Το κείμενο της αγαπητής Φωτεινής αναρτήθηκε και στο blog ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ, καθώς σύμφωνα με απόφαση των διαχειριστών του φόρουμ η ενότητα των συζητήσεων για το Λιαντίνη είναι πλέον προσβάσιμη μόνο στα μέλη μας. Κρίμα τέτοιο κείμενο να μένει μόνο για τους λίγους εδώ.
Από την ανάρτηση στο blog μεταφέρω και τα σχόλια που τη συνόδευσαν:
Αναδημοσίευση από το φόρουμ
HOMA EDUCANDUS:
(Με αφορμή την ανάρτηση του συνθηματικού πανό σήμερα στην Ακρόπολη.
Απόσπασμα από το ανέκδοτο έργο του Δ. Λιαντίνη «ΟΔΟΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ»).
ΑΝΕΠΙΚΑΙΡΟ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΓΡΑΦΗΝ ΑΥΤΗ
Αλλ’ ή πρόσθε θανείν
Ή έπειτα γενέσθαι
Ένα δύο φορές το χρόνο ανεβαίνω στην Ακρόπολη να ξεναγήσω τους μαθητές μου. Όλοι τους είναι φύραμα γόνιμο. Φοιτητές του Αθήνησι, δάσκαλοι μετεκπαιδευόμενοι στο Μαράσλειο και μάχιμοι εκπαιδευτικοί των ΠΕΚ, φυσικοί, μαθηματικοί, βιολόγοι, χημικοί, φιλόλογοι.
Καθώς ανηφορίζουμε Κυριακή πρωί στο Ιερό, είμαστε η Συνοδεία του Διονύσου, που λέει ο ποιητής. Το μεσημέρι πίνουμε το καφεδάκι μας στο Λουμπαρδιάρη και καπνίζουμε και ένα «θανατερό».
Η περιήγηση μας επάνω στο Βράχο δε μοιάζει τόσο σπουδή αρχαιολογική. Περισσότερο είναι μια περιδιάβαση στοχασμού και άσκηση οδύνης. Γίνεται μια πορεία από το ανθρακικό ασβέστιο στο θειϊκό ασβέστιο με όχημα την όξινη βροχή. Καταπώς ορίζει πια η αρειμάνια τεχνολογία μας.
Η ορειβασία αρχίζει από τα μαύρα ρούχα και τα δάκρυα του Ηρώδη του Αττικού για τον πρόωρο χαμό της τρυφερής Ρήγιλλας και το Ωδείο που της έκαμε δώρο. Προχωρούμε στο μάτι της Ακρόπολης με την ενοχλητική του τσίμπλα, το βάθρο δηλαδή του στρατηγού Αγρίππα που κάποτε ήταν για τους τοτεσινούς έλληνες ό,τι είναι για τους σημερινούς το άγαλμα Τρούμαν μπροστά στο Ωδείο Αθηνών. Μιλάμε γα τους κίονες του Παρθενώνα και των Προπυλαίων, καθώς και για τις Καρυάτιδες, στην προσπάθεια να φανερωθεί ότι η Ακρόπολη είναι εργολαβία ιωνική, σύλληψη όμως και καταλαμπή δωριέων. Φιλοσοφούμε ύστερα πάνω στον αισθητικό λόγο της «κλασικής ευθείας» σε αντίθεση προς τις βυζαντινές «κυρτή και κοίλη» και φιλοκαλούμε με τις γεωμετρικές καμπύλες των παραλλήλων που μελέτησε ο μαθηματικός Καραθεοδωρής. Λέμε και άλλα πολλά ή λίγα, η σημασία τους κρέμεται από τον τρόπο όπου θέλει τινας να τα θεωρήσει, καθώς έλεγε ο Σολωμός για τις μάχες του Βοναπάρτη. Έτσι παρατηρούμε λ.χ. τη Λαπιθίδα και τον τορνευτό μηρό της που ταράζει το αίμα του Κενταύρου και τελειώνουμε στο ναό του Μοσχοφόρου και την Κόρη του Ευθυδίκου που την είδε κάποτε ο Ελύτης να κλαίει.
