Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης;

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Μην το λες... υπάρχουν πάντα οι καλές ελπίδες...

και οι σπόροι του Λιαντίνη είναι ανθεκτικοί...

αλλιώς δεν καθόμουν κι εγώ να χαλάω τις ώρες μου

Θέλω να πιστεύω πως όταν στην άκρη πάει η αντιπαλότητα ποιος ξέρει το σωστό και ποιος όχι, όταν επιστρέψει η γαλήνη στο ταραγμένο πέλαγος, όλοι μας θα μελετήσουμε καλύτερα το Λιαντίνη και θα τον κατανοήσουμε σε μεγαλύτερο βάθος.

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Έφτασε η ώρα να ανοίξουμε το Έξυπνον Ενύπνιον.

Για να ξεκαθαρίσουμε την επιμονή μας πως ο Λιαντίνης δεν είναι μόνο φιλόσοφος ούτε και μόνο ποιητής. Είναι και τα δύο και μάλιστα κάτι πολύ περισσότερο...

Ως αρχή της αναφοράς δίνουμε τον ακόλουθο πίνακα του Rembrandt. Πρόκειται για το Μάθημα ανατομίας του δόκτορος Tulp.

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 Rembra10

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΞΥΠΝΟΝ ΕΝΥΠΝΙΟΝ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΑΝΤΙΝΗ

Παράθεση :: ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΗΣΗ

σελ. 19 – 23

Ενός ποιητικού έργου η φιλοσοφική ερμηνεία ση-μαίνει μια προσπάθεια, στην οποία αναγνωρίζεται εξ υπαρχής η εμπλοκή στους αντινομικούς του πνεύματος σχηματισμους.

Το αληθές και το ωραίο αποτελούν πληρώματα ομόλογα και συνεργά στην ενική ολότητα του όντος. Η οντολογική τους όμως αυτοτέλεια επιτρέπει να υψωθούν στη σύνθεση μόνο μετά τη διαλεκτική τους αναμέτρηση. Αναγκαία η ερμηνευτική συσχέτιση φιλοσοφίας και ποίησης πραγματοποιείται σε μια πολεμική ζώνη αμφίπληκτη.

Της παρούσας εργασίας αυτή είναι η την οποία αντιμετωπίζει δυσκολία.

Παρότι φιλοσοφία και ποίηση κατατείνουν σε στόχο κοινό, δηλαδή στην από τον άνθρωπο γνωστική κατάκτηση του όντος, φαίνεται ότι υποπτεύουν η μία την άλλη, στην ανώτερη τουλάχιστον λειτουργική τους σφαίρα.

Η απλοϊκή φιλοσοφία αδιαφορεί κατά κανόνα στις ετεροφυείς αισθητικές παρεισδύσεις. Και η απλοϊκή ποίηση πολλές φορές διδάσκει και γνωμολογεί με ευσχημία σχολαστική. Εφ’ όσον όμως και οι δύο υπηρετούν την ανάγκη του πνεύματος με γνησιότητα και ευθύνη, αποκρούουν σταθερά τη συνάντηση. Το διαλλακτικό «τόσον … όσον» υποτάσσεται στο αμείλικτο «είτε … είτε».

Ότι η φιλοσοφία δεν εξαρκεί στη γνωστική κατάκτηση του όντος καθορίζεται από την ανάγκη, να μένει ανεπιτέλεστος ο αγώνας, που διεξάγεται στο υποκείμενο για τη συμφιλίωση του νοείν και του Είναι.

Ότι και η ποίηση δεν εξαρκεί στη γνωστική κατάκτηση του όντος καθορίζεται από τη φύση του μέσου, με το οποίο επιχειρεί να εκπορθήσει το ον. Διότι το μέσον της ποίησης δεν είναι το νοείν.

Η μεγάλη ποίηση δεν ένοιωσε ποτέ την έλλειψη της φιλοσοφίας. Αλλά και η εναντίωση της φιλοσοφίας προς την ποίηση, που εμφανίζεται στον Ησίοδο και τον Πλάτωνα, στον ι. Αυγουστίνο και τον Kierkergaard, στον Κομφούκιο και το Nietzsche – για να σταθεί κανείς σε παραδείγματα – κατοπτρίζει την βέβαιη υποψία των φιλοσόφων για την κίβδηλη επιχείρηση των ποιητών.

Παρά ταύτα σε μια υψηλότερη περιοχή κατανόησης – την πιο υψηλή – όπου το αληθές και το ωραίο συναιρούνται σε ενότητα αόριστη, για την ανθρώπινη ύπαρξη απειλητική και επικίνδυνη, η φιλοσοφία και η ποίηση συμπλησιάζουν και συνεννοούνται. Ο ποιητικός φιλόσοφος κατανεύει στο φιλοσοφικό ποιητή.

Εφ’ όσον η φιλοσοφία απόφυγε προνοητικά να οδηγήσει σε τέλος τον αγώνα για την κατάκτηση του όντος, απότυχε βέβαια και καθ’ οδόν εχάθηκε. Αλλ’ αφήκε ανοικτή τη δυνατότητα και αλώβητο τον πόθο για το ον. Αυτό συνέβηκε με τους Έλληνες έως την εποχή του Αριστοτέλη. Το φιλοσοφείν εξέλιπε και των φιλοσόφων ο άθλος απόμεινε στην ημιτελή διαδικασία του συντελεσμού. Το νικητήριο τέλος του αγώνα τους δεν επέπρωτο να το χαρούν και να το ιδούν, καθώς ο μυθικός γενάρχης τους ο Ηρακλής δεν πρόφτασε να γιορτάσει την νίκη του τελευταίου άθλου του, αλλά εχάθηκε ενώ τον εκτελούσε.

Η νεώτερη φιλοσοφία διάπραξε το λάθος να εκβιάσει το τέλος του αγώνα για την κατάκτηση του όντος και εξέπεσε στο σύστημα. Το αποτέλεσμα εστάθηκε να κερδίσει κακεκτικό το είδωλο του όντος και να διασπάσει μικρόψυχα την ενιαία της υπόσταση στα μη ικανά τρίμματα των επιστημών.

Το λάθος ήταν τόσο βαρύ, ώστε της φιλοσοφίας ο θάνατος δεν ήταν δυνατό να παραβληθεί διαφορετικά, παρά μόνο με το θάνατο του Θεού (1881 Nietzsche). Αντί δηλαδή για το Είναι, το σώμα, εκέρδισε το είδωλο του Είναι, το πτώμα. Ενωρίτερα ήδη ο Kierkegaard στιγματίζοντας την αισχυντηλή εκτροπή παράβαλε το σύστημα με τη σκέψη, στην οποία έλειπε ο σκεπτόμενος, και στη θεωρητική φιλοσοφία είδε το γιατρό, που μαζί με τον πυρετό εξαφάνισε και τον άρρωστο. Η φράση του Δημόκριτου

νεκρόν ιατρεύειν

εζωντάνεψε στο στόμα του Kierkegaard για να νεκρολογήσει το θνησιμαίο πνεύμα της εποχής του.

Το μεγάλο πρόβλημα που εβασάνισε το Rembrandt στην «Ανατομία» ήταν να δώσει τον τρόπο στο δόκτορα Tulp να κάνει το μάθημά του πάνω σ’ ένα αντικείμενο, το οποίο να είναι ακέραιο. Αλλά στο πτώμα αναγκαία απουσιάζει ο θάνατος και ανατομία δεν ημπορεί να γίνει πάνω στο σώμα. Την δραματική θέση του Rembrandt ώριζε η ανάγκη ν’ αποφύγει, ό,τι ακριβώς εχρειαζόταν.

Το ίδιο τραγικό αδιέξοδο χαρακτηρίζει τη γνήσια ποίηση και τη γνήσια φιλοσοφία. Προκειμένου για τη θεώρηση του όλου η μία έχει μόνο το πτώμα και της είναι αχρηστευμένο, η άλλη έχει μόνο το σώμα και της είναι απαγορευμένο.

Το αποκλειστικό γνώρισμα στην ποίηση του Rilke είναι η αγωνία του να διασώσει στο αντικείμενο που ερευνά ταυτόχρονη την παρουσία της ζωής και του θανάτου στη φυσική αναλογία τους.

Η φιλοσοφία και η ποίηση θεραπεύουν το πνεύμα και κινιούνται αντίστοιχα στις περιοχές του αληθούς και του ωραίου. Η δυσκολία που παρακολουθεί το έργο του ποιητικού φιλόσοφου, συμπίπτει με τη δυσκολία στο έργο του φιλοσοφικού ποιητή.

Την τυπολογική διαφορά των δύο καθορίζει η παραπληρωματική δόμηση των διαφορετικών μεθόδων. Το δευτερεύον στο φιλόσοφο είναι πρωτεύον για τον ποιητή και αντίστροφα.

Η αδυναμία και των δύο να κατακτήσουν το ον ημπορεί να διατυπωθεί αρνητικά και θετικά:

Η φιλοσοφία θα έφθανε στο ον, αν κάτεχε και το καλό. Το καλό αν δεν της απόμενε μόνο, στο ον θα έφθανε κι η ποίηση.

Η ποίηση θα έφθανε στο ον, αν κάτεχε και το αληθές. Το αληθές αν δεν της απόμενε μόνο, στο ον θα έφθανε και η φιλοσοφία.

Παρά τη χρήση και των δύο δυνατοτήτων από τον άνθρωπο, το ον παραμένει ακατάκτητο. Μέσα στο χρόνο (αεί) ισχύει ο απαίσιος λόγος του Αριστοτέλη ( εφ’ ω απαίσιος, διό προφητικός) με τον οποίο καθορίστηκε στον αιώνα η προσπάθεια του ανθρώπου ως αποτυχία:

Το ον το αεί ζητούμενον και αεί απορούμενον.

Η φιλοσοφία κερδίζει διαυγές το είδωλο του όντος. Η ποίηση κερδίζει αόριστο το Είναι του όντος.

Το σύμμικτο αποτέλεσμα οφείλεται στην αναγκαία συζυγία της πληρότητας (διαυγές Είναι) και της έλλειψης (θολόν Είδωλο).

Το σύμμικτο αποτέλεσμα της φιλοσοφίας και της ποίησης σε συνάρτηση με τον ανθρώπινο πόθο για την κατάκτηση του όντος εμφανίζεται μεταμορφωμένο στην αναγκαιότητα του αγαθού. Το αγαθό είναι προϊόν των συγκλινουσών του αληθούς και του ωραίου επί του οντολογικού πεδίου των δυνατοτήτων του ανθρώπου.

Την περιοχή του αγαθού, που ορίζεται μεταξύ των απαρχών της ελπίδας και της απελπισίας ή μεταξύ των απαρχών του δυνατού και του αδύνατου, ονομάζει ο Πίνδαρος «έμπρακτον μαχανάν» και την συνιστά στον άνθρωπο ως τον τελικό σκοπό του πρακτικού του χρέους, καθώς αποτρέπει τούτον από τη θήρευση του θεϊκού βίου.

Στην ίδια περιοχή κινείται και ο ποιητικός κόσμος του Rilke, το ενδοσύμπαν.

Εάν ήταν δυνατό να ευρεθεί ένας τρίτος ανθρώπινος τύπος – ως ζητητής του όντος – επάνω από τους φιλοσόφους και τους ποιητές, που να μεταχειρισθεί το διαυγές μόνο της φιλοσοφίας και το Είναι μόνο της ποίησης, ο ζητητής αυτός θα μας οδηγούσε ασφαλώς στην απόλυτη γνώση. Διότι θα εκινιόταν στη διάσταση της πληρότητας.

Αλλά αυτόν τον τρίτο τύπο απόκλεισε πρώιμα η ανθρωπολογία της προσωκρατικής φιλοσοφίας και όψιμα η σύγχρονη ποίηση.

Ο Ηράκλειτος όρισε το βίο του ανθρώπου ως το θάνατο του θεού και αντίστροφα.

Ο Rilke περιέγραψε τον ανθρώπινο βίο ως την άρρητη θέση του επίπονου Πουθενά, που μεταπίπτει αέναα από το ακήρατο Ελάχιστο στο κενό Πλείστο.

Είναι δυνατό να αναφέρουμε ως ποιητικούς φιλοσόφους – για να σταθεί κανείς σε παραδείγματα – τον Πλάτωνα, τον ι. Αυγουστίνο και τον Bergson, ως φιλοσοφικούς ποιητές τον Αισχύλο, τον Dante και τον Holderin.

Ο Ηράκλειτος και ο Rilke δεν είναι ούτε ποιητικοί φιλόσοφοι, ούτε φιλοσοφικοί ποιητές. Διότι είναι κάτι περισσότερο και από φιλόσοφοι και από ποιητές. Είναι οι εχέφρονες αγωνιστές στην υπηρεσία μιας ανέφικτης δυνατότητας και φέρονται ως άρρητα φαινόμενα ορμής προς τη διάσπαση των ανθρωπίνων ορίων, ενώ τους κυβερνά η ήρεμη συνείδηση, ότι τα ανθρώπινα όρια δεν υπερβαίνονται.

Η δραματική ένταση της «Ανατομίας του δόκτορος Tulp», που στον πίνακα του Rembrandt εμφανίζεται με φύση «μιμητική», σ’ αυτούς, εξ αιτίας του τρόπου ζωής των, έχει φύση «φυτουργική».

