ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΒΡΑΧΟ

Και πάλι όμως τριβελίζει το μυαλό μου η κουβέντα που άκουσα πριν λίγα χρόνια. Για σχέδια σκοτεινά και ύπουλα. Κουβέντα επηρεασμένη ίσως από τη βέβαιη "οφθαλμαπάτη" του Ερεχθείου...


Εκείνος ο παλιός μου φίλος επέμενε πως δεν έφυγαν μόνο οι Καρυάτιδες. Και όσο και αν δε θέλω να πιστέψω όσα έλεγε, νιώθω κάψιμο στην ψυχή μου κάθε που ανεβαίνω στην Ακρόπολη. Τι βλέπω τελικά; Τα αρχαία μάρμαρα ή τα αντίγραφά τους;

Παρασκευή χτες. Η δική μου μέρα. Η μέρα που ξαναγίνομαι μαθήτρια - και κάνω κάτι και για μένα.

Μόλις σκόλασε το μάθημα, ξεχύθηκα στο δρόμο. Προσπέρασα βιαστικά αυτή τη φορά το Νέον Μουσείο Ακρόπολης και με βήμα γοργό κατευθύνθηκα, πού αλλού; Στην ίδια την Ακρόπολη...

Έστριψα από Ηρώδειο. Εννοείται - που λέει και η μεγάλη μου κόρη, η Χαλαρουίτα. Ε, είχα πολλούς λόγους... Ήθελα να δω και λίγο Ηρώδειο πριν ανεβώ στο βράχο.

Δε βάδιζα. Έτρεχα. Να προλάβω ανοιχτή την Ακρόπολη.

Ούτε φωτογραφίες δεν έβγαζα... Εξαίρεση η μία από το Ηρώδειο και η άλλη από το Φιλοπάππου...

- Κλείνουμε σε είκοσι λεπτά, μου είπε ο φύλακας μόλις του έδειξα το "ελευθέρας"...

- Το ξέρω, του απάντησα λαχανιασμένη, και σκαπέτησα* προς τα πάνω.

Και δεν ήμουν η μόνη. Κι άλλοι "τρελοί" έτρεχαν να προλάβουν...



_____________

* σκαπέτησα = έφυγα γρήγορα, εξαφανίστηκα

Αρχαία μάρμαρα στη ψυχή μου αντηχούν, οι άκρες του ψιθύρου, που σαν έφθασε η όμορφη της άνοιξης, η μέρα,
ξεψύχησε μπροστά μου το ανθρώπινο λιοντάρι...

Ακρόπολις σημαίνει το ψηλότερο σημείο της πόλης (άκρα πόλις)

Στην αρχαία Ελλάδα, που υπήρχε ο θεσμός της πόλης - κράτους, κάθε μια από αυτές τις πόλεις είχε και την ακρόπολή της και χρησίμευε ως καταφύγιο σε περίπτωση κινδύνου.

Έτσι και η Αθήνα από τα προϊστορικά ακόμη χρόνια επέλεξε το χώρο που σήμερα λέμε Ακρόπολη και που τότε ήταν απλά ένας βράχος, για να τον οχυρώσει με τείχη. Είναι η εποχή που η πόλη αποτελεί ένα από τα κέντρα του μυκηναϊκού πολιτισμού, γύρω στα 1600 π. Χ.

Βέβαια παρουσία ανθρώπων στην περιοχή της σημερινής
Αθήνας έχουμε από πολύ παλιότερα, από το 4.000 π.Χ., όπως μαρτυρούν σχετικά ευρήματα, κυρίως εκεί που αργότερα δημιουργήθηκε η Αγορά και (φυσικά) στην Ακρόπολη.

Αν λοιπόν νιώθουμε δέος μπρος στους 25 αιώνες ζωής του Παρθενώνα, είναι που δε συνειδητοποιούμε ότι χρειάστηκαν μόλις 35 αιώνες για να ωριμάσει ο πολιτισμός από το επίπεδο του προϊστορικού ανθρώπου ως την αγλαή μορφή της κλασικής εποχής των ελλήνων.

Την ερμηνεία, κάθε φορά που ανεβαίνεις Ακρόπολη, να την αναζητάς στον ουρανό, στη φετούλα θάλασσας που φαίνεται στο βάθος και στο βράχο που πατάς. Είναι ο τόπος και οι συνθήκες του. Το φως, το νερό, η πέτρα. Η φωτονερόπετρα που εξηγεί ο Δημήτρης Λιαντίνης, στο Νηφομανή του.