Είναι σεμνή η πομπή μας. Μόνο που σε μια στιγμή, ωσάν φθάνουμε κάτου από τη γαλανή σημαία μας, αρχίζω να τινάζω κατά τη θάλασσα και τα όρη της Αττικής τις βεγγαλικές βλαστήμιες μου. Γιατί εκεί είναι που διαβάζουμε την επιγραφή για το Σάντα και το Γλέζο στην τοιχισμένη πλάκετα.
Λέω τοιχισμένη για να θυμίσω εκείνον τον τουρκόπαπα, τον καταδότη με τους μουτακερέδες, που τον έπιασε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος και τον έχτισε ζωντανό στον τοίχο μαζί με τις άλλες πέτρες και τον ασβέστη.
Και βέβαια τίμιε αναγνώστη, που ο Σάντας και ο Γλέζος είναι ήρωες. Γιατί κατέβασαν και ταπείνωσαν τη σημαία των ναζί. Πράξη που δεν είναι μόνο παλικαριά, αλλά κλείνει μέσα της φαντασία ποίησης και υποβολή συμβόλου. Οι Σάντας και Γλέζος αξίζουν να δοξάζονται στα εστεμμένα ηρώα της μνήμης του έθνους.
Έλα όμως σε φόβο ανθρώπου και γνώση θεού και ειπέ μου: τι λογής προβατοκέφαλοι Υβριστές ήσαν εκείνοι που είχαν την ιδέα να πάνε να κρεμάσουν ετούτη την πλακέτα στην Ακρόπολη; Όσο η ίδια η πράξη από τους δράστες υπήρξε στιβαρή, τόσο ο επικαταλογισμός της από τους θαυμαστές στέκεται χυδαίος και λοιδωρία τόπου.
Ακρόπολη είναι αυτή, ελληνάδες μου! Δεν είναι το Ηραίον τείχος, ούτε η Αγορά των αργείων, ούτε το θέατρο της Περγάμου. Εδώ έρχονται ολοχρονίς και ασταμάτητα σκύθες και βουσμάνοι, ιάπωνες και γροιλανδοί, ν’ ανεβούνε και να γονατίσουν. Ωσάν το Ρενάν και την προσευχή του.
Η Ακρόπολη είναι το πνευματικό Κορακαρούμ και το Έβερεστ του Πλανήτη μας. Όσοι έχουν αίσθηση και συναίσθηση και εναίσθηση του τι σημαίνει ν’ ανεβείς εδώ, αυτοί γνωρίζουν πως χρειάζεται να σπαταλήσουν τόση δύναμη ύπαρξης, όσο αντοχή οργανισμού σπατάλησαν οι μετρημένοι ορειβάτες που ανέβηκαν στο Έβερεστ και στο Κορακαρούμ.
Γιατί εδώ, μέσα στη λευκή πέτρα έπηξε η μουσική του κόσμου. Εδώ η γνώση, το μέτρο, η τάξη και ο αγώνας του ανθρώπου ελάβανε το χρίσμα εκείνων των νόμων που υψώνουν τη φύση σε κόσμημα και κόσμο.
Στην Ακρόπολη για μία μόνο φορά ο άνθρωπος και η πράξη του έσωσαν να πηδήξουν από το είδωλο στο παράδειγμα, από το παράδειγμα στο αρχέτυπο, και από το αρχέτυπο στο φυτούργημα. Στο αχνάρι ετούτο τυπώθηκε η σταθερή και ανώλεθρη οδηγία ζωής για όλες τις ερχόμενες φυλές και κάθε μελλοντικό πολιτισμό.
Και από την άλλη μεριά δεν είναι μόνοι οι Σάντας και Γλέζος που ευδοκίμησαν απάνου στην Ακρόπολη. Είναι και άλλοι ήρωες και μάλιστα πολύ ηρωότεροι, εάν η ανδρεία έχει αναβαθμούς.
Εδώ, στον ξύλινο Κουλέ, εκρεουργήθηκε ο πρώτος αθλητής Οδυσσέας Ανδρούτσος. Έπεσε όρθιος ο κακοήθης αλλά μεγαλόψυχος Γκούρας. Και καταπλακώθηκε μέσα στο Ερεχθείο η νεαρή του χήρα. Εκείνη η ασημόβεργα, η φιλντισοκοκαλένια που τη φώναζαν Νταλιάνα.