Βεβαίως δεν ημπόρεσαν να πραγματοποιήσουν τον τρίτο τύπο ζητητού, αλλά επέτυχαν να κρατήσουν την ζωή τους σε μια νέα διάσταση, ένα σημείο ακριβέστερα (ά – τοπος τόπος), ανάμεσα στο Είναι και το μη – Είναι. Τη διάσταση αυτή την ονομάζουμε το δυνατό Αδύνατο.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, Έξυπνον Ενύπνιον

___________________________________

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:

Κρατήθηκε η ορθογραφία του κειμένου όχι όμως και η πολυτονική του μορφή, για τεχνικούς λόγους.

Χωρίσαμε επίσης τις παραγράφους σε μικρότερα τμήματα, για να διευκολύνουμε τη μελέτη.

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Θεωρώ το απόσπασμα αυτό ως ένα από τα σημαντικότερα που οφείλει να μελετήσει εκείνος που ενδιαφέρεται για το έργο του Λιαντίνη.

Σαφώς παρουσιάζει τρομακτικές δυσκολίες η μελέτη του.

Ανήκει, βλέπετε, σε εκείνο το τρίτο είδος που περιγράφει...

Κι ακριβώς για τούτο ξεκλειδώνει - στο βαθμό που θα κατανοηθεί - το υπόλοιπο έργο του Λιαντίνη και το φέρνει στο τραπέζι της ανατομίας ολοζώντανο και έτοιμο να αποκαλύψει τα μυστικά του.

Η αποκάλυψη βεβαίως εξαρτάται από την δεινότητα του ανατόμου. Και που πρέπει να συνδυάζει και τα δώρα της φιλοσοφίας και της ποίησης το εκλεκτό χάρισμα.

Για μας, τους απλούς ανθρώπους, απομένει η γνώση και μόνο της αδυναμίας μας να σηκώσουμε τέτοιο ατλαντικό βάρος. Και να θυμηθούμε εκείνον τον ορεινό ναυβάτη στο ΕΔΩ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ, που όταν πρώτη φορά είδε το όρος, του φώναξε:

- Έλεος, βουνέ! δε σε υποφέρω.

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Μια μαγική φράση από το έργο του Λιαντίνη, μαγική με την έννοια ότι σε φέρνει κοντά στη "μαγεία" του έργου του, είναι η ακόλουθη:

Το αληθινώτερο ποίημα στο γνήσιο ποιητή

είναι η ίδια η ζωή του.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΧΑΣΜΑ ΣΕΙΣΜΟΥ, σελ. 24

Κόψε λοιπόν την ιδιότητα του ποιητή από το Λιαντίνη, και τον έχεις δολοφονήσει...

Και μην μπλέξεις τα πράγματα με το αν ζει ή πέθανε ο Λιαντίνης. Η δολοφονία αυτή είναι άλλου ποιού και άλλης κατηγορίας. Και θα σου αποδείξω τι εννοώ. Πρώτα όμως πρέπει να δούμε μια ακόμη φράση του Λιαντίνη:

ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ

«Είναι ασύλληπτη υπόθεση η βιογραφία του αληθινού ποιητή. Η μοναξιά και η πίκρα του έχει εφτά δέρματα, λέει ο ξένος. Και ο δικός μας έγραψε πως ο ποιητής, αν είναι να δημιουργήσει έργο, οφείλει να σπαταλήσει τη ζωή του ως την ίνα και ως τη ρανίδα. Θυσία στον ήλιο τον κοσμήτορα, και στο χάος το τέρας είναι η ζωή του ποιητή. Και διαθήκη που θα την υπογράψει με το αίμα του. Όπως ο Φάουστ με το σκούφο του σοφού υπόγραψε με το διάβολο τον κατσικοπόδαρο.»

(ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ 84)

Διότι, αγαπητέ αναγνώστη, αυτές οι δυο φράσεις είναι μοιραίο να συμπληρώνουν η μία την άλλη. Και ο λόγος είναι γραμμένος αναλυτικά στο βιβλίο ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ του Λιαντίνη.

Εκεί εξηγείται τι είναι η λογοτεχνία και τι είναι το ποίημα. Εκεί και αναλύεται η δυσκολία του ποιήματος.

Αν λοιπόν δεχθούμε όλοι ότι το πιο αληθινό ποίημα του Λιαντίνη είναι η ίδια ζωή του, τότε τη ζωή του ως ποίημα πρέπει να την προσεγγίσουμε. Και με τον τρόπο που προτείνει ο Λιαντίνης.

Κι ακόμη: ποιήματα δημιουργούν οι ποιητές. Όπως τα ψωμιά τα φτιάχνει ο φούρναρης και τα σταμνιά ο αγγειοπλάστης. Δεν μπορεί λοιπόν να θεωρούμε ποίημα τη ζωή του Λιαντίνη και να μην παραδεχόμαστε πως ο Λιαντίνης είναι ποιητής.

Γι' αυτό ξαναθυμήσου εδώ το μάθημα ανατομίας του Ρέμπραντ... Και θα καταλάβεις γιατί κανένας ιατροδικαστής δεν μπορεί να κάνει ανατομία σε έναν ποιητή. Και ειδικά στο Λιαντίνη.

Οι ιατροδικαστές μπορούν μόνο να ερευνήσουν πτώματα. Και οστά... Ένας ποιητής όμως δεν είναι μια χούφτα οστά.

Και ψάχνουν κάποιοι εδώ ύποπτες διασυνδέσεις με θρησκείες και άλλες μεταφυσικές ερμηνείες. Καμία μεταφυσική, τίμιε αναγνώστη. Κι εμένα, θα το ξαναπώ, μη με μπλέκετε με θεωρίες είναι νεκρός ή είναι ζωντανός. Δε με αφορούν. Εγώ για άλλη αθανασία σου μιλώ. Την ενδοκοσμική αθανασία των ποιητών. Την έχεις ακουστά;

Παράθεση :: ... Τι είναι όμως η δόξα; Η δόξα είναι όταν πεθάνεις να μείνει η μνήμη σου σ' αυτούς που θα ζούνε καλόφημη και ζηλωτή.

Σολωμός, για παράδειγμα, Μαρκομπότσαρης, Βενιζέλος, Δελμούζος. ...

Η δόξα, δηλαδή, είναι η μόνη ιδέα ζωής μετά θάνατο. Είναι η μόνη εικόνα της αθανασίας του ανθρώπου. Είναι η μετά το θάνατο ενδοκοσμική, όχι υπερκόσμια ή υπερβατική, παρουσία του ανθρώπου μέσα στους άλλους ανθρώπους. Μια κατάσταση που στη λογική μας στέκεται ψηλαφητή, βεβαιωμένη, αποδείξιμη,

Τι σημαίνει ότι κατάχτησε κάποιος τη δόξα; Ότι κέρδισε την ενδοκοσμική αθανασία του, ή την επιβίωση της ύπαρξής του μέσα στη μνήμη των ανθρώπων.

Σημαίνει ότι όταν πεθάνεις δε θα επιστρέψεις εις το μεγάλο Τίποτε. Ότι δε θα τον αφανίσουν οι αιώνες των αιώνων μέσα στην αχανή λήθη του σύμπαντος. Ότι ενίκησε το θάνατο σα λησμονιά. Όσο βέβαια είναι ορισμένο στον άνθρωπο να νικά το θάνατο. Όσον ενδέχεται αθανατίζειν, που λέει ο Αριστοτέλης.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 127

Κι έλα τώρα να θυμηθούμε την άλλη φράση. Από τη Γκέμμα (σελ. 185 ):

"Έγραψα τα Ελληνικά και τη Γκέμμα σε εφτά χρόνους.
Από οργή για τους αιώνες που δε θα υπάρχω."

ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ

Ποια είναι η οργή που τον ανάγκασε να γράψει; Ποια άλλη από την ενδοκοσμική αθανασία; Να νικήσει, όσον ενδέχεται, το θάνατο.

Κάποιοι νομίζουν πως αυτό συνδέεται με την αυτοκτονία του Λιαντίνη. Κι εγώ σε ρωτώ: Ξέρεις πόσοι μέχρι σήμερα έχουν αυτοκτονήσει; Κέρδισαν έτσι την ενδοκοσμική τους αθανασία;

Ή μήπως ο Λιαντίνης έγραψε πουθενά ότι αυτοκτονώντας θα κερδίσει τη δική του ενδοκοσμική αθανασία; Ναι, ξέρω... έγραψε πως ο Εμπεδοκλής πήδησε στη μήτρα του χάους. Στο ΕΔΩ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ. Στη Γκέμμα.

Ο Εμπεδοκλής όμως. Όχι ο Λιαντίνης. Και ο Εμπεδοκλής είναι μια νοητική εποπτεία, ένα άγαλμα του λόγου. Δεν είναι ο Λιαντίνης. Ο Λιαντίνης είναι ο ποιητής που τον δημιούργησε. Γιατί τέτοια αγάλματα οι ποιητές τα δημιουργούν. Όχι οι φιλόσοφοι...

"το τελευταίο ζητούμενο από τον ποιητή είναι να κατέχει να δημιουργεί αγάλματα" (Δημήτρης Λιαντίνης, Τα Ελληνικά, σελ. 92 )

Βεβαίως ο Λιαντίνης είπε και το άλλο. Πως λείπει η απόδειξη. Στη Φιλοσοφική Θεώρηση του Θανάτου. Κι εκεί μιλούσε για τον εαυτό του, όχι για κάποια νοητική εποπτεία:

https://educandus.forumgreek.com/forum-f11/topic-t686.htm

Παράθεση :: ΕΡΩΤΗΣΗ: Προσωπικά εσείς φοβάστε το θάνατο ;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΛΙΑΝΤΙΝΗ: Ο κύριος γενικός αρχίατρος μας βάζει στα στενά... Η ερώτηση είναι αν φοβάμαι προσωπικά το θάνατο. Η ερώτηση αυτή είναι αδιέξοδη κατά την έννοια ότι της λείπει η απόδειξη. Δηλαδή σας λέω εγώ δεν φοβάμαι το θάνατο. Και πράγματι δε φοβάμαι το θάνατο. Γιατί ας πούμε έχω φτάσει σε μία τέτοια κατανόηση με τη συνεχή διαλεκτική μου σχέση με την αγωνία μου, με τον αγώνα μου ... και ήρθε η ώρα ... τιναζόμουνα από νέος εκεί πάνω όταν με απασχολούσε το πρόβλημα. Ας πούμε ότι δε φοβάμαι το θάνατο. Αυτό το πράγμα μπορεί να μας το πει και ένας οποιοσδήποτε άλλος. Ο οποίος όχι μόνο φοβάται το θάνατο αλλά είναι έσχατης δειλίας δείγμα. Δε λέει τίποτα να πει κανείς φοβάμαι ή δε φοβάμαι το θάνατο. Λείπει η απόδειξη. Έτσι κάπως θα μπορούσα να απαντήσω με την έννοια ότι ... Μόνο έτσι πείθει αυτή η ερώτηση. Βάζετε τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων, που λένε. Λοιπόν, και εξαρτάται πόσο αξιόπιστος, πόσο ειλικρινής, πόσο φερέγγυος είναι αυτός που το λέει. Λοιπόν, εάν σας πω ότι δε φοβάμαι το θάνατο, κύριε γενικέ αρχίατρε, ενδεχομένως να θεωρηθεί αυτό το πράγμα εγωϊστικό ή δεν πείθει σε κάθε περίπτωση. Αυτό το δείχνουμε με το βίο και την πολιτεία μας. Η απόδειξη λείπει. Ας περιμένουμε να 'ρθει η ΑΠΟΔΕΙΞΗ .

Πρώτον: Έχετε ποτέ παρατηρήσει ότι αυτά τα λέγει ο Λιαντίνης ως απάντηση ερώτησης που δέχτηκε; Και όχι στο κύριο σώμα της διάλεξης; Αν δηλαδή δε δεχόταν αυτή την ερώτηση, θα τα είχε πει;

Δεύτερον. Απόδειξη τίνος πράγματος λέει ότι θα έρθει; Πως δε φοβάται το θάνατο. Σωστά;

Και ας δεχτούμε τώρα ότι ο Λιαντίνης πράγματι αυτοκτόνησε. Αποδεικνύεται έτσι ότι δε φοβήθηκε το θάνατο; Ήταν κανείς εκεί για να το βεβαιώσει πως δεν τον φοβήθηκε το θάνατο;

Και να σου πω και κάτι; Λίγες μέρες πριν γνωρίσω το Λιαντίνη είχα ένα φοβερό τροχαίο. Την ώρα λοιπόν που το αυτοκίνητό μου είχε τουμπάρει και σερνόταν στην άσφαλτο, βγάζοντας σπινθήρες από την τριβή, και με θορύβους ανατριχιαστικούς και μυρωδιές απαίσιες, ήμουν σίγουρη ότι πεθαίνω. Ειλικρινά δε θυμάμαι να φοβήθηκα. Κι αυτό μου έκανε τεράστια εντύπωση. Γιατί μέχρι τότε υπέφερα από φοβίες για το θάνατο. Γι' αυτό εξεπλάγην. Πώς γίνεται τη στιγμή ακριβώς που πιστεύεις ότι πεθαίνεις, να μη νιώθεις κανένα φόβο.

