Ο πάλαι ποτέ "έρημος λιμήν" του Θουκυδίδη...

Ηγουμενίτσα. Ο πάλαι ποτέ έρημος λιμήν του Θουκυδίδη. Σε εποχές αδερφοφάδες. Όταν η πονηρά Κέρκυρα κατάφερε να γαργαλίσει τις φιλοδοξίες των Αθηναίων και να ανάψει το φιτίλι του Πελοποννησιακού πολέμου. Στο βάθος φαίνονται και τα δικά της βουνά. Τα βουνά της Κέρκυρας, του νησιού των Φαιάκων επί Ομήρου.


Κι ένα γλαροπούλι. Στην άκρη της προκυμαίας. Και στο βάθος το μικρά λοφάκια που στα χρόνια του Θουκυδίδη ήταν νησιά. Τα αρχαία Σύβοτα. Άλλο που η ασχετοσύνη του σήμερα βάφτισε Σύβοτα ένα χωριό αρκετά πιο νότια της Ηγουμενίτσας. Σ' αυτά τα νησάκια έγινε και μια από τις πρώτες ναυμαχίες του Πελοποννησιακού πολέμου. Και μάλιστα πριν ακόμη αρχίσει επίσημα. Στα 433 π.

Ήταν που λέτε μια πολιτεία που τότε ακόμη λεγόταν Επίδαμνος. Σήμερα ούτε Επίδαμνος λέγεται ούτε και είναι πια ελληνική. Τη λένε Δυρράχιο και ανήκει στην Αλβανία.

Αυτή η Επίδαμνος είχε χτιστεί από αποίκους Κερκυραίους. Καθώς όμως και η Κέρκυρα ήταν με τη σειρά της αποικία, των Κορινθίων, η Επίδαμνος εθεωρείτο και αυτή αποικία όχι μόνο της Κέρκυρας αλλά και της Κορίνθου. Μπερδεμένη κατάσταση δηλαδή αφού και αρχηγός της αποικίας ορίστηκε ένας Κορίνθιος, ο Φαλίας ο Ερατοκλείδους.

Κι άλλο τόσο μπερδεμένη ήταν η κατάσταση και στα εσωτερικά της Επιδάμνου με τους κατοίκους να βρίσκονται χωρισμένοι σε δυο αντιμαχόμενες πολιτικές παρατάξεις. Ο κακός χαμός έγινε λοιπόν στην αρχαία αυτή πόλη και αναγκάστηκαν οι της μίας παράταξης, οι ολιγαρχικοί, να την εγκαταλείψουν. Για να εκδικηθούν όμως τους αντιπάλους τους, τους δημοκρατικούς, συμμάχησαν με τους βαρβάρους Ταυλαντίους πού ήταν εχθροί της Επιδάμνου, και από κοινού οργάνωναν επιδρομές εναντίον της Επιδάμνου.

Είδαν κι απόειδαν οι δημοκρατικοί της Επιδάμνου και στο τέλος αναγκάστηκαν να ζητήσουν βοήθεια από τη "μάνα" Κέρκυρα για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Οι Κερκυραίοι όμως αγρόν ηγόρασαν. Πρώτον πρώτον γιατί είχαν αριστοκρατικό πολίτευμα εκείνη την εποχή και επομένως συμπαθούσαν τους ολιγαρχικούς και δεύτερον, για να λέμε τα σύκα σύκα, τους βόλευε μια χαρά η όλη κατάσταση της φαγωμάρας στην απέναντι ακτή. Κάπως δηλαδή σαν και το δικό μας σήμερα που χαιρόμαστε γιατί θα καρπωθούμε τουριστικά οφέλη από τις αναταραχές στη Βόρεια Αφρική...

Οι Επιδάμνιοι όμως δεν έκατσαν με σταυρωμένα τα χέρια. Και στράφηκαν για βοήθεια στην Κόρινθο! Εκμεταλλευόμενοι τα έθιμα που την αναγνώριζαν ως μητρόπολη και της Επιδάμνου μια και η Κέρκυρα ήταν κορινθιακή αποικία.

Τι ήταν να το δουν αυτό οι Κερκυραίοι; Άφρισαν από το κακό τους. Και μάλιστα όταν είδαν την Κόρινθο να ανταποκρίνεται τότε συμμάχησαν ανοιχτά με τους εξορισμένους ολιγαρχικούς της Επιδάμνου αλλά και τους βάρβαρους Ταυλαντίους και εκστράτευσαν κατά της Επιδάμνου!!!

Πείσμωσε όμως και η Κόρινθος. Κι αφού φρόντισε να μαζέψει ισχυρό στόλο, τόσο με δικά της πλοία αλλά και πλοία από τα Μέγαρα, την Κεφαλλονιά, τη Λευκάδα, την Τροιζήνα, την Επίδαυρο και την ηπειρωτική Αμβρακία, κατέφθασε στο Ιόνιο. Και εγένετο ναυμαχία. Λένε οι γραφές. Κοντά το νότιο άκρο της Κέρκυρας, στη Λευκίμη. Νικητές οι Κερκυραίοι.

Πλην όμως οι Κορίνθιοι δεν το έβαζαν κάτω. Τους είχε πιάσει δήθεν και καλά το ιερό γινάτι με την απρέπεια της Κέρκυρας να τα βάζει με τη μητρόπολη ενώ ως αποικία όφειλε να τη σέβεται και να την υπακούει!