Εδώ, στις Κάμαρες του Σερπετζέ, ο τίμιος και πικρός Μακρυγιάννης έλαβε τις λαβωματιές του, που όσο έζησε ύστερα τις έφερνε και τις φορούσε στο "σκουληκιασμένο" του σώμα.
Είναι άνδρες επιφανείς, που δεν έδρασαν απλά στην Ακρόπολη, αλλά έπεσαν κιόλας. Και δεν βρέθηκε κανείς ούτε φρόνιμος ούτε παράφρονας να προτείνει να τους χαράξουν γράμματα και επιγραφή πάνω σε τούτο το σεμνό θέμελο του κόσμου.
Στείλτε τον ταχυδρόμο να φωνάξουν τον υπουργό του πολιτισμού και κάθε άλλο τίμιο και πάσχοντα έλληνα και άνθρωπο, για να αφαιρέσουν από το πρόσωπο του Βράχου την επιγραφή αυτή, που στέκεται παράταιρη και περιττή και υπέρογκη.
Είναι ηλιακή κηλίδα, που λένε οι ηλιολόγοι και κρίκος από μπακίρι στο λαιμό της Ελένης..
________________
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Οι διαχειριστές του blog ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ και του φόρουμ HOMA EDUCANDUS, εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας στο μέλος του φόρουμ ΦΩΤΕΙΝΗ για το νέο διαμάντι από το ανέκδοτο έργο του Δημήτρη Λιαντίνη που μας πρόσφερε. Ένα διαμάντι που η αξία του έχει για μας και ιδιαίτερη συναισθηματική χροιά...
Έχουμε μέχρι στιγμής παρακολουθήσει αρκετά βίντεο από διδασκαλίες του Δημήτρη Λιαντίνη, μερικά και από την Ακρόπολη. Έχουμε επίσης διαβάσει αναφορές μαθητών του για τις επισκέψεις τους στον ιερό βράχο μαζί με το Δάσκαλο. Είναι όμως η πρώτη φορά που διαβάζουμε τι ο ίδιος ο Λιαντίνης βίωνε κατά τη διάρκεια αυτών των επισκέψεων. Αυτή τη φορά η ειδοποιός διαφορά και η τεράστια στάθηκε που με τα δικά του μάτια και ματιά έγινε το ανέβασμα στο Βράχο.
"Στείλτε τον ταχυδρόμο" γράφει κάπου... Και ταχυδρόμο νιώθω να δεχτήκαμε κι εμείς. Ταχυδρόμο με γράμμα του Δασκάλου για μας.
"Είναι σεμνή η πομπή μας", σημειώνει σε άλλο σημείο. Αυτό το "μας", πόση τρυφερότητα ξυπνάει στις ψυχές μας! Πόσο διαλύει τη χρονική απόσταση και φέρνει κοντά μας εκείνο το φωτεινό χτες που τον είχαμε κοντά μας και ακούγαμε ζωντανά το λόγο του.
Αλλά και πόση περηφάνια μάς χαρίζει ο πρόλογος... Αυτό το "μαθητές μου" αλλά και το "φύραμα γόνιμο". Είθε αυτό να σταθούμε και να τον δικαιώσουμε. Μαθητές του και γόνιμοι στο σπόρο που φυτούργησε στις ψυχές μας.
Πέρα όμως από το συναίσθημα επιβάλλεται να προσεγγίσουμε το άρτι αφιχθέν κείμενο και με όλο το βάρος των τραγικών εξελίξεων των ημερών. Τη δολοφονία ενός νέου παιδιού που πυροδότησε μια πρωτοφανή κοινωνική εξέγερση στο δύσμοιρο τόπο μας και έφτασαν μάλιστα τα "απόνερά" της ως και έξω από τα σύνορα. Έχουμε ήδη αναφερθεί σε προηγούμενες αναρτήσεις μας στη δραματική σύνδεση αυτής της δολοφονίας με τη φιλοσοφία, έργου και ζωής, του Δημήτρη Λιαντίνη. Από τις πρώτες στιγμές υπογραμμίσαμε ότι ο Λιαντίνης προφήτεψε έγκαιρα τούτη τη νύχτα της Βαλπούργης που σκοτείνιασε τον ήλιο μας. Και έκανε ως τα άκρα την προειδοποίηση για να τη σταματήσει. Εις ώτα μη ακουόντων φευ...