Κι έπειτα, όταν βγήκα από τα συντρίμμια, γέλαγα ασυγκράτητα. Όχι που γλίτωσα το θάνατο, αλλά που γλίτωσα μία και καλή από το φόβο του.

Γι' αυτό λέω πως προσωπικά δεν είχα καμία ανάγκη να αυτοκτονήσει ο Λιαντίνης για να τον πιστέψω πως έλεγε την αλήθεια.

Αν λοιπόν πραγματικά αυτοκτόνησε για να αποδείξει την αλήθειά του στους άλλους, τότε οφείλω να πω ότι ήταν λάθος επιλογή του. Για τον απλούστατο λόγο ότι ποτέ δε θα πειστεί κάποιος να απαλλαγεί από το δικό του φόβο επειδή ο Λιαντίνης νίκησε το δικό του. Αυτά ισχύουν μόνο στις θρησκείες, και στους οπαδούς κάθε είδους. Όχι στη φιλοσοφία. Πολύ δε περισσότερο δεν ισχύουν στην ποίηση. Πχ περίπτωση αυτοκτονίας Κυρίλωφ.

Μα τι δηλαδή πρέπει να δεχτούμε; Πως ο Λιαντίνης αυτοκτόνησε ως άλλος Ιησούς επί του Γολγοθά; Ο Ιησούς δια την σωτηρίαν από το προπατορικό αμάρτημα και ο Λιαντίνης δια την απαλλαγήν της ανθρωπότητος από το φόβο του θανάτου; Αυτά μόνο οι θρησκευόμενοι μπορούν να τα λένε και να τα πιστεύουν...

Βέβαια αυτό δε σημαίνει επίσης πως ο Λιαντίνης δεν αυτοκτόνησε. Εγώ δεν είμαι σε θέση να ξέρω τι ακριβώς έκανε. Αυτό που ξέρω είναι πως το ίδιο το έργο του περιέχει αλήθεια τόση και τέτοια που η αυτοκτονία τίποτε να μην έχει να προσφέρει στην αναγνώρισή του.

Μπορώ λοιπόν να δεχτώ το "πεθαίνω" που έγραψε αλλά με την εξήγηση που ο ίδιος έδωσε. Πως η πράξη του είναι διαμαρτυρία για το έγκλημα κατά της αθώας νέας γενιάς. Πως αυτό το έγκλημα τον σκότωσε. Κι αυτό μόνο ένας ποιητής μπορεί να το κάνει. Όχι ένας φιλόσοφος...

Και θα βρείτε στα Ελληνικά του μεγάλο κατάλογο για τους ποιητές που πάνε άγουροι. Από τη θέαση του φυσικού κακού και από τη θέαση του ηθικού κακού:

"Όλα αυτά τα κακά και τα αναγκαία ο ποιητής, αυτός που δεν πέφτει σε ακηδία ζωής, δεν ημπορεί να τα αντέξει για πολύ. Και τον συντρίβουν. Και πάει άγουρος." (Δημήτρης Λιαντίνης, Τα Ελληνικά, σελ. 85 )

Λέει πουθενά κάτι ανάλογο για τους φιλοσόφους;

Χμ, για να είμαστε δίκαιοι, λέγει. Στο Homo Educandus (σελ. 69 ) και για τους Προσωκρατικούς:

Παράθεση :: Οι Προσωκρατικοί αποδέχτηκαν τη σκληρότητα που κρύβει η φύση με τόση καρτερία, με όση οξύνοια κατανόησαν την αλήθεια που συνέχει αυτή τη σκληρότητα. Την ομορφιά και την αίγλη του στοχασμού τους την έδωκε η νίκη της ανθρώπινης βούλησης επάνω στον ανθρώπινο φόβο.

Γι’ αυτό και τους βλέπουμε να πεθαίνουν οι περισσότεροι μ’ έναν ηρωισμό θεληματικό: ο ένας, σαν Αγρίμης στα βουνά, να καταξεσκίζεται από τα σκυλιά. Ο άλλος να δαγκώνει τη γλώσσα του, να την κόβει, και να την φτύνει καταπρόσωπα στον τύραννο της πόλης του. Ο άλλος φορώντας τα χάλκινα πέδιλα να πηδάει στη λάβα της Αίτνας.

Αντίθετα, εκείνο που έδωκε τον κίβδηλο χαρακτήρα σε όλα τα μετά τους Προσωκρατικούς συστήματα, ήταν η νίκη του ανθρώπινου φόβου επάνω στην ανθρώπινη βούληση.

Ο προσωκρατικός αιώνας είναι η αψηλότερη στιγμή της ανθρώπινης συνείδησης.

Όμως... υπάρχει ένα τεράστιο όμως... Κι αυτό θα το δούμε στην επόμενη ανάρτηση...

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, «HOMO EDUCANDUS», σελ. 143 - 150

Ο ΣΤΟΧΑΣΜΟΣ

Παράθεση :: Τι είδος τέχνης, αναρωτιέται κανείς, έδωκε στους έλληνες η συγκατοίκησή τους με το μηδέν; Τι είδος τέχνης, αναλογίζεται κανείς, εδημιούργησαν οι έλληνες από τη συγκατοίκησή τους με το μηδέν!

Υπάρχει, πράγματι, ένα είδος απορίας που συγκατοικεί με το θαυμασμό. Αυτό που αλλοιώς το λέμε έκσταση.

Προληπτικά και λακωνίζοντας θα ειπώ ότι το μηδέν χάρισε στους έλληνες την τραγική ποίηση. Από τον Όμηρο έως τον Πλάτωνα. Για τον τραγικό Όμηρο μιλά κιόλας ο Πλάτων:

Όμηρον ποιητικώτατον είναι και πρώτον των τραγωδοποιών.

Και σε μια δεύτερης τάξης συμπλήρωση, σε μια ευλαβητική αναπαλαίωση κλασσικών αρχιτεκτονημάτων – ό,τι ήταν για τους αθηναίους θεατές τα κατ’ αγρούς Διονύσια σε σύγκριση με τα εν άστει – από τον Επίκουρο ως το φιλόσοφο των σκηνών εκστρατείας Μάρκο Αυρήλιο Αντωνίνο, η τραγική αίσθηση αποτελεί τον αόρατο σκελετό της καλλιτεχνικής έκφρασης των ελλήνων.

Οι λέξεις φιλοσοφία, θέατρο, διάλογος, πολιτική, τραγωδία, κωμωδία, μουσική και μερικές ακόμη τετράδες στους έλληνες απόκτησαν ένα νόημα γεωδαιτικό για τα ανθρώπινα πράγματα.

Το περιεχόμενό τους όρισε το χάρτη της ανθρώπινης φύσης, όπως τα ονόματα των δεκαέξι σημείων του ορίζοντα ουρανογραφούν την κίνηση και την ακινησία των άστρων.

Αυτές τις λέξεις, όταν ήρθε η ώρα τους, τις υιοθέτησαν, και με τον καιρό τις αφομοίωσαν όλες οι γλώσσες της Οικουμένης. Στο βαθμό μάλιστα που επιτέλεσαν αυτή την εισδοχή, κρίθηκε η μετοχή και η συνεισφορά τους στον πολιτισμό.

Είπανε εύστοχα ότι οι πολιτείες και οι τοπολαλιές που περιέλαβε ο Δάντης στην Κωμωδία αποτέλεσαν αργότερα το πολιτικό σώμα της Ιταλίας. Ότι όσες δεν θα ‘χε περιλάβει, θα ‘χαν απομείνει έξω. Κι ότι όσες δεν θα ‘χε αφήσει έξω, θα ‘χαν περιληφθεί.

Την ίδια σημασία σε διάσταση παγκόσμια και με προοπτική ανθρωπιστική κατέχουν ετούτες οι λίγες λέξεις. Ορίζουν τα σύνορα μιας παγκόσμιας χώρας, που οι πολίτες της, χωρίς εθνική υστερία και με αδιάκοπη πνευματική αγρύπνια, φέρνουν την προσωνυμία άνθρωποι. Όπως και να το κυττάξει κανείς το

ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος

παραδόθηκε σε γλώσσα ελληνική.

Γέννημα λοιπόν του πόνου, από τη στάση που ο άνθρωπος αντίκρυσε ασκαρδαμυκτί το μηδέν, η τραγική ποίηση εμφανίστηκε με όψη τρίμορφη: με το στοχασμό των Προσωκρατικών, με το δράμα της αττικής σκηνής, και με το διάλογο του Πλάτωνα.

Ότι το τραγικό αίσθημα υπάρχει στην προσωκρατική φιλοσοφία έχει γίνει, νομίζω, φανερό. Ότι και ποίηση όμως υπάρχει στα αποσπάσματα των Προσωκρατικών, αυτό χρειάζεται να φανερωθεί από σκοπού και επί τούτω.

Πρώτα – πρώτα τα πράγματα που προσήλωσαν την προσοχή και το βλέμμα εκείνων των αρχαϊκών στοχαστών ήσαν από την ίδια τη φύση τους ευεπίφορα στην εμπνοή της ποίησης και στην καλλιτεχνική έκφραση.

Όλα τα στοιχεία που ανήκουν στον κόσμο, που συστατικά και ενόργανα τελούν και αποτελούν τη λειτουργική του ενότητα, που είναι, θα λέγαμε, το καθένα τους μέλος του σώματος της φύσης – ο Σολωμός παρασταίνει κάπου τη φύση σαν γυναίκα που χορεύει γυμνή – είναι πλούσια σε κοιτάσματα ομορφιάς.

Τα ‘χει δηλαδή φορτισμένα η ουσία εκείνη που μαυλίζει την αισθητική συνείδηση, παιδαγωγεί την καλλιτεχνική έξαρση του ανθρώπου, και βρεφουργεί τη δημιουργία.

Μ’ ένα λόγο ο ίδιος ο κόσμος είναι ποίημα. Κατά την έννοια, τουλάχιστον, ότι αποτελεί το αισθητικό αντίκρυσμα, το δημιούργημα της πρώτης ουσίας. Εκείνο που

εν αρχή ο θεός εποίησε

και γλωσσικά ακόμη δεν ημπορεί παρά να είναι ποίημα.

Αλλά ποια είναι αυτά τα πράγματα του κόσμου, που συγκαιρίζοντας τις φωνές ενός θιάσου παντοίων οργάνων, έρριξαν τη στόχαση των Προσωκρατικών στην άμοιαστη λεωφόρο της μουσικής; (Οι Πυθαγόρειοι μάλιστα ενήμεροι και τηρητές της μοναχικότητας αυτού του διακριτικού και διακεκριμένου δρόμου είχαν θεσπίσει και σχετική εντολή:

τας τε λεωφόρους μη βαδίζειν.

Όπου λεωφόροι εσήμαιναν τις άκριτες γνώμες, τις κάθε χωρίς την όποια πρωτοτυπία πεπατημένες).

Τα πράγματα είναι εκείνα τα καθημερινά και τα οικεία, όσα η απλότητά τους ξεπερνά τη σκέψη μας – αλλά έτσι και την τιμωρεί – ώστε τα παραβλέπει. Ήγουν:

Οι κρήνες και η θάλασσα, η αστραπή, οι σιωπές, ο ήλιος και η «ιλάειρα σελήνη». Είναι τα δέντρα των καρπών και η νύχτα, οι σεισμοί τα δρεπάνια και οι χελιδόνες. Η χόβολη, τα ηφαίστεια, και τα εφτά αστέρια της Άρκτου. Είναι η γόνιμη λάσπη, το πείσμα του βράχου, η βουή των ανέμων, η ομίχλη, ο ύπνος. Και ακόμη τα ιπτάμενα φέρετρα που έβλεπε ο Γοργίας στους γύπες. Και τα «λαχνήεντα μήδεα» όπως ονομάζει τα άρρενα μόρια ο Εμπεδοκλής.

Εάν η ποίηση δεν εξαντλείται στο στίχο. εάν δεν είναι μέτρα μόνο, και προσωδία και ρίμες. εάν δεν της φτάνει απλά το μηχανικό συνταίριασμα των λέξεων ή των ήχων ο ρυθμός που κυλά λικνιστικά στη χορευτική του δίπλη, χωρίς να διακόπτει παράτονα την ομόλογη μουσική μας συν-κίνηση. εάν, πέρα απ’ όλα τούτα, η ποίηση έρχεται από το άγγιγμα του ειρμού των ίδιων των όντων, από την είσοδο του ανθρώπου στους άπειρους δρόμους–δεσμούς της σκοτεινής αρχιτεκτονικής των πραγμάτων που, λύνοντας και δένοντας, ο ποιητής-θησέας τους ξαναδιατάζει στον μίτο οδηγητή που τον πάει και θα τον ξαναφέρει. εάν ακόμη ομολογούμε ποίηση στη γνώση και το ήθος των ανθρώπων, με τον τρόπο που αναγνωρίζουμε αρμονία στην πορεία και την τάξη των φυτών ή των εντόμων. εάν, τέλος πάντων, δεχτούμε ότι η ποίηση υπάρχει στο περίφημο εκείνο

αποθανείν θέλω

της Σίβυλλας του Πετρώνιου, που με την ελληνική λευκάδα αιφνιδιάζει το χαλκό λατινικό κείμενο, όπως το ξαφνικό πέταγμα του περιστεριού αναταράζει το σύδεντρο, τότε οι Προσωκρατικοί είναι ποιητές. Και μάλιστα πρώτου μεγέθους.

