ΧΑΜΕΝΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Χολαργός, 28/08/2008

ΧΡΥΣΗ ΧΑΜΕΝΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ;

Εν όψει της συζήτησης στη Βουλή του νέου Νομοσχεδίου για την ειδική αγωγή και εκπαίδευση και αφού καταθέσαμε, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης, στο ΥΠΕΠΘ τις απόψεις μας για τα θέματα που αφορούν τους μαθητές του αυτιστικού φάσματος, νοιώθουμε υποχρεωμένοι να επαναλάβουμε ορισμένες κρίσιμες αδυναμίες του Νομοσχεδίου, ελπίζοντας ότι θα συμβάλουμε, έστω και αυτή την ώρα, στην αρτιότερη διαμόρφωσή του.
Θεωρούμε ότι:

1. Θα πρέπει να προστεθεί ένα ξεχωριστό άρθρο για τις διαταραχές του αυτιστικού φάσματος, στο οποίο θα αναφέρονται ρητά οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των ατόμων με αυτισμό και θα καθορίζονται με ακρίβεια οι διαδικασίες εκπαίδευσης και αξιολόγησης τους, όπως ακριβώς υπάρχει αντίστοιχο άρθρο για τα θέματα των τυφλών και κωφών μαθητών. Ειδικότερα το Σύνδρομο Asperger είναι σημαντικό να αναφέρεται ρητά στο Νόμο διότι αναγνωρίστηκε επισήμως ως διαταραχή πολύ πρόσφατα και γι’ αυτό το λόγο δεν είναι ακόμη ευρέως γνωστό στους χώρους της εκπαίδευσης.

2. Η παράλληλη στήριξη, κατ’ εξοχήν ρύθμιση ένταξης των παιδιών, είναι μερική και επιμερισμένη, η δε εκπρόθεσμη παροχή της, η απουσία αυτόματης ανανέωσής της, κλπ (Άρ. 6/παρ. 1β) οδηγεί συχνά στον αποκλεισμό των παιδιών από το κανονικό σχολείο.

3. Δεν υπάρχει θεσμική κατοχύρωση της συμμετοχής των γονέων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για την εκπαίδευση του παιδιού τους. Ούτε καν ο εμπειρογνώμων που τους εκπροσωπεί έχει δικαίωμα ψήφου (Άρ. 6/παρ.1β,1γ, - 4 κλπ).

4. Αναγνωρίζεται εξειδίκευση του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού μέσω επιμορφώσεων και σεμιναρίων ενώ απουσιάζει αντικειμενική ιεράρχηση των προσόντων τους με προτεραιότητα στις πανεπιστημιακές σπουδές, μεταπτυχιακά, διδακτορικά κλπ. (Αρ.20/παρ. 1.1δ, 1.2δ, 1.3γ, 1.4δ, 2.2δ, κλπ)

5. Η ύπαρξη ψυχολόγων εντός των σχολικών μονάδων θα συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό: α) στην αντιμετώπιση των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών, β) στην πρόληψη δευτερογενών συνεπειών, και γ) στην ενημέρωση, επιμόρφωση και στήριξη των εκπαιδευτικών. Ο θεσμός του σχολικού ψυχολόγου υφίσταται στα ευρωπαϊκά κράτη εδώ και πολλές δεκαετίες και η αναγκαιότητα και χρησιμότητά του έχουν αποδειχθεί επιστημονικά.

6. Στο προς ψήφιση Νομοσχέδιο τα άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ουσιαστικά αποκλείονται από την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Υπονοείται ότι αυτά τα άτομα δεν δύνανται, κατά κανόνα, να ακολουθήσουν ανώτερες σπουδές ή μήπως ότι παύουν να έχουν ειδικές ανάγκες μετά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση; Πώς αλλιώς μπορεί να ερμηνευθεί το γεγονός ότι, ενώ δίνεται η δυνατότητα «για την αντικατάσταση γραπτών δοκιμασιών με άλλες μορφές εξετάσεων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση», ουδεμία αναφορά υπάρχει στο νόμο σχετικά με τη φοίτηση στην τριτοβάθμια, πέραν της δυνατότητας να ισχύσουν οι ειδικές συνθήκες εξέτασης στις εισαγωγικές εξετάσεις; Τελικά οι ίσες ευκαιρίες εξαντλούνται στις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης ή, στην καλύτερη περίπτωση, παύουν να υπάρχουν αμέσως μετά την εισαγωγή των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση;

7. Ο εκάστοτε υπουργός μπορεί ανά πάσα στιγμή να καταργεί και να τροποποιεί κατά το δοκούν όλες τις διατάξεις και παροχές και ουσιαστικά ολόκληρο το νόμο. Έτσι, δεν κατοχυρώνεται καμία από τις παροχές και τα Δικαιώματα, ούτε καν οι γενικές διατάξεις του πρώτου μέρους, αφού η αναίρεσή τους, είναι ήδη θεσμοθετημένη στον ίδιο νόμο που τις διακηρύσσει. (Άρ. 34)

Γενικά στο ΝΣΧ οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες αντιμετωπίζονται ως πρόβλημα των ατόμων χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν το γεγονός ότι αυτές δεν οφείλονται αποκλειστικά στην αναπηρία των ίδιων των ατόμων αλλά, σε μεγάλο βαθμό στα εμπόδια που δημιουργεί το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα.

Κατά τη γνώμη μας ένας νόμος για την ειδική εκπαίδευση θα είχε πραγματικό νόημα αν στη γενική εκπαίδευση γίνονταν οι αλλαγές που θα επέτρεπαν την πραγματική ένταξη των ΑμΕΑ. Αυτό, το θέμα της ένταξης, παρόλο που διακηρύσσεται στην αιτιολογική έκθεση του ΝΣΧ, σύμφωνα και με τις επιταγές του αρθ. 15 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, δεν φαίνεται να υποστηρίζεται στη συνέχεια από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις.

Έχουμε αποδείξει ότι συμβάλλουμε στο Δημόσιο Διάλογο για την Παιδεία και έχουμε συνεισφέρει με εποικοδομητικές προτάσεις για την εξασφάλιση των ειδικών συνθηκών που απαιτούνται για τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Σε πρόσφατο ψήφισμα, πάνω από 4.000 γονείς παιδιών με σχετικές αναπηρίες καθώς και ειδικοί του χώρου και διακεκριμένοι επιστήμονες κατέθεσαν τις προτάσεις τους οι οποίες κινούνται σε αυτό το πνεύμα.

Ελληνικός Σύλλογος για το Σύνδρομο Asperger