Και ιδού πού φτάσαμε. Να κηδεύουμε τα παιδιά μας, θύματα όχι μόνο της άλογης συμπεριφοράς ενός οργάνου της τάξης αλλά και της ομαδικής μας ακηδίας. Τώρα οι ενοχές μας σφίγγονται θηλιά στο λαιμό και υποβάλλουν το αγωνιώδες ερώτημα τι ο καθένας μας έκανε ή και δεν έκανε για να οδηγηθούμε ως εδώ.
Μ' αυτό ακριβώς το συναισθηματικό φορτίο αντέδρασα χτες και στην οργή του πατέρα μου για το πανό στην Ακρόπολη. Θεώρησα, δεν το κρύβω, πως η ηλικία του δεν τον αφήνει να δει τις διαστάσεις αυτής της πράξης. Λίγο μετά βρήκα στο διαδίκτυο την ανάρτηση της Φωτεινής. Και το κείμενο του Λιαντίνη... Μεσάνυχτα σχεδόν, δεν πρόλαβα να το δουλέψω βαθύτερα. Να πάρω θέση.
Σήμερα, νωρίς το πρωί, ήρθε η νέα τρομερή είδηση. Ένας ακόμη πυροβολισμός παιδιού. Ο εφιάλτης συνεχίζεται. Ένας εφιάλτης που ούτε ο θάνατος δεν μπόρεσε να σταματήσει. Και δυστυχώς οι ελπίδες μας να σταματήσει το κακό, με τούτη την καινούρια σφαίρα, εξέπνευσαν.
Έτυχε μάλιστα η σφαίρα αυτή να τραυματίσει και παιδί συνάδελφου αλλά και φίλου καλού και αγαπημένου. Ο πόνος και η οδύνη μεγαλύτεροι για τούτο το λόγο. Αλλά και ο τόπος, το Περιστέρι, η γωνιά που κάποτε έκανα τα πρώτα βήματα. Εκεί, λίγα μέτρα πιο πέρα, σπουδάζει και η μικρή μου ξαδερφούλα. Μια ακόμη 15χρονη...
Είναι όλα αυτά που πιθανόν να συσκοτίζουν τη δίκαιη κρίση. Που δε με αφήνουν ίσως να δω ανίερη την πράξη της ανάρτησης του πανό πάνω στο ιερό βράχο. Ακόμη και συσχετίζοντας το γεγονός με την πλακέτα που προκαλούσε τις "βεγγαλικές βλαστήμιες" του αγαπημένου Δασκάλου. Πονάει τόσο η ψυχή μου με όσα συμβαίνουν στα παιδιά μας, όχι πια στα άγνωστα, αλλά στα πολύ γνωστά και αγαπημένα, που δεν ξέρω αν η πράξη ήταν ανίερη ή τιμής και σπονδής στο μεγαλείο της Ακρόπολης.
Εδώ δεν έχουμε το "φύτεμα" πλακέτας. Αλλά μια κορυφαία πράξη διαμαρτυρίας. Κι αν το αντίστοιχο σε παλιότερες εποχές θα έψαχνα, θα το έβρισκα σε εκείνον τον ηρωικό έλληνα, τον τελευταίο στρατιώτη φύλακα του ιστού της ελληνικής σημαίας, που όταν μπήκαν οι γερμανοί στην πόλη, τυλίχτηκε τη γαλανόλευκη και πήδησε στο κενό. Κουκίδης το όνομά του, Κωνσταντίνος Κουκίδης. Στις 27 Απρίλη του 1941.