Δεύτερον, από τα σπασμένα λόγια των Προσωκρατικών η πηγή που αναβλύζει εξακολουθεί να «λαλεί». Και ποίηση έχουν όλα τα γραπτά που η νεράιδα του χρόνου δεν τους πήρε τη μιλιά. Που κατέχουν δηλαδή, όταν τα ρωτάς, φτάνει να τα ρωτάς σωστά, να σου αποκρίνουνται:

respondebat illa,

λέει εν προκειμένω ο Πετρώνιος για την ερασιθάνατη Σίβυλλα που την είδε να αιωρείται στη λήκυθο.

Τρίτες είναι οι εξωτερικές μαρτυρίες των κειμένων. Η ίδια η μορφή του γραπτού λόγου καθιστά ίσως περιττά τα επιχειρήματα των θεωρητικών για την ποιητική ιδιοσυγκρασία των Προσωκρατικών.

Ανάμεσα στους διανοητές τούτους υπάρχουν μερικοί που έγραψαν ποίηση με την έννοια της συγκεκριμένης επιλογής. Η κατάταξη λ.χ. του Ξενοφάνη από τους γραμματολόγους στη λυρική ποίηση είναι έγκριτη όσο και η υπαγωγή του στην προσωκρατική φιλοσοφία. Αλλά, έξω από τη μορφή, και η διάθεση του Ξενοφάνη είναι καθαρά ποιητική. Το βλέμμα λ.χ. με το οποίο ατενίζει τους θεούς είναι το ίδιο εκείνο ανάποδο βλέμμα των επικών ποιητών και των μυθολόγων. Με τους σίλλους μάλιστα κάποτε φέρνει τη λυρική του καυστικότητα ως τη γειτονιά του αρχιλόχειου σκώμματος.

Παρόμοια το δακτυλικό μέτρο του Εμπεδοκλή τον κατατάσσει περισσότερο στους μετά τον Όμηρο και λιγότερο στους πριν το Σωκράτη. Ακόμη και όταν παραβλέψει κανείς την κρυφή θεματολογική τους συγγένεια:

μήνις και λοιμός

λέει λ.χ. ο Όμηρος,

νείκος μαινόμενον και καθαρμοί

λέει ο Εμπεδοκλής.

Και η ίδια συλλογιστική δεν απαγορεύει να υποστηρίξει κανείς ότι και ο Παρμενίδης ανήκει περισσότερο στους διαδόχους της ποίησης, απ’ όσο στους προδρόμους της φιλοσοφίας. Ότι ο στοχασμός του προσβλέπει στη Θεογονία του Ησιόδου, όσο δεν αποβλέπει στην οντολογία του Αριστοτέλη. Οι δύο δρόμοι του της αλήθειας και της πλάνης σχετικά με την ουσία των όντων,

αίπερ οδοί μούναι διζήσιος

θυμίζουν πρώτα εκείνα τα

ψεύδεα ετύμοισιν ομοία

των Μουσών του Ησιόδου, και μετά την οντολογική αντιδικία του σταγιρίτη μαθητή με τον αθηναίο δάσκαλο. Ακόμη και όταν, εννοείται, παραβλέψει κανείς ότι τις εμπνεύσεις του για τη φύση ο Παρμενίδης τις έγραψε σε εξάμετρους στίχους.

Τέταρτα είναι τα κατάλοιπα διαφόρων γνωμών από μελετητές και λόγιους που χαρακτηρίζουν τους Προσωκρατικούς σαν ποιητές:

και έγραψε πολλά ποιητικώς

γράφει η Σούδα για τον Ηράκλειτο. Στη βάση της σύγχυσης του φιλοσόφου με τον ποιητή βρίσκω την ίδια λεπτή διαδικασία που παρομοίασε τον Ηράκλειτο με τον Ηρακλή.

Επίσης προκειμένου για τον Εμπεδοκλή, που ήταν ακόμη γιατρός πολιτικός αθλητής και ιερέας, ο Λακτάντιος προβληματίζεται αν πρέπει να τον αριθμήσει στους φιλοσόφους ή στους ποιητές:

inter poetas an inter philosophos numeres.

Τέλος, η ευαισθησία των διανοητών τούτων, οι λεπτές παρατηρήσεις που κάνουν πάνω στις διεργασίες της φύσης, καθώς ανελίσσεται και πραγματοποιείται, είναι ένας ακόμη απολογητής ότι η μουσική του τραγικού αισθήματος δονεί το στοχασμό τους μέχρι του σημείου, ώστε με τα αποσπάσματά τους να προανακρούεται η θεοφάνεια του διονυσιακού δράματος.

Οι Προσωκρατικοί αφουγκράζουνται πώς σκάζει και θροεί ο σπόρος που βλασταίνει, βλέπουν πώς ρίχνει μπόι η πόα, γνωρίζουν πού βρίσκεται το κοιμητήρι των πουλιών.

Είναι βαθιά εντυπωσιακές λ.χ. οι παρατηρήσεις των Πυθαγορείων όταν, αφαιρώντας κανείς από τη νοητική τους αφόρμηση το μυστικό περίβλημα, τις αντικρούει με τη λογική της νηφάλιας πράξης.

Από δάκρυο είν’ η θάλασσα, λένε. Και οι σεισμοί είναι η σύναξη του δήμου των νεκρών. Ή ακόμη, στη φόρμα της δικής τους ακουστικής και συνθηματικής διατύπωσης (ακούσματα και σύμβολα)

προς ήλιον τετραμμένος μη ούρει.

Ενώ αλλού η ευλάβεια στην ιερή σημαντική των στοιχείων της φύσης διατυπώνεται θετικά:

ανέμων πνεόντων την Ηχώ προσκύνει.

Σε μια τέτοια ειδωλολατρική εντολή και φυσικό είναι και συνηθισμένο όχι μόνο να απροσεκτεί αλλά και να θυμώνει κάποτε κανείς. Όταν μάλιστα οι πρόγονοί του είδαν το φως στις ανοιχτές θάλασσες της Αστροπαλιάς. Ωστόσο ορισμένη θυμική κατάσταση που την ζώνουν και την φρουρούν αισθήματα ανήσυχα – προτού ακόμη οι ειδήσεις τα κάμουν τραγικά – εμφανίζει συνεχώς επίκαιρη αυτή την «ανεμόεσσαν» εντολή των Πυθαγορείων. Έτσι λ.χ. μας την ξαναθυμίζει φευγαλέα και εντελώς συμπτωματικά ο Καβάφης:

και όλο προς τον άνεμο στήνει τ’ αυτί.
Αλλά ενώ προσεύχεται και δέεται αυτή ...

Σώζεται από το παράπονο της Μαρίας του Σολωμού ένα απόσπασμα – μία ακόμη ένδειξη ότι τα πάσης φύσεως Αποσπάσματα ίσως να ‘χουν ιδιαίτερη εσωτερική σχέση με την τραγική ποίηση – που νομίζω ότι αποτελεί κλασσική περίπτωση εφαρμογής στην ποιητική ευαισθησία των Προσωκρατικών. Και εν προκειμένω του Δημόκριτου:

«Εκειός που ακούει και τη δροσιά που στάει
Βλέπει τα βάσανά μου και βογγάει.»

Παραθέτοντας τη δοξογραφική μαρτυρία που ακολουθεί – και εν προκειμένω πιστεύω ότι δεν ενδιαφέρει η πηγή αλλά το ποιό της πληροφορίας – θέλω να δείξω πως ο Δημόκριτος, και μαζί του και το υπόλοιπο μέρος της φυλής του, «άκουε και τη δροσιά που στάει».

Είδε μια φορά, αφηγείται ο Διογένης Λαέρτιος, μια νέα γυναίκα στο δρόμο, και την καλημέρισε:

«χαίρε κόρη».

Την επομένη που την ξανάειδε, δεν έλειψε να την προσχαιρετήσει πάλι:

«χαίρε γύναι».

Η αλλαγή της προσφώνησης οφειλόταν στην αδιόρατη παρατήρηση του Δημόκριτου ότι το πρόσωπο του κοριτσιού χθες είχε πάρει την όψη γυναίκας σήμερα.

και ην η κόρη της νυκτός διεφθαρμένη,

εξηγεί ο δοξογράφος.

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Δεν είναι υπέροχο αυτό το κείμενο;

Θα το λάτρευα ακόμη και αν δεν είχε την αναφορά στην πολυαγαπημένη μου Αστροπαλιά. Και που ειρήσθω εν παρόδω, τη διάβασα πρώτη φορά ακριβώς εκεί. Και δίπλα στο κύμα. Αποτέλεσμα; Να πέσει το βιβλίο στη θάλασσα...

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 Iiiiyi11

Ήταν εκείνο το καλοκαίρι μετά τη μαθητεία δίπλα στο Λιαντίνη. Και πήρα μαζί μου στο νησί τα δυο του βιβλία, αυτά που μας δίδαξε, και μας έδωσε ο ίδιος με τα χεράκια του. Τα Ελληνικά και το Homo Educandus.

Θα μου πεις, δεν τα είχες διαβάσει, δυο βιβλία μόνο, ένα ολόκληρο χειμώνα και περίμενες το καλοκαίρι να τα διαβάσεις;

Ε, ναι. Ήταν η εποχή που χρειαζόμουν λεξικό για να διαβάσω Λιαντίνη. Ένα αυτό. Και μετά, στη σχολή είχαμε και άλλους δασκάλους, και άλλα μαθήματα. Κι εγώ μια ζωή φυτοφύτουλας που με έλεγε ο φίλος μου ο Μάκης, καλή του ώρα, είχα πάρει και μια πτυχιακή και έλιωνα στο διάβασμα για να τη βγάλω πέρα.

Και μαζί με όλα τα άλλα είχα και το σαράκι του συνδικαλισμού. Και τον αγώνα για την αναβάθμιση της μετεκπαίδευσης.

Λιαντίνης κάτω από τέτοιες συνθήκες δε διαβάζεται. Και αν διαβάζεται, δεν κατανοείται. Θέλει συνθήκες ... Λιαντίνας. Μοναξιά και περισυλλογή και μέσα στην αγκαλιά της φύσης. Η δική μου "Λιαντίνα" εκείνα τα χρόνια ήταν η Αστυπάλαια.

Από κει δηλαδή που πήραν και τις φωτογραφίες οι καλοί μου φίλοι για να φτιάξουν το βίντεο σε βάρος μου. Αχ, μωρέ, μυαλά που τα κουβαλάνε. Θρασύδειλοι μια ζωή.

Δε βρίσαμε λέει την ιδία. Ένα νικ βρίσαμε...

Καλόοοοοο! Και αποδεικτικό. Στη θέση σας θα έβγαζα τα παντελόνια και θα φόραγα φουστίτσες. Μόνο που θα προσβάλλατε τις γυναίκες. Γιατί οι γυναίκες τέτοια δεν καταδεχτήκαμε. Την όποια ευθύνη μας την αναλάβαμε. Δεν πήγαμε να λέμε δεν είναι δικό μου το Εντουκάντους. Δικό μου είναι και φέρω ακεραία την ευθύνη για ό,τι στραβό γίνει εδώ μέσα. Ακόμη και για όσα γράφουν άλλοι χρήστες.

Γιατί ο χώρος αυτός λέγεται HOMA EDUCANDUS.

Μπορεί να μη λέγεται liantinis.τάδε... μα είναι για μένα όλα όσα μου δίδαξε αυτός ο άνθρωπος. Ποτέ δε θα καταδεχόμουν να απαρνηθώ πως μου ανήκει. Γιατί την ίδια ώρα θα απαρνιόμουν και το Δάσκαλο.

Όπως και δε δέχτηκα να του αλλάξω όνομα. Ακόμη και όταν μου είπαν πως είναι ανορθόγραφο στα λατινικά...

Μα δεν είναι λατινικά. Ένα σύμβολο είναι. Είναι το χώμα και ο πηλός που εκείνος ο άνθρωπος, ο Δημήτρης Λιαντίνης, με το λόγο του και την αγωγή του κατάφερε να του δώσει πνοή ζωής.

Και είναι και για τούτο ποιητής ο Λιαντίνης. Όπως ο κάθε αληθινός Δάσκαλος.

Παράθεση :: Ο δάσκαλος είναι ο φυτουργός και ο σπορέας του λόγου. Εκείνου του λόγου που το τέταρτο Ευαγγέλιο τον αναφέρει στο Θεό.

Χωρίς το δάσκαλο ο λόγος θα σάπιζε άχρηστος μέσα στο έλος του κρανίου μας. Όπως σαπίζει άχρηστο το τραίνο που ρεμίζαρε για πάντα στο σταθμό. Και το καράβι, το GLORIA MUNDI ή το ANCA, αν δεν το ταξιδέψει ο καπετάνιος του. Και όπως σκεβρώνει άφτουρη η νύφη που έμεινε αγεώργητη από τον άντρα. Ο ιερός τρόμος της παρθενίας της σιγά-σιγά κακοβολεί, ωσόπου στο τέλος γίνεται ένα τεφρό δίχτυ αράχνης.