Στην πραγματικότητα ο καβγάς δε γινόταν γι' αυτό το ... πάπλωμα. Αλλά για τις αγορές!!!!!!!!!! Ναι, για. Από τα αρχαία χρόνια οι αγορές κινούνται πάντα πίσω από το μπερντέ του Καραγκιόζη. Και βλέπεις εσύ τα "καραγκιοζάκια" να λένε διάφορα και από πίσω άλλοι κινούν τα νήματα.

Το φιλέτο που διεκδικούσαν οι δυο αντίπαλοι δεν ήταν μόνο η Επίδαμνος αλλά και η Μεγάλη Ελλάδα. Οι αποικίες δηλαδή της Ελλάδας στην Κάτω Ιταλία. Εκεί ήθελαν και οι Κερκυραίοι και οι Κορίνθιοι να απλώσουν τις εμπορικές τους δραστηριότητες. Αλλά και η περιοχή της Επιδάμνου τους ήταν πολύτιμη γιατί η ενδοχώρα της τους παρείχε πολύτιμη ξυλεία για τους στόλους τους. Που μην ξεχνάμε ότι ήταν εκείνα τα χρόνια ξύλινος. Θα θυμάστε σίγουρα και τα ξύλινα τείχη που λίγα χρόνια νωρίτερα είχε προφητέψει το Μαντείο των Δελφών σε χρησμό προς τους Αθηναίους. Την κατ' εξοχήν ναυτική δύναμη της εποχής.

Μα και γενικότερα η Αθήνα εκείνα τα χρόνια βρισκόταν στα πάνω της. Μετά τα Περσικά είχε καταφέρει με τη συμμαχία που ίδρυσε να συγκεντρώσει μπόλικο χρυσάφι και αφενός έριξε μπόλικο στο βράχο της Ακρόπολης και ύψωσε τα εκπάγλου καλλονής μνημεία και αφετέρου είχε χτίσει και έναν αξιοζήλευτο στόλο.

Αυτό βεβαίως και είχε ενοχλήσει τη Σπάρτη. Που με τη σειρά της φρόντισε να οργανώσει τη δική της συμμαχία, την Πελοποννησιακή. Μάλιστα συμμετείχαν στη συμμαχία αυτή και οι Κορίνθιοι.

Οι Κερκυραίοι όμως όχι. Δε συμμετείχαν ούτε στην Πελοποννησιακή αλλά ούτε και στην Αθηναϊκή συμμαχία. Το έπαιζαν ανεξάρτητοι!

Τώρα όμως, και με την Κόρινθο να τους απειλεί, έριξαν τα μούτρα τους και κατέφυγαν για βοήθεια στην Αθήνα!

Μνημείο πονηριάς και διπλωματίας ο λόγος τους για συνεργασία με τους Αθηναίους και ο Θουκυδίδης τον έχει διασώσει με κάθε λεπτομέρεια. Στο Θουκυδίδη όμως διαβάζουμε πως και οι Κορίνθιοι πήγαν στην Αθήνα. Και αφού άκουσαν τους Κερκυραίους, πήραν κι αυτοί το λόγο και είπαν τα δικά τους επιχειρήματα. Πως πρόκειται για "εσωτερική" υπόθεση η όλη διαμάχη με την Κέρκυρα αφού ήταν αποικία τους και δεν πρέπει η Αθήνα να μπλεχτεί.

Από την άλλη τους θύμισαν τη συνθήκη ειρήνης που είχαν υπογράψει με τη Σπάρτη. Και τους έτριξαν τα δόντια πως αν βοηθήσουν τους Κερκυραίους, θα παραβιάσουν τους όρους της συνθήκης και θα δώσουν αφορμή για πόλεμο.

Αυτά έλεγαν και οι μεν και οι δε ενώπιον της έκτακτης συνέλευσης του λαού της Αθήνας, προσπαθώντας να προσεταιριστούν τους Αθηναίους με το μέρος τους αμφότεροι. Και στο βάθος του δρόμου μια εφτάχρονη δουλίτσα είχε κρυφτεί πίσω από μία στήλη και με τα μεγάλα της μάτια κοιτούσε περίεργα όλους αυτούς τους ανθρώπους.

Κανείς δεν ξέρει πώς την έλεγαν. Ούτε πούθε κρατούσε η σκούφια της. Ούτε και η ίδια όμως γνώριζε πως δυόμισι χιλιάδες χρόνια αργότερα οι άνθρωποι και οι σοφοί του τόπου θα τη βάφτιζαν Μύρτιδα. Εδώ δεν ήξερε πως της έμεναν μόλις τέσσερα χρόνια ζωής. Και πως αυτή η συγκέντρωση ανθρώπων θα έβαζε μπρος τον αφανισμό και το δικό της και χιλιάδων ακόμη συμπολιτών της. Και όχι μόνο.

Ένα γλαροπούλι και η μικρή δουλίτσα στην άκρη της αποβάθρας του λιμανιού της ζωής. Που δεν ξέρει τίποτε για το μέλλον του. Ζει το παρόν και νοιάζεται μόνο να ανοίξει τις φτερούγες του...
_________________________________

Θουκυδίδου Ιστορίαι: http://www.mikrosapoplous.gr/thucy/vivlia/contents.htm