ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ: ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ 104 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ

ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΕΣ

Σαν σήμερα γεννήθηκε, πριν εκατό χρόνια ακριβώς. Ο λόγος για τον θαλασσινό ποιητή, το Νίκο Καββαδία, που ήδη ανεβάσαμε αφιέρωμα για τη γενέθλια μέρα του.

100 χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Καββαδία

Αναρωτιέμαι όμως, ξαναδιαβάζοντας το αφιέρωμα, μήπως τον αδικήσαμε τον ποιητή...

Ναι, στο αφιέρωμα αυτό δώσαμε κάποιες φωτογραφίες του, κάποια ποιήματά του που σημαίνουν πολλά για μας σε προσωπικό επίπεδο, και γενικά αποτυπώσαμε τη δική μας αγάπη για το Νίκο Καββαδία. Ο Καββαδίας όμως αισθάνομαι πως μας "ξέφυγε"...

Όπως και το συνήθιζε πάντα. Να φεύγει και να ξεφεύγει. Σαν το νερό που προσπαθείς να εγκλωβίσεις στις παλάμες. Εγκλωβίζεται το νερό; Κι ο Καββαδίας είναι από νερό, νερό θαλασσινό...

Για να σας βγάλω από την πλάνη πως ακολουθώ τη γλυκανάλατη μελό πεπατημένη και πως κινούμαι σε ροζ συννεφάκια του στιλ εμείς οι ναυτικοί που δεν αντέχουμε τη στεριά και άλλα χιλιοειπωμένα, συνειδητά θα παραθέσω το ακόλουθο έστω και αν σοκάρω κάποια πολύ ευαίσθητα μάτια:

Παράθεση :

Η γυναίκα και η θάλασσα ήταν οι δυο μεγάλες αγάπες του ποιητή και το αποδείκνυε έμπρακτα κάνοντας τατουάζ στο σώμα του με γοργόνες, δράκαινες, άγκυρες και μια καρδιά. Χαρακτηριστική είναι η επιστολή που έστειλε στον συντοπίτη του κεφαλλονίτη καπετάνιο Σπύρο Βανδώρο, στις 20 Δεκεμβρίου 1965:

«Εντύπωση σου 'κανε γιατί στην Κεφαλλονιά ούτε έτρωγα πολύ ούτε πιοτό. Απλώς τα κοινωνούσα. Μάλλον μύριζα τα πάντα. Καθώς συνηθίζω με τις γυναίκες, όχι όλες τις γυναίκες. Τη στιγμή που είναι πρόθυμες να βγάλουν το βρακί τους, έχω την επιθυμία να τις αφήσω και να πάω με κείνες που έχουνε πάντα το βρακί τους στην τσέπη τους ή κάπου ξεχάσει».

Από το Δυτικό Άνεμο και όπως αυτός αναφέρει από το βιβλίο του Μήτσου Κασόλα, «Νίκος Καββαδίας. Ο δαίμονας χόρευε μέσα του» (εκδόσεις Καστανιώτη).

Κι αν αυτό δίνει το στίγμα της ερωτικής ζωής του Καββαδία, κι αποδεικνύει την υγρή φύση που κυριαρχούσε ως το μεδούλι του, κι όχι μόνο την απλοϊκή τάση για ταξίδια που διακρίνει εν γένει τους ναυτικούς, σε ίδιο συμπέρασμα θα καταλήξουμε αν εξετάσουμε και τα υπόλοιπα στοιχεία της ζωής του. Φτάνοντας ως και το θάνατό του. Είναι γνωστό πως έφυγε από εγκεφαλικό επεισόδιο κι ενώ σχεδίαζε την επομένη να μπαρκάρει...

Δε στέριωνε πουθενά. Σε διαρκή αναχώρηση και μονίμως υπ' ατμόν. Ακόμη και επαγγελματικά. Ναι, όλοι ξέρουμε πως υπήρξε μαρκόνης. Ασυρματιστής δηλαδή. Μα δεν είναι αυτή ακριβώς η αλήθεια.

Ο Καββαδίας για αλλού ξεκίνησε και αλλού η ζωή τον πήγε. Γόνος πλούσιας οικογένειας, με εφοπλιστική παράδοση, που ξέπεσε οικονομικά στη συνέχεια και ανάγκασε το νεαρό ακόμη Κόλια να πάρει στα χέρια τη ζωή του.