Μ΄ ένα λόγο ο δάσκαλος είναι ο ποιητής του ανθρώπου. Με την κυριότητα που ποιητής του κόσμου είναι ο Θεός. Χωρίς το δάσκαλο το πνεύμα που πνέει θα παραπόμενε άψυχος άνεμος. Γαρμπής, δηλαδή, πουνέντες σοροκάδα κα παγωμένος Σκίρωνας. Και θα φυσούσε μάταια στις άκριες των βουνών, στις φυλλωσιές, στα συστήματα των υδάτων.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 13 - 14

Κι έρχονται τώρα κάποιοι, που δεν πρόλαβαν να διδαχτούν από το Λιαντίνη, και όμως τον λένε Δάσκαλο αλλά δεν τον αναγνωρίζουν ως ποιητή. Τότε τι Δάσκαλο τον λένε;

Και λένε ακόμη πως όλοι εκείνοι από τους οποίους διδάχτηκε ο Λιαντίνης ήταν φιλόσοφοι. Δεν ήταν ποιητές.

Ε, τότε δεν ήταν και δάσκαλοι. Γιατί ο δάσκαλος είναι ποιητής, ποιητής του ανθρώπου. Όπως και όλοι οι άλλοι ποιητές. Δάσκαλοι είναι...

Με μεγαλύτερο τον Όμηρο. Που δίδαξε γενιές και γενιές ελλήνων. Και ευτυχώς συνεχίζει να διδάσκει.

Και όπως οι τραγικοί ποιητές. Γι' αυτό και διδασκαλία ονόμαζαν οι έλληνες εκείνου του καιρού την παράσταση στο θέατρο. Ούτε αυτό το προσέξατε στη Φιλοσοφική θεώρηση του θανάτου;

Παράθεση :: ο χώρος αυτός όπως έρχεται από τα αρχαία θέατρα λέγεται ορχήστρα. Όπως επάνω βλέπουμε το κοίλον, από τα αρχαία θέατρα πάντα, τις κερκίδες τα διαζώματα. Είμαστε δηλαδή σ’ ένα χώρο που έρχεται από την αρχαία Ελλάδα, τα αρχαία θέατρα, όπου διδάχθηκε η αττική τραγωδία. Και η αττική τραγωδία είναι το ευγενικότερο προϊόν που έσωσε να δημιουργήσει ο άνθρωπος στον πλανήτη, σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας του. Ποτέ δεν ειπώθηκε κάτι περισσότερο αληθινό, περισσότερο εμπράγματο, περισσότερο ρεαλιστικό, περισσότερο ενάρετο και οδηγητικό και έμορφο από την αττική τραγωδία. Εάν δεν έχουμε αυτή την εικόνα για την αττική τραγωδία, κάποιοι φταίνε. Θα πω η παιδεία αμέσως και θα φορτωθώ την ευθύνη σα δάσκαλος.

Την ευθύνη σα δάσκαλος. Και σαν ποιητής. Γιατί οι ποιητές θα γράψει αλλού είναι τα πιο υπεύθυνα όντα επί της γης.

Παράθεση :: «... Οι αληθινοί ποιητές δεν γράφουν στίχους, ούτε παίζουν με τις λέξεις. Οι αληθινοί ποιητές είναι από τα πιο υπεύθυνα όντα που γεννιούνται επί γης, λέει ο Σεφέρης. »

(Δ. ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 56)

Το ίδιο κι εμείς. Κι ας μην είμαστε τέτοιοι ποιητές. Μόνο δάσκαλοι. Την ευθύνη μας τη φορτωνόμαστε. Δεν παριστάνουμε τους αλάνθαστους και τους ημίθεους. Έχουμε όμως τη λεβεντιά να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας.

Αλλιώς δε θα μας άξιζε να ανοίγουμε καν το στόμα μας να μιλάμε για Λιαντίνη...

Γιατί αλλιώς θα ήμασταν μόνο λέξεις. Θα παίζαμε με τις λέξεις...

Μα οι υπεύθυνοι άνθρωποι, κι ας μην είναι ποιητές, μόνο άνθρωποι αληθινοί, δε λένε άλλα και άλλα κάνουν.

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Ανεξάντλητο όπως βλέπετε το θέμα. Για τη σχέση του Λιαντίνη με τους ποιητές και για τη σχέση φιλοσοφίας και ποίησης αλλά και για κείνο το τρίτο είδος ζητητή που αναζήτησε ο Λιαντίνης. Εκείνου που θα καταφέρει να συνδυάσει φιλοσοφία και ποίηση. Το tertium datur...

Ο Λιαντίνης, όσο περισσότερο τον μελετά κάποιος, αναπόφευκτα καταλήγει σ' αυτό το σημείο. Στην αρχή της Απροσδιοριστίας.

Και επειδή πολύς ο λόγος και για το ζήτημα αυτό, ειδικά ως προς τη σχέση της αρχής της απροσδιοριστίας με την έξοδο του Λιαντίνη, ας δούμε ένα ακόμη απόσπασμα δικό του από τα Ελληνικά:

Παράθεση :: Η ΒΙΓΛΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

«Το τελευταίο άρθρο του κανόνα των ποιητών είναι η βίγλα του θανάτου. Όλα τα τραγούδια του για τη ζωή ο ποιητής τα συνταιριάζει την ώρα που ψαρεύει στις θάλασσες του θανάτου.

Αυτή η αλήθεια φαίνεται ψέμα. Αλλά μήπως και η γη που κινείται δε φαίνεται ακίνητη; Και όσο περισσότερο δεν τη δέχουνται εκείνοι που δοκιμάζουν να κρίνουν τους ποιητές, τόσο περισσότερο δε θα εννοήσουν ποτές εκείνο που κρίνουν.

Από την άποψη της φυσικής πραγματικότητας ζωντανός άνθρωπος σημαίνει ταυτόχρονα και πεθαμένος. Αφού μια μέρα θα πεθάνει, φέρνει από τώρα που ζει δυνάμει μέσα του αυτή την κατάσταση της ανυπαρξίας του.

Από την άποψη της ανθρώπινης κατανόησης αληθινός άνθρωπος σημαίνει νά ‘χεις συνέχεια μπροστά σου αυτή τη γνώση. Ότι δηλαδή τώρα που ζεις, δε ζεις. Αυτή όμως η γνώση από ένα σημείο και πέρα γίνεται αντίφαση. Φαίνεται και ακούγεται παράλογη.

Γιατί περικλείει μέσα της εκείνο το διαβόητο tertium datur, τρίτον χωρεί, της Λογικής που το επέβαλε η σύγχρονη Κβαντομηχανική.

Είναι γνωστό ότι η θεωρία της απροσδιοριστίας κατάργησε ή σωστότερα υπερκέρασε, την τρίτη αρχή της κλασικής Λογικής. Την αρχή δηλαδή του τρίτου ή μέσου αποκλείσεως. Principium exclusi tertii sive medii. Η αρχή αυτή περιγράφεται ως εξής. Ο Άρης ή κατοικείται ή δεν κατοικείται, τρίτο δε χωρεί. Ο Καβάφης ή είναι ζωντανός ή είναι νεκρός, τρίτο δε χωρεί.

Και όμως! μας λέει η αρχή της απροσδιοριστίας, ημπορεί να συμβαίνουν ταυτόχρονα και τα δύο.

Η επιστήμη της Λογικής από την εποχή του Αριστοτέλη ως το 1929 το τρίτο το απέκλειε.

Η αρχή της απροσδιοριστίας, όμως, που διατύπωσε στα 1929 ο Χάιζενμπεργκ, και που περιγράφει τη σχέση της θέσης και της κίνησης ενός στοιχειώδους σωματιδίου μέσα στους πυρήνες των ατόμων, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι «το τρίτον δίδεται». Ο Καβάφης, δηλαδή, ή ζει ή δε ζει, αλλά μπορεί να συμβαίνουν και τα δύο:

Ο Καβάφης ως τα 1933 που πέθανε ζούσε. Είχε όμως μέσα του δυνάμει και την μετά το 1933 κατάστασή του. Την κατάσταση, δηλαδή του νεκρού. Επομένως ως τα 1933 που ζούσε, ο Καβάφης και ζούσε και δε ζούσε.

Ο Καβάφης από τα 1933 που πέθανε δε ζει. Ωστόσο τώρα που δε ζει σέρνει μαζί του και την πριν το 1933 κατάστασή του. Την κατάσταση δηλαδή του ζωντανού. Επομένως από τα 1933 που δε ζει, ο Καβάφης ζει. Και η απόδειξη ότι τώρα που έχει πεθάνει ζει είναι πως τον μελετάμε και τον σχολιάζουμε! Με τον ίδιο τρόπο που η κυρα – Σταμάτα και η Κυρα – Μελισσινή της γειτονιάς σχολιάζουν αυτό το κορίτσι με τα ωραία πόδια που μόλις πέρασε μπροστά τους.

Ένας στίχος του Ελύτη λαμπρός περιγράφει λαμπρά αυτή την υπέρλογη λογική της απροσδιοριστίας:

Κάπου ανάμεσα Τρίτη και Τετάρτη
πρέπει να παράπεσε η αληθινή σου μέρα,

λέει. Δηλαδή, η ουσία δε βρίσκεται στα δύο Δυνατά, αλλά στο Αδύνατο τρίτο.

Αυτό το παράδοξο της πραγματικότητας που αποδείχτηκε στο εργαστήριο της μικροφυσικής, περιγράφεται με τρόπο καταπληκτικό στο πείραμα και «γάτας του Σραίντιγκερ».

Ο μεγάλος αυτός φυσικός έβαλε τη γάτα στο κλουβί με τη δυνατότητα της χρήσης υδροκυανίου και απόδειξε ότι η γάτα τη στιγμή που ζει δε ζει, και αντίστροφα.

Αυτός λοιπόν είναι ο παράλογος νόμος της φύσης που ορίζει να ‘σαι νεκρός και όταν ζεις και όταν έχεις πεθάνει. Και αυτός οργανώνει τη βαθύτερη δομή της πραγματικότητας.

Ο αληθινός ποιητής δεν ημπορεί παρά να βιώνει την αντίφαση αυτής της σύστασης των πραγμάτων με όλη την τραγική της ακολουθία.

Κι άλλη φορά μου πέρασε από το χέρι. Η πηγή της ζωής που ζούμε είναι ο θάνατος που φέρνουμε μέσα μας. Αλλίμονο σε κείνον που ο θάνατος θα φύγει από μέσα του. Ένα πτώμα όσο και να αγωνίζεσαι να το κάμεις να πεθάνει, δεν θα τα καταφέρεις. Γιατί ο θάνατος έχει φύγει από μέσα του. Έχει πεθάνει.

Ύστερα, να μη λησμονούμε πως η λέξη τέλος στην ελληνική γλώσσα σημαίνει με δύο σημασίες. Με την πρώτη θα πει το τέλος, την τελευτή, το τέρμα, την παύλα, τη λήξη, το finis, το θάνατο. Με τη δεύτερη σημαίνει το σκοπό. Όπως οι τελικές προτάσεις, που λένε οι γραμματικοί, δηλώνουν το σκοπό.

Ο θάνατος λοιπόν είναι η λήξη, αλλά είναι και ο τελικός στόχος, ο έσχατος και ο συγκεντρωτικός σκοπός της ζωής μου. Όλα όσα κάνω εκεί αποβλέπουν και εκεί κατατείνουν. Η φορά της ζωής μου με φέρνει να πραγματώσω, να φτάσω, να κατορθώσω, να συντελέσω, να δικαιώσω, να αποκαταστήσω την εκκρεμή στιγμή του θανάτου μου.

Γιατί εκείνη η στιγμή θα νοηματοδοτήσει όλες τις πράξεις της ζωής μου. Και με τέτοιο νόημα ο Σόλων ελεεινολόγησε κάποτε τον Κροίσο της Λυδίας. Στάσου πρώτα να ιδώ πως θα πεθάνεις, του είπε, και ύστερα να σου ειπώ αν υπήρξες άνθρωπος αληθινός και ωραίος, ή αν έζησες σαν αστεία κρεατούρα.

Ο θάνατος, όταν τον ατενίσει κανείς μέσα στο βασίλειο της φυσικής του νομιμότητας, δεν τρομάζει. Και μη φοβάσαι να μιλάς στα παιδιά για το θάνατο.

Γιατί τολμάς, και πιο πέρα αναγνωρίζεις και παραδέχεσαι να κοιτάζεις στα μάτια ένα φαινόμενο έγκυρο, λειτουργικό, και δικαιωμένο. Κι αν θέλεις ακόμη, έναν όρο αναγκαίο, απόλυτα βέβαιο, και γόνιμο για το κοσμικό παιγνίδι και τη φυσική τάξη.

Είναι και ο θάνατος πράγμα φυσικό. Όπως το μήλο στη μηλιά, το κυανού της θάλασσας, η αυγή που προβαίνει, ο ίσκιος του όρους.

Το να κουβεντιάζεις το θάνατο δεν οδηγεί στον πεσσιμισμό και στην άρνηση. Ούτε στην παραίτηση από τη ζωή, και στο μοιρολόι της φώκιας.

Αντίθετα, ετούτος ο τρόπος στόχασης είναι ο μόνος τίτλος που πιστοποιεί πως ο άνθρωπος κατάκτησε την πνευματική του αρτίωση. Σε μαθαίνει να βλέπεις τα πράγματα και τη ζωή με την πιο εκλεκτή ένταση, και με ένα βλέμμα διαρκώς παρθενικό. Γιατί κάθε φορά τα βλέπεις και τα ζεις για τελευταία φορά.

Στα Γράμματά μας οι δύο μεγαλύτεροι μελετητές του θανάτου είναι ο Πλάτων και ο Σολωμός. Οι πιο δεινοί, δηλαδή, υλοτόμοι του φωτός. Γιατί η αισιοδοξία τους καταλάμπει την Ελλάδα. Και μοιάζουν τους ολυμπιακούς κήρυκες που περιέρχουνται τις ελληνίδες πόλεις, και φωνάζουν: αφήστε τις δουλειές σας τώρα. και ‘τοιμαστείτε για την ιερή γιορτή της χαράς, της υγείας, και του κάλλους!

Έτσι ο Πλάτων, ποιητής θεμελιωμένος σαν όρος, ονομάζει τη δουλειά του μελέτη θανάτου. Την αληθινή φιλοσοφία, δηλαδή.

Και την όμοια διαπίστωση θα κάνουμε, αν ρίξουμε μια ματιά στην παγκόσμια τέχνη. Όλες οι έξοδοι των τραγωδιών του Σαίκσπηρ στο τέλος γεμίζουνε πτώματα. Και ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι έφτασε να γεράσει, για να κάμει την ανακάλυψη της ζωής του: ενώ στοχαζόμουνα να μάθω πώς να ζω, στο τέλος είχα μάθει πώς να πεθάνω.

Θαρρώ πως ο Φλωμπέρ ήταν εκείνος που έλεγε ότι δεν ημπορεί να κοιτάξει έναν άνθρωπο, χωρίς ταυτόχρονα να μη συλλογιστεί και το πτώμα του.

Τι είναι η ποίηση του Σολωμού με το πλήθος από τίτλους ποιημάτων του, που όλοι έχουν τη λέξη θάνατος; Τι είναι η ποίηση του Παπαδιαμάντη, που δε βρίσκει τέλος στα βάσανα και στα πάθια του κόσμου; Τι είναι η ποίηση του Καβάφη με τις δεκάδες τους τάφους των ελληνικών εφήβων του;

Είναι σώματα ωραία νεκρών που δεν εγέρασαν. Και τά ‘κλεισαν με δάκρυα σε μαυσωλείο λαμπρό. Με ρόδα στο κεφάλι, και στα πόδια γιασεμιά!»

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 92 – 96

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Στη βίγλα λοιπόν του θανάτου του Δημήτρη Λιαντίνη στέκουνται οι ποιητές, οι αληθινοί ποιητές, και στέκουνται και εκείνοι οι φιλόσοφοι που έκαμαν αληθινή φιλοσοφία.

Από τους έλληνες δύο λαμπρά παλικάρια ξεχωρίζει. Τον Πλάτωνα και το Σολωμό.

Αυτοί ψαρεύουν τα τραγούδια τους για τη ζωή στις θάλασσες του θανάτου. Μια αλήθεια που φαίνεται ψέμα. Αλλά είναι εκείνη η αλήθεια που βεβαίωσε η αρχή της απροσδιοριστίας, όσο και αν μοιάζει παράλογη, πως οργανώνει τη βαθύτερη δομή της πραγματικότητας. Είναι δηλαδή νόμος της φύσης.

Και μόνο αν κατανοήσεις αυτόν τον παράλογο νόμο, μπορείς κατανοήσεις και το γεγονός του θανάτου ως γεγονός φυσικό. Και τότε, όταν τον αντικρίσεις το θάνατο μέσα στο βασίλειο της φυσικής του νομιμότητας, σταματά να σε τρομάζει.

Μπορεί λοιπόν να μιλάς για το θάνατο χωρίς να οδηγείσαι στον πεσσιμισμό και στην άρνηση. Κατακτάς την πνευματική σου αρτίωση και ζεις τη ζωή σου με την πιο εκλεκτή ένταση. Γιατί ζεις τα πάντα σαν να είναι η τελευταία φορά.

Το μυστικό λοιπόν είναι η επιστροφή του ανθρώπου στη φύση. Να ξαναγίνει ο άνθρωπος ον φυσικό και να ζει με την αλήθεια της φύσης.

Σε τίποτε δεν μπορεί να τον βοηθήσει το αν αυτοκτόνησε ή όχι ο Λιαντίνης. Εκτός αν στο Λιαντίνη προσδώσουμε στοιχεία ιδρυτή μιας νέας θρησκείας. Μα ο Λιαντίνης ήταν κατά των θρησκειών.

Τη λογική μας ζήτησε να φέρουμε και πάλι στο προσκήνιο, το alto ingegno του Δάντη, και να κατεβάσουμε στα τάρταρα το παχύ μας άντερο. Για να δούμε ότι τραβάμε στο γκρεμό και κατά Ισραήλ. Και να ξαναγυρίσουμε σε εκείνο τον πάμφωτο πολιτισμό της Ελλάδας που ανέβασε τον άνθρωπο στο ψηλότερο σημείο του.

Αυτό τον πολιτισμό που το κρηπίδωμά του αποτέλεσε η στάση των ελλήνων απέναντι στο θάνατο. Κι ενώ στους άλλους λαούς ο φόβος του θανάτου γέννησε τις θρησκείες, στους έλληνες ο καημός του θανάτου γέννησε την τέχνη.

Δίχως την τέχνη θα ξέπεφταν και οι έλληνες στις θρησκείες.

Και ξέπεσαν βέβαια. Στην πορεία τους και οι έλληνες εγκατέλειψαν το δικό τους πολιτισμό και άφησαν να τους κυριαρχήσει ο πολιτισμός των εβραίων.

Έτσι ξέπεσε και η φιλοσοφία τους. Και φόρεσε τα φαιά... Έγινε δηλαδή δούλα της θεολογίας (βλέπε Πολυχρόνιο, σελ. 9 )

Απατάται πλάνη οικτρή όποιος δεν μπορεί εδώ να διακρίνει τη μοιραία αλλαγή. Τη θεολογία να ανεβαίνει στη σκηνή και την αληθινή τέχνη να μπαίνει στο παρασκήνιο.

Έτσι έχασε το αντιστήριγμά της η αληθινή φιλοσοφία. Έχασε την αληθινή τέχνη. Και οι φιλόσοφοι έγιναν φιλοσοφούντες. Και ο στοχασμός αναπαράγει το όμοιο. (Πολυχρόνιο, σελ. 10 )

Και ο άνθρωπος πορεύεται πλέον το δρόμο της ιστορίας ανάποδα. (Πολυχρόνιο, σελ. 164 )

Αξίζει κανείς να διαβάσει και να μελετήσει σε βάθος το Πολυχρόνιο του Λιαντίνη. Για να κατανοήσει και το δυσνόητο θέμα της αυτοκτονίας. Να δει δηλαδή ότι η μεταστροφή του ελληνικού πολιτισμού συμβαίνει την περίοδο που επικρατούν τα φιλοσοφήματα της κάμψης, η Στοά και ο Κήπος.

Η Στοά, σημειώνει ο Λιαντίνης στη σελίδα 17, φθάνει να υποδείχνει την αυτοκτονία, την εύλογον εξαγωγήν όπως την ονομάζει, στις περιπτώσεις που η ψυχρή λογική δίνει το πράσινο φως για μια τέτοια έξοδο ανάγκης. Οι περισσότεροι δάσκαλοι και μαθητές της Στοάς, λέει ο Λιαντίνης, επήραν αυτοθέλητα τη ζωή τους.

Και όμως... Η Στοά είναι εκείνη που έστρωσε το δρόμο για να διαδοθεί ο χριστιανισμός:

Παράθεση :: "Η Στοά εστάθηκε ο προπομπός και ο καταλύτης στη διδασκαλία του χριστιανισμού. Αυτή υπήρξε ο παιδαγωγός εις Χριστόν. Ο ρόλος που έπαιξε στην επικράτηση του χριστιανισμού, από την άποψη της ύλης και της ουσίας, είναι της ίδιας βαρύτητας με το ρόλο που έπαιξε η ελληνική γλώσσα στη διάδοση του χριστιανισμού, από την άποψη του τύπου και της μορφής.

Η Στοά ετοίμασε το έδαφος."

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟ, σελ. 149

Είναι λοιπόν πλάνη μεγάλη να θεωρούμε πως η αυτοκτονία του Λιαντίνη στερεώνει τη φιλοσοφία του. Και επικίνδυνη τακτική υπονόμευσης όσων εκείνος δίδαξε.

Τέτοιες μέθοδοι δεν είναι τυχαίο που προέρχονται από ανθρώπους που δε γνώρισαν το Λιαντίνη, δε διδάχτηκαν από τον ίδιο, και όμως έχουν αναλάβει ρόλο υπέρθερμου υποστηρικτή του. Ρόλο δηλαδή που θυμίζει οπαδούς θρησκείας.

Τα χαρακτηριστικά του φαινομένου τα μελετάμε εδώ και χρόνια. Και είναι πλέον ξεκάθαρος αυτός ο ρόλος. Έστω και εν αγνοία τους (διότι και οι Στωικοί εν αγνοία τους έκαναν ό,τι έκαναν, μην το ξεχνάμε) οδηγούν σε καταστάσεις φανατισμού που μόνο οι θρησκείες ευνοούν. Όχι τα φιλοσοφικά ρεύματα.

Η τελευταία τους επίθεση, η προσπάθεια να πείσουν ότι ο Λιαντίνης δεν είναι ποιητής και είναι μόνο φιλόσοφος, αυτό ακριβώς αποδεικνύει. Έχουν ανάγκη από έναν γκουρού που αυτοθυσιάστηκε για τους πιστούς του.

Γι' αυτό και επικεντρώνουν στο θέμα της αυτοκτονίας.

Ο ίδιος όμως ο Λιαντίνης δεν επικέντρωσε στην αυτοκτονία... Ουδέποτε είπε για τον εαυτό του τέτοια λέξη. Ούτε και έγραψε. Και ελληνικά εγνώριζε όσο κανείς άλλος.

Μένει όμως για το θέμα αυτό να μιλήσουμε διεξοδικά ώστε να τεκμηριώσουμε τι ακριβώς υποστήριξ ο Λιαντίνης για το φλέγον αυτό ζήτημα.

Ξεκινώντας από μηδενική βάση. Και όχι από αυτονόητα. Όπως αρμόζει σε τίμιους μελετητές και όχι θιασώτες της έτοιμης αλήθειας των άλλων...

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Η ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΒΑΣΗ

Είπα παραπάνω ότι θα επιχειρήσουμε μελέτη με μηδενική βάση. Πολλά μπορεί κανείς να εννοήσει με αυτό και πάλι έξω να πέσει.

Διότι τι θα ειπεί μηδενική βάση;

Πες μου πρώτα ένα ορισμό για το μηδέν και έπειτα να ψάξω κι εγώ τον ορισμό για το επίθετο που γεννάει.

Ναι, αν δεν το πρόσεξες ήδη, ο μηδενικός παράγεται από το μηδέν. Δηλαδή το μη - δεν (κλεμμένο από το Λιαντίνη είναι αυτό, από πού αλλού; ποιος άλλος ασχολήθηκε ολοζωής με το μηδέν; )

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 Iiiii105

Και για το μηδέν του τέθηκε και το ερώτημα... κάτι σαν το αίνιγμα της Σφίγγας...

Όταν λοιπόν λέμε μηδενική βάση, τέτοια βάση εννοούμε. Και όχι κάποιο σχήμα λόγου.

Δύσκολα τα πράγματα, τίμιε αναγνώστη. Διότι ποιος μπορεί να ειπεί ότι γνωρίζει το μηδέν;

Ακόμη και ο Λιαντίνης έγραψε σχετικά:

"Η απόπειρα για μια συγκεκριμένη περιγραφή του μηδενός ακυρώνει το ανθρώπινο μυαλό."

HOMO EDUCANDUS, σελ. 74

Και δεν ξέρω για σένα, μα εγώ οφείλω να το προσέχω το μυαλό μου. Διότι λίαν προσφάτως εδημοσιεύθη στο διαδίκτυο η βαρύγδουπη δήλωση ενός αυτοδίδακτου ψυχίατρου και αυτόκλητου εισαγγελέα σε βάρος μου...

Άρα με ρέγουλα που λέγει ο λαός και με μέτρο που λένε οι φιλόσοφοι. Μη μπουρλοτιάσουμε όσο μυαλουδάκι μας έμεινε και βγάλουμε σωστούς τους εχθρούς μας.

Έτσι λοιπόν τη δική μου βάση θα την ορίσω με το λόγο ενός ποιητή και ενός απλού ανθρώπου του λαού. Κι αν απορείς για την επιλογή θα σου αναφέρω τον παρακάτω λόγο του Λιαντίνη:

"Απέναντι στο μηδέν ζωντανή έμεινε μόνον η αμόλευτη ανθρωπιά των απλοϊκών ανθρώπων και η ποίηση."

HOMO EDUCANDUS, σελ. 73 (κεφάλαιο ΜΗΔΕΝ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ)

Από την επόμενη σελίδα, την 74 του Εντουκάντους, αλίευσα και το λόγο του απλού ανθρώπου:

"Τι μπορεί εκείνος να κατέχει
που δεν του χτύπησε η συφορά την πόρτα."

Το ένα λοιπόν είναι αυτό. Και να το θυμάσαι. Η άλλη κουβέντα, του ποιητή, είναι τούτη:

"Όταν η συμφορά συμφέρει,
να τη λογαριάζεις για πόρνη", λέει ο Ελύτης.

