Λιαντίνης: Από το Άγιον Πρωτότυπον ως τα "σεντόνια" και τα βίντεο του διαδικτύου

Κοντεύουν πια πέντε χρόνια από τη μέρα που συστηματικά ασχολούμαι με το φαινόμενο "Λιαντίνης και διαδίκτυο".

Και είναι άλλο το μελετώ Λιαντίνη και άλλο το συμμετέχω στον παγκόσμιο ιστό συνομιλώντας για το Λιαντίνη. Αν δηλαδή δεχθούμε ως ορθή την πρόταση του Λιαντίνη ως προέκταση του ορισμού της ποίησης από τον Ελύτη:

Παράθεση :

"Ο Ελύτης στα νιάτα του έδωκε ένα σουρεαλιστικό ορισμό στην ποίηση. Η ποίηση, είπε, είναι συνουσία επ' άπειρον.

Εάν αυτός ο ορισμός για το γνήσιο ποιητή έχει ισχύ καταλυτικά ακατάλυτη, ο ευαίσθητος αναγνώστης συμμετέχει σ' αυτή τη σφαγή από δεύτερο χέρι. Όσο, να ειπούμε, συμμετείχε ο Πολύδωρος και η Νένα στη φλόγα του Ερωτόκριτου και της Αρετής.

Το συμπέρασμα, με μία πρόταση, είναι πως για να αποκτήσεις οργανικό δεσμό με τη λογοτεχνία μας χρειάζεται συνεχής αναστροφή που δε γίνεται υπό τύπον αγγαρείας, αλλά πάντα σαν αναψυχή και χαρούμενος κόπος."

Δημήτρης Λιαντίνης, Τα Ελληνικά, σελ. 51 - 52

τότε αναγκαία θα οδηγηθούμε στην αναζήτηση των νέων σχέσεων που προκύπτουν στη μέσω διαδικτύου προσέγγιση της σφαγής κατά Λιαντίνη και της συνουσίας επ' άπειρον κατά Ελύτη.

Το διαδίκτυο που για μας έχει γίνει πλέον καθημερινότητα, στην εποχή του Ελύτη και του Λιαντίνη ήταν ακόμη στα σπάργανα. Έτσι η αναζήτηση δε θα μπορέσει να εύρει έρεισμα στέρεο σε δικές τους απόψεις και συμπεράσματα για το φαινόμενο που μας απασχολεί. Και πρέπει να μας απασχολεί.

Για να εξετάσουμε σε όλες τις διαστάσεις του το ζήτημα θα χρειαστεί να γυρίσουμε το ρολόι του χρόνου ακόμη πιο πίσω. Ίσως μάλιστα θα έπρεπε να φτάσουμε ως τις απαρχές της δημιουργίας του είδους μας, δηλαδή ως το ανυπολόγιστα μακρινό σημείο που γεννήθηκε η συνείδηση, δηλαδή την απροσδιόριστη στιγμή που ο άνθρωπος απεγκλωβίστηκε άπαξ και διαπαντός από την παράδεισο των αλόγων. ( 1 )

Διότι στην ουσία το όλο ζήτημα ανάγεται στην κρίσιμη και καθοριστική για τον άνθρωπο λειτουργία του συνειδέναι. Τι όμως είναι η συνείδηση;

Ο απλός κοσμάκης την ονομάζει ψυχή και δε βασανίζεται με άλλες απορίες. Έχει, βλέπετε, και τις θρησκείες που κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν για να σκοτώσουν τέτοιες απορίες πριν ακόμη γεννηθούν. Έτσι ακόμη και αν προκάμει κάποιος να ρωτήσει:

- Από πού έρχομαι και πού πάω;

εισπράττει απάντηση του τύπου: "Από την Πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλα... "

Την ίδια ώρα οι παράξενοι άνθρωποι που επιμένουν να αναζητούν την αλήθεια έξω και μακριά από την εξ αποκαλύψεως μέθοδο των θρησκειών, ιδρώνουν δάκρυα και αίμα για να λύσουν το μεγάλο αίνιγμα. Και απάντηση δε βρίσκουν. Ας αφήσουμε το Λιαντίνη να μας εξηγήσει το γιατί:

Παράθεση :

«Από τη στιγμή που η επιστήμη επιχείρησε να προσεγγίσει το πρόβλημα της συνείδησης, εκήρυξε πτώχευση. Διπλώθηκε φρόνιμα στο σεμνό φόρεμά της, και παραχωρώντας σε άλλες δυνάμεις, υπέρλογες, τη δάδα και το κηρύκειο αποσύρθηκε στα βασιλικά της δώματα.

Γιατί βρισκόμαστε στο σημείο που, όπως έδειξε ο Πλάτων, το επιστητό δεν γίνεται επιστήμη. Επειδή την απορία μας εδώ την μαυλίζει ένας δρόμος, που οδηγεί στις κατολισθαίνουσες συστάδες του Απρόσβατου.»

Δημήτρης Λιαντίνης, HOMO EDUCANDUS, σελ. 42

___________________________________________

1. Δ. Λιαντίνη, Homo Educandus, 41

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Επειδή λοιπόν το διαδίκτυο είναι μια αχανής αγορά όπου συμμετέχουν και παράξενοι άνθρωπο αλλά και απλοϊκοί, θα εξηγήσω με όσο πιο απλό τρόπο μπορώ τη ρίζα του προβλήματος.

Για την εξήγηση αυτή θα κάνω χρήση ενός τριγώνου, πολύ γνωστού στους παιδαγωγούς. Είναι το τρίγωνο της διδασκαλίας. Και αποτελείται η μία κορυφή του από το μαθητή, η άλλη από το δάσκαλο και η τρίτη δικαιωματικά ανήκει στο αντικείμενο της διδασκαλίας, το μορφωτικό αγαθό ή και διδακτέα ύλη.

Το τρίγωνο αυτό στην περίπτωση που διαβάζουμε ένα βιβλίο έχει και πάλι εφαρμογή. Μόνο που στη θέση του δασκάλου είναι τώρα ο συγγραφέας και στη θέση του μαθητή ο αναγνώστης. Αντικείμενο είναι φυσικά το περιεχόμενο του βιβλίου. Ας το δούμε αυτό και με ένα σχήμα:

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Έχοντας λοιπόν το τρίγωνο αυτό μπροστά μας, έστω και χωρίς ιδιαίτερες επιστημονικές γνώσεις, μπορούμε να αντιληφθούμε τι θέλει να πει ο Λιαντίνης αναφερόμενος στον αναγνώστη και δη τον ευαίσθητο, τι δηλαδή σημαίνει συμμετοχή στη σφαγή από δεύτερο χέρι.

Αρκεί να σκεφθούμε πως το βιβλίο γεννήθηκε από το συγγραφέα, κι αυτή είναι η πρωτογενής σχέση που οδήγησε στη δεύτερη, στη μελέτη του βιβλίου από τον αναγνώστη. Χωρίς βιβλίο θα μπορούσε να υπάρξει η μελέτη του;

Ας προσπαθήσουμε τώρα να σκεφτούμε πώς το αυθεντικό αυτό τρίγωνο, που βρίσκει εφαρμογή στην ατομική μελέτη που κάνει ο καθένας μας στα βιβλία που τον ενδιαφέρουν, τροποποιείται και διαφοροποιείται όταν μέσα από το διαδίκτυο προσπαθούμε να κάνουμε το ίδιο.

Και πρέπει εδώ να τονίσουμε πως η διαδικτυακή διαδικασία περιλαμβάνει πολλές μορφές. Μπορεί μάλιστα να περιλάβει και τη μορφή του αυθεντικού τριγώνου, όταν και αν δημοσιεύεται στο διαδίκτυο ολόκληρο το βιβλίο που μελετάμε. Από το εξώφυλλό του ως και το οπισθόφυλλό του.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Είναι όμως αυτή η διαδικασία αντίθετη πολλές φορές με τους ισχύοντες νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων. Οπότε και οδηγούμαστε σε άλλες μορφές, όπως:

1. Δημοσίευση αποσπασμάτων από κάποιο βιβλίο.

Για να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτό, θα το δώσω με μια απλή εικόνα. Και μάλιστα θα κάνω χρήση της τρέχουσας επικαιρότητας. Υπάρχει λοιπόν μια εκπομπή στα τελεβίζια αυτό τον καιρό που διοργανώνει γεύματα στα σπίτια κάποιων ανθρώπων που ο ένας δεν γνωρίζει τον άλλο. Βρίσκονται και συναντιούνται μόνο λόγω της συμμετοχής τους στην εκπομπή. Ο ένας από αυτούς αναλαμβάνει να μαγειρέψει και οι άλλοι μεταβαίνουν στο σπίτι του για να γευτούν τα εδέσματα και να τον βαθμολογήσουν.

Πριν όμως ακόμη μεταβούν, οι υπεύθυνοι της εκπομπής τους κοινοποιούν το μενού. Και τους καλούν να μαντέψουν από τον τίτλο του εδέσματος πώς ακριβώς θα είναι. Άλλοτε λοιπόν οι συνδαιτημόνες μαντεύουν σωστά και άλλοτε πέφτουν τελείως έξω. Από τι εξαρτάται αυτό;

Αφενός από τον τίτλο και αφετέρου από τις γνώσεις και τις ικανότητες του ερωτώμενου.

Αν δηλαδή στο πρόγραμμα διαβάσει: "Γρήγορο, εύκολο μα νόστιμο", τι πιθανότητες έχει να βρει το έδεσμα; Ελάχιστες...

Αν πάλι διαβάσει πως θα προσφερθεί "μπατζίνα", στο βαθμό που γνωρίζει τι εστί μπατζίνα (πίτα της Θεσσαλίας είναι) θα απαντήσει και σωστά.

Και πάλι όμως υπάρχει το περιθώριο λάθους. Γιατί μπατζίνα με μπατζίνα έχει διαφορά. Και γιατί ο δημιουργός, ο άνθρωπος που στη συγκεκριμένη περίπτωση θα μαγειρέψει την μπατζίνα, μπορεί να αποτύχει στο τελικό αποτέλεσμα και ελάχιστα έως καθόλου να μοιάζει η μπατζίνα του με την αυθεντική.

Σ' αυτή τη φάση, την τελική του παιγνιδιού, μπορούμε και πάλι να εφαρμόσουμε το τρίγωνο που αναφέραμε. Έχουμε το μάγειρα και το φαγητό που έφτιαξε και στη θέση του αναγνώστη τον καλεσμένο που θα γευτεί το φαγητό. Το αληθινό φαγητό και ολόκληρη τη μερίδα...

Στην προηγούμενη όμως φάση, πριν ακόμη ο καλεσμένος βρεθεί με το πιάτο μπροστά του, τη θέση του αληθινού φαγητού κατέχει ένα είδωλο. Εξ ου και οι δυσκολίες να μαντέψει σωστά.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Τώρα όμως θέλω να σκεφθείτε και το ρόλο του τηλεθεατή. Που βλέπει όλο αυτό το παιγνίδι μέσα από την οθόνη της τηλεόρασής του. Σε ποιο βαθμό μπορεί να σχηματίσει άποψη για το γεύμα που οι άλλοι γεύονται;

Εδώ πια δε μιλάμε για συμμετοχή στη "σφαγή" από δεύτερο χέρι, μα από τρίτο.

Και είναι αυτή η περίπτωση που συναντάμε και στο διαδίκτυο όταν αντί για τα αποσπάσματα του βιβλίου, διαβάζουμε τις απόψεις άλλων για το βιβλίο.

Βεβαίως το διαδίκτυο έχει πλεονέκτημα έναντι της τηλεόρασης. Και λέγεται διαδραστικότητα. Εδώ ο θεατής μπορεί να λάβει το λόγο και να συνομιλήσει με εκείνον που εκφράζει μια άποψη. Να ερωτήσει, να διατυπώσει αντίθετη άποψη κλπ. Και κυρίως μπορεί κάποιος να προμηθευτεί και να μελετήσει το βιβλίο, οπότε να αποκτήσει άμεση γνώση.

Δυστυχώς δε συμβαίνει πάντα.

Έτσι, αν και η διαδραστικότητα δίνει προβάδισμα στο διαδίκτυο έναντι της παθητικής παρακολούθησης μέσω τηλεόρασης, στην πραγματικότητα δεν καταφέρνει πάντα να την αποφύγει. Γιατί πάντα θα υπάρχουν και εκείνοι που απλά διαβάζουν ό,τι γράφεται στο διαδίκτυο χωρίς να χρησιμοποιούν το δικαίωμα στη συμμετοχή. Το ένα είναι αυτό.

Και το άλλο είναι οι δυνατότητες που έχει κάποιος για συμμετοχή στο διάλογο. Τόσο αντικειμενικά όσο και υποκειμενικά. Μπορεί δηλαδή να μην του δίδεται καν το δικαίωμα συμμετοχής. Αλλά και αν του δίδεται να μην είναι σε θέση να το χρησιμοποιήσει σωστά.

Παράδειγμα. Μιλάω εγώ για το Λιαντίνη και το έργο του. Που υποτίθεται γνωρίζω. Ο συνομιλητής μου για να λάβει μέρος στο διάλογο θα πρέπει και εκείνος να γνωρίζει το Λιαντίνη και το έργο του. Αλλιώς θα συζητάμε για κάτι που εγώ γνωρίζω και εκείνος αγνοεί.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Το τελευταίο φαινόμενο βρίσκει το αντίστοιχό του εκτός διαδικτύου στις αίθουσες διδασκαλίας. Γιατί αυτό ακριβώς κάνει ο δάσκαλος. Διδάσκει τους μαθητές του κάτι που ο ίδιος πρώτα γνώρισε και που εκείνοι ακόμη αγνοούν.

Σε ποιο βαθμό είναι εγγυημένη η επιτυχία αυτού του τρόπου;

Θα χρειαζόταν κάποιος ειδικές γνώσεις παιδαγωγικής ώστε να το αντιληφθεί σε βάθος. Όλοι όμως έχουμε υπάρξει μαθητές και είμαστε επομένως σε θέση να γνωρίζουμε έστω και λίγο τους κινδύνους που απειλούν την επιτυχία μιας διδασκαλίας.

Ξεκινώντας από το δάσκαλο που ενδέχεται να μην ξέρει πού πάνε τα τέσσερα, και λέει άρες μάρες κουκουνάρες, και φτάνοντας στο μαθητή που για χίλιους λόγους ενδέχεται να αδυνατεί να μάθει όσα ο δάσκαλος του διδάσκει.

Το αντικείμενο εδώ παίζει ίσως το μικρότερο ρόλο...

Κυρίαρχος είναι ο ρόλος των υποκειμένων, τόσο της διδασκαλίας όσο και της μάθησης. Ικανός δάσκαλος και ικανός μαθητής θα καταφέρουν στο τέλος να οδηγήσουν τη διδασκαλία σε επιτυχία. Εκτός αν το υπό εξέταση αντικείμενο ανήκει στη σφαίρα εκείνων των αντικειμένων που ο άνθρωπος έχει ακόμη ανοικτές τις απορίες του...

πχ Πάρε τον ικανότερο δάσκαλο και βάλτον να διδάξει στους καλύτερους μαθητές του κόσμου τι είναι θεός... τι μη θεός και τι ανάμεσά τους...

Κυρίαρχο επίσης ρόλο σε μια διδασκαλία διαδραματίζει ο κώδικας επικοινωνίας. Με απλά λόγια, η γλώσσα που μιλάει ο δάσκαλος και η γλώσσα που κατανοεί ο μαθητής. Αν ο δάσκαλος μιλάει μόνο τα ελληνικά και ο μαθητής του μόνο τα αλβανικά, η διδασκαλία θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει το λόγο και να κάνει χρήση εξωλεκτικών μεθόδων.

Θέλω δηλαδή να του μάθω τι είναι μήλο; Θα πρέπει ή το ίδιο το μήλο να του παρουσιάσω και να τον αφήσω να το γνωρίσει με τις αισθήσεις του, να το δει, να το αγγίξει, να το μυρίσει, να το γευτεί ή έστω να του το παρουσιάσω σε εικόνα.

Έχουμε εδώ εφαρμογή των τρόπων της αγωγής για τα πολύ μικρά παιδιά, τα παιδιά που δε γνωρίζουν ακόμη τη γλώσσα σε ικανοποιητικό βαθμό.

Μα αν δεν την μάθουν τη γλώσσα, δε θα μπορέσουν ποτέ να εντρυφήσουν σε ανώτερα μορφωτικά αγαθά. Και οι γνώσεις τους είναι καταδικασμένες να μείνουν στο απλοϊκό επίπεδο του αμόρφωτου ανθρώπου.

Η γλώσσα λοιπόν ως κώδικας επικοινωνίας είναι εκ των ων ουκ άνευ. Έξοχη ανάλυση για το ζήτημα της γλώσσας και τη σχέση της με τη διδασκαλία, μπορείτε να διαβάσετε στα Ελληνικά του Λιαντίνη, κεφάλαιο δεύτερο: Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Και βρίσκω εδώ αφορμή να τονίσω πως η γλώσσα στη μελέτη του Λιαντίνη παίζει ιδιαιτέρως σημαντικό ρόλο.

Είναι το λεξιλόγιο που χρησιμοποεί άγνωστο σε μεγάλο βαθμό στους σημερινούς ανθρώπους.

Είναι επίσης η ορολογία και οι ειδικές γνώσεις που προαπαιτούνται για να κατανοήσεις τους όρους που χρησιμοποιεί αλλά και τις έννοιες που διαπραγματεύεται.

Και θα το πω απλά:

- Για να μελετήσεις το Χάσμα Σεισμού του Λιαντίνη πρέπει να μελετήσεις και το έργο του Σολωμού.

- Για να μελετήσεις το Έξυπνον Ενύπνιον, πρέπει να μελετήσεις και τις Ελεγείες του Ντουίνο του Ρίλκε.

- Σου μιλά ο Λιαντίνης για τον Φάουστ του Γκαίτε; στο πρώτο κεφάλαιο της Γκέμμας, ε, πρέπει να μελετήσεις και τον Φάουστ, όχι μόνο όσα λέγει ο Λιαντίνης για τον Φάουστ.

- Θέλεις επίσης να διαβάσεις τα Ελληνικά; Τότε χρειάζεσαι και γνώση της λογοτεχνίας και γνώση της παιδαγωγικής. Άσε τις άλλες επιστήμες που ο Λιαντίνης αξιοποιεί στις σελίδες του βιβλίου, φτάνοντας ως την αστροφυσική...

Και υπάρχει και ο τρίτος βαθμός δυσκολίας στο λόγο του Λιαντίνη. Είναι λόγος πολυεπίπεδος, βαθύτατα συμβολικός και συνήθως ποιητικός. Λόγος που απαιτεί από τον μελετητή να διαθέτει ικανότητα ερμηνευτική και εκπαιδευμένη αντίληψη. ( 2 )

Πέραν τούτων ως κρηπίδωμα του γλωσσικού του Παρθενώνα έχει τεθεί ο όρος: Εν αρχή ην η πράξις. Και σημαίνει πως για να επικοινωνήσεις με το Λιαντίνη, να έρθεις δηλαδή σε διάλογο με τα κείμενά του, χρωστάς πρώτα να βιώσεις έμπρακτα όσα διαπραγματεύεται. Σου μιλά για έρωτα; Δε θα τον νιώσεις ποτέ αν δεν ερωτευθείς και ο ίδιος. Σου μιλά για μελέτη θανάτου; Δε θα καταλάβεις γρυ αν δεν κάμεις κι εσύ τη δική σου μελέτη θανάτου.

___________________________________________

2. Ν. Λιαντίνη, προλόγισμα στις Ώρες των Άστρων, 12

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Το εύλογο ερώτημα είναι:

Ο Λιαντίνης τελικά για ποιους έγραψε; Για μετρημένους στα δάχτυλα του ενός χεριού;

Φυσικά και όχι. Δεν κυνήγησε την ουτοπία. Γήινα και μέτρια και εξαγνισμένα πορεύτηκε τη συγγραφική του διαδρομή, όπως ακριβώς και τη ζωή του.

Ο καθένας μπορεί να διαβάσει Λιαντίνη. Και ο καθένας να λάβει μέρος στη μυσταγωγία του. Το μεράδι όμως και η μοίρα του καθενός διαφέρει. Στο βαθμό που διαφέρει και ο υποκειμενικός παράγοντας του κάθε μελετητή.

Αυτά όμως όλα αφορούν την άμεση μελέτη του έργου του Λιαντίνη. Και που ο ίδιος, γνωρίζοντας ως παιδαγωγός τις δυσκολίες που θα συναντήσουν οι μελλοντικοί του αναγνώστες, πήρε όλα τα αναγκαία μέτρα και της προετοιμασίας τους αλλά και της προειδοποίησής τους.

Θα εξηγήσω πρώτα το τελευταίο. Η προειδοποίηση αφορά συγκεκριμένα αποσπάσματα στο έργο του Λιαντίνη που ενημερώνουν με σαφή τρόπο τον αναγνώστη για τη μέθοδο προσέγγισης του έργου που κρατά στα χέρια του. Θα αναφέρω χαρακτηριστικά τούτο:

Παράθεση :

"Είναι στοιχειωδώς φρόνιμο προκειμένου να κρίνει κανείς κάποιον όχι μόνο να μελετήσει και να ξαναμελετήσει τα κείμενα,

το άγιο Πρωτότυπο,

όπως θα 'λεγε ο Γκαίτε, αλλά να τα μελετήσει ολόκληρα. Αρχή και τέλος.

Όταν λοιπόν βγη αυτό το χειρόγραφον εις φως,
διαβάζοντάς το οι τίμιοι αναγνώστες, αρχή και τέλος,
τότες έχουν το δικαίωμα να κάμη ο καθείς των
την κρίση του είτε υπέρ, είτε κατά,

γράφει και ξαναγράφει ο αγράμματος Μακρυγιάννης."

Δημήτρης Λιαντίνης, HOMO EDUCANDUS, σελ. 104

Οι άνθρωποι όμως "φυσικώς και αδιδάκτως φεύγουν μεν την αλγηδόνα, διώκουν δε την ηδονήν". Που σημαίνει ακολουθούν την εύκολη λύση...

Στην περίπτωση του Λιαντίνη και του Παρθενώνα που λάξευσε ολοζωής με σμίλη το δάκρυ του και μάρμαρο το αίμα της καρδιάς του, ορμούν ως Ασιάτες τουρίστες στην Ακρόπολη και το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να αποτυπώσουν σε φιλμ την επίσκεψη.

Κάποιοι, λίγοι, θα πάρουν το πολύ πολύ τον τουριστικό οδηγό και θα παπαγαλίσουν τα ονόματα των μνημείων και τα ονόματα των δημιουργών.

Ακόμη λιγότεροι θα ανοίξουν βιβλία και θα μελετήσουν την ιστορία του τόπου και της εποχής που γέννησε έναν Παρθενώνα.

Και η πυραμίδα θα στενέψει ακόμη περισσότερο για εκείνους που θα πιάσουν όργανα παρατήρησης και επιστημονικής μελέτης του πλέον αγλαούς δημιουργήματος του ανθρώπου. Από αυτούς μετρημένοι στα δάχτυλα θα ανακαλύψουν γεωμετρικές καμπύλες και κλασικές ευθείες:

Παράθεση :

"Μιλάμε γα τους κίονες του Παρθενώνα και των Προπυλαίων, καθώς και για τις Καρυάτιδες, στην προσπάθεια να φανερωθεί ότι η Ακρόπολη είναι εργολαβία ιωνική, σύλληψη όμως και καταλαμπή δωριέων.

Φιλοσοφούμε ύστερα πάνω στον αισθητικό λόγο της «κλασικής ευθείας» σε αντίθεση προς τις βυζαντινές «κυρτή και κοίλη» και φιλοκαλούμε με τις γεωμετρικές καμπύλες των παραλλήλων που μελέτησε ο μαθηματικός Καραθεοδωρής.

Λέμε και άλλα πολλά ή λίγα, η σημασία τους κρέμεται από τον τρόπο όπου θέλει τινας να τα θεωρήσει, καθώς έλεγε ο Σολωμός για τις μάχες του Βοναπάρτη. Έτσι παρατηρούμε λ.χ. τη Λαπιθίδα και τον τορνευτό μηρό της που ταράζει το αίμα του Κενταύρου και τελειώνουμε στο ναό του Μοσχοφόρου και την Κόρη του Ευθυδίκου που την είδε κάποτε ο Ελύτης να κλαίει." ( 3 )

___________________________________________

3. Από ανέκδοτο κείμενο του Λιαντίνη που μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο εδώ. (Απόσπασμα από το έργο του με τίτλο: Οδός Ακροπόλεως)

ΣΧΟΛΙΟ ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΑΡΑΘΕΣΗ:

Δείτε για παράδειγμα το κείμενο αυτό του Λιαντίνη. Και σκεφθείτε όσα γράφτηκαν πριν για τη γλώσσα του, την ορολογία και τις επιστημονικές γνώσεις, την ποιητική του έκφραση, την εμπειρία...

Ο καθένας που διαβάζει αυτό το απόσπασμα καταλαβαίνει κάποια πράγματα. Δε θα μπορέσει όμως να τα καταλάβει όλα, αν δεν πληρεί όλες τις προηγούμενες προϋποθέσεις. Πχ ποια είναι η κόρη του Ευθυδίκου; Τι εννοεί ο Λιαντίνης λέγοντας πως ο Ελύτης την είδε κάποτε να κλαίει;

Στο κείμενο αυτό τονίσαμε επίτηδες τη φράση που ο Λιαντίνης ο ίδιος λέει ότι ο καθένας θα θεωρήσει με άλλον τρόπο όσα ακούει...

Παράδειγμα; προσέξατε στο κείμενο τη φράση "καταλαμπές Δωριέων". Ο ερευνητής που γνωρίζει κάτι παραπάνω, εδώ θα σταθεί με ιδιαίτερη προσοχή. Διότι θα θυμηθεί πως πριν ο Λιαντίνης αποφασίσει να ονομάσει Γκέμμα το κύκνειο άσμα του, είχε σημειώσει τον τίτλο: Καταλαμπές του Ντενέμπ. (δες εδώ)

Και είναι ο Ντενέμπ ο φωτεινότερος αστέρας του Κύκνου, και ένας από τους φωτεινότερους του ουρανού, Αποτελεί τη βορειοανατολική κορυφή του λεγόμενου θερινού τριγώνου. Είναι ένας κυανός υπεργίγαντας και στην επιφάνειά του επικρατεί θηριώδης αστρικός άνεμος.

Όμως ο Λιαντίνης τελικά παρέκαμψε τον Ντενέμπ και τις καταλαμπές του. Και προτίμησε τη Γκέμμα του Βορείου Στεφάνου. Του Corona Borealis και του στέμματος της Αριάδνης. Απέφυγε λοιπόν συνειρμούς με το όνομά του αλλά και παρεξηγήσεις για προσπάθεια εντυπωσιασμού. Διάλεξε το δικό του αστέρι, που ως τότε κανείς μας δεν ήξερε, για να το φωτίσει με το περιεχόμενο του βιβλίου του. Αν και νομίζω πως η αρχική επιλογή του Ντενέμπ είχε περισσότερη σχέση με τον αστερισμό που ανήκει, ώστε να δηλώνει πως το βιβλίο αυτό είναι το κύκνειο άσμα του συγγραφέα.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Ο Λιαντίνης, έχοντας ο ίδιος κατακτήσει την κορυφή της πυραμίδας, και έχοντας πλήρη επίγνωση των βαθύτατων προβλημάτων της εποχής του, που αναπόφευκτα θα απειλούσε την επιβίωση του έργου του, δεν περιορίστηκε μόνο στις προειδοποιήσεις. Θέλησε και να προετοιμάσει το έδαφος. Έτσι εκτός από συγγραφέας, επέλεξε να είναι και Δάσκαλος. Να αφήσει δηλαδή πίσω του μαθητές.

Και θα βιαστώ να πω ότι οι μαθητές του κάθε δασκάλου, άρα και του Λιαντίνη, κυμαίνονται από το επίπεδο του δεν κατάλαβαν τίποτα μέχρι και το ιδανικό για την αγωγή σημείο της υπέρβασης του δασκάλου από το μαθητή. Δε σημαίνει λοιπόν τίποτε ο τίτλος "μαθητής του Λιαντίνη" από μόνος του. Κι ο κάθε μαθητής του χρωστά να αποδείξει έμπρακτα αν αξίζει τέτοιο τίτλο και σε ποιο βαθμό.

Εκείνο όμως που δεν μπορούμε να παραβλέψουμε είναι η επιλογή του Λιαντίνη να αφήσει πίσω του και μαθητές.

Δεν άφησε όμως μόνο μαθητές ή και μόνο βιβλία. Στο αρχιστρατηγικό του σχέδιο συμπεριέλαβε και άλλα στοιχεία. Ένα από αυτά είναι και η τελευταία πράξη. Μα ως τελευταία, τελευταία θα την εξετάσουμε κι εμείς. Τι άλλο λοιπόν άφησε;

Πρώτον άφησε πίσω του και άλλους ανθρώπους πέραν των μαθητών του. Φίλους, γνωστούς, συναδέλφους αλλά και συγγενείς. Και αρκετούς από αυτούς τους είδαμε να διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στη διάδοση του έργου του Λιαντίνη. Κάποιοι αυτοθέλητα και κάποιοι γιατί ο ίδιος ο Λιαντίνης τους το είχε ζητήσει.

Δε θα αναφερθώ σε συγκεκριμένα πρόσωπα και ονόματα. Θα πω μόνο τη δίκαιη απορία: Πώς μπορούμε εμείς να γνωρίζουμε ότι ο ρόλος του κάθε προσώπου προετοιμάστηκε από τον ίδιο το Λιαντίνη και σε ποιο βαθμό έκαστος "υπάκουσε" στις οδηγίες του Λιαντίνη ή, αντίθετα, υποδύθηκε εντελώς αυθαίρετα τέτοιο ρόλο και μάλιστα ρόλο που φρόντισε να προσαρμόσει κατά το δοκούν και όχι στις οδηγίες του Λιαντίνη...

Τολμώ να πω ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε. Κι ακόμη θα πω ότι το κάθε πρόσωπο φαίνεται να μη γνωρίζει τι εμπιστεύθηκε ο Λιαντίνης στους άλλους. Έτσι δεν έλειψαν στα δώδεκα αυτά χρόνια από την εξαφάνιση του Λιαντίνη ακόμη και δημόσιες διενέξεις των προσώπων αυτών, όπου το ένα αμφισβητούσε το άλλο.

Τόσο έντονο υπήρξε το φαινόμενο που να αναρωτιέται κανείς αν και αυτή η κατάσταση προετοιμάστηκε έντεχνα από τον ίδιο το Λιαντίνη... Και να με συγχωράτε που το λέω, μα είναι η προσωπική μου άποψη και πέρα για πέρα ειλικρινής. Και πέραν αυτού, την ίδια άποψη μου έχουν εκφράσει και άνθρωποι που γνώριζαν καλά το Λιαντίνη. Προσέξτε, δε μιλώ για βεβαιότητα, για απορία και μόνο μιλώ. Ερώτημα δηλαδή ανοικτό για το πώς ο Λιαντίνης θέλησε να αξιοποιήσει τα πρόσωπα γύρω του για τη διάδοση του έργου του, όταν εκείνος θα είχε πια φύγει.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Η βεβαιότητα όμως υπάρχει για κάποια άλλα πρόσωπα. Που ελάχιστα ή και καθόλου γνώριζαν το Λιαντίνη. Και ομιλώ εδώ για τους δημοσιογράφους. Γιατί δεν μπορεί να μην προέβλεψε ότι η εξαφάνισή του θα απασχολούσε τα ΜΜΕ.

Από την άποψη αυτή μπορούμε τα σχετικά σχόλια των βιβλίων του, για τους δημοσιογράφους, τον τύπο και τα τελεβίζια, να τα θεωρήσουμε ως προφητική οδηγία στους μελετητές του. Ότι απεχθανόταν το ρόλο τους, είναι βέβαιο:

Παράθεση :

"Τρεις είναι σήμερα οι πληγές που πεθαίνουν την Ελλάδα, όπως η πανούκλα εσάρωνε τη Θήβα στην εποχή του ανίδεου Οιδίποδα. Οι πολιτικοί, οι δάσκαλοι, και οι δημοσιογράφοι με όλα τα ιδιωτικά Media. Πρόκειται για τρεις ορδές συφοράς, που είναι να παλουκώνεις τη μία και να πατταλεύεις την άλλη. Οι δάσκαλοι βέβαια είναι περισσότερο θύματα, παρά θύτες. Γιατί επί γενεές τώρα έχουν γίνει τα ακούσια όργανα μιας πονηρής θρησκευτικής και πολιτικής οδηγίας, που καταστάθηκε παράδοση, και δεν αλλάζει με τίποτα πια."

Δημήτρης Λιαντίνης, Γκέμμα, σελ. 260

Το ίδιο βέβαιο όμως είναι πως την ίδια μέρα που ο Λιαντίνης εξαφανίστηκε, βρέθηκε στα χέρια των καναλιών το βίντεο από τη διάλεξή του με τίτλο Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ. Και κανείς από όσους έχω ρωτήσει δε γνωρίζει πώς έφτασε αυτό το βίντεο στα τελεβίζια...

Και είναι επίσης βέβαιο ότι στα χρόνια που ακολούθησαν εμφανίστηκαν πολλά ακόμη βίντεο με διαλέξεις του, δημόσιες ομιλίες του και διδασκαλίες.

Όπως επίσης εμφανίστηκαν από τα μπαούλα και τα σκεβρωμένα συρτάρια, πλήθος επιστολών και άλλων χειρογράφων του Λιαντίνη.

Για όλα αυτά τα ντοκουμέντα, γιατί ντοκουμέντα είναι, υπάρχει και πάλι η απορία αν ο ίδιος προνόησε να μείνουν πίσω του ως αδιάψευστοι μάρτυρες για τη ζωή και το έργο του.

Και για άλλους δημιουργούς έχουμε αντίστοιχο φαινόμενο. Ειδικά ως προς τα γραπτά ντοκουμέντα. Εκείνο που ξενίζει είναι το υλικό των βίντεο ή των ηχητικών καταγραφών. Σε σημείο που να επισύρει και τη δημόσια κριτική ενός συναδέλφου του Λιαντίνη, που υπήρχαν λέει κάμερες να τον παίρνουν την ώρα που δίδασκε.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Ήταν εν αγνοία του Λιαντίνη αυτή η καταγραφή οπτικοακουστικών ντοκουμέντων;

Αρκεί να τα δεις ώστε να διαπιστώσεις ιδίοις όμμασι πως ναι, ήταν εν γνώσει του. Άρα σε καμία περίπτωση δεν μπορείς να παραβλέψεις αυτό το υλικό. Το θέλησε και ο ίδιος να μείνει στους ανθρώπους.

Γιατί; Δεν είναι εύκολο να το απαντήσεις αυτό το γιατί. Ειδικά αν μελετήσεις το συγγραφικό του έργο. Και διαπιστώσεις επομένως ότι όσα λέγει στις βιντεοταινίες και τα άλλα ηχητικά ντοκουμέντα, περιλαμβάνονται σχεδόν όλα και στα βιβλία του. Τουλάχιστον όσα σημεία είναι ουσιώδη και σημαντικά. Διότι ο προφορικός λόγος πάντα διαφέρει από το γραπτό.

Τι έχει λοιπόν να ωφεληθεί κάποιος βλέποντας αυτά τα βίντεο;

Και ακούγοντας τη φωνή του Λιαντίνη στα ηχητικά ντοκουμέντα;

Αν μεν γνώριζε τον άνθρωπο, θα συγκινηθεί και θα θυμηθεί τη ζωντανή του παρουσία. Αν δεν τον γνώριζε, τότε θα του δοθεί η ευκαιρία να γνωρίσει και το πρόσωπο του δημιουργού, στο βαθμό βέβαια που ένα ηχητικό ντοκουμέντο ή μια βιντεοταινία επιτρέπει να γνωρίσουμε έναν άνθρωπο.

Και θα σημειώσουμε εδώ πως ο Λιαντίνης είχε ξεχωριστό χάρισμα ρήτορα που άδικο πραγματικά θα ήταν εάν δεν υπήρχαν αυτά τα οπτικοακουστικά ντοκουμέντα.

Με μία όμως διαφορά. Ναι μεν από το υλικό αυτό δίνεται η δυνατότητα να γνωρίσει κανείς το πρόσωπο του Λιαντίνη, να διαπιστώσει τη ρητορική του ικανότητα και να πληροφορηθεί τους κεντρικούς άξονες του στοχασμού του. Αλλά ποτέ και πουθενά αυτή η μέθοδος δε συνιστά τρόπο μελέτης του έργου ενός στοχαστή. Τέτοιες μέθοδοι συνάδουν με τη μελέτη ηθοποιών και τραγουδιστών...

Για τους στοχαστές ο μόνος αξιόπιστος και έγκυρος τρόπος μελέτης τους είναι τα βιβλία που άφησαν. Ή και τα ανέκδοτά κείμενά τους. Κι όχι το πώς προφορικά ανέπτυσσαν το στοχασμό τους.

Είναι βέβαια και μια ακόμη παράμετρος, ας την αναφέρουμε και αυτή. Πως ο Λιαντίνης ήταν και δάσκαλος οπότε αυτό το υλικό μπορεί να χρησιμεύσει ως υπόδειγμα διδασκαλίας σε νέους εκπαιδευτικούς. Και έχει νομίζω χρησιμεύσει σε όλους μας αυτό το υλικό, όσους είμαστε τουλάχιστον εκπαιδευτικοί.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Και κάτι ακόμη. Όταν ο Λιαντίνης δίδασκε ή έκανε ομιλίες και τον βιντεσκοπούσαν, ήταν μια εποχή που το διαδίκτυο δεν είχε τη σημερινή του μορφή και τις δυνατότητες που τώρα απολαμβάνουμε. Δεν μπορούσε λοιπόν τότε να ξέρει ο Λιαντίνης τι θα επακολουθούσε με το υλικό αυτό.

Πως δηλαδή το βίντεο από την ομιλία στη Ζάκυνθο, που κράτησε για προσωπική του χρήση ο μαθητής και φίλος του κ. Π. Αβούρης, ή το άλλο βίντεο από την Κρήτη, που όμοια κράτησε κάποια δασκάλα του τοπικού συλλόγου εκπαιδευτικών, θα έφταναν να προβάλλονται στο σπίτι του καθενός και μία και δύο και όσες φορές θέλει ο καθένας.

Δεν ήξερε ακόμη ότι η τεχνολογία θα επέτρεπε στον καθένα να δημιουργεί βίντεο και ας μην είναι ειδικός σκηνοθέτης. Κι όχι μόνο να ανεβάσει το πρωτογενές υλικό μα και να μοντάρει κατά το δοκούν, να προσθέτει τίτλους, μουσικές κλπ.

Παράδειγμα θα δώσω με το ακόλουθο βίντεο:

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Κι αν σε ένα βίντεο είναι σχετικά εύκολο να διαπιστώσεις αν έγινε μοντάζ, σε ένα ηχητικό ντοκουμέντο, τα πράγματα δυσκολεύουν πάρα πολύ. Αρκεί να βρεις κάποιον με χάρισμα στη μίμηση φωνών, και μπορείς να φτιάξεις όσα ντοκουμέντα θες με δήθεν δηλώσεις του Λιαντίνη.

Είναι χαρακτηριστική η φωνή του Λιαντίνη; Ε, ακριβώς γι' αυτό μπορεί εύκολα κάποιος να τον μιμηθεί. Όσο εύκολο είναι να ζωγραφίσεις ένα φύλλο φοίνικα και πολύ δυσκολότερο να φτιάξεις φύλλο λεμονιάς...

Σήμερα λοιπόν το διαδίκτυο έχει κατακλυστεί από οπτικοακουστικό υλικό που αφορά το Λιαντίνη και το έργο του.

Μέσα σ' αυτά υπάρχουν και βίντεο που παρουσιάζουν κείμενα του Λιαντίνη. Είτε από βιβλία του είτε από προφορικές του ομιλίες, είτε από άλλα γραπτά ντοκουμέντα.

Και δε λείπουν οι περιπτώσεις ηθελημένων ή και αθέλητων παραχαράξεων. Γνωστή σε πολλούς η περσινή περίπτωση με το τελευταίο γράμμα του Λιαντίνη στο παιδί του, που σκόπιμα κάποιος το ανέβασε σε βίντεο παραχαραγμένο!

Οι παραχαράξεις βέβαια δε λείπουν και από άλλα υλικά, πχ φωτογραφίες μονταρισμένες (θυμίζω την περίπτωση με το Λιαντίνη να ατενίζει το Σήμα του στις Κεχρεές) ή σε χειρόγραφα (πχ η παραχάραξη του ορειπορικού).

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Πώς μπορεί κανείς να αντιδράσει σε όλα αυτά;

Πώς γίνεται να εμποδίσουμε την παραχάραξη πρώτα πρώτα και κατά δεύτερο τις άλλες επιπτώσεις από την λάθος χρήση του οπτικοακουστικού υλικού στο διαδίκτυο;

Ο πλέον ενδεικνυόμενος τρόπος είναι αυτός που προβλέπει η νομοθεσία. Εφαρμογή δηλαδή των νόμων περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Έτσι όμως όπως λειτουργεί σήμερα το διαδίκτυο, είναι αστείο και να το λέμε. Η ασυδοσία είναι πια ο υπερνόμος και ακόμη και αν καταφύγεις στα αρμόδια όργανα ακούς με απογοήτευση να σου λένε ότι οι γνωστές διαδικτυακές υπηρεσίες που επιτρέπουν ανέβασμα οπτικοακουστικού υλικού δε συνεργάζονται με τις αρχές της χώρας μας.

Τι μένει; Η πληροφόρηση των ενδιαφερομένων για την κατάσταση που επικρατεί.

Κι αυτό δεν μπορεί να γίνει με ταμπελάκια. Πχ να κρεμάσουμε επιγραφούλες που να λένε ΜΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΕ ΒΙΝΤΕΟ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΤΟΥ ΛΙΑΝΤΙΝΗ ΠΟΥ ΔΕ ΦΕΡΟΥΝ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ!!! Ο κάθε πικραμένος θα γέλαγε με τέτοια φαιδρά καμώματα.

Πέραν του ότι θα ήταν ανόητο και σαν μέτρο... διότι καλώς ή κακώς το υλικό αυτό είναι διάσπαρτο σε πολλά χέρια και θα ήταν κρίμα να μην έρθει στο φως ή να μην αξιοποιηθεί.

Λέμε λοιπόν ναι στο ανέβασμα του οπτικοακουστικού υλικού - που αφορά το έργο του Λιαντίνη - στο διαδίκτυο αλλά με όρους που θα σέβονται και τη νομική και την ηθική δεοντολογία. Αυτό ως παράκληση και μόνο προς όσους κατέχουν τέτοιο υλικό και το ανεβάζουν στο διαδίκτυο.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Κι επειδή αφελείς δεν είμαστε, και ξέρουμε πως μια τέτοια παράκληση είναι εκ των προτέρων καταδικασμένη να μην εισακουστεί, όχι τουλάχιστον από όλους, θεωρούμε πλέον χρήσιμο να απευθυνθούμε σε όσους βλέπουν και ακούν το υλικό αυτό. Με το μόνο όπλο που διαθέτουμε, το λόγο μας. Και που προφανώς οφείλει να τεκμηριώνεται και όχι να εκφέρεται υπό τύπο δέκα εντολών.

Αναγκαστικά λοιπόν καταλήγουμε στα "σεντόνια". Στις μακροσκελείς δηλαδή δημοσιεύσεις που ξέρουμε εκ των προτέρων ότι και αυτές είναι καταδικασμένες στο χώρο του διαδικτύου. Το χώρο που είθισται να λειτουργεί ως φαστ φουντ. Γρήγορα και μικρά γεύματα, εύπεπτα και φτηνά...

Τι τύχη μπορεί να έχει ένα "σεντόνι" στο διαδίκτυο; Φοβάμαι καμία.

Ματαιότης ματαιοτήτων επομένως;

Λέμε όχι. Γιατί συνειδητά επιλέγουμε την αισιόδοξη άποψη και την ελπίδα ο κόσμος να γίνει καλύτερος. Αν ήταν αλλιώς, δε θα ασχολούμασταν και με το Λιαντίνη.

Από κει και πέρα, δεν έχουν φουσκώσει τα μυαλά μας και δεν παριστάνουμε τους μοναδικούς φύλακες της αλήθειας. Και παραδεχόμαστε ότι ισχύουν και για τα δικά μας γραπτά όσα και για τα γραπτά κάθε άλλου στο διαδίκτυο. Με τη μορφή του τριγώνου που δώσαμε παραπάνω. Και με όλους τους περιορισμούς.

Οπότε και δε θα παραλείψουμε να τονίσουμε ότι ο ασφαλέστερος δρόμος για επιτυχία τέτοιων διαλόγων μέσα από το διαδίκτυο είναι όλοι οι συμμετέχοντες να γνωρίζουν επαρκώς και το αντικείμενο του διαλόγου και τον κώδικα επικοινωνίας.

Άρα η συμβουλή μας είναι να μελετά ο καθένας το έργο του Λιαντίνη από τα βιβλία του και μετά να παίρνει μέρος σε όποιες άλλες διαδικασίες. Και φυσικά να γνωρίζει καλά ελληνικά.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Όσον αφορά το πρόβλημα του φαστ φουντ, λίγα πράγματα μπορούμε να κάνουμε. Τη σχέση δηλαδή που οδηγεί τον επισκέπτη του διαδικτύου σε ασχετοσύνη πλήρη, καταργώντας και τη συμμετοχή από δεύτερο χέρι στη "σφαγή" του Λιαντίνη, αλλά και από τρίτο...

Και είναι αυτό όχι μόνο πρόβλημα του διαδικτύου μα και συνολικό πρόβλημα της εποχής και ταυτόχρονα βασική αιτία της συνολικής κατάστασης που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Αυτής της κατάστασης που ο στοχασμός του Λιαντίνη έχει ως κύριο στόχο του να αλλάξει εκ βάθρων. Για να σταματήσει ο άνθρωπος να πορεύεται ανάποδα στο δρόμο της ιστορίας. ( 4 )

Σύμφωνα με το Λιαντίνη η ρίζα του κακού είναι που δε μαθαίνουμε στα παιδιά μας να αντιμάχονται τη φυσική τους τάση προς την ευκολία και τον ευδαιμονισμό:

Παράθεση :

"Η χρυσή οδηγία κάθε αγωγής κλείνεται στην πρόταση: η ζωή μας είναι υπόθεση δύσκολη και τραχιά.

Απέναντι σε κάθε χαρά που δοκιμάζουμε, στέκεται αναγκαία μια ισόποση λύπη.

Ο άνθρωπος που δεν πληρώνει την κάθε ηδονή του με ίση σε ποσότητα αλγηδόνα, ζει μια ζωή αφύσικη. Δηλαδή ψεύτικη ως τη ρίζα της.

Και θα 'ρθει η μέρα, ο dies irae που λέγανε, που αυτή την ψευτιά θα την πληρώσει με τον αφανισμό του από τον πλανήτη μας. Αλλίμονο σε κείνες τις δυόμισυ γενεές που θα τους λάχει το λαχνί."

Δημήτρης Λιαντίνης, Γκέμμα, σελ. 145

___________________________________________

4. Δ. Λιαντίνη, Πολυχρόνιο, 164

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Αυτά που καταγγέλλει ο Λιαντίνης στο προηγούμενο απόσπασμα της Γκέμμας, δεν είναι άλλο από το έγκλημα που ο ίδιος έγραψε στο τελευταίο γράμμα ότι τον σκότωσε. Είναι το έγκλημα κατά της αθώας νέας γενιάς.

Το έγκλημα της σημερινής αγωγής αλλά και το έγκλημα των ενηλίκων σε όλα τα επίπεδα ζωής που σταθερά οδηγούν τη γη και την ανθρωπότητα σε αφανισμό. Και σύμφωνα με το Λιαντίνη ο κίνδυνος να εξαφανισθεί ο άνθρωπος από τη σκηνή της ιστορίας έρχεται από τέσσερα σημεία:

α. Δημογραφικό
β. Οικολογικό
γ. Πυρηνικό
δ. Θρησκευτικό

όπως αναφέρει και αναλύει στο Επίμετρο των Ελληνικών του. (σελ. 204 )

Αντίστοιχα προτείνει τέσσερις τρόπους ανατροπής αυτής της κατάστασης: (σελ. 214 )

α. Τέχνη
β. Πολιτική
γ. Επιστήμη

Και τέταρτος τρόπος και σημαντικότερος είναι να καταπολεμήσει ο άνθρωπος το σκότος των θρησκειών. Εδώ και βρίσκει εφαρμογή το φάρμακο για το φόβο του θανάτου, που πρότεινε ο Λιαντίνης στους ανθρώπους με τη Φιλοσοφική Θεώρηση του Θανάτου.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Όλα όμως αυτά θα παραμείνουν ανεφάρμοστα αν ο άνθρωπος δε βρει την πυγμή να ορθώσει τη βούλησή του σε κάστρο άπαρτο.

Το κλειδί που θα γυρίσει τον άνθρωπο στην ορθή πορεία είναι η αγωγή. Η αγωγή της ακμής που θα υπηρετεί το ιδεώδες του εσθλού. Να γίνει δηλαδή ο άνθρωπος αυτός που πραγματικά είναι, αληθινός. ( 5 )

Μα η αγωγή εκ φύσεως βρίσκεται σε διαλεκτική σχέση με την κοινωνία. Έτσι το όραμα μιας νέας αγωγής διέρχεται αναγκαστικά από την αποδοχή από τον κόσμο των ενηλίκων. ( 6 )

Ο Λιαντίνης φτάνει να μιλήσει και για επιβολή της νέας κατάστασης στους ενήλικες.

Γιατί αποδοχή αυτοθέλητη είναι στόχος ουτοπικός. Κι εδώ ακριβώς έχει θέση η αναφορά που κάνει στα στρατηγήματα.

Η τελευταία του πράξη, εκτός από διαμαρτυρία, έχει και όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που ο ίδιος αποδίδει στα στρατηγήματα. Με πρώτο διδάξαντα τον Οδυσσέα και πρώτο μεγάλο στρατήγημα τον δούρειο ίππο.

Το ερώτημα που ήδη θέσαμε παραπάνω είναι αν ο Λιαντίνης επέλεξε και συντρόφους για το δικό του στρατήγημα. Ή βάδισε έρημος και ισχυρός ως το τέλος;

Και αν επέλεξε συντρόφους, ποιοι είναι αυτοί;

Ανήκουν άραγε στους συντρόφους του Λιαντίνη όλοι αυτοί που στο διαδίκτυο ασχολούνται μαζί του;

Η προσωπική μου άποψη είναι πως όχι.

Και τη στηρίζω στην επίσημα εκφρασμένη θέση του Λιαντίνη να τραβήξει ο καθένας το δρόμο μοναχός του και όχι να ακολουθούν το Λιαντίνη ως οπαδοί. ( 7 )

Αυτό όμως το γράφει στα βιβλία του, και το απευθύνει στους μαθητές του. Ισχύει άραγε το ίδιο για τα πρόσωπα που ήταν πολύ κοντά του; Εκεί υπάρχει αίνιγμα. Και τα ίδια τα πρόσωπα θέλησαν ως τώρα αίνιγμα να το αφήσουν.

___________________________________________

5. Δ. Λιαντίνη, Homo Educandus, 105

6. Δ. Λιαντίνη, Homo Educandus, 21

7. Δ. Λιαντίνη, Τα Ελληνικά, 75

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Άρα το μόνο που μένει σε έναν τίμιο αναγνώστη του Λιαντίνη, ακόμη και αν υπήρξε μαθητής του, είναι να πορευτεί το δικό του ανεξάρτητο δρόμο, να βρει το δικό του εαυτό πρώτα, και μετά να συναντηθεί ξανά με το Λιαντίνη.

Τι σημαίνει αυτό; Πως ο Λιαντίνης δεν πρέπει να γίνει σε καμία περίπτωση θρησκεία και δόγμα. Όχι λοιπόν στο τάδε έφη Λιαντίνης.

Με νου και γνώση ο καθένας να τον μελετά. Και από το άγιο πρωτότυπο.

Επιλέγοντας την αλγηδόνα της σοβαρής μελέτης και όχι την ηδονή της εύκολης λύσης του διαδικτύου. Και ειδικά εκείνη τη λύση που τα νοητικά κύτταρα μετατρέπονται σε παθητικούς δέκτες.

Τα δικά μας "σεντόνια" απευθύνονται ακριβώς σε αυτούς τους μελετητές. Που επιμένουν ακόμη να διαβάζουν.

Για τους άλλους που ηδονίζονται να παρακολουθούν το Λιαντίνη σε βίντεο, ούτως ή άλλως είναι άχρηστα όσα εμείς γράφουμε. Και αναμενόμενο να βρίσκουν τα δικά μας κείμενα ακατάληπτα ή ακόμη και ακατάλυπτα!!! που μου διαμαρτυρήθηκε κάποιος προχτές σε σχετική διένεξη για τα βίντεο περί Λιαντίνη.

Το ζήτημα με τα βίντεο, όπως έχουνε ξαναγράψει, δεν μας αφορά από τη νομική του σκοπιά. Για τον τομέα αυτό ας νοιαστούν αν κι εφόσον το κρίνουν απαραίτητο οι έχοντες το έννομο δικαίωμα.

Είναι όμως και δικό μας δικαίωμα στους χώρους που μας ανήκουν στο διαδίκτυο να επιτρέπουμε ή να απαγορεύουμε το ανέβασμα οπτικοακουστικού υλικού είτε γιατί παραβιάζει τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας, είτε γιατί έτσι κρίνουμε σκόπιμο για όλους τους λόγους που αναφέραμε.

Ειδικά θα αναφερθούμε σε βίντεο που περιέχουν έμμεσες διαφημίσεις και εξυπηρετούν εμπορικές ή άλλες προσωπικές σκοπιμότητες εκείνου που τα ανεβάζει.

Και το ίδιο θα κάνουμε για όποιο άλλο βίντεο εκτιμούμε πως αντιστρατεύεται τη διάδοση του στοχασμού του Λιαντίνη. Βίντεο δηλαδή που παραχαράζουν το στοχασμό του ή τα ντοκουμέντα του ή και επιχειρούν να μετατρέψουν το Λιαντίνη σε γκουρού μιας νέας θρησκείας, δεν είναι δυνατόν να προβάλλονται σε δικούς μας χώρους. Εκτός αν συνοδεύονται από ανάλογη κριτική ώστε να ενημερώνεται όποιος τα βλέπει και να λαμβάνει τα μέτρα του.

Σημαίνει αυτό πως είμαστε χωροφύλακες του διαδικτύου;

Σημαίνει απλά ότι έχουμε δικαιώματα στο χώρο μας να ορίζουμε κανόνες χρήσης και να μην επιτρέπουμε την ασυδοσία του κάθε τρίτου να τον μετατρέπει σε ξέφραγο αμπέλι.

Έτσι κι αλλιώς ο καθένας μπορεί ελεύθερα να πάει και να δει αυτά τα βίντεο σε άλλους χώρους. Γι' αυτό και όχι μόνο δε δεχόμαστε τη βρισιά περί χωροφύλακα μα και διαμαρτυρόμαστε για την επιμονή ορισμένων, μετρημένων στα δάχτυλα του ενός χεριού, να επιβάλλουν σε όλους τους άλλους στο διαδίκτυο τη δική τους άποψη περί Λιαντίνη. Και δε θα μιλήσουμε απλά για χωροφύλακες, ως φασιστική νοοτροπία θα την καταγγείλουμε.

Νοοτροπία που ως μόνιμη επωδό της έχει την εκτόξευση ύβρεων και προσβολών. Ακόμη και ανώνυμων απειλών.

Και έχουν μετά το θράσος τα βίντεο αυτών των ανθρώπων, που με την υπογραφή τους είναι ανεβασμένα στο διαδίκτυο, να τα δεχόμαστε με το έτσι θέλω στο χώρο μας. Ποιος τελικά το παίζει χωροφύκας στο διαδίκτυο;

Με αφορμή όσα γράφτηκαν στο παραπάνω "σεντόνι" έστω και τεμαχισμένο σε μικρότερα αποσπάσματα για να διευκολύνεται η ανάγνωση, αλλά και τα παράπονα κάποιου παλιού φίλου που έφτασαν στ' αυτιά μου, για ιδιοκτησιακό μένος που εμποδίζει και φυλακίζει το Λιαντίνη, παράπονο που δε γνωρίζω αν στηρίζεται και σε όσες απόψεις γράψαμε εμείς τελευταία για τα βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο για το Λιαντίνη, θα δώσω παράδειγμα και απάντηση με την ακόλουθη φωτογραφία:


Σαφώς οι ασχολούμενοι με το Λιαντίνη αναγνωρίζουν τα πρόσωπα και ποιος είναι ο γαμπρός και ποια η νύφη. Ο Δημήτρης Νικολακάκος (όπως λεγόταν τότε, την Πρωτοχρονιά του 1973, ο Λιαντίνης), και η σύζυγός του, κ. Νικολίτσα Γεωργοπούλου - Νικολακάκου, (όπως με τη νομοθεσία της εποχής ίσχυε το όνομά της μετά το γάμο). Τόπος: Μυστράς - Άγιος Δημήτρης του Μυστρά... Και καλεσμένοι ελάχιστοι. Επιθυμία των νεονύμφων έτσι να τελεστεί ο γάμος. Εν τη απουσία προσκεκλημένων, ως σημάδι της αλήθειας της πράξης τους.

Κι έπειτα ήρθε το διαδίκτυο. Και ανακάλυψε τη φωτογραφία. Την εποχή που ελάχιστες ήταν οι φωτογραφίες του Λιαντίνη στον παγκόσμιο ιστό. Και την ανέβασε. Φροντίζοντας να τη "στολίσει" και με ταμπέλες ιδιοκτησίας.

Μη γελαστείτε. Αυτό το liantinis.gr δεν είναι το σημερινό. Και καμία σχέση έννομης εκπροσώπησης του Λιαντίνη δε διέθεταν εκείνοι που τότε είχαν το liantinis.gr. Δεν ήταν συγγενείς του, ούτε φίλοι του, ούτε συνάδελφοι, ούτε μαθητές του. Δεν τον είχαν καν γνωρίσει. Τον έμαθαν όταν εκείνος έφυγε, εξαφανίστηκε.

Κακό είναι αυτό; Να τον μάθουν και να τον αγαπήσουν εκ των υστέρων; Καθόλου κακό! Και ο Λιαντίνης με τον τρόπο που έφυγε, έδωσε μόνος του το έναυσμα να ασχοληθεί το πανελλήνιο μαζί του.

Να ασχοληθεί. Αλλά πώς; Με το όνομά του κάποιος ή παριστάνοντας ότι εκπροσωπεί το Λιαντίνη; Και μάλιστα στο διάστημα που ο σκελετός του Ταϋγέτου δεν είχε ακόμη αποκαλυφθεί. Και ο Λιαντίνης εθεωρείτο σε αφάνεια.

Θα θυμίσω τα σενάρια που τότε κυκλοφορούσαν πως άλλος τον είδε στους Δελφούς το Λιαντίνη και άλλο στο μετρό... Οι άλλοι, που δεν τον είχαν απαντήσει πουθενά, συναντούσαν στο διαδίκτυο το όνομά του ως όνομα ιστοσελίδας. Και ο καθένας μπορούσε να φανταστεί ό,τι ήθελε... Για το ποιος έχει αυτή την ιστοσελίδα.

Και εύρισκαν εκεί φωτογραφίες σαν την παραπάνω. Με στάμπα το όνομα liantinis.gr. Αργότερα ήρθαν και τα βίντεο, πάλι με στάμπα. Και τα ηχητικά ντοκουμέντα, σταμπαρισμένα κι αυτά. Όπως οι καουμπόιδες μαρκάρουν τα άλογα για να δείξουν ποιος είναι το αφεντικό. Και να αποτρέψουν τους κλέφτες.

Ένα άλογο μπορείς να το αγοράσεις. Το όνομα ενός ανθρώπου αγοράζεται; Οι στιγμές οι προσωπικές του αγοράζονται;

Ας αφήσουμε στην άκρη το έργο, που ούτως ή άλλως προστατεύεται από τη νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων. Ας ασχοληθούν άλλοι με το θέμα αυτό. Εμείς επιμένουμε μόνο στο ηθικό δικαίωμα.

Και στη συγκεκριμένη φωτογραφία. Τη φωτογραφία ενός γάμου, υπογραμμίζω. Διότι κάθε γάμος έχει γαμπρό αλλά έχει και νύφη. Και είναι τελείως άλλο να είσαι εσύ ο φωτογράφος και να ανεβάσεις τη φωτογραφία που εσύ τράβηξες. Καλλιτεχνικό έργο είναι και αυτό. Δικαιούσαι να βάλεις ταμπέλα. Ως φωτογράφος.

Τι σημαίνει όμως να σταμπάρεις μια φωτογραφία προσωπικών στιγμών ξένων ανθρώπων με το domain σου; Πως είναι δική σου, σου ανήκει. Τίνι τρόπω; Την αγόρασες; Στη χάρισαν; Και ποιος; Κάποιο από τα πρόσωπα που εικονίζονται;

Απορία θα μας μείνει γιατί η φωτογραφία μόνο τη στάμπα είχε. Καμία άλλη πληροφορία... Όπως πληροφορία δεν εύρισκες εκείνο τον καιρό και σε ποιον ανήκει η ιστοσελίδα με αυτό το domain.

Βεβαίως προβάλλονταν διάφορες δικαιολογίες. Πως όλα γίνονται για το Λιαντίνη. Από αγάπη στο Δάσκαλο. Να προβληθεί το έργο του, να γίνει γνωστός στον κόσμο ποιος ήταν κλπ. Ωραίοι στόχοι. Και μακάρι έτσι να ήταν. Μα δεν ήταν.

Γιατί στον ίδιο χώρο που δημοσιευόταν και η φωτογραφία αυτή, δημοσιεύονταν και πολλά άλλα, που έφταναν να τα βάζουν και με τον ίδιο το Λιαντίνη για επιλογές της προσωπικής του ζωής. Γιατί να παντρευτεί τη συγκεκριμένη γυναίκα, γιατί η γυναίκα του να διδάσκει στη Θεολογική Σχολή, γιατί η γυναίκα του τον έθαψε στις Κεχρεές...

Και έπειτα ξαφνικά μας ήρθε και ένα βιβλίο. Στον ίδιο χώρο του διαδικτύου. Για το Λιαντίνη και αυτό. Και με τις ίδιες απόψεις. Που έφταναν και στο τι αυτοκίνητο οδηγούσε η γυναίκα του Λιαντίνη. Και στα σκοτεινά της κίνητρα. Και σε ερωτήματα σαν το ακόλουθο:

- Πώς μπόρεσε να του κάνει τόσο κακό;

Αν σήμερα οι χριστιανοί θλίβονται για το Γολγοθά του Ιησού, η κ. Νικολίτσα Λιαντίνη εδώ και χρόνια ανεβαίνει το δικό της Γολγοθά. Στο προλόγισμα που έγραψε στις ΩΡΕΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ, η ίδια θα πει:

Παράθεση :

Έζησα πολλά και περίεργα αυτούς τους οκτώ χρόνους. Ώρες-ώρες ένιωθα να ξεχειλίζει η αδικία, όπως η γη στον κατακλυσμό. Της πληγής μου και της απορίας μου τον ψίθυρο αποκήρυσσε αμίλητη η προστασία του που γένναγε την ευκρασία στην αλλαγή από το σκοτάδι στο φως και αντίστροφα. Και το σκοτάδι έχει μέσα του φως. Το λυκαυγές.

Και στον επίλογο θα σημειώσει:

Παράθεση :

Ο Λιαντίνης δεν έχει πει όμως ακόμη το δικό του νόημα και περιεχόμενο στην τελευταία λέξη της Γκέμμας «αλήθεια». Κάποτε οι δείχτες του χρόνου θα γελάνε με πολλά ανεδαφικά και επιπόλαια που γράφτηκαν και ειπώθηκαν για την ζωή του, την κοινή μας πορεία και την πράξη του.*

Όμως και τότε δεν θα έχει αλλάξει κάτι.

Νικολίτσα Γεωργοπούλου – Λιαντίνη
Κηφισιά, 1 Ιουνίου 2006

__________________

*Είτε μπροστά σε μικρόφωνα και κάμερες από άγνωστους αυτοανακηρυσσόμενους τιμητές μας, είτε σε ορισμένα «δημοσιογραφικά» γραπτά, είτε στην ανωνυμία του Διαδικτύου).

Το θέμα όμως δεν είναι τι υπέστη η κ. Νικολίτσα Λιαντίνη. Από όλους μας, κι εγώ μέσα. Ούτως ή άλλως είναι ένας άνθρωπος με σπάνια δύναμη χαρακτήρα και δε χρειάζεται κανενός την υποστήριξη.

Το θέμα αφορά όλους εμάς τους άλλους. Που πληρώσαμε βαρύ τίμημα της αθωότητας και της αφέλειάς μας. Βλέποντας το domain liantinis.gr, βλέποντας άφθονα ντοκουμέντα από το Δάσκαλο και σχηματίζοντας τη λάθος εντύπωση πως όλα αυτά δεν μπορεί παρά να έχουν άμεση σχέση με το Λιαντίνη.

Χρειάστηκαν χρόνια σκληρού αγώνα για να ανακαλύψουμε την αλήθεια.

Και να καταλάβουμε στο τέλος για ποιο λόγο έγιναν αυτά. Τον ίδιο που παραδέχτηκαν στις τελευταίες τους ανακοινώσεις και οι διαχειριστές του χώρου, όταν η ΕΕΤΤ επιτέλους έλαβε το πράσινο φως να τους αφαιρέσει το domain με το όνομα liantinis:

Παράθεση :

- Όσοι αναρωτιούνται γιατί δεν επιλέξαμε (και στην αρχή και τώρα) κάποιο άλλο όνομα η απάντηση είναι απλή. Είναι κοινός τόπος ότι στο διαδίκτυο (σε αντίθεση με τα έντυπα) αν ταυτίζεται το όνομα που φέρει η ιστοσελίδα με το περιεχόμενό της, διαδίδεται και αναπαράγεται πιο αποτελεσματικά. Αυτός ήταν και είναι ο δικός μας στόχος.

Η διάδοση και η αναπαραγωγή... Δηλαδή η διαφήμιση.

Με ποιον τρόπο; Με τη χρήση του ονόματος του Λιαντίνη.

Και όχι μόνο ως domain. Αλλά και ως στάμπα. Σε φωτογραφίες, σε βίντεο, σε ηχητικά ντοκουμέντα.

Για να μαζέψουν εκεί όλους όσους ενδιαφέρονται για το Λιαντίνη. Έτσι έλεγαν.

Μα στην πορεία διαπιστώσαμε έμπρακτα πως το χώρο τον αξιοποίησαν και για να κλείσουν τις φωνές όσων άλλων στο διαδίκτυο ασχολούνταν με το Λιαντίνη. Πληρώσαμε κι εμείς ως χώρος μεγάλο τίμημα αυτής της συμπεριφοράς. Και μόνο για τούτο δικαιούμαστε να μιλάμε. Όχι για να κλαφτούμε, ούτε για να παινευτούμε. Αλλά για να αποκαλύψουμε σε κάθε άλλο αφελή, όπως και εμείς υπήρξαμε, σε τι αποσκοπούν αυτές οι μέθοδοι.

Μακάρι, ξαναλέω, να γίνονταν όλα για το Λιαντίνη και μόνο. Και από γνήσια αγάπη στο έργο του και από ειλικρινή διάθεση να τιμήσουν τη μνήμη του.

Όμως όχι. Ο Λιαντίνης και το έργο του γίνονται στην περίπτωση αυτή το όχημα για την εξυπηρέτηση άλλων σκοπών. Όπως ξεκάθαρα καταγγέλλει και η σχετική ανακοίνωση του σημερινού liantinis.gr:

http://www.liantinis.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=12&Itemid=8

Παράθεση :

Η παρούσα ιστοσελίδα, Liantinis.gr, ιδιοκτησία της συζύγου του Δημήτρη Λιαντίνη Νικολίτσας Γεωργοπούλου – Λιαντίνη, είναι η μόνη υπεύθυνη ιστοσελίδα στο Διαδίκτυο για τον Καθηγητή Δημήτρη Λιαντίνη. Οποιαδήποτε άλλη ιστοσελίδα φέρει το όνομά του είναι ανεύθυνη, παραπλανητική και παράνομη και ο ιδιοκτήτης της καπηλεύεται, για δικές του σκοπιμότητες, όνομα που δεν του ανήκει.

Και συμφωνούμε απόλυτα. Όχι απλά γιατί το λέγει η κ. Λιαντίνη, ούτε ως φίλοι της. Όχι, γι' αυτό. Μα γιατί το έχουμε διαπιστώσει στην πράξη. Την παραπλάνηση και την καπηλεία.

Και φαντάσου τώρα θράσος να έρχεται κάποιος άγνωστος στο χώρο που φτιάξαμε στο facebook ως φίλοι της επίσημης ιστοσελίδας του Δημήτρη Λιαντίνη, του νέου liantinis.gr, και να απαιτεί να ανεβάσει βίντεο που φέρει την υπογραφή ενός άλλου χώρου που αυτοαποκαλείται liantinis... Και με ξεκάθαρη ήδη την ομολογία ότι αυτό γίνεται για διαφημιστικούς λόγους.

Για τσαμπουκά; Για σπάσιμο; Πουλάνε μαγκιά; Τι να πω. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω πώς λειτουργεί το μυαλό τους. Και να σε κατηγορούν αποπάνω πως το παίζεις λέει χωροφύλακας του διαδικτύου. Γιατί δεν τους έκανες το χατίρι να αναρτήσουν και εκεί τη διαφήμισή τους. Να έρχεται μετά και ο παλιός φίλος και να διαμαρτύρεται για ιδιοκτησιακό μένος...

Όπως και αν λειτουργεί όμως το μυαλό τους, σε καλούς πέσανε, που έλεγε και ο Λιαντίνης.

Προτιμούμε να μη βλέπουμε κάποια βίντεο παρά να γινόμαστε ακούσια θύματα αυτής της κατάστασης. Θέλουνε το μπράβο μας γιατί βγήκαν στο σεργιάνι και συγκέντρωσαν όλο αυτό το οπτικοακουστικό υλικό; Το έχουν.

Μα έχουν και την υποχρέωση να το διαθέτουν ελεύθερα στους ενδιαφερόμενους και όχι με στάμπες...

Ο Λιαντίνης δεν είναι κτήμα κανενός. Και κανείς δεν έχει δικαίωμα να χρησιμοποιεί το όνομα του Λιαντίνη για αυτοπροβολή.

Αν ο προσωπικός λόγος και το προσωπικό σου έργο έχει αξία, τότε μην ανησυχείς καθόλου. Όσοι ενδιαφέρονται για το Λιαντίνη, θα σε ανακαλύψουν. Και θα λάβεις την αναγνώριση που σου αναλογεί. Δε χρειάζεται να λένε το χώρο σου liantinis. Χρειάζεται μόνο να υπηρετείς την αλήθεια. Χωρίς φόβο και χωρίς πάθος.

Κι από την άλλη. Την άλλη όψη του νομίσματος. Όταν λέγεσαι Λιαντίνη και νόμιμα έχεις το δικαίωμα να εκπροσωπείς το Δημήτρη Λιαντίνη, έχεις κάθε δικαίωμα να ανοίγεις ιστοσελίδα με αυτό το όνομα. Και να την αποκαλείς και επίσημη ιστοσελίδα του Δημήτρη Λιαντίνη. Ιδιοκτησιακό μένος είναι να κατέχεις κάτι που σου ανήκει; Που ο ίδιος ο Λιαντίνης σου το εμπιστεύθηκε;

Έχουμε νομίζω απωλέσει τελείως το μέτρο. Και βάζουμε στο ίδιο τσουβάλι θύματα και θύτες. Επιδικάζοντας μάλιστα και μίσος στα θύματα, επειδή αντιστάθηκαν στην επίθεση που δέχτηκαν. Λυπάμαι που θα το πω αλλά τέτοια ηθική αξιολόγηση δεν ταιριάζει σε έλληνες. Το μου ρίχνεις χαστούκι κι εγώ κάθομαι αγογγύστως και τις τρώω, άλλης ηθικής αποτελεί αξίωμα.

Παράθεση :

Για τους έλληνες αγάπη είναι η υποταγή στη φυσική και στην ηθική τάξη. Αυτό που διαφορετικά το περιγράψανε με τη μεγαλώνυμη λέξη της Δίκης. Να επιδικάζεις στον άνθρωπο την τιμή του. [...]

Το περίφημο odi et amo, αγαπώ και μισώ, πέρα από την ερωτική κυριαρχία του στην ποίηση του Κάτουλλου και του Ντοστογιέβσκι, έχει και την κοινωνική του εγκυρότητα. Ένας άνθρωπος που δεν ημπορεί να μισήσει ποτέ μοιάζει τη σκύλα που δε μάχεται το λύκο. σαν έρχεται επίβουλα στο μαντρί, αλλά ζευγαρώνει μαζί του. Έτσι όμως ποιος θα φυλάξει τα πρόβατα;

Δημήτρης Λιαντίνης, Τα Ελληνικά, σελ. 143 - 144

Διαμάχες και μίση; Αυτό είδες, φίλε μου, εσύ; Τους λύκους ούτε τους άκουσες να αλυχτούν ούτε τους είδες να αρπάζουνε αρνάκια;

Τι έπρεπε κατά τη γνώμη σου να κάνουμε; Να σφυρίζουμε αδιάφορα;

Ακόμη και όταν αυτήκοοι μάρτυρες βρεθήκαμε στη διαμαρτυρία; Θαρρώ πως δε χρειάζεται να σου θυμίσω πού και πότε και από ποιον. Σίγουρα όχι από την κ. Λιαντίνη. Άλλος τότε ήταν ο διαμαρτυρόμενος...

Μιλάς τώρα για πράξη. Μα τέλεψε ο γάμος. Και το τραπέζι με τα κρασιά τα κόκκινα το έχουμε σηκώσει. "Μην κοιμηθείτε, παρθένες. Θα σας πω μωρές." Από το τελευταίο μάθημα του Λιαντίνη στο Μαράσλειο είναι αυτά τα λόγια.

http://messologi2.blogspot.com/2007/10/blog-post_9897.html

Κι επειδή αυτά τα λόγια τα είπε στους μαθητές του, σε όσους ήταν εκεί εκείνη την ώρα, και σε όσους άλλους είχαν βρεθεί εκεί στο παρελθόν, ή και όσους αληθινά το θέλησαν στο μέλλον, να ήταν εκεί, ως τελευταία του επιθυμία τα κρατήσαμε. Και ως εντολή.

Λάθη; Βεβαίως και κάναμε και λάθη. Όχι όμως αυτά που μας επιδικάζεις. Τις διαμάχες και τα μίση και τη δήθεν απραξία...

Και από την τελευταία διδασκαλία του Λιαντίνη, που δεν αρκεί να την ανεβάζουμε σε βίντεο, χρωστάμε και να μελετάμε τι λέει, γράφω τον επίλογο:

Παράθεση :

Σε παρέσυρε η ζωή και ξεχνάς ποια είναι η ουσία;

Να ‘σαι πάντα άγρυπνος, «Πάντα ανοιχτά» πέστε το, «πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου», λέει ο Σολωμός. Να ‘τοι οι στίχοι του Σολωμού που σας λέω ο καθένας αξίζει για δέκα τόμους. Πάντα ανοιχτά, πάντα άγρυπνα.

Να τη ζω, να τη ρουφάω, να τη χαίρομαι, όσο μπορώ πιο έντιμα, γιατί λάθη θα κάνουμε όλοι αγαπητοί μου φίλοι. Όσο μπορώ πιο έντιμα όμως, πιο ηθικά, πιο ενάρετα, πιο όμορφα. Υπάρχει ομορφιά μέσα στην ηθική.

________________________________________________

ΥΓ. Κι αν μία μάχη τέλεψε, πολλές μας καρτερούν ακόμα.

Θα χαρούμε να σε συντύχουμε σύντροφο, μην το ξεχνάς...

Για τους φίλους, ακόμη και αν μας πίκραναν, η πόρτα μένει ανοιχτή. Και είναι στο δικό τους χέρι να τη διαβούν ή όχι.

ΔΑΝΑΗ έγραψε:

"Μην κοιμηθείτε, παρθένες. Θα σας πω μωρές." Από το τελευταίο μάθημα του Λιαντίνη στο Μαράσλειο είναι αυτά τα λόγια.

http://messologi2.blogspot.com/2007/10/blog-post_9897.html

Κι επειδή αυτά τα λόγια τα είπε στους μαθητές του, σε όσους ήταν εκεί εκείνη την ώρα, και σε όσους άλλους είχαν βρεθεί εκεί στο παρελθόν, ή και όσους αληθινά το θέλησαν στο μέλλον, να ήταν εκεί, ως τελευταία του επιθυμία τα κρατήσαμε. Και ως εντολή.

Λάθος, Δανάη. Τα λόγια του ο Λιαντίνης ήξερε πάντα σε ποιον ακριβώς τα έλεγε. Οι μαθητές του ήταν οι μαθητές του, οι αναγνώστες του είναι κάτι άλλο.

Μην περάσουμε στο άλλο άκρο λόγω της ξαφνικής ανακάλυψης κάποιων περί ιδιοκτησιακού μένους. Επίσης δεν είναι ελληνικής αρετής δείγμα ο οίκτος.

Ή υπήρξε κάποιος μαθητής του Λιαντίνη ή δεν υπήρξε. Τα μεσοβέζικα ξέρεις κι εγώ εδιδάχθην εκ του σοφού του λόγου, δεν τα καταλαβαίνω. Αν το πάρουμε έτσι, τότε ο καθένας μας θα αραδιάσει για δασκάλους όλους τους συγγραφείς που διάβασε, αφού από όλους κάτι έχουμε μάθει. Αυτό σε κάνει και μαθητή του; Δε σε κάνει.

Η σχέση μαθητή - δάσκαλου είναι σχέση διαπροσωπική, ελπίζω γνωρίζουμε τι σημαίνει πρόσωπο. Ο δάσκαλος πάντα προσαρμόζει τη διδασκαλία του στο μαθητή που έχει απέναντι. Τουλάχιστον έτσι λένε οι γραφές των μεγάλων παιδαγωγών. Παίρνει δηλαδή υπόψη του το γνωστικό επίπεδο και όλες τις σχετικές παραμέτρους. Υπάρχει αλληλεπίδραση δασκάλου - μαθητή, δε διδάσκει ο δάσκαλος στο κενό και στο αόρατο. Αλλιώς τι νόημα έχει εκείνο το διδακτικό τρίγωνο;
Δεν μπορεί αυθαίρετα όποιος διάβασε και ολίγον Λιαντίνη και του άρεσε να μετατρέπεται σε μαθητή του Λιαντίνη. Είναι αναγνώστης, είναι θαυμαστής, μελετητής, ερευνητής, όχι μαθητής. Και ο Λιαντίνης δεν είναι δάσκαλός του. Να το ιδιοκτησιακό μένος που επικαλούνται. Αρχίζει από τις επικλήσεις "δάσκαλε Λιαντίνη", πρώτο βήμα να τον οικειοποιηθούν, να τον νιώσουν δικό τους, να τον αγγίξουν.

Τέτοιες καταστάσεις είναι παθολογικές. Όλο συναίσθημα είναι και γλυκερά ρομαντικά τερτίπια. Η λογική παραμερίζει, ο λόγος του Λιαντίνη πίπτει στο κενό, κι αρχίζουν να φαντασιώνουν πως βρίσκονται μπροστά στο δάσκαλο, τον βλέπουν και τους βλέπει, και ίσως τους κλείνει και το μάτι.

Έτσι εξηγείται και η εμμονή με τα βίντεο. Επιτρέπει καλύτερα την ψυχική μετάθεση, δε χρειάζεται ούτε τη φαντασία τους να κουράσουν, τον ακούνε πραγματικά, τον βλέπουν να κινείται, και το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να ξεχάσουν ότι βλέπουν βίντεο. Η γοητεία της κινούμενης εικόνας.

Έτσι εξηγείται και η απροθυμία να πιάσουν κείμενα να διαβάσουν. Δεν τους ενδιαφέρει ο λόγος. Μόνο η εικόνα. Η μορφή. Σε κάποιο μάλιστα από τα βίντεο, αυτό ομολογείται ευθέως. Χάσαμε λέει το πιο τίμιο, τη μορφή του. Από τον Καβάφη ο στίχος. Κι από τον τάφο του Ευρίωνος:



Ας το διαβάσουμε ολόκληρο το ποίημα, για να καταλάβουμε το μέγεθος της γκάφας. Ο Λιαντίνης απολλώνια οπτασία...

Άσε το άλλο τραγελαφικό. Ακούγεται στο βίντεο ο Λιαντίνης να λέγει:

Για πάρτε παράδειγμα εμένα, και αύριο να με έχετε σαν πρότυπο.

Κι εκείνοι που εσύ τους εξισώνεις με μαθητές του Λιαντίνη, τι γράφουν;

Για πάρτε παράδειγμα εμένα, και αύριο να με έχετε σαν πρακτικό.

Πώς λέμε πρακτικό γιατρό; Πρακτικό της συνεδρίασης; Ούτε καταλαβαίνουν τι ακούνε, ούτε τι αντιγράφουν. Μόνο η μορφή του!!!

Καλά έκανες και τα κατέβασες από το face book. Τέτοια ξεφτίλα! Να έχουμε λέει το Λιαντίνη σαν πρακτικό!!!

Και δώστου μετά η μουσική υπόκρουση, που χάσαμε τη μορφή του! να σου φεύγουν τα δάκρυα ποτάμι. Αυτά είναι απαράδεκτοι συναισθηματισμοί και στο συναίσθημα στοχεύουν. Όχι στη λογική και στο μυαλό που στηριζόταν όλος ο στοχασμός του Λιαντίνη.

Βρίσκω από την άποψη αυτή εντελώς στο πνεύμα του Λιαντίνη το liantinis.gr. Μπήκαν δυο φωτογραφίες και τέλος. Δε μας ενδιαφέρει η μορφή του. Μας ενδιαφέρει η μόρφωσή του και ο στοχασμός του.

Υπηρέτες της μορφής είναι τα άθλια τελεβίζια που έλεγε και ο Λιαντίνης. Βασίζονται στην εικόνα και γι' αυτό οι της αγωγής χαρακτηρίζουν την τηλεόραση χαζοκούτι. Γιατί απευθύνεται σε χαζούς. Σε ανθρώπους που αδυνατούν να επικοινωνήσουν με το λόγο. Και αποβλέπει να τους αποβλακώσει τελείως. Να λειτουργούν όπως τα νήπια με εικόνες.

Δεν είναι οι εικόνες της ποίησης και του Σολωμού αυτές. Ο Σολωμός ξεκινά από τη λογική και τη λογική μετατρέπει σε εικόνες και αισθήματα. Έξοχες νοητικές εικόνες.

Αντίθετα: Οι εικόνες της τηλεόρασης είναι α-νόητες, φορτωμένες συναίσθημα που έντεχνα φορτίζουν το συναίσθημα του τηλεθεατή. Δεν απευθύνονται στη λογική του.

Όπως χτες βράδυ με την εικόνα του τραγικού πατέρα, εκείνου του Αφγανού συναδέλφου που σκοτώθηκε το παιδί του. Τον έπιασαν τα τελεβίζια να φωνάζει τον πόνο του και τον κουβάλησαν και στα δικά μας σπίτια.

Αν τώρα πας στο διαδίκτυο θα βρεις και το Λιαντίνη να ωρύεται. Ο θυμός λέει του Λιαντίνη. Τι εξυπηρετεί, κύριε που το ανέβασες, ο θυμός του Λιαντίνη; Κάθε άνθρωπος και θυμώνει και γελάει. Σε τι συμβάλλει αυτό; Να δούμε πώς θύμωνε ο Λιαντίνης! Έτσι θα διαδοθεί ο στοχασμός του Λιαντίνη;

Όσο διαδίδεται και ο στοχασμός του Πρέκα που οι ράδιο αρβύλα τον έχουν βάλει στόχο κάθε που θυμώνει να τον βγάζουν στον αέρα. Παλιότερα είχαμε το Λαζόπουλο που μας σέρβιρε το θυμό του Κούγια. Κόλπα των τελεβίζιων είναι αυτά. Και αλίμονο σε όποιον βάλουν στόχο. Είναι δεν είναι γραφικός, τον κάνουν οι δημοσιογράφοι και τα κανάλια.

Θυμηθείτε την περίπτωση εκείνης της Ελένης Λουκά. Τρέχαν όλοι με τις κάμερες να γράψουν τι; Που φώναζε και έβριζε το Ρουβά και δεν ξέρω ποιον άλλο.

Επιμένω στο ζήτημα αυτό, γιατί ακόμη υπάρχει στο face book το συγκεκριμένο βίντεο με το θυμό του Λιαντίνη. Δεν νομίζω ότι τιμά το χώρο. Μπορεί η ευαισθησία απέναντι στο Λιαντίνη να σε εμποδίζει να το διαγράψεις, αλλά δε συμβάλλει σε τίποτα η παρουσία του.

Γενικά να το προσέξεις αυτό με την ευαισθησία. Είναι χαρακτηριστικό των γυναικών και των αδύναμων, λέει ο Νίτσε. Μόνη σου τα έγραψες αυτά προχτές. Κι όχι από ευαισθησία και πάλι να μετατρέψεις σε μαθητές του Λιαντίνη όσους δεν ήταν μαθητές του Λιαντίνη. Δεν είναι μαθητές του, δεν είναι δάσκαλός τους.

Όσον αφορά τους φίλους σου, που θες να τους κρατάς ανοιχτές τις πόρτες ακόμη και όταν σε πικραίνουν, θα έλεγα να θυμηθείς και να έχεις σαν πρότυπο το Λιαντίνη. Δε βελτιώνεις τους ανθρώπους με την τακτική της συγχώρεσης. Αυτά τα ήθη είναι ξένα προς το δωρικό πνεύμα του Λιαντίνη. Έσφαλε κάποιος; Να πληρώσει. Τα άφες ημίν γιατί κι εμείς θα δείξουμε μεγάλη καρδιά σε όσους μας ζημίωσαν, δεν είναι ελληνικά συνήθια.

Από τότε που βγήκε το συγγνώμη, χάθηκε το φιλότιμο. Έτσι λένε οι γνήσιοι έλληνες.

ΗΡΑΚΛΗΣ έγραψε:

Άσε το άλλο τραγελαφικό. Ακούγεται στο βίντεο ο Λιαντίνης να λέγει:

Για πάρτε παράδειγμα εμένα, και αύριο να με έχετε σαν πρότυπο.

Κι εκείνοι που εσύ τους εξισώνεις με μαθητές του Λιαντίνη, τι γράφουν;

Για πάρτε παράδειγμα εμένα, και αύριο να με έχετε σαν πρακτικό.

Πώς λέμε πρακτικό γιατρό; Πρακτικό της συνεδρίασης; Ούτε καταλαβαίνουν τι ακούνε, ούτε τι αντιγράφουν. Μόνο η μορφή του!!!

Καλά έκανες και τα κατέβασες από το face book. Τέτοια ξεφτίλα! Να έχουμε λέει το Λιαντίνη σαν πρακτικό!!!

Παραδέχομαι ότι υπήρξα άπιστος Θωμάς. Και όμως γράφει: Πρακτικό!!!

Για επιβεβαίωση ιδού και η "μορφή" του κειμένου:


Για τον ήχο, δείτε το βίντεο:

http://messologi2.blogspot.com/2007/10/blog-post_9897.html