Όχι, δεν ήταν όνειρο η θάλασσα για το Νίκο Καββαδία. Τελειώνοντας το γυμνάσιο στην Ιατρική έδωσε. Πεθαίνει όμως τότε ο πατέρας του και ο Καββαδίας πιάνει δουλειά σε ναυτικό γραφείο. Έτος 1929. Δηλαδή στα 19 του...


Και λίγους μήνες μετά τα παρατάει και φεύγει ναύτης στα καράβια. Ναυτόπαις στην αρχή, μαθητευόμενος δηλαδή ναύτης. Κι ας έγραφε από το δημοτικό ακόμη ποιήματα. Ή και ακριβώς γι' αυτό...

Μπάρκαρε και ξεμπάρκαρε και αδέκαρος διαρκώς ήταν εκείνα τα πρώτα χρόνια στη θάλασσα ο ποιητής. Ναύτης πάντα, τιμονιέρης και σκάπουλος και σε όλα τα άλλα πόστα που δουλεύουν οι ναύτες. Όχι με χέρια καθαρά στον Ασύρματο.

Και χωρίς να ξέρει ούτε ο ίδιος τι ακριβώς θέλει. Λένε πως στόχευε να γίνει καπετάνιος. Άφησε όμως τα χρόνια να περνούν και στο τέλος αναγκάστηκε να γίνει Μαρκόνης. Στα 1939. Τότε μόνο ο Καββαδίας νοιάστηκε για την επαγγελματική του αποκατάσταση.

Μα ήρθε ο πόλεμος και ο ποιητής βρέθηκε να πολεμάει αρχικά στην Αλβανία και αργότερα να βολοδέρνει ξέμπαρκος στα χρόνια της Κατοχής στην Αθήνα. Εκεί και μπλέκει στην Αντίσταση και παίρνει ενεργά μέρος. Κι είναι αυτή η πλευρά του επίσης άγνωστη στους πολλούς. Πως ο Νίκος Καββαδίας έλαβε μέρος στο ΕΑΜ και αργότερα αντιμετώπισε πρόβλημα με την ασφάλεια καθώς του έμεινε η "ρετσινιά" του αριστερού. Με περιοριστικούς όρους τον άφηναν πάντα να μπαρκάρει...

Ασυρματιστής πια. Και μέχρι το 1974, τρεις μόλις μήνες πριν λύσει κάβους για το μεγάλο ταξίδι. Στις 10 Φλεβάρη του 1975.

Κι όμως ποτέ δε βγήκε ο Καββαδίας να το παίξει ήρωας και αγωνιστής και θύμα πολιτικών διώξεων. Ίσως επειδή πραγματικά ήταν. Και ήταν ως το τέλος:

Παράθεση :

Η μαρτυρία του Χριστόφορου Παπανικολάτου, συνταξιούχου αρχιθαλαμηπόλου, ρίχνει φως στη στάση του Καββαδία στη δικτατορία, καθώς τονίζει ότι είχαν φυγαδεύσει πολλούς στο εξωτερικό, με το «Απολλωνία»:

«Ερχονταν στο καράβι μεταμφιεσμένοι. Και μου 'λεγε ο Καββαδίας: Φαρσινέ, έχουμε να παραλάβουμε ένα "πρόσωπο", έναν "επισκέπτη" απόψε και κλείστον στα "κάτεργα" (στα αμπάρια).

Και όταν το πλοίο αναχωρούσε και ερχόταν πάλι η νύχτα και οι μυστικοί ασφαλίτες του καραβιού πήγαιναν για ύπνο, τους ανέβαζα σε μια καμπίνα, σε σημείο απόμερο, κι έλεγα στο θαλαμηπόλο: "Είναι κάποιος άρρωστος μέσα σ' αυτή την καμπίνα, να μην μπαίνει κανείς", και μετά στη Γένοβα ή στη Μασσαλία κατέβαιναν κι έφευγαν...».

Αυτό το πρόσωπο του ποιητή, του πολιτικού Καββαδία, λίγο έως ελάχιστα είναι γνωστό. Βολεύει καλύτερα να τον ακούμε μελοποιημένο να χορεύει στο φτερό του Καρχαρία και να διοπτεύει το Άλφα του Κενταύρου μια νυχτιά ή το πολύ πολύ να κουβεντιάζει με το Γουίλι το μαύρο θερμαστή από το Τζιμπουτί.