Και το βαθύτερο κύτταρο αυτής της διεργασίας γέννησε τον Παρθενώνα. Καταδηλώνοντας την ευτυχή συνάντηση με τον άνθρωπο που του έλαχε τέτοια κατοικία. Τι άλλο σωματοποιεί το πληγωμένο απ' τους καιρούς και κατεαγμένο από τους ανθρώπους κορμάκι του Παρθενώνα;

Θυμάμαι έναν παλιό μου δάσκαλο, στην Κύπρο, να επιμένει: Ο τόπος είναι ο άνθρωπος και ο άνθρωπος είναι ο τόπος. Να το θυμάσαι κι εσύ σαν φτάνεις προσκυνητής στον ιερό το βράχο.

Και να το ξαναθυμάσαι όταν το βλέμμα φεύγει κάτω στη μεγαλούπολη, τσιμεντούπολη.

Η πόλις που αφήνεις πίσω.

Κι ο ποιητής να σου ψιθυρίζει πως συνέχεια θα σε ακολουθεί.

Δεκαετίες αργότερα, ο ξένος σοφός θα αποκριθεί:

"Όπως και να 'χει είμαστε σημαδεμένοι από την εποχή μας."

Και η Ακρόπολις... το ίδιο ακριβώς και η Ακρόπολις. Απ' τον καιρό που τα χέρια του ανθρώπου της έδωκαν πνοή ζωής, ίδια βαδίζει το δρόμο της ιστορίας. Την ακολουθεί η πόλις, τη σημαδεύει η κάθε εποχή.

Κοίτα, αν είναι να πας εκεί πάνω για να δεις πέτρες, άστο καλύτερα. Έχει και ωραία μεζεδοπωλεία λίγο πιο κάτω...

Αν όμως αντέχεις να συναντηθείς με σένα τον ίδιο, να μπορέσεις να σπάσεις το κάτοπτρο και να βρεθείς στην πίσω όψη, τράβα.

Άλλοι έχουν κολυμπήθρες για εξαγνισμό. Οι έλληνες έχουν την Ακρόπολη. Και τον Παρθενώνα της...

Ξέρεις που στράβωσε το πράγμα με μας τους έλληνες; Τη στιγμή ακριβώς που ο Αλέξανδρος έχυσε στη γη εκείνη τη γουλιά νερό. Όπως για τους εβραίους το λοξοδρόμημα χαράχτηκε με το πρώτο σπέρμα του Αυνάνα.

Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, στο απειροελάχιστο του χρόνου που χώρισε δια παντός τη δυνατότητα να ξεδιψάσει και την αδυναμία του μετέπειτα, έπιασε το βλέμμα του βασιλιά την πρώτη σπίθα από το είδος εκείνο που σήμερα αποκαλούμε lamogio lamogio.

Περίμενε ο καψερός την αναγνώριση για τη δίκαια πράξη. Και εισέπραξε τη χλεύη στα μάτια των στρατιωτών του.

Από κει και μετά ο Αλέξανδρος δε θα ήταν ποτέ πια ο ίδιος.

Αν και το κακό είχε αρχίσει πολύ νωρίτερα. Όταν υπέγραψε το "πλην Λακεδαιμονίων".

Στην Ακρόπολη το πρώτο πράγμα που συναντάς είναι τα Προπύλαια.


Τι είναι τα Προπύλαια; Το έχεις ψάξει ποτέ; Ο Γ. Δοντάς, τέως διευθυντής Ακροπόλεως, σημειώνει στο βιβλίο του "Η Ακρόπολις και το Μουσείο της":

"Τα Προπύλαια δεν ήσαν μονάχα η μνημειώδης διαμόρφωση της εισόδου του ιερού, ήσαν και ένα κάλεσμα για τον επισκέπτη του."

Αρχιτέκτονας των Προπυλαίων αναφέρεται ο Μνησικλής.

Ξεκίνησε τις εργασίες αμέσως μετά την αποπεράτωση του Παρθενώνα, στα 438 π.Χ. Τον πρόλαβε όμως ο πελοποννησιακός πόλεμος...

Το τελικό φινίρισμα της πέτρας δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Πρόλαβε όμως να αποτυπωθεί το φοβερό μεταίχμιο των εποχών. Κι αυτό έγινε στους κίονες του μνημείου.