Δημήτρης Λιαντίνης, Τα Ελληνικά, σελ. 124

Κατάλαβες; Ή πρέπει να το εξηγήσω πώς θα πορευτώ σε τούτη τη μελέτη; Και που δε θα σε ξεγελάσω, την έχω ξανακάνει και μία και δύο και χίλιες δύο φορές. Και τέλος ακόμη δε βρήκα. Πώς θα μπορούσα άλλωστε; Τέλος, σου θυμίζω, σημαίνει και σκοπός μα και θάνατος.

Και όπως ξέρεις μόνο οι θρησκευάμενοι πιστεύουν σε μετά θάνατον. Εγώ θρησκευάμενη δεν είμαι κι εκεί αρχίζει το δύσκολο. Να μιλήσεις για θάνατο ξέροντας πως ο θάνατος είναι το μεγάλο τίποτε. Και πως ποτέ κανείς δε γύρισε πίσω από τη χώρα του θανάτου για να μας πει τι είναι ο θάνατος...

Όμοια και οι αυτόχειρες. Ούτε αυτοί κατάφεραν να την "ξαναφέρουν" στο θάνατο. Επιχείρημα δηλαδή του τύπου:

"Εγώ αυτοθέλητα ήρθα εδώ και δεν ήταν ακόμη η σειρά μου, άσε με να γυρίσω πίσω" είναι καταδικασμένο εκ των προτέρων.

Θέλω να πω ότι για να μιλήσουμε για την αυτοκτονία και το Λιαντίνη έχοντας κατά νου πως δεν περιορίστηκε μόνο να γράψει για την αυτοκτονία μα έκανε και το λόγο του πράξη, είναι από μόνο του επικίνδυνο να τινάξει τη μελέτη μας στον αέρα.

Και δε σημαίνει πως πάω να το αποφύγω το ζήτημα. Ίσα ίσα. Θα σου επαναλάβω μάλιστα ότι δεν αποκλείω να αυτοκτόνησε ο Λιαντίνης. Με την ίδια έννοια που δεν μπορώ και να το αποδείξω πως αυτοκτόνησε.

Διότι έχουμε σκελετό. Απόδειξη πώς πέθανε δεν έχουμε. Πώς να μιλήσω για αυτοκτονία;

Κι ακόμη. Επανερχόμενη στη μηδενική μου βάση.

Για να μιλήσουμε για αυτοκτονία του Λιαντίνη χρωστάμε να αποδείξουμε την απόλυτη καθαρότητα των προθέσεών μας. Αν δηλαδή αυτή η αυτοκτονία, αυτή η συμφορά, είναι και στο ελάχιστο προσωπικό μας συμφέρον, τότε ο Ελύτης θα τινάξει την κουβέντα μας στον αέρα.

Θέλεις ένα παράδειγμα;

Αν εγώ αυτά τα γράφω για αποκτήσω τον έπαινο - σε όποια μορφή - τότε ακυρώνω την προσπάθεια. Γιατί δεν είμαι εγώ που αυτοκτόνησα (αδύνατον ούτως ή άλλως όπως είπαμε) μα ούτε και σκοπεύω να αυτοκτονήσω έστω... Άρα το να μιλάς για την αυτοκτονία του άλλου και να αποκομίζεις το παραμικρό όφελος απ' αυτό, σε μετατρέπει σε πόρνη.

Και διάβαζα, είναι αλήθεια, λίγο πριν, μια εργασία. Για την αυτοκτονία του Λιαντίνη. Και ανατρίχιασα διαβάζοντας ξεκάθαρη την παραδοχή:

"ο Δημήτρης Λιαντίνης είναι πρόσφορο έδαφος για να αναζητήσουμε τις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα της ύπαρξης"

Ναι, έτσι ακριβώς. Πρόσφορο έδαφος ο Λιαντίνης. Για να αποδείξει ο συγγραφέας της εργασίας τι; Τις απόψεις του για την αυτοκτονία!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Λοιπόν, εμείς από τέτοιο έδαφος δεν ξεκινάμε. Ξεκινάμε από τη μηδενική βάση που θέσαμε. Όσες δυσκολίες και αν συνεπάγεται μια τέτοια επιλογή.

Κι αν στην Ιθάκη δε φτάσουμε, τουλάχιστον δε θα καταλήξουμε στα μπορντέλα κάποιου άλλου λιμανιού...

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Και τώρα ο λόγος στο Λιαντίνη. Ας αφήσουμε τον ίδιο να μας μιλήσει μέσα από το έργο του για την αυτοκτονία:

Αρχή φυσικά με το Νηφομανή (σελ. 124 ), γιατί εκεί υπάρχει μια συγκλονιστική δήλωση του Λιαντίνη:

«Η αυτοκτονία, έστω κι αν έχει σαν αυτουργό το Λεωνίδα της Σπάρτης ή τον Αίαντα, είναι περίπτωση παθολογική στο βαθμό που είναι αφύσικη. Στο βαθμό, δηλαδή, που το χρέος ή το πάθος αποστρατεύει τη φύση μας. Την υπαρκτική μας δηλαδή ηρεμία και κανονικότητα.»

Η δήλωση αυτή επιβεβαιώνεται και στο HOMO EDUCANDUS με την ανάλυση που κάνει σχετικά με την αυτοκτονία του ήρωα του Ντοστογιέβσκι, του Κυρίλωφ. (σελ. 93 – 95):

Ο Κυρίλωφ, μας λέει ο Λιαντίνης, ανέβηκε ως την τεράστια πράξη της αυτοκτονίας, για να αποδείξει την υπεροχή της ελευθερίας του ανθρώπου πάνω στην ανάγκη της φύσης:

«Με την αυτοκτονία του, την πράξη της στιγμιαίας ήττας του ανθρώπου, ο Κυρίλωφ ενίκησε την ανάγκη, την κατάσταση της αιώνιας νίκης της φύσης.»

«Η ανάγκη αυτή στην απόλυτα έσχατη και απόλυτα καθολική της μορφή, στη μοίρα του θανάτου δηλαδή – μπορεί να νικηθεί μόνο με τη συνειδητή και εθελούσια πράξη της αυτοκαταστροφής του ανθρώπου. Με άλλα λόγια το μηδέν μόνο από τον εαυτό του νικιέται. Η αυτοκτονία του Κυρίλωφ συμβολίζει την πράξη του ανθρώπου που αδυνατεί να την ελέγξει η βούληση του θεού.»

Κι αυτό γιατί ο Κυρίλωφ – σε αντίθεση με όλους τους υπόλοιπους αυτόχειρες – αυτοκτονεί «χωρίς καμιά αιτία παρά μονάχα για το αυτεξούσιο.»

Χωρίς καμιά αιτία!

Αξίζει αυτό να το προσέξουμε. Ειδικά όταν προσπαθούμε να αποδείξουμε πως ο Λιαντίνης αυτοκτόνησε για να αποδείξει τη φιλοσοφική του θεωρία. Μα τότε είχε λόγο, σκοπό, τέλος ... δεν ήταν χωρίς αιτία.

Και αν προσέξουμε τι λέει στο Νηφομανή περί χρέους, τότε ελλοχεύει και ο κίνδυνος να χαρακτηριστεί μια τέτοια αυτοκτονία ως παθολογική. Οπότε για ποια φιλοσοφία μιλάμε;

Εξάλλου δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως ο Κυρίλωφ δεν είναι υπαρκτό πρόσωπο, είναι νοητική εποπτεία του Ντοστογιέβσκι. Όλα λοιπόν επιτελούνται σε ποιητική διάσταση. Αυτό το τονίζει και ο Λιαντίνης στη Γκέμμα:

«Θα πεθάνω, Θάνατε, όχι όταν θελήσεις εσύ, αλλά όταν εγώ το θελήσω»,

γράφει στη Γκέμμα (σελ. 163) και βάζει αμέσως παραπομπή για να αποδείξει πως δεν ξέχασε την περίπτωση του Κυρίλωφ αλλά και να επισημάνει τη μεγάλη διαφορά: Ο Κυρίλωφ, λέει, είναι νοητική εποπτεία,

«δεν είναι ο ίδιος ο συγγραφέας. Δηλαδή, ο Ντοστογιέβσκι εδώ φαντάζεται, δεν πράττει. Πρόκειται για την ίδια διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στο λόγο και την πράξη, στη σκιά και στο σώμα.» (Γκέμμα, σελ. 262)

Σε αλλοτινούς καιρούς αυτή η παραπομπή με έκανε άλλα να νομίζω. Ήταν η εποχή που αγνοούσα πολλά και δεχόμουν μια κανονική πλύση εγκεφάλου για το θάνατο του Λιαντίνη...

Ήταν βεβαίως και το σοκ από την ανακάλυψη του σκελετού. Και ο ίδιος ο σκελετός σε φωτογραφίες στο διαδίκτυο.

Τώρα, νηφάλια και πάλι, μπορώ να βλέπω και το άλλο νόημα. Αν ο Λιαντίνης ήθελε απλά και μόνο να την "πει" του Ντοστογιέβσκι, κατά την έκφραση των νέων μας, που έβαλε τον Κυρίλωφ να αυτοκτονήσει στο χαρτί και όχι τον ίδιο τον εαυτό του, ανάγκη δεν είχε από τέτοιο σχόλιο. Θα το έλεγε η πράξη του η ίδια. Γιατί προκαταβολικά να το καυχηθεί;

Ειδικά όταν το φάρμακο του θανάτου που πρότεινε είναι να νικήσουμε τον εγωισμό μας; Γιατί τέτοια οίηση λεκτική; Και προκαταβολική... Πώς μπορούσε να προεξοφλήσει τι θα γινόταν παρακάτω;

Τη στιγμή μάλιστα που και στο τελευταίο του γράμμα αφήνει ανοιχτό το ενδεδόμενο να μην υψωθεί στην ανδρεία που απαιτεί αυτός ο τρόπος...

Ποιος τρόπος; Ο θάνατος του Οιδίποδα.

Μα ο Οιδίποδας δεν ξέρουμε πώς πέθανε. Χάθηκε...

Αφήστε που και ο Οιδίποδας νοητική εποπτεία ήταν.

Λέω λοιπόν ότι η αναφορά στον Κυρίλωφ έχει και άλλη όψη. Και ο Λιαντίνης εδώ παίζει το γνωστό του παιγνίδι της απροσδιοριστίας. Μένει λοιπόν στον παρατηρητή, στον αναγνώστη να αποφασίσει τι βλέπει και τι καταλαβαίνει. Με το ένα μάτι ή με το άλλο μάτι. Αν όμως κοιτάξει και με τα δύο δεν έχει εικόνα.

Όπως δεν έχουμε εικόνα τι ακριβώς έκανε ο Λιαντίνης.

Μας παιδεύει και μας βασανίζει, μεθοδικά και επίμονα. Στόχος;

Να αναγκαστούμε να δεχτούμε αυτή τη ρημάδα την αρχή της απροσδιοριστίας. Γιατί αυτή κρύβει στην ουσία το μυστικό για την καταπολέμηση του φόβου του θανάτου.

Είναι φιλοσοφία αυτό; Είναι ποίηση; Όχι... είναι κάτι πολύ ανώτερο. Είναι η ίδια η φύση. Και ο βαθύτερος νόμος της.

Στα Ελληνικά το έχει βάλει σαν προλόγισμα. Να δεχόμαστε λέει την αλήθεια που έρχεται μέσα από τη φύση. Όχι την αλήθεια που φτιάχνει το μυαλό των ανθρώπων. Και η φιλοσοφία, αλλά και η ποίηση είναι δημιουργήματα του ανθρώπου.

Κι ακόμη. Η αυτοκτονία, μας έχει πει, αποστρατεύει τη φύση μας...

Ξέρετε τι έγραψε όμως ο Λιαντίνης φεύγοντας την 1η Ιουνίου; Τι έγραψε επάνω στη φωτογραφία του;

Κάντε κλικ εδώ για να το δείτε:

http://www.liantinis.gr/main/index.php?option=com_content&view=article&id=31&Itemid=14

Στρατιώτες τριάντα...

Ένα ακόμη από τα παράξενα της φυγής του.

Και έρχεται η γραφή του αυτή να θυμίσει και το άλλο. Πως:

«... Οι αληθινοί ποιητές δεν γράφουν στίχους, ούτε παίζουν με τις λέξεις. Οι αληθινοί ποιητές είναι από τα πιο υπεύθυνα όντα που γεννιούνται επί γης, λέει ο Σεφέρης. {...} Σε κάθε εποχή ο γνήσιος ποιητής αναγκαία και αναπότρεπτα υπήρξε στρατευμένος. Γιατί στράτευση είναι η άρνηση στο άδικο και στην ανισότητα, που συνοδεύονται με έμπρακτη γνώση και με ανθρωπιά.» (ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 56)

Για άδικο μίλησε ο Λιαντίνης και στο τελευταίο του γράμμα. Και μάλιστα έγκλημα...

"Η τελευταία μου πράξη έχει το νόημα της διαμαρτύρησης για το κακό που ετοιμάζουμε εμείς οι ενήλικοι στις αθώες νέες γενεές που έρχουνται. Ζούμε τη ζωή μας τρώγοντας τις σάρκες τους. Ένα κακό αβυσσαλέο στη φρίκη του. Η λύπη μου γι αυτο το έγκλημα με σκοτώνει."

Με σκοτώνει, γράφει. Δε γράφει αυτοκτονώ...

Και το σκοτώνει συνεπάγεται έγκλημα. Σαν το έγκλημα που σκοτώνει όλους τους αληθινούς ποιητές. Και πάνε άγουροι...

Είναι ένα λεπτό παιχνίδι αυτό με τις λέξεις; Μα ο Λιαντίνης λέει ότι οι ποιητές δεν παίζουν με τις λέξεις.

Και λέει και πολλά ακόμη... η ώρα όμως πέρασε και λέω να ευχηθώ καλό ξημέρωμα...

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Εθνική επέτειος αύριο. 25η του Μάρτη και πάλι.

Και είναι ευκαιρία μια τέτοια μέρα να θυμηθούμε το Σολωμό, το Σολωμό μας που έλεγε ο Λιαντίνης και έσταζε το στόμα του μέλι.

Αλλά και το Χάσμα Σεισμού του Δημήτρη Λιαντίνη, το βιβλίο που αφιέρωσε στο Σολωμό. Κι αν το πρώτο του βιβλίο, το Έξυπνον Ενύπνιον, γραμμένο για τις ελεγείες του Ρίλκε, δε βρήκε μια θέση στα έργα που ο Λιαντίνης αναφέρει στη Γκέμμα, το βιβλίο για το Σολωμό ανοίγει το μικρό κατάλογο που εκεί αναφέρεται.

Πώς λοιπόν γίνεται κάποιος που γράφει εργασία επίσημη για την αυτοκτονία του Λιαντίνη να ξεχνά τελείως το Χάσμα Σεισμού και να το αφήνει απέξω από τις βιβλιογραφικές του αναφορές, είναι εντελώς ανεξήγητο...

Ίσως και γιατί δεν πρόσεξε ότι ο Λιαντίνης βάζει το Σολωμό δίπλα στον Πλάτωνα και τους αναγορεύει ως τους δύο μεγαλύτερους μελετητές του θανάτου στα Γράμματά μας. (Τα Ελληνικά, σελ. 95 )

Δεν πρόσεξε όμως και κάτι άλλο. Την τελευταία άνοιξη του Λιαντίνη. Την άνοιξη του 1998. Που ο Λιαντίνης θέλησε να επισκεφτεί τη Ζάκυνθο και να εκφωνήσει εκεί ομιλία για το Σολωμό με τίτλο:

Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΩΣ ΣΩΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ ΤΟΥ '21.

Δείτε το κείμενο ολόκληρης της ομιλίας στα ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΑ ΦΥΛΛΑ. Και πρέπει να σημειώσουμε ότι η απομαγνητοφώνηση έγινε με την πρωτοβουλία του π. Παναγιώτη Καποδίστρια. Δείτε και στο δικό του blog σχετικό αφιέρωμα στο Δημήτρη Λιαντίνη: Στον ίσκιο του Ήσκιου. Και ΕΔΩ μπορείτε να δείτε βίντεο από εκείνη την ομιλία, που διέσωσε ο μαθητής και φίλος του Λιαντίνη, κ. Παναγιώτης Αβούρης, ο ίδιος που επιμελήθηκε και τις υπέροχες φωτογραφίες του Λιαντίνη από εκείνη την επίσκεψη. Όπως και η φωτογραφία που κοσμεί πλέον την αρχική σελίδα του liantinis.gr.

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 Iiiii107

Και όπως αυτή εδώ η φωτογραφία, που μας χαρίστηκε από την κ. Νικολίτσα Γεωργοπούλου - Λιαντίνη.

Είναι ανάγκη αυτή τη φωτογραφία να την αντιπαραθέσω με μια ακόμη:

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 1974_c12

Ο Δημήτρης Λιαντίνης. Χρόνος και τόπος της φωτογραφίας εμφανείς, 1974, μπρος από την Casa Di Dante στην Ιταλία. Φωτογράφος η σύζυγός του.

Και είναι η αρχή εδώ, τα πρώτα βήματα του Λιαντίνη ως συγγραφέα, ενώ η άλλη φωτογραφία αποτυπώνει το τέλος, το φτάσιμο... Αξίζει λοιπόν κανείς να τις μελετήσει προσεκτικά. Και να εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα για το συγγραφέα Δημήτρη Λιαντίνη. Να λάβει μάλιστα υπόψη και το ακόλουθο ντοκουμέντο:

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 Gemma11

Είναι από τη Θεία Κωμωδία του Δάντη και είναι βιβλίο από τη βιβλιοθήκη του Λιαντίνη. Δικές του και οι σημειώσεις. Αξίζει μάλιστα να προσέξουμε πως βάζει σε πλαίσιο το όνομα της γυναίκας του Δάντη, της Γκέμμας, και μάλιστα την ίδια περίοδο, 18/7/1995, που ο Λιαντίνης ετοιμάζει τη δική του Γκέμμα.

Κοιτάξτε τώρα τη φωτογραφία του μπρος στην προτομή του Σολωμού. Ποια βιβλία κρατά; Τη Γκέμμα, που τότε βγήκε πρώτη φορά στη δημοσιότητα, και πίσω διακρίνονται τα Ελληνικά.

Ο Λιαντίνης κομίζει εμπρός στον ποιητή εκείνα τα βιβλία που έγραψε από οργή για τους αιώνες που δε θα υπάρχει... Και είναι κίνηση συμβολική. Απόδειξη της διαδρομής του στα γράμματα.

Μια διαδρομή που ξεκίνησε με το κεφάλι κάτω μπρος στο Δάντη, τον καιρό που ακόμη ήταν ένας από τους πολλούς ανώνυμους ανθρώπους, και τελείωσε με το κεφάλι ψηλά και το σίγουρο βλέμμα του ανθρώπου που έσωσε να γίνει άνθρωπος με όνομα.

Είναι διαδρομή φιλοσόφου αυτή; Ενός ακόμη φιλοσόφου; Μα εκείνοι που την οριοθετούν είναι ποιητές. Και μάλιστα φιλοσοφικοί ποιητές, όπως τους χαρακτηρίζει ο Λιαντίνης. (δες ΕΞΥΠΝΟΝ ΕΝΥΠΝΙΟΝ, σελ. 23, για το Δάντη και το Χάσμα Σεισμού ολόκληρο για το φιλοσοφικό Σολωμό.)

Δεν μπορούμε λοιπόν αυτό το στοιχείο να το παραβλέψουμε. Όπως δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι και τη μέρα που θα έπεφτε, όπως έγραψε στο τελευταίο του γράμμα, άφησε εντολή να στεφανωθεί τόσο ο Λυκούργος στη Σπάρτη, ο νομοθέτης, όσο και ο Σολωμός στη Ζάκυνθο, ο ποιητής. (Χάρη στον π. Καποδίστρια και πάλι, έχουμε και φωτογραφία από το στεφάνωμα του Σολωμού).

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 Dscn7510

Τιμή στον ποιητή, θα ζητήσει να γραφτεί για το Σολωμό ο Λιαντίνης.

Και στο Λυκούργο: Μνήμη στο νομοθέτη.

Εντολή να στεφανωθεί κάποιος φιλόσοφος, δεν έδωσε... Ούτε και αυτό μπορούμε να το παραβλέψουμε.

Έχουμε όμως και μία ακόμη σημαντική του αναφορά για τη Ζάκυνθο και τους συμβολισμούς της:

Παράθεση :: "Επιτέλους βρίσκομαι στον κόσμο του Σαίκσπηρ.

Οποία ικανοποίηση επιθυμίας στο όνειρο! θα μας έλεγε ο άγιος Φρόυντ. Ο κόσμος του Σαίκσπηρ για τους ποιητές είναι η Ιθάκη που γεννά την Οδύσσειά τους. Τους κινδύνους της περιπλάνησης δηλαδή και το άλγος του νόστου. Τη νοσταλγία τους για το "φθάσιμον εκεί".

Σημαδιακή για την ομοιότητα μ' αυτή την "Οδυσσέως άφιξιν εις Ιθάκην" είναι και μια αναφώνηση που έκοψε κάποτε στη μέση ένα όνειρο του Ελύτη, απολλώνειο όπως το λέει ο ίδιος: "Αχ πού 'σαι καημένη Αζάκυνθος!". Εδώ το Αζάκυνθος βρίσκεται κάπου ανάμεσα στο γεωγραφικό Ζάκυνθος και στο σολωμικό Ζάκυθος." (Ο Νηφομανής, σελ. 132 - 133 )

Η Ζάκυνθος λοιπόν το 1998 είναι το φθάσιμο για το Δημήτρη Λιαντίνη στην Ιθάκη του. Ως ποιητή. Ως φιλοσοφικού ποιητή.

Μετά από διαδρομή επίπονη και τραγουδημένη και πάλι με λόγια ποιητή, του Γ. Σεφέρη, στον επίλογο του προλογίσματος του πρώτου του βιβλίου:

... ένα κάστρο
που να το πολεμάς
σαράντα χρόνους και να πας
να γίνεις ήρωας κι άστρο.

Αλαγονία - 29 Δεκέμβρη 1977

Δημήτρης Λιαντίνης, Έξυπνον Ενύπνιον, σελ. 18

Με την ίδια στροφή ο Δημήτρης Λιαντίνης θα αποχαιρετήσει και τους σπουδαστές του στο Μαράσλειο, το Μάη του 1998, λίγες μόλις μέρες πριν φύγει. Έχουμε λοιπόν και πάλι σημάνσεις ποιητικής διαδρομής. Καθώς μάλιστα στο προλόγισμα του Έξυπνου Ενύπνιου ο Λιαντίνης θα κάμει και ιδιαίτερη ανάλυση γύρω από τη ζωή των νεκρών που είναι λέει η ανάποδη όψη του θανάτου των ζωντανών. Για να καταλήξει στο συμπέρασμα:

"Τέτοιος ο πόθος του Rilke ζητώντας πνευματική σάρκωση κατάφαγε ολόκληρο το σαρκικό του σώμα. Απομένουμε άλαλοι παρακολουθώντας, πώς συντελέσθηκε βαθμιαία η εναλλαγή της ύλης και του πνεύματος και η γέννηση του ποιήματος εσύμπεσε με το θάνατο του ποιητή." Ποίημα που έχει πια γενεί για κάθε άνθρωπο το "κάστρο" του Σεφέρη...

Αμέσως μετά το προλόγισμα, ο Λιαντίνης θα αρχίσει το έργο του με το κεφάλαιο που δημοσιεύσαμε παραπάνω με τίτλο ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΗΣΗ. Εκεί και θα θέσει το δικό του ζητούμενο. Τον τρίτο ζητητή του όντος. Τον πάνω από φιλοσόφους και ποιητές. Που θα μεταχειρισθεί το διαυγές μόνο της φιλοσοφίας και το Είναι μόνο της ποίησης.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη ο Λιαντίνης αυτό ακριβώς έκαμε. Αυτό το "νέο" εκόμισε στους ανθρώπους ως άλλος Προμηθέας. Κι αυτό προέλεγε ότι θα σκιάσει και τον ήλιο ακόμη. Μπορεί εμείς να μην είμαστε ακόμη σε θέση να δούμε σε όλη του την έκταση το ποίημα του Λιαντίνη, να μην έχει δηλαδή φωτιστεί ακόμη εντός μας, μα το φωνάζει με χίλιους τρόπους το έργο του πως πρόκειται για ποίημα. Φιλοσοφικό μεν, αλλά ποίημα.

Επομένως ο Λιαντίνης ακολουθεί την εναλλαγή ύλης και πνεύματος που περιγράφει για το Rilke. Και που στο Χάσμα Σεισμού δίνεται ακόμη πιο παραστατικά:

"Ο ποιητής δεν προετοιμάζει το θάνατό του με την σπατάλη της ζωής του, όπως συμβαίνει με τους πολλούς, αλλά πραγματοποιεί τη ζωή του με την σπατάλη του θανάτου του. Σαν τον μυθικό Ερυσίχθονα, τρέφεται με τις σάρκες του κι όταν σπαράξει και το τελευταίο κομμάτι τους, πεθαίνει. Ακριβώς την ώρα που ο θάνατος δεν βρίσκει τίποτα να του πάρει"

(ΧΑΣΜΑ ΣΕΙΣΜΟΥ, σελ. 105)

Πώς λοιπόν να μιλήσουμε για αυτοκτονία στον Ταΰγετο; Ακόμη και αν παραβλέψουμε όλες τις σχετικές απορίες μας...

Μόνο εάν αρνηθούμε την ποιητική φύση του Λιαντίνη. Και δεν του αναγνωρίσουμε πως όλη η ζωή του εστάθηκε ένα ποίημα. Το αληθινώτερο ποίημά του. Και μία προσεκτική μελέτη θανάτου. Κι όχι μόνο οι τελευταίες στιγμές στον Ταΰγετο. Ο θάνατος του Λιαντίνη, αν κι εφόσον ισχύουν τα όσα βεβαιώθηκαν από τους αρμόδιους επιστήμονες, ήρθε τη στιγμή που δεν είχε τίποτε να του πάρει...

Φεύγω αυτοθέλητα, έτσι ξεκινά το τελευταίο γράμμα. Αφανίζομαι όρθιος, στιβαρός και περήφανος. Και παρακάτω θα πει: Πεθαίνω.

Σε χρόνο ενεστώτα. Και ο ενεστώτας