Κι όμως δεν είναι αυτός ο Νίκος Καββαδίας. Δεν είναι ένας ακόμη ναυτικός ή έστω ένας ναυτικός που έγραψε και ωραία ποιήματα. Αντίθετα είναι ο ποιητής που δεν μπόρεσε η στεριά να κρατήσει, γιατί δε χώραγε στο βάλτο της ρουτίνας και της νοικοκυρεμένης ζωής. Και ο ίδιος στο Τραβέρσο θα γράψει σε τρίτο μεν πρόσωπο μα τελείως αυτοβιογραφικά:



Γι' αυτό ανοίγεται στη θάλασσα. Στην απεραντοσύνη της. Φεύγει διαρκώς. Από την αρχή της ζωής του και ως το τέλος. Και πουθενά ρίζες και στασιμότητα. Αναχωρεί και αναζητεί. Τι;

Δύσκολο να το απαντήσεις εκτός κι αν είσαι ποιητής. Τότε μόνο θα νιώσεις τι έψαχνε σε όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης και αλλάζοντας διαρκώς γυναικείες αγκαλιές αυτό το παράξενο μαραμπού... Που τόσα λέγανε γι' αυτόν ακόμη και οι ναυτικοί που είχαν την τιμή να τον κρατήσουν για λίγο κοντά τους. Και πικρόχολα θα τους απαντήσει ο Καββαδίας:



Λέει και άλλα το ποίημα. Μα λέει την αλήθεια; Τη λέει. Μόνο που τη λέει ποιητικά. Και ποιητικά και πάλι μπορεί κανείς να την προσεγγίσει.

Όχι, ο Καββαδίας δεν είναι για να τον αναλύεις και να τον ερμηνεύεις. Μόνο για να τον ταξιδεύεις. Ακολουθώντας το μοτίβο που κι εκείνος επέλεξε για να τραγουδήσει τους στίχους του:



Μένει αυτό να το εξηγήσουμε με συγκεκριμένο παράδειγμα στην επόμενη ανάρτηση...

ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΕΣ

[...]Κατά καιρούς έχουμε αποκαλύψει διάφορες πτυχές του Καββαδία στο παρόν ιστολόγιο και για το οποίο αποτελεί πρόσωπο ιερό και σύμβολο. Αυτή τη φορά, με αφορμή τα 104 χρόνια από τη γέννησή του, θα ανεβάσουμε μια ταινία! Βασισμένη στο σχεδόν άγνωστο στο ευρύ κοινό  πεζό έργο του: "Λι" και που  γυρίστηκε σε κινηματογραφική ταινία το 1995 με τίτλο "Between the devil and the deep blue sea".  

Δείτε το! Πρόκειται για αριστούργημα:

Παράθεση :

Παραπομπές για το πεζό έργο του Καββαδία: "Λι"

[...] Ο Καββαδίας, από την άλλη, εκδηλώνει με τον δικό του τρόπο το ενδιαφέρον του για τα διεθνή πολιτικά δρώμενα τόσο στην ποίηση όσο και στην πεζογραφία του. Στη νουβέλα με τίτλο Λι γράφει χαρακτηριστικά:

-Εκεί είναι το στενό Boccatigres. Ο ποταμός Πέρλα που σε πάει στη Whampoa, στην Καντώνα. Εκεί χτυπήθηκαν οι δικοί μας με τους άσπρους πριν πολλά χρόνια. Αυτοί είχαν κανόνια. Εμείς κάτι παλιοτούφεκα που μας είχαν πουλήσει οι ίδιοι. Δεν τους πολεμήσαμε τόσο μ’ αυτά. Είχαμε τουφέκι μας τη χολέρα˙ οι περισσότεροι πήγαν από βλογιά. Ήταν νέοι, όμορφοι με ξανθά μαλλιά. Όσοι γλίτωσαν μείναν σημαδεμένοι για όλη τους τη ζωή. Ένας απ’ αυτούς -ένα παιδί- δεν καταδέχτηκε να γυρίσει στο σπίτι του με χαλασμένο πρόσωπο. Έμεινε δω, ντυνόταν κινέζικα, ξέχασε τη γλώσσα του, τραβούσε ρικσά σαν τους κούληδες και δεν έπαιρνε πελάτη ποτέ από τη ράτσα του. Μονάχα Κινέζους.