Το Δεκέμβρη του 2008 δεν έπεσε άνθρωπος από την Ακρόπολη. Μόνο ένα πανί κρεμάστηκε... Για το παιδί που έπεσε στα 15 του. Και για όλες τις αξίες μας που κατακρημνίστηκαν στα Τάρταρα. Προσβάλλει αυτό την ιερότητα του χώρου;
Δεν ξέρω. Ο καθένας ας βγάλει το δικό του πόρισμα. Κι εγώ η ίδια παραδέχομαι πως δε λειτουργώ αυτές τις ώρες μόνο με ψυχρή λογική αλλά κυρίως με την καρδιά. Πέστε μου όμως, θα υπήρχε Ακρόπολη και Παρθενώνας αν οι έλληνες δεν είχαν καρδιά; Αν δεν είχαν συμβουλάτορα της πράξης τους το βαθύ πόνο της ψυχής τους;
Και σ' ένα περίεργο πες παιχνίδι της μοίρας οι σφαίρες που τούτο το Δεκέμβρη στόχευσαν τα άνθη της φυλής μας έπεσαν στις οδούς Μεσολογγίου η μια και Εθνικής Αντιστάσεως η άλλη. Πώς να αποφύγεις τους συνειρμούς και των ονομάτων τις επισκέψεις; Μεσολόγγι είναι αυτό μάτια μου, το ακραίον λέπας της επανάστασης, που έλεγε ο Δάσκαλός μου. Μεσολόγγι δεμένο για πάντα με εξόδους ηρωικές και αποφάσεις για δώθε με τους αδερφούς και κείθε με το Χάρο...
Τέτοιες ακραίες ώρες μπορείς να μετράς με λογική τις πράξεις των ανθρώπων; Κι αν ναι, ποιο είναι το ζύγι; Το μέτρο που έλεγαν και οι αρχαίοι παππούδες; Το μέτρο που τόνιζει και ο Λιαντίνης; Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος. Ακόμη και πάνω από μια Ακρόπολη; Ε, ναι. Γιατί αυτό ακριβώς συμβολίζει η Ακρόπολη των Αθηνών. Το μεγαλείο του ανθρώπου. Και όταν διακυβεύεται αυτή η αξία, ο άνθρωπος, ωχριούν όλες οι άλλες.
Τότε, και μόνο τότε, επιτρέπεται ακόμη και στην Ακρόπολη να αναρτηθεί πανό διαμαρτυρίας. Ως ύψιστη πράξη διαμαρτυρίας. Που για μένα τουλάχιστον όχι βεβήλωση δεν αποτέλεσε στην ιερότητα του χώρου αλλά σπονδή που κρατάει ζωντανή τη σημασία της στην ψυχή και των ελλήνων και κάθε ανθρώπου που έσωσε να γίνει άνθρωπος.
Ίσως γι' αυτό η επόμενη σφαίρα έπεσε στην Εθνικής Αντιστάσεως. Και στο Περιστέρι. Ο εχθρός τους δεν είναι πια ένας ταραξίας νεαρός. Είναι η αντίσταση η σθεναρή ενός ολόκληρου έθνους. Αυτήν πυροβολήσανε. Και μαζί το ύψιστο ιδανικό του λαού μας, την έννοια άνθρωπος, αυτήν που προασπίζεται η ειρήνη και συμβολίζει το περιστέρι της...
Ένα περιστέρι και το πανό που αναρτήθηκε. Με μήνυμα ακριβώς τη λέξη ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ. Που όσες σφαίρες και να ρίξουν δεν πρόκειται να την κάμψουν. Το αίμα της καρδιάς του Αλέξη προχτές, το αίμα από το χεράκι του Γιώργου πριν λίγες ώρες, όχι μόνο δεν πνίγουν το φρόνημα του λαού μας μα γράφουν ανεξίτηλα στις καρδιές μας το χρέος να αντιστέκεται.
Και πού αλλού θα μπορούσε αυτό το μήνυμα να αναρτηθεί ει μη μόνο στο σημείο που χτυπά η καρδιά του έθνους; Ένα βεγγαλικό της οργής των ημερών αν θέλετε κι αυτό, σαν τις βεγγαλικές βλαστήμιες κάποτε του Λιαντίνη στον ίδιο τόπο.
Κι ένας ταχυδρόμος, ο ταχυδρόμος που εκείνος μας ζήτησε να στείλουμε, που άφησε εκεί το ανοιχτό το γράμμα του. Γιατί μόνο από κει το γράμμα μπορούσε να φτάσει στα πέρατα της γης. Να φωνάξει τη μόνη λέξη που επιβάλλει το χρέος μας: ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ!