Όταν ρωτάς ανθρώπους που ήξεραν προσωπικά το Λιαντίνη αν ασχολιόταν με την πολιτική σου λένε όχι.
Έτσι τουλάχιστον διαβάζουμε σε ένα παλιό άρθρο στο Τρίτο Μάτι:
https://educandus.forumgreek.com/forum-f11/topic-t1826.htm Δεν ανακατατευόταν, λέει, ο Λιαντίνης με την πολιτική καθόλου. Γιατί, όπως έλεγε, βρωμάνε όλοι.
Και με τι ανακατευόταν ο Λιαντίνης;
Με το θάνατο. Ολοζωής έκανε μελέτη θανάτου!
Και σου λένε να διαβάσεις και τα βιβλία του, να επιβεβαιωθείς. Για το πείραμα της νεκροζώντανης γάτας και πως όλοι οι σπουδαίοι άνθρωποι πέθαναν νέοι. Και προσπαθούν να σε πείσουν πως κατά κάποιο τρόπο νόμισε ο Λιαντίνης πως ό,τι είχε να δώσει, το έδωσε. Ήθελε λοιπόν, σου λένε, ο ίδιος να διαλέξει τη στιγμή που θα πάει να συναντήσει το χάρο. Δεν ήθελε ο χάρος να έρθει να τον βρει. Αυτός ήταν ο Λιαντίνης, σου λένε!
Αν όμως διαβάσεις πραγματικά τα βιβλία του Λιαντίνη, όπως σου το ζητάνε και οι ίδιοι, άλλα θα βρεις και άλλα θα καταλάβεις πως ήταν ο Λιαντίνης.
Ανάμεσα στα άλλα θα διαπιστώσεις και τη βαθύτατη σχέση του με την πολιτική. Μόνο που η πολιτική για το Λιαντίνη ήταν επιστήμη. Και όχι η ξεπεσμένη μορφή της εποχής μας...
Ιδιαίτερα το διαπιστώνουμε στα βιβλία του που γράφτηκαν μετά την κρίση του '89. Δηλαδή στα Ελληνικά και στη Γκέμμα. Και στα δύο βιβλία ο Λιαντίνης όχι μόνο αφιερώνει μεγάλα αποσπάσματα στην πολιτική, αλλά μιλά και για γεγονότα της επικαιρότητας.
Βρίσκει όμως τον τρόπο, το μοναδικό τρόπο που διακρίνει τη γραφή του, να σχολιάζει τα γεγονότα της επικαιρότητας με ύφος κλασικό. Έτσι που να διαβάζεις τα τόσα χρόνια πριν γραμμένα κείμενά του και να νιώθεις πως σου μιλά για το σήμερα.
Κι επειδή το δικό μας μαύρο σήμερα έχει επίκεντρο την εθνική οικονομία, ευκαιρία είναι να θυμηθούμε τι γράφει σχετικά ο Λιαντίνης στο βιβλίο του ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 104:
- Παράθεση :
-
"Η ακολουθία της πράξης αυτού του κακού μεταφράζεται στην εικόνα μιας πραγματικότηταςν πολύ μίζερης. Η δυστυχία από το σχολείο απλώθηκε στην κοινωνία μας. Όπως είναι φυσικό.
Η τελευταία συνέπεια του πράγματος δηλαδή, η πιο επώδυνη και η πιο κολαστική, είναι πως η σύγχρονη Ελλάδα λογαριάζεται ο ουραγός και το μπαίγνιο των εθνών σε όλες τις σφαίρες και σε όλες τις συμπεριφορές.
Το αποτέλεσμα το καταμετράς από την κατάσταση της εθνικής οικονομίας ως τα ποδόσφαιρα, και από την επιστημονική έρευνα ως τις σκουπιδοφόρες ακτές της πανάρχαιης ελληνικής θάλασσας. Εκεί που ο ποιητής Ρίλκε έλεγε κάποτε das uralte griechische Meer, και έσκυβε την κεφαλή με κατάνυξη.
Γιατί τάχα. Και οι Ιταλοί στη γειτονική μας χερσόνησο κατοικούν το Λάτιο και την αρχαία Καμπανία, όπως κι εμείς κατοικούμε την αρχαία Ήλιδα και το Ληλάντιο πεδίο. Γιατί οι Ιταλοί σήμερα μετριούνται στους εφτά αναπτυγμένους λαούς του κόσμου, κι εμείς καταντήσαμε να γίνουμε οι κατσίβελοι της Ευρώπης;
Βέβαια το φαινόμενο είναι σύνθετο και έχει πολλές αιτίες. Ωστόσο ο θεμελιώδης λόγος εντοπίζεται στον εγκληματικό τρόπο, που μέσα από την παιδεία μας μεταβιβάζεται στις νέες γενεές η κλασική παράδοση.
Να μη μας ειπούν, γιατί το γνωρίζουμε, πως εμείς δεν έχουμε Μ.Α.Ν. και A.E.G και Bosch. Δεν έχουμε Ι.Β.Μ. και Gross, και FIAT και General Motors Corporation και Scotch Whisky.
Έχουμε όμως μια παράδοση μεγάλη σαν τον Ειρηνικό και σαν τη Σιβηρία. Έχουμε τέτοιο τον ήλιο και τη θάλασσα, που αν γνωρίζαμε να τα βοσκήσουμε και να τα αρμέγουμε, η μικρή μας χώρα, τούτο το πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο που έλεγε ο Σεφέρης, θα ήταν εφτά φορές Ελβετία. Και μάλιστα μια Ελβετία χωρίς τα οικονομικά λύματα και όλα τα κλοπιμαία του αιώνα που συσσωρεύουνται εκεί από κλέφτες τύπου Σάχη, και Μάρκος, και Τσαουσέσκου. Όμως άλλα...
Η προειδοποίηση του παλαιού Οδυσσέα να μη σφάξουν οι ναύτες τα γελάδια του Ήλιου, ούτε από τους συντρόφους του καιρού του, ούτε από μας σήμερα λογαριάζεται. Όχι μόνο τον ήλιο μας σφάζουμε, αλλά και τη θάλασσα μαστιγώνουμε, και τον αέρα τον φτύνουμε στο πρόσωπο. Έγινε καυσαέριο πια.
Θέλω να ειπώ πως ο ταξιτζής που κλέβει με το δεκαπλάσιο τον τουρίστα από το Ελληνικό ως το Σύνταγμα, διαφημίζει την ελληνική παιδεία του. Και πως οι χώροι καθαριότητας στα εστιατόρια που ζωντανεύουν τους σταύλους του παλιού Αυγεία, ζωγραφίζουν την παιδεία των ελλήνων. Ρωτάς τι σχέση έχει ο τουρισμός με τα Αρχαία Ελληνικά. Μα την ίδια ακριβώς που έχει το θέατρο του Διονύσου στην αρχαία Αθήνα με τη ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Για μας το κλίμα, η θάλασσα, και ο ήλιος είναι πρώτες ύλες πρώτης αξίας. Πολύ πιο πολύτιμες από το πετρέλαιο της Νιγηρίας με τα πλούσια οκτάνια, και από το ουράνιο του Καναδά με την πυκνή σχάση."
Αυτά θα βρεις, τίμιε αναγνώστη, αν ανοίξεις τα βιβλία του Λιαντίνη. Και με την τιμή σου μετρημένη με εκείνο το μέτρο που λέγει να διαβάζεις το Άγιο Πρωτότυπο και μάλιστα από αρχή μέχρι τέλος, κι όχι τι θα σου πουν οι άλλοι, και εγώ ανάμεσά τους βεβαίως, για το Λιαντίνη.
Θα βρεις δηλαδή πως ο άνθρωπος αυτός νοιάστηκε για έναν άλλο θάνατο πιότερο από το δικό του τον προσωπικό. Γιατί ο θάνατος δεν είναι μόνο ο Χάρος που κουβαλά τους ανθρώπους από τη μια όχθη της Αχερουσίας στην άλλη. Είναι πανεπίσκοπος νόμος του σύμπαντος. Και ο Λιαντίνης έτσι τον μελέτησε. Σε όλο του το εύρος.
Γι' αυτό ο Λιαντίνης ασχολήθηκε και με την πολιτική. Όχι με τον γελοίο τρόπο που ασχολούνται εκείνοι που κατάντησαν την Ελλάδα
"ουραγό και μπαίγνιο των εθνών" και τους έλληνες
"κατσίβελους της Ευρώπης". Είκοσι χρόνια πριν γράφει αυτά τα λόγια ο Δημήτρης Λιαντίνης. Τότε που οι πολιτικοί μας πανηγύριζαν τους υψηλούς δείκτες της οικονομίας και που προφανώς τους έδωσαν το πρόσχημα να βάλουν χέρι στον πλούτο της χώρας και να πακετάρουν σε κουτιά πάμπερς τα πεντοχίλιαρα...
Τώρα, το 2010, ζητάνε από μένα και από σένα, να πληρώσουμε τα κλεμμένα. Και κλαυθμυρίζουν για την οικονομική κατάρρευση του κράτους. Ωραία λοιπόν. Ας φέρουν πίσω τα κλεμμένα εκείνοι που τα άρπαξαν. Και ας τιμωρηθούν επιτέλους εκείνοι που δε στάθηκαν να ακούσουν φωνές σαν του Δημήτρη Λιαντίνη.
Μήπως όμως ακούνε τη φωνή του ακόμη και σήμερα;
Με θλίψη απέραντη βλέπουμε ακόμη κι εκείνους που υποτίθεται ότι ασχολούνται με το Λιαντίνη, να σκαλίζουν τις πέτρες του Ταϋγέτου. Να βρουν λέει την απόδειξη πότε ακριβώς αυτοκτόνησε ο Λιαντίνης! Γιατί η αυτοκτονία του, λέει, είναι η απόδειξη της φιλοσοφίας του!
Λάθος και ψέμα. Η αυτοκτονίας της Ελλάδας και η αυτοκτονία της ανθρωπότητας είναι η απόδειξη του φιλοσοφικού στοχασμού του Δημήτρη Λιαντίνη. Και είναι βλάκας και αόμματος εκείνος που επιμένει περί άλλων να τυρβάζει.
Θέλεις, αγαπητέ μου, να ασχοληθείς με το Λιαντίνη;
Τότε αναγκαία θα ασχοληθείς με τους ζωντανούς, κι όχι με τους πεθαμένους. Αυτό λένε τα βιβλία του Λιαντίνη.
Από τα Ελληνικά η παράθεση, σελ. 29:
"Το μάθημα των Νέων Ελληνικών είναι σπουδαιότερο από το μάθημα των Αρχαίων. Σπουδαιότερο όσο πια σπουδαιότερος είμαι εγώ που τώρα γράφω τούτα τα δύσκολα γράμματα, σε σύγκριση με τον αγιοχώματο πατέρα μου που τώρα κοιμάται το δίκαιο ύπνο."Κατάλαβες, τίμιε αναγνώστη; Η ζωή είναι σημαντικότερη. Και όχι να ασχολείσαι με τους πεθαμένους. Είτε αυτοκτόνησαν είτε όχι...
Στη Γκέμμα, σελ. 155, το ίδιο θα βροντοφωνάξει ο Λιαντίνης:
- Παράθεση :
"Θάψε με γρήγορα, να περάσω τις πόρτες του Άδη.
θάπτε με όττι τάχιστα, πύλας Αΐδαο περήσω.
Παρόμοια και ο Σοφοκλής. Τον ιστό του μύθου της Αντιγόνης τον υφαίνει απάνω στη σύγκρουση τού αν θα ταφιασθεί, ή αν θα μείνει άθαφτος ο νεκρός του Πολυνείκη.
Η ιδέα μου είναι πως εκείνο που ήθελαν να σημάνουν οι έλληνες με την πίστη τους στο περιεχόμενο τούτο της ταφής του άταφου είναι η έγνοια τους για τους ζωντανούς και όχι για τους πεθαμένους. Οι έλληνες δεν ήσαν αφελείς. Ούτε πρωτόγονοι και σπηλολόγοι. Οι έλληνες έγιναν άφταστοι καλλιτέχνες, γιατί ήσαν φτασμένοι ρεαλιστές.
Δεν είναι ο άταφος νεκρός, δηλαδή, που τους πονεί και τους σφάζει. Αλλά ο ετοιμοθάνατος. Ο ανήμπορος ζωντανός, που μπαίνει στην τελική ευθεία του θανάτου του. Γι' αυτόν προβληματίζουνται, και γι' αυτόν απορούν."
Πόσο πιο καθαρά να στο πει ο Λιαντίνης; Πως αν είσαι έλληνας, ελληνοέλληνας, δε θα ασχολείσαι με τις σπηλιές. Ούτε και με τη "σπηλιά" του Λιαντίνη.
Με τους ζωντανούς, τους ετοιμοθάνατους, θα ασχολείσαι.
Και επομένως και με την πολιτική. Στα Ελληνικά του ο Λιαντίνης, σελ. 57, θα κάνει και τούτη τη δωρική δήλωση:
Η ποίηση είναι πολιτική.
Έχει νόημα να διαβάσουμε από το άγιο πρωτότυπο τι είναι αυτή η πολιτική του Λιαντίνη:
- Παράθεση :
"Όπως το δέντρο φυτρώνει στο χώμα και όπως το ψάρι μεγαλώνει στο νερό, έτσι και της αληθινής ποίησης το αίμα είναι η ζωή. Η άμεση, η ρέουσα, η πυρωμένη ζωή των ανθρώπων. Που κυλάει από τη γέννηση στο θάνατο καθώς ο βαθυδίνης ωκεανός. Με όλα τα μάγια, και όλα τα πλούτια, και όλα τα κακά.
Ετούτος ο φερέγγυος αλλά και ο αχώρητος όρος είναι ο κανόνας και ο νόμος και το κοινό της ποίησης.
Καθώς όμως η ποίηση γίνεται έκπτυξη και καταδήλωση ζωής, αναγκαία γίνεται λειτουργία καθαρά πολιτική. Γιατί ο ορίζοντας της ζωής του ανθρώπου είναι η πολιτεία με τις πόλεις, και οι πόλεις με τους πολίτες της. Και οι πολίτες με την πολιτική τους.
Αυτά διάβαζα στα 1992, όταν πρωτογνώρισα το Δημήτρη Λιαντίνη. Κι αυτά άκουγα να μας διδάσκει στις αίθουσες του Μαρασλείου. Ακριβώς στην πίσω σελίδα, τη σελίδα 58 των Ελληνικών του, είναι και το "
ακραίον λέπας", που στάθηκε η αιτία να τον ρωτήσω τη σημασία του αλλά και η δική του άρνηση να μου απαντήσει με την έτοιμη γνώση στάθηκε και η μεγάλη αιτία να βγω σε στράτα που ως τότε ούτε καν υποψιαζόμουν...
Αυτός είναι ο δικός μου Λιαντίνης. Αυτό το Λιαντίνη γνώρισα. Το Δάσκαλο που έβρισκε τον τρόπο να αναγκάσει όποιον είχε το "μικρόβιο" να ψάξει μόνος του την αλήθεια και μόνος του να ανέβει στο δικό του ακραίον λέπας. Όχι στο ακραίον λέπας του Λιαντίνη. Αυτό που διάλεξε να κατοικήσει
έρημος και ισχυρός. Και που κάθε συντροφιά ανεπιθύμητη είναι.
Πονάει η ψυχή όλων μας να βλέπουμε την πατρίδα να ξεφτιλίζεται διεθνώς. Να βγαίνει η κάθε Μέρκελ και να μας κάνει μάθημα.
Αλλά πονάει περισσότερο η ψυχή βλέποντας νέα παιδιά που τους έτυχε το δώρο να γνωρίσουν έστω και από τα βιβλία του έναν Λιαντίνη και όμως να σφαγιάζουν καθημερινά τα βόδια του ήλιου. Να περνούν τις μέρες τους φτιάχνοντας βιντεάκια για το πότε πέθανε ο Λιαντίνης. Και χαμπάρι να μην παίρνουν τον άλλο θάνατο. Που τους κυκλώνει από παντού.
Να μην ακούν τα βήματά του κι ας χτυπούν σαν του καβαλάρη στις ακονόπετρες...
Επιλογή του Εντουκάντους ήταν από την αρχή της λειτουργίας του όχι μόνο να διαδίδει το στοχασμό του Λιαντίνη μα παράλληλα να ασχολείται συστηματικά και με όλα εκείνα που η φιλοσοφία του μας προτρέπει. Με την παιδεία. Με την πολιτική. Με την οικολογία. Με την τέχνη. Με τον τόπο. Με τους ανθρώπους. Με τη ζωή σε όλες τις εκφάνσεις και τις μορφές της.
Γιατί μόνο όταν ζεις τη ζωή σου μπορείς να μελετάς το θάνατο σε όλο του το εύρος.
Ναι, ασχολούμαστε κι εμείς με το θάνατο. Και να μη θέλαμε, ασχολείται εκείνος μαζί μας και μας αναγκάζει. Όχι όμως στενόθωρα. Ο θάνατος είναι ο λόγος που η ζωή γίνεται γλυκιά. Και γίνεται καθημερινή δημιουργία. Όπως και το παράδειγμα του Λιαντίνη διδάσκει.
Ακριβώς γιατί υπάρχει ο θάνατος αγωνιζόμαστε να ζήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη ζωή μας. Να μην περάσουμε τις μέρες μας ροκανίζοντας τα βόδια του ήλιου. Και να μη ροκανίσουμε και το μέλλον των παιδιών. Το μέλλον της αθώας νέας γενιάς. Που ο πόνος για το έγκλημα σε βάρος της σκότωσε το Λιαντίνη. Δεν το ξεχνάμε.
Το θυμόμαστε και τώρα που κλυδωνίζεται η εθνική μας οικονομία. Ακούμε για δάνεια και άλλα δάνεια και σκύβουμε με ντροπή το κεφάλι μας μπροστά στα μάτια των παιδιών. Γιατί στη δική τους πλάτη φορτώνουνται όλα αυτά τα δάνεια. Και από το δικό τους μέλλον δανειζόμαστε εμείς.
"Ζούμε τη ζωή μας τρώγοντας τις σάρκες τους"...
"Ένα κακό αβυσσαλέο στη φρίκη του."
Τα είπε ο Λιαντίνης. Εδώ και χρόνια. Μα ποιος τον ακούει;
Ακούει κανείς;
Θέμα: Ο Λιαντίνης για την εθνική μας οικονομία 
Δευ Απρ 19, 2010 10:55 pm