Το παράθεμα εστιάζει στην πάλη του κινεζικού λαού εναντίον των Βρετανών. Πιο συγκεκριμένα, η ιστορία που διηγείται η Λι, η πρωταγωνίστρια της ομώνυμης νουβέλας, αναφέρεται στον πόλεμο που κήρυξε η Μεγάλη Βρετανία στην Κίνα το 1856 και είναι γνωστός ως Δεύτερος Πόλεμος του Οπίου. Αφορμή γι’ αυτόν τον πόλεμο στάθηκε το γεγονός ότι τον Οκτώβριο του 1856 οι αστυνομικές αρχές της Καντόνας, με την κατηγορία για λαθρεμπόριο οπίου, συνέλαβαν το πλήρωμα τού υπό βρετανική σημαία πλοίου Arrow. Η ενέργεια αυτή των Κινέζων προκάλεσε την οργή των Βρετανών˙ το βρετανικό πολεμικό ναυτικό, συνεπικουρούμενο από τους Γάλλους, προχώρησε ως αντίποινα στο βομβαρδισμό της Καντόνας και τη σχεδόν ολοκληρωτική ισοπέδωσή της 2. [...]

2. Ο Φίλιππος Φιλίππου, Ο πολιτικός Νίκος Καββαδίας, Άγρα, Αθήνα 1996, σ. 101 εκφράζει αντίθετη άποψη, θεωρώντας ότι ο Καββαδίας αναφέρεται στον πόλεμο των Μπόξερς που έγινε το 1898.

http://archive.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=715095

_____________________________

[...] Το αφήγημα τούτο, που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1987 από τις εκδόσεις Άγρα, φέρει ημερομηνία 25.12.1968, και διηγείται τη σύντομη συνάντηση του αφηγητή με μια μικρή Κινεζούλα, όταν το πλοίο του φούνταρε ανάμεσα Καουλούν και Χονγκ Κονγκ και περμένανε να το παραδώσουν στους καινούργιους αγοραστές και να φύγουνε.

Το βιβλίο αυτό είναι και το μόνο απ' όσο γνωρίζω δημιούργημα του Καββαδία που μεταφέρθηκε στον Κινηματογράφο το 1995 με τον τίτλο "Between the devil and the deep blue sea"

Απόσπασμα

[…] Τότε ήρθε στην πόρτα. Το φορτηγίσιο σκαλοπάτι ψηλό για να προστατεύει από τα κύματα, την έκρυβε από τη μέση και κάτω. Με κοιτούσε κατάματα. Πάνω στη φτενή κι αδύνατη πλάτη, σ' ένα μαντίλι που οι δύο άκρες του δένονταν κόμπο κάτω απ' το λαιμό της και οι δύο άλλες στη μέση της, βρισκόταν ένα μικρό κινεζάκι, έξι μηνών. Της είπα να μπει. Δρασκέλισε το σκαλοπάτι με χάρη και χωρίς να κρατηθεί πουθενά.

[…] Δε μ' ακολουθούσε σα σκυλί. Πήγαινε δίπλα μου. Κοιτούσε παντού. Δεν έδειχνε σαστιμάρα ούτε θαυμασμό. Όμως καταλάβαινα και τα δύο να δουλεύουν μέσα της, όταν, ξαφνικά καθώς περπατούσε, σταματούσε ανασηκώνοντας τους ώμους σαν να την πέρναγε αλαφρό ηλεκτρικό ρεύμα.

[…] Θα σου πω ένα παραμύθι, ψιθύρισε. Μεγάλο όσο το ποτάμι της Πέρλας.[...]

http://lexeismousikis.blogspot.gr/2013/01/blog-post.html

Ένα ποίημα σταθμός στην ποίηση του Καββαδία. Αφού ο τίτλος του έγινε και παρατσούκλι του ποιητή.


Μαραμπού

Λένε γιὰ μένα οἱ ναυτικοὶ ποὺ ἐζήσαμε μαζὶ
πὼς εἶμαι κακοτράχαλο τομάρι διεστραμμένο,
πὼς τὶς γυναῖκες μ᾿ ἕνα τρόπον ὕπουλο μισῶ
κι ὅτι μ᾿ αὐτὲς νὰ κοιμηθῶ ποτέ μου δὲν πηγαίνω.

Ἀκόμα, λένε πὼς τραβῶ χασίσι καὶ κοκό,
πὼς κάποιο πάθος μὲ κρατεῖ φριχτὸ καὶ σιχαμένο,
κι ὁλόκληρο ἔχω τὸ κορμὶ μὲ ζωγραφιὲς αἰσχρές,
σιχαμερὰ παράξενες, βαθιὰ στιγματισμένο.

Ἀκόμα, λένε πράματα φριχτὰ πάρα πολύ,
ποὺ εἶν᾿ ὅμως ψέματα χοντρὰ καὶ κατασκευασμένα,
κι αὐτὸ ποὺ ἐστοίχισε σὲ μὲ πληγὲς θανατερὲς
κανεὶς δὲν τό ῾μαθε, γιατὶ δὲν τό ῾πα σὲ κανένα.

Μ᾿ ἀπόψε, τώρα ποὺ ἔπεσεν ἡ τροπικὴ βραδιά,
καὶ φεύγουν πρὸς τὰ δυτικὰ τῶν Μαραμποὺ τὰ σμήνη,
κάτι μὲ σπρώχνει ἐπίμονα νὰ γράψω στὸ χαρτί,
ἐκεῖνο, ποὺ παντοτινὴ κρυφὴ πληγή μου ἐγίνη.

Ἤμουνα τότε δόκιμος σ᾿ ἕνα λαμπρὸ ποστάλ
καὶ ταξιδεύαμε Αἴγυπτο γραμμὴ Νότιο Γαλλία.
Τότε τὴ γνώρισα -σὰν ἄνθος ἐμοίαζε ἀλπικὸ-
καὶ μία στενὴ μᾶς ἔδεσεν ἀδελφικὴ φιλία.

Ἀριστοκρατική, λεπτὴ καὶ μελαγχολική,
κόρη ἑνὸς πλούσιου Αἰγύπτιου ὁπού ῾χε αὐτοκτονήσει,
ταξίδευε τὴ λύπη της σὲ χῶρες μακρινές,
μήπως ἐκεῖ γινότανε νὰ τήνε λησμονήσει.

Πάντα σχεδὸν τῆς Μπασκιρτσὲφ κρατοῦσε τὸ Ζουρνάλ,
καὶ τὴν Ἁγία της Ἄβιλας παράφορα ἀγαποῦσε,
συχνὰ στίχους ἀπάγγελνε θλιμμένους γαλλικούς,
κι ὧρες πολλὲς πρὸς τὴ γαλάζιαν ἔκταση ἐκοιτοῦσε.

Κι ἐγώ, ποὺ μόνον ἑταιρῶν ἐγνώριζα κορμιά,
κι εἶχα μίαν ἄβουλη ψυχὴ δαρμένη ἀπ᾿ τὰ πελάη,
μπροστά της ἑξανάβρισκα τὴν παιδικὴ χαρὰ
καί, σὰν προφήτη, ἐκστατικὸς τὴν ἄκουα νὰ μιλάει.

Ἕνα μικρὸ τῆς πέρασα σταυρὸν ἀπ᾿ τὸ λαιμὸ
κι ἐκείνη ἕνα μοῦ χάρισε μεγάλο πορτοφόλι
κι ἤμουν ὁ πιὸ δυστυχισμένος ἄνθρωπος τῆς γῆς,
ὅταν ἐφθάσαμε σ᾿ αὐτὴν ποὺ θά ῾φευγε, τὴν πόλη.

Τὴν ἐσκεφτόμουνα πολλὲς φορὲς στὰ φορτηγά,
ὡς ἕνα παραστάτη μου κι ἄγγελο φύλακά μου,
καὶ μία φωτογραφία της στὴν πλώρη ἦταν γιὰ μὲ
ὄαση, ποὺ ἕνας συναντᾶ μὲς στὴν καρδιὰ τῆς Ἄμμου.

Νομίζω πὼς θὲ νά ῾πρεπε νὰ σταματήσω ἐδῶ.
Τρέμει τὸ χέρι μου, ὁ θερμὸς ἀγέρας μὲ φλογίζει.
Κάτι ἄνθη ἐξαίσια τροπικὰ τοῦ ποταμοῦ βρωμοῦν,
κι ἕνα βλακῶδες Μαραμποὺ παράμερα γρυλίζει.

Θὰ προχωρήσω!... Μία βραδιὰ σὲ πόρτο ξενικὸ
εἶχα μεθύσει τρομερὰ μὲ οὐίσκυ, τζὶν καὶ μπύρα,
καὶ κατὰ τὰ μεσάνυχτα, τρικλίζοντας βαριά,
τὸ δρόμο πρὸς τὰ βρωμερά, χαμένα σπίτια ἐπῆρα.

Αἰσχρὲς γυναῖκες τράβαγαν ἐκεῖ τους ναυτικούς,
κάποια μ᾿ ἅρπαξ᾿ ἀπότομα, γελώντας, τὸ καπέλο
(παλιὰ συνήθεια γαλλικὴ τοῦ δρόμου τῶν πορνῶν)
κι ἐγὼ τὴν ἀκολούθησα σχεδὸν χωρὶς νὰ θέλω.

Μία κάμαρα στενή, μικρή, σὰν ὅλες βρωμερή,
οἱ ἀσβέστες ἀπ᾿ τοὺς τοίχους της ἐπέφτανε κομμάτια,
κι αὐτὴ ράκος ἀνθρώπινο ποὺ ἐμίλαγε βραχνά,
μὲ σκοτεινά, παράξενα, δαιμονισμένα μάτια.

Τῆς εἶπα κι ἔσβησε τὸ φῶς. Ἐπέσαμε μαζί.
Τὰ δάχτυλά μου καθαρὰ μέτρααν τὰ κόκαλά της.
Βρωμοῦσε ἀψέντι. Ἐξύπνησα, ὡς λένε οἱ ποιητές,
«μόλις ἐσκόρπιζεν ἡ αὐγὴ τὰ ροδοπέταλά της».

Ὅταν τὴν εἶδα καὶ στὸ φῶς τ᾿ ἀχνὸ τὸ πρωινό,
μοῦ φάνηκε λυπητερή, μὰ κολασμένη τόσο,
ποὺ μ᾿ ἕνα δέος ἀλλόκοτο, σὰ νά ῾χα φοβηθεῖ,
τὸ πορτοφόλι μου ἔβγαλα γοργὰ νὰ τὴν πληρώσω.

Δώδεκα φράγκα γαλλικά... Μὰ ἔβγαλε μία φωνή,
κι εἶδα μία ἐμένα νὰ κοιτᾶ μὲ μάτι ἀγριεμένο,
καὶ μία τὸ πορτοφόλι μου... Μ᾿ ἀπόμεινα κι ἐγὼ
ἕνα σταυρὸν ἀπάνω της σὰν εἶδα κρεμασμένο.

Ξεχνώντας τὸ καπέλο μου βγῆκα σὰν τὸν τρελό,
σὰν τὸν τρελὸ ποὺ ἀδιάκοπα τρικλίζει καὶ χαζεύει,
φέρνοντας μέσα στὸ αἷμα μου μία ἀρρώστια τρομερή,
ποὺ ἀκόμα βασανιστικὰ τὸ σῶμα μου παιδεύει.

Λένε γιὰ μένα οἱ ναυτικοὶ ποὺ ἐκάμαμε μαζὶ
πὼς χρόνια τώρα μὲ γυναίκα ἐγὼ δὲν ἔχω πέσει,
πῶς εἶμαι παλιοτόμαρο καὶ πὼς τραβάω κοκό.
Μ᾿ ἂν ἤξεραν οἱ δύστυχοι, θὰ μ᾿ εἶχαν συχωρέσει...

Τὸ χέρι τρέμει... Ὁ πυρετός... Ξεχάστηκα πολύ,
ἀσάλευτο ἕνα Μαραμποὺ στὴν ὄχθη νὰ κοιτάζω.
Κι ἔτσι καθὼς ἐπίμονα κι ἐκεῖνο μὲ κοιτᾶ,
νομίζω πὼς στὴ μοναξιὰ καὶ στὴ βλακεία τοῦ μοιάζω ...