους μεταφέρει σε όσους τόπους μακρινούς λαχτάριζε η ψυχή τους.

Συνήθως για Κωνσταντινούπολη, μην ξεχνάμε ότι η Ήπειρος άργησε πολύ να απαλλαγεί από τον τούρκικο ζυγό. Και η Πόλη ήταν αγαπημένος τόπος προορισμού για τους Ηπειρώτες.

Παράθεση :

"Και στην Πόλη φούρναρης", έτσι λέει μια παλιά ηπειρώτικη ευχή. Τη δίναν λέει στα νεογέννητα αγόρια γιατί αυτό αποτελούσε και την καλύτερη επιθυμία για προκοπή του νεαρού απόγονου... Λένε μάλιστα πως ταυτόχρονα χτύπαγαν απαλά και το κεφαλάκι του μωρού με αποτέλεσμα το γνωστό σχήμα κρανίου των Ηπειρωτών αλλά και με αποτέλεσμα πολλοί Ηπειρώτες να ακολουθήσουν το επάγγελμα του φούρναρη.

Και όχι μόνο οι άντρες. Υπήρχαν και γυναίκες που έπαιρναν το δισάκι τους στην πλάτη και τράβαγαν το μακρινό στρατί.

Το έκανε κι εκείνη που φέρω το όνομά της. Μια θεία του πατέρα μου. Και δεύτερη μάνα του από τη στιγμή που έχασε τη δική του. Ορφανή κι αυτή από το μοναχογιό της, το Χρυσόστομο, που τον θέρισε μικρό κλαράκι ακόμη στα 14 η μεγάλη γρίπη.

Την πήρε τότε ο άντρας της, ο παππου - Βαγγέλης, για να ξεχάσει τον καημό (ξεχνιέται τέτοιος καημός; ) μαζί του στην Πόλη.

Κι έμαθε εκεί και τα ξένα συνήθια. Έμαθε και το έρτζι... Αυτό που τώρα διάλεξα κι εγώ για υπογραφή μου. Από τα δικά της λόγια... "Έχω κι εγώ το έρτζι μου", έλεγε πεισμωμένη σαν ένιωθε να την αδικούν. Κι έρτζι σημαίνει δίκιο...

Αργότερα οι δρόμοι για την Πόλη έκλεισαν. Και οι δικοί μας έπρεπε να βρουν μια άλλη πόλη... Έτσι έφυγαν και κατέβηκαν στην αραπιά, Αλεξάνδρεια και Κάιρο. Πάλι από τη Σαγιάδα και πάλι με το καράβι...

Τη βαβω - Μαρία δεν πρόλαβα καλά να τη γνωρίσω. Μωρό ήμουν σαν έφυγε να συναντήσει το γιο της...

Φαίνεται όμως πως μαζί με το όνομά της κληρονόμησα και τη λαχτάρα για φευγιό και ταξίδι. Κι αν όχι από το ίδιο λιμάνι, πάντως από λιμάνια και πάλι...

Αν θέλουμε με εικόνες να αποδείξουμε τη σχέση της Θεσπρωτίας με τη θάλασσα, πρέπει να επισκεφθούμε το blog του Μιχάλη, του Μιχάλη του Σαγιαδινού.


Από κει και οι φωτογραφίες που ακολουθούν, με τη ματιά του Μιχάλη και με την απαράμιλλη γοητεία της θεσπρωτικής θάλασσας:


Δεν είναι Αιγαίο, είναι Ιόνιο εδώ. Και είναι Θεσπρωτία.

Στο βάθος τα βουνά της Κέρκυρας.

Να λοιπόν τι έβλεπαν οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας σαν κατέβαιναν από τα βουνά τους για να πάρουν το καράβι από τη Σαγιάδα. Να μην ερωτευθούν τέτοιο θέαμα; Και να μην περάσει ο έρωτας ως το dna τους και στο δικό μας;

Τραβηγμένη η φωτογραφία από τη Σκουπίτσα. Και με φόντο την Ηγουμενίτσα, την πρωτεύουσα του νομού.

Κοίτα τώρα εσύ καλά καλά όλες τις φωτογραφίες. Και της μικρής Τατιάνας, και του Μιχάλη και τις δικές μου... Και βρες μου έναν καλό λόγο να μείνω κι άλλο στην Αθήνα.

Να συνεχίσω να βλέπω τη μπουγάδα από το απέναντι μπαλκόνι και να συνεχίσω να ζω με υπόκρουση το βουητό των αυτοκινήτων. Άντε γεια, λέω εγώ...

Στο βάθος ο όρμος της Πλαταριάς και πίσω από το βουνό τα Σύβοτα (όπως τα λέτε εσείς, εμείς τα λέμε Μούρτο). Κάπου εκεί περιγράφει ο Θουκυδίδης και ναυμαχίες που έλαβαν χώρα στα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Σε πρώτο πλάνο ο λόφος Ραΐου και αμέσως μετά η παραλία Δρέπανος, ονομασία που περιγράφει το σχήμα της. Δημιουργήθηκε από ποταμό Καλαμά ή Θύαμι. Σε παλιότερες φυσικά εποχές. Τώρα οι εκβολές του ποταμού είναι πιο βόρεια...

Ο λόφος Ραΐου από το Δρέπανο και με το δικό μου φακό το περασμένο καλοκαίρι...

Τότε που έπαιρνα την τελική απόφαση να ρίξω μαύρη πέτρα πίσω μου και να γυρίσω οριστικά στην πατρίδα μου και στη γη των προγόνων.

Για τον καθένα κάποιος τόπος ορίστηκε από τη μοίρα ήλιο και Ελλάδα να βλέπει. Ο δικός μου είναι εδώ. Στη Θεσπρωτία.

Από δω να βλέπω τον ήλιο και εδώ να ζω την Ελλάδα, στο πρώτο της λίκνο. Μη μου πείτε πως δεν το γνωρίζετε; Πως η γη μας αποτέλεσε το πρώτο λίκνο της φυλής;

Τουλάχιστον φροντίστε να γνωρίσετε τον τόπο. Για να ανασάνετε αγνή και γνήσια Ελλάδα...

Πιο πέρα, αριστερά, έγινε πια και το μεγάλο λιμάνι, για τα άλλα καράβια, που ενώνουν την Ελλάδα με την Ιταλία και την Ευρώπη.

Ποιος ξέρει; Όταν θα πάρω σύνταξη από το δασκαλίκι, μπορεί στα καράβια αυτά να ξαναβρώ το μεγάλο έρωτα... Το φυλλάδιο φυσικά και το έχω ακόμη.

Από περιέργεια, το χωριό ποιο είναι , η Βροσίνα?

Και η γυναίκα από κείνα τα μέρη είναι.. Ηπειρώτισσα!!

Όχι, δεν είναι η Βροσίνα. Είναι το τελευταίο χωριό του νομού Θεσπρωτίας επί του παλαιού οδικού άξονα Ηγουμενίτσας - Ιωαννίνων, μετά την Πλακωτή και πριν τη Βροσίνα. Πολύδροσο το όνομά του στη σημερινή εποχή.

Βλαχώρι στην παλαιότερη. Όνομα σπάνιο...

Δυστυχώς η άγνοια οδήγησε στην αλλαγή του. (1957 ) Οι παππούδες μας λοιπόν γνωρίζοντας πως στον τόπο μας κανείς δεν είναι Βλάχος και θεωρώντας πως το όνομα Βλαχώρι τους αδικεί, ζήτησαν την επίσημη αλλαγή και πρότειναν το συνηθισμένο και σε πολλές άλλες γωνιές της Ελλάδα όνομα Πολύδροσο.

Το κακό είναι που χρόνια αργότερα εντοπίστηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη από ένα δάσκαλο του χωριού μας η πληροφορία πως υπάρχει φυτό με το όνομα βλάχουρο ή και βλαχώρη (θηλυκό) και αντιστοιχεί σε αυτοφυή φτέρη του τόπου μας...

Υπάρχουν και άλλες εκδοχές για την προέλευση της αρχικής ονομασίας του χωριού, όποια όμως και αν είναι η σωστή η ουσία είναι πως η αλλαγή κρίνεται σήμερα από όλους μας ως λάθος επιλογή... Έτσι ακόμη και σήμερα οι περισσότεροι αυτοπροσδιορίζονται ως Βλαχωρίτες και λιγότερο ως Πολυδροσίτες.

Τουλάχιστον έπεσα κοντά. Η γυναίκα μου έχει καταγωγή από Δριμίτσα και Τζουμέρkα mix... Η Δριμίτσα είναι κάπως ξερός τόπος αλλά τα Τζουμέρκα καταπληκτικά. Έχω κάνει και rafting εκεί...!

Τι κρίμα η αλλαγή του΄ονόματος. Και κρίμα που κάποιοι ήθελαν να απεμπλακούν από την συσχέτιση με τους Βλάχους. Εχουν κι αυτοί την ιστορία τους και ο τρόπος με τον οποίο διαφυλάσσουν τα έθιμα τους είναι αξιοζήλευτος...

Θα συμφωνήσω απόλυτα για τους Βλάχους, πάνε αρκετά χρόνια που η οικογένειά μας δέχθηκε ένα γνήσιο μέλος από τη φυλή τους και η άμεση γνωριμία μαζί τους συνετέλεσε στο να διαμορφώσουμε άριστη γνώμη για εκείνους. Πρόκειται για ανθρώπους έξυπνους, νοικοκυραίους και πολύ δημιουργικούς.

Άδικα τα όσα λέγονται σε βάρος τους και πολύ περισσότερο είναι άδικο να χρησιμοποιούμε το όνομά τους ως υβριστική προσφώνηση σε όποιον είναι άξεστος και δίχως τρόπους. Συμβαίνει ακριβώς το ανάποδο με τους Βλάχους.

Όπως βεβαίως συμβαίνει και με τους Πόντιους και τα ανέκδοτα που κυκλοφορούν σε βάρος τους.