Οι εξωτερικοί κίονες είναι δωρικοί. Αν και η Αθήνα ήταν ιωνικός τόπος, σημειώνει ο Γ. Δοντάς, "οι Αθηναίοι έκαμαν αποκλειστική σχεδόν χρήση του δωρικού ρυθμού έως τα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα."

Είναι η εποχή που αρχίζουν οι προστριβές με τη Σπάρτη. Εποχή που και οι αθηναίοι καλλιτέχνες αναγκάζονται ως αθύρματά της να στραφούν προς τον ιωνικό ρυθμό. Αυτό ακριβώς έκανε και ο Μνησικλής. Χτίζοντας στην καρδιά των Προπυλαίων 6 ιωνικούς κίονες - σε δύο σειρές από τρεις η καθεμιά. Και η καρδιά της πόλης έχει αρχίσει να χτυπά πλέον σε άλλο ρυθμό...

Διακρίνονται εδώ και ιωνικοί κίονες στο εσωτερικό των Προπυλαίων, λεπτότεροι των εξωτερικών δωρικών και με περίτεχνο κιονόκρανο, πιο ντελικάτοι δηλαδή σε όλα. Όπως και οι ίωνες σε σχέση με τους δωριείς.

Όμως η λαμπρή εποχή της Ελλάδας ήταν το γέννημα της συνεύρεσης και των δύο. Και η απόσχιση οδήγησε στη ραγδαία πτώση.

Ο Λιαντίνης δε δίστασε για το λόγο αυτό να δει στον Παρθενώνα το τέλος. Το τέλος με τη διπλή του έννοια...

Και είναι τραγικό που δεν πρόλαβε καλά καλά να τελειώσει ο γλυπτός διάκοσμος του Παρθενώνα και ξέσπασε η εμφύλια διαμάχη, Αθηναίων και Σπαρτιατών.

Αν ο Παρθενώνας όμως είναι το τέλος της συνύπαρξης των δύο ρυθμών, ιωνικού - δωρικού, στα μνημεία της Ακρόπολης, τα Προπύλαια είναι η αρχή. Τα άλλα δύο σωζόμενα μνημεία, ο ναός της Νίκης και το Ερέχθειο, θα χτιστούν αργότερα και σ' αυτά θα κυριαρχήσει πλέον ο ιωνικός ρυθμός.

Σ' αυτήν την Ακρόπολη, που έχει πλέον αποκλείσει κάθε σχέση με τη δωρική τέχνη, θα στείλει δεκαετίες αργότερα την προσφορά του στη θεά ο Αλέξανδρος. Με τη γνωστή του φράση να πονά όλους μας τόσους αιώνες μετά:

Παρεμβάλλω εδώ αυτή την εικόνα, την αναπαράσταση του βράχου της Ακρόπολης κατά την κλασική εποχή, ώστε να γίνει πιο κατανοητό τι ακριβώς ήταν στην αρχική μορφή του το κάθε μνημείο που σήμερα συναντάμε ανεβαίνοντας ως εκεί.

Κάνοντας κλικ στο σύνδεσμο που παρέθεσα, μπορείτε να δείτε πολλές ακόμη εικόνες αλλά και να διαβάσετε πλήθος χρήσιμων πληροφοριών για όλες τις περιόδους της Ακρόπολης των Αθηνών.

Αξίζει επίσης να παραθέσουμε και αυτή την αναπαράσταση ολόκληρης της κλασικής Αθήνας. Αν κάνετε κλικ στην πηγή της εικόνας, θα δείτε και αναλυτικό υπόμνημα για όλα τα σπουδαία μνημεία.

Νομίζω πως θα βοηθήσει μια αεροφωτογραφία του χώρου όπως είναι σήμερα, ώστε να δούμε τι γλίτωσε από τη μάστιγα του χρόνου.

Ο προσανατολισμός είναι αντίθετος από την πρώτη εικόνα, ελπίζω να μην είναι πρόβλημα αυτό στην αντίληψη του χώρου.

Καλού κακού εξηγώ ότι η φωτογραφία δείχνει την ανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης. Έτσι τα Προπύλαια διακρίνονται πίσω στο βάθος και αριστερά τους ο μικρός ναΐσκος της Απτέρου Νίκης ή Αθηνάς Νίκης.

Στο κέντρο και δεξιά (στο βόρειο δηλαδή μέρος της Ακρόπολης) υπάρχει το Ερέχθειο, ο χώρος που συγκέντρωνε όλες τις θρησκευτικές δοξασίες των Αθηναίων. Εδώ λατρευόταν και η Αθηνά αλλά και Ποσειδών, ενώ το όνομα του μνημείου μαρτυρά ακόμη και αρχαιότερες λατρείες σε θεότητες της μυκηναϊκής εποχής.

Στο κέντρο και αριστερά απλώνεται ο μεγαλοπρεπής ναός της Παλλάδος, δηλαδή της πολεμόχαρης Αθηνάς της έτοιμης να καταστρέψει όποιον επιβουλευόταν την αγαπημένη της πόλη. Ο Παρθενώνας όπως μέχρι σήμερα είναι γνωστός.

Κύριος σκοπός του ναού δεν ήταν ο θρησκευτικός αλλά η φύλαξη του θησαυρού της Αθηναϊκής Συμμαχίας.

Μπροστά και αριστερά είναι το μέχρι πρότινος μουσείο της Ακρόπολης...  Τι είναι τώρα; Και τι πρόκειται να γίνει; Δε γνωρίζω.

Για τα χίλια μύρια κύματα της πολυτάραχης ζωής του Παρθενώνα, θα αφήσω να μιλήσει το βίντεο του Κώστα Γαβρά:

Δείτε τώρα και τα παρατράγουδα με το φιλμάκι του Κώστα Γαβρά:




Λογοκρισία στην ιστορία του Παρθενώνα κατ' απαίτηση των ιεραρχών. Και με την κατανόηση του νέου μουσείου Ακρόπολης.

Δείτε για να μη λέτε πως δεν ξέρατε τι έγινε και πώς...

Μπροστά στα μάτια μας αλλοιώνουν με το έτσι θέλω την ιστορία του τόπου, μην ακουστεί και μη μαθευτεί ο ρόλος των ρασοφόρων στην καταστροφή του Παρθενώνα.

Τρομερά ενδιαφέρον και το ένα βίντεο και το άλλο.

Ειδικά για το δεύτερο αξίζει να προσέξει κανείς τη διαμαρτυρία του Κώστα Γαβρά, του δημιουργού, και την αναφορά του στο γαλλικό νόμο.

Τι λέει ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης; Πως θα ζητήσει να αφαιρεθεί το όνομά του γιατί κόπηκαν 12 δευτερόλεπτα από το φιλμ.

"Δεν είναι το δικό μου φιλμ", λέει ο Κώστας Γαβράς, από τη στιγμή που δεν παρουσιάζεται ακριβώς όπως το δημιούργησε.

Ο κ. Παντερμαλής, εκ μέρους του μουσείου, ισχυρίζεται αντίθετα πως δεν πρόκειται για λογοκρισία, καθώς υποστηρίζει ότι δεν έγινε και τίποτε με την αφαίρεση μόλις 12 δευτερολέπτων ταινίας.

Ποιος έχει δίκιο;

Ο Κώστας Γαβράς, αναγκάζεται στο σημείο αυτό να επικαλεστεί το γαλλικό νόμο που απαγορεύει από μια ταινία να αφαιρεθεί έστω και μία εικόνα. Κι έτσι η διαμαρτυρία του ξεφεύγει από την απλή αντίδραση προς το νέο μουσείο και στρέφεται γενικότερα κατά της νοοτροπίας που επικρατεί στην Ελλάδα, την οποία ούτε λίγο ούτε πολύ την εμφανίζει να ενεργεί αντίθετα από το γενικότερο πνεύμα της Ευρώπης.

Δεν ξέρω αν αντιλαμβανόμαστε το βάθος αυτού του περιστατικού.

Ξέρω όμως σίγουρα ότι το περιστατικό αυτό θυμίζει έντονα τον ελληνοέλληνα του Λιαντίνη:

Από το βιβλίο του Δ. ΛΙΑΝΤΙΝΗ, «ΓΚΕΜΜΑ»

ΠΗΓΗ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ http://canada.ysee.gr/ellinas.html

Παράθεση :

Εχάσαμε τότε στεριές μεγάλες και θάλασσες πλατιές που για τριάντα αιώνες ήσαν ατόφυα Ελλάδα. Σήμερα τις κοιτάμε από μακρυά, όπως εκοίταγε ο Θοδωράκης Κολοκοτρώνης από τη Ζάκυνθο το Μοριά, και έκλεγε.

Και με το κυάλι αγνάντευε, και με το κυάλι βλεπει ,
βλέπει τη θάλασσα πλατιά και τη στεριά μεγάλη.
Τον πήρε το παράπονο.

Τις κοιτάμε με βαριά την οδύνη ότι τις χάσαμε και με ελάχιστη την ελπίδα ότι θα τις ξαναπάρουμε. Κι αφήστε την κυρά – Δέσποινα να πολυδακρύζει.

Και ο Ατατούρκ, που έδιωξε το φερετζέ από τις τούρκισσες και έφερε το λατινικό αλφάβητο στα τουρκόπουλα, έκαμε και κάτι άλλο. Εδασκάλεψε τους δασκάλους και τους ξεναγούς να λένε στη Φραγκιά, που τουριστολογάει στη Μίλητο και στις Κλαζομενές, ότι δεν ήταν Όμηρος εκείνος ο τυφλός τραγουδιστής αλλά Ομέρ. Όπως λέμε Ομέρ Βρυώνης, πασάς του Ζητουνιού, που παττάλεψε τον Αθανάση Διάκο στο ποτάμι της Αλαμάνας.

Και τι να ειπείς για το χαμπέρι; Που έρχεται το πρωί και το δείλι πίνουμε το ουζάκι μας στο Κατακάλι και στην Πειραϊκή Ακτή. «Ω σύντροφε, πως πέσαμε στο λαγούμι του φόβου»;
Όλα καλά και περίκαλα τά ’χουμε με την πατρίδα. Με το έθνος, την ιστορία μας, και τούς «αρχαίους ημών πρόγονοι».

Μόνο που ξεχάσαμε ένα. Πως εμείς οι νέοι με τους αρχαίους έλληνες έχουμε τόσα κοινά, όσα ο χασαποσφαγέας με τις κορδέλες, και η μοδίστρα με τα κριάρια.

Κι από την άλλη φουσκώνουμε και κορδώνουμε, και τουρτουφίζουμε για «τσι γεναίοι πρόγονοι» σαν τι; Όπως εκείνος ο τράγος του Σικελιανού, που εσήκωνε το απανωχείλι του, εβέλαζε μαρκαλιστικά, και οσφραινότανε όλο το δείλι την αρμύρα στη θάλασσα της Κινέττας.
Αλλίμονο. Η δάφνη κατεμαράνθη. Έτσι δεν εψιθύριζε ο Σολωμός στο Διάλογο κλαίγοντας; Η δάφνη κετεμαράνθη.

Όταν είσαι μέσα στό μάτι του κυκλώνα, είναι δύσκολο νά ’χεις εικόνα για τα γύρω σου. Και ζώντας μέσα στη χώρα δεν έχουμε εικόνα για τη σημερινή Ελλάδα.

Αρχές του 1993 έγινε μια εκδήλωση στο Παρίσι από έλλληνες καλλιτέχνες για την ασβολερή Κύπρο. Εκείνο το θαλασσο-φίλητο νησί.

Εκεί, ένας δημοσιογράφος ερώτησε τρεις τέσσερες έγκριτους έλληνες που ζουν μόνιμα στη Γαλλία μια ερώτηση καίρια.

Για ειπέτε μου, τους είπε, εσείς που όντας μακρυά από την Ελλάδα βλέπετε με άλλο μάτι, το αληθινό του νοσταλγού και του πάσχοντα. Με το μάτι του Οδυσσέα. Τι γνώμη έχει το παγκόσμιο κοινό για τη σύγχρονη Ελλάδα; Τη βλέπει τάχατες και τη νομίζει όπως εμείς εκεί κάτου στο Κακοσάλεσι και στην Αθήνα;

Η απόκριση που μου δώσανε και οι τέσσερες ξαναζωντάνεψε, τίμιε αναγνώστη, τις σπαθιές που δίνανε οι ντελήδες του Κιουταχή στη μάχη του Ανάλατου. Όταν πια είχε πέσει ο τρανός Καραϊσκάκης.

-Ποια Ελλάδα, μακάριε άνθρωπε, του είπανε. Μιλάς για ίσκιους στη συννεφιά. Και για σύννεφα στην αιθρία. Για τον έξω κόσμο Ελλάδα δεν υπάρχει. Κανείς δε την ξέρει, κανείς δεν τη μελετάει, κανείς δεν τη συλλογάται. Δεν άκουσες το παλιό μοιρολόι;

Κλάψε με, μάνα, κλάψε με,
Και πεθαμένο γράψε με.

Άκουσε λοιπόν, και μάθε το. Και κει που θα γυρίσεις, να το ειπείς και να το μολογήσεις. Η Ελλάδα είναι σβησμένη από τον κατάλογο των εθνών. Αν στείλει κάποτε στους ξένους κανένα παράπονο η κανένα παρακαλετό, το συζητούν πέντε δέκα άνθρωποι της διπλωματίας σε κάποιο γραφείο, και παίρνουνε την απόφαση, όπως εμείς παραγγέλνουμε καφέ στο καφενείο και στα μπιλιάρδα.

Αυτή είναι η εικόνα που έχουν οι ξένοι για την Ελλάδα. Κι ο σουλτάνος το γομάρι δεν ξέρει τι του γίνεται. Έτσι δεν είπε ο πασάς της Σκόντρας, όταν ακούστηκε ότι οι ραγιάδες σηκωθήκανε στο Μοριά; Τώρα γυρίστηκε η τάξη. Σουλτάνος είναι ο έλληνας πολιτικός.

Λάβε την σύγχρονη Ελλάδα σαν ποσότητα και σαν ποιότητα, για να μιλήσουμε με «κατηγορίες». Κι έλα να μας περιγράψεις τι βλέπεις.

Σαν ποσότητα πρώτα. Αν αντικρύσουμε τον πληθυσμό της γης σε κλίμακα μικρογραφική ένα προς πέντε εκατομμύρια, 1:5Χ106, θα βρούμε πως ο πληθυσμός του πλανήτη μας είναι ένα χωριό από χίλιους κατοίκους. Ανάμεσα σ’ αυτούς τους χίλιους οι έλληνες είμαστε δύο άνθρωποι, που τρεκλοπατάμε και αρκουδίζουμε μέσα στο πλήθος. Ζαλισμένοι και φουκαράδες ξετρέχουνε να συναντηθούν μεταξύ τους. Αν τα καταφέρουν να μη σκυλοφαγωθούν, ζητούν να συνεννοηθούν με τους άλλους. Σε μια γλώσσα που δε μιλιέται, λίγο πρικοιούλι, χρώμα τέτζερη αγάνωτου, ζουνάρι, βέλεσι, φούντα, κι αμάν αμάν. Σερβιτόροι και αγωγιάτες όλοι μας. Και κακοί σαράφηδες του μάρμαρου, του ήλιου, και της θάλασσας.

Σαν ποιότητα ύστερα. Είμαστε ένας λαός χωρίς ταυτότητα. Με μιά ιστορία που ο ίδιος τη νομίζει λαμπρή. Και απορεί, πως και δεν πέφτουν οι ξένοι ξεροί μπροστά στο μεγαλείο της.

Οι ξένοι όμως, σαν συλλογιούνται την ελληνική ιστορία, την αρχαία εννοώ, γιατί τη νέα δεν την έχουν ακούσει, και βάλουν απέναντί της εμάς τους νεοέλληνες, φέρουν στο μυαλό τους άλλες παραστάσεις. Φέρνουν στο μυαλό τους κάποιους καμηλιέρηδες που περπατούν στο Καρνάκ και στη Γκίζα. Τι σχέση ημπορεί νά’ χουν συλλογιούνται ετούτοι οι φελάχοι του Μισιριού σήμερα με τους αρχαίους Φαραώ, και το βασιλικό ήθος των πυραμίδων τους.

Την ίδια σχέση βρίσκουν οι ξένοι στους σημερινούς έλληνες με τους αρχαίους. Οι θεωρίες των διαφόρων Φαλμεράυερ έχουν περάσει στους φράγκους. Εμείς θέλουμε να πιστεύουμε ότι τους αποσβολώσαμε με τους ιστορικούς, τους γλωσσολόγους, και τους λαογράφους μας. Λάθος. Κρύβουμε το κεφάλι με το λιανό μας δάκτυλο.

Και βέβαια. Πως μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού ο μεγάς γλωσσολόγος Γ. Χατζιδάκις έλεγε αυτά που μας έλεγε, - ορθά- κι από την άλλη έβριζε το Σολωμό μας αγράμματο, και τη γλώσσα του σκύβαλα και μαλλιαρά μαλλιά.

Σχέση με τους αρχαίους έλληνες έχουμε εμείς, λένε οι γάλλοι, οι εγγλέζοι και οι γερμανοί. Εμείς, που τους ανακαλύψαμε, τους αναστυλώσαμε, τους εξηγήσαμε.

Για τους ευρωπαίους οι νεοέλληνες είμαστε μια δράκα ανθρώπων απρόσωπη, ανάμεσα σε βαλκανιλίκι, τουρκολογιά και αράπηδες. Ειμαστε οι ορτοντόξ. Με το ρούσικο τυπικό στη γραφή, με τους κουμπέδες και τους τρούλους πάνω από τα σπίτια των χωριών μας, με ακτινογραφίες σωμάτων και σκουληκόμορφες φιγούρες αγίων στούς τοίχους των εκκλησιών.

Οι ευρωπαίοι βλέπουν τους πολιτικούς μας να ψηφίζουν στή Βουλή να μπει το «ορθόδοξος» στην ευρωπαϊκή μας ταυτότητα, κατά τη διαταγή των παπάδων, και κοιτάζουν ανακατωμένοι και ναυτιάζοντας κατά το θεοκρατικό Ιράν και τους Αγιατολάχους.

Τέτοιοι οι βουλευτές μας, ακόμη και της Αριστεράς . «Αυτοί οι πολιτικοί, αυτοί οι βουλεπταί (sic) εκατάστρεψαν το έθνος». Έτσι γράφει ο Παπαδιαμάντης.

Θέλεις νά `χεις πιστή εικόνα του νεοέλληνα; Λάβε το ράσο του γύπα και του κόρακα. Λάβε τις ασπιδωτές κοιλιές των ιερέων, το καλυμμαύκι Μακαρίου Β΄ της Κύπρου. Και τα γένεια τα καλογερικά, που κρύβουν το πρόσωπο, καθώς άκοσμοι αγκαθεροί φράκτες τους αγρούς. Και τις κουκουλωμένες καλόγριες, την άλλη έκδοση του φερετζέ της τούρκισσας, και έχεις το νεοέλληνα φωτογραφία στον τοίχο.

Απέναντι σε τούτη τη μελανή και γανιασμένη φοβέρα φέρε την εικόνα του αρχαίου έλληνα για να μετρήσεις τη διαφορά.

Φέρε τις μορφές των νέων σωμάτων, τις ευσταλείς και τις διακριτικές. Να ανεβαίνουν από την Ολυμπία και τους Δελφούς, καθώς λευκοί αργυρόηχοι κρότοι κυμβάλων. Τους ωραίους χιτώνες τους χειριδωτούς, και τα λευκά ιμάτια τα πτυχωτά και τα ποδήρη. Τα πέδιλα από δέρματα μαροκινά, αρμοσμένα στις δυνατές φρέρνες.

Φέρε την εικόνα που μας αφήσανε οι γυναίκες της αρχαίας Ελλάδας. Οι κοντυλογραμμένες, με τις λεπτές ζώνες, τον κυανό κεφαλόδεσμο, και το ζαρκαδένιο τόνο του κορμιού. Οι ελληνίδες του Άργους και της Ιωνίας, οι λινές και οι φαινομηρίδες. Τρέχουνε στα όρη μαζί με την Αταλάντη. Και κοιμούνται στα κοιμητήρια σαν την Κόρη του Ευθυδίκου.

Όλες και όλοι στηριγμένοι χαρούμενα σε κάποια μαρμάρινη στήλη, σ’ ένα λιτό κιονόκρανο, σε μια κρήνη λευκή της Αγοράς. Με περίγυρα τους ωραίους γεωμετρημένους ναούς, αναπαμένους στο φως και στην αιθρία. Άνθρωποι, και θεοί, και αγάλματα ένα..

Όλα ετούτα, για να συγκρίνεις την παλαιή και τη νέα Ελλάδα, να τα βάλεις και να τα παραβάλεις. Και στήσε το φράγκο από δίπλα, να τα κοιτάει και να τα αποτιμά. Με το δίκιο του θα `χει να σου ειπεί: άλλο πράμα η μέρα και το φως, και άλλο η νύχτα και οι μαύροι βρυκολάκοι. Δε γίνεται να βάλεις στο ίδιο βάζο υάκινθους και βάτα.

Και κάπου θα αποσώσουν επιτιμητικά την κρίση τους:

-Ακούς αναίδεια; Να μας ζητούν κι από πάνω τα ελγίνεια μάρμαρα. Ποιοί μωρέ; Οι χριστιανοχομεϊνηδες;

Για δες... Ένας έλληνας διανοούμενος της Γαλλίας και πάλι.

Κι απέναντι οι ρασοφόροι...

Με αντικείμενο τα μάρμαρα του Παρθενώνα.

Άδικο έχω που θυμήθηκα τον ελληνοέλληνα του Λιαντίνη;

Μένω έκπληκτη.

Τρομακτική η "προφητεία" του Λιαντίνη, ακόμη μία φορά. Κι επειδή ο Λιαντίνης προφήτης με τη συνήθη έννοια δεν ήταν, αποδεικνύεται η δύναμη του στοχασμού και η αυθεντικότητα της αλήθειας που μας κατέθεσε.

Μα είναι λες και μιλά για το συγκεκριμένο γεγονός χρόνια πριν αυτό συμβεί. Αν και δεν τολμώ να διανοηθώ τι θα έλεγε αν το είχε προλάβει και ζήσει...

Ε, μην τα παραλέμε. Υπάρχουν κοινά στοιχεία, αλλά μην το τραβάμε στην υπερβολή.

Την τεκμηριωμένη αιτιολόγηση θα τη βρεις εδώ:

https://educandus.forumgreek.com/forum-f11/topic-t1492.htm#9010

Και από τον Βράχο, στην άλλη αγαπημένη, την Αγορά...

Που σήμερα τη φέραμε στην τάξη και φάνηκε να ξεσηκώνει τα μωρά μου. Και ρώταγαν και ρώταγαν... Ποιος ξέρει; Ίσως κάποιο από αυτά σαν μεγαλώσει να δώσει συνέχεια στο όνειρο.

Το ναό τα μεγάλα μωρά τον γνωρίζουν;

http://www.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=6621

Στην κορυφή του λόφου του Αγοραίου Κολωνού, που οριοθετεί την Αρχαία Αγορά των Αθηνών στη δυτική πλευρά, βρίσκεται ο ναός του Ηφαίστου, ευρύτερα γνωστός ως ''Θησείο''. Πρόκειται για έναν από τους καλύτερα διατηρημένους αρχαίους ναούς, γεγονός που οφείλεται εν μέρει και στη μετατροπή του σε χριστιανική εκκλησία. Σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία (I, 14, 5-6), στο ναό λατρεύονταν από κοινού ο Ήφαιστος, προστάτης των μεταλλουργών, και η Αθηνά Εργάνη, προστάτρια των κεραμέων και της οικοτεχνίας. Την ταύτιση του ναού ως ''Ηφαιστείο'' επιβεβαίωσε η ανασκαφική έρευνα με την αποκάλυψη εργαστηρίων μεταλλουργίας στην ευρύτερη περιοχή του λόφου, επισκιάζοντας, έτσι, παλαιότερες απόψεις, που αναγνώριζαν ως λατρευόμενες θεότητες το Θησέα, τον Ηρακλή ή τον Άρη. Η οικοδόμηση του ναού πρέπει να πραγματοποιήθηκε ανάμεσα στα έτη 460-420 π.Χ. από άγνωστο αρχιτέκτονα, στον οποίο, όμως, αποδίδονται και άλλοι ναοί στην Αττική, με παρόμοια κατασκευή.

http://www.tholos254.gr/projects/agora/

Παράθεση :

Η Αθηνά στην Αρχαία Αγορά

Το ταξίδι αρχίζει από την Αρχαϊκή περίοδο, με αφετηρία την κατεστραμμένη από τους Περσικούς Πολέμους Αγορά της Αθήνας. Με τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς, που αναδύεται μέσα από ένα βράχο, οι θεατές μεταφέρονται στα Κλασικά χρόνια και περιηγούνται τα κτήρια που έχουν ανοικοδομηθεί στην Αγορά.

Χρησιμοποιώντας μάλιστα το χειριστήριο με το οποίο είναι εξοπλισμένη κάθε θέση, συμμετέχουν στην κατασκευή της Ποικίλης Στοάς.

Στη συνέχεια παρακολουθούν την πομπή των Παναθηναίων και ψηφίζουν στον οστρακισμό του 416 π.Χ.

Στα Ελληνιστικά χρόνια παρακολουθούν την κατασκευή της Στοάς του Αττάλου, ενώ ο Μονόπτερος ναός είναι η αφετηρία για να φτάσουν στη Ρωμαϊκή εποχή.

Μέσω του αμφορέα, που αποτέλεσε εξαρχής το μέσο για το ταξίδι αυτό στο χρόνο, οι θεατές επιστρέφουν στο παρόν, στις διαχρονικές αξίες και τα ιδεώδη που γεννήθηκαν στην Αρχαία Αγορά και αποτελούν σήμερα παγκόσμια κληρονομιά.

Δείτε την εικονική περιήγηση εδώ:

http://project.athens-agora.gr/maps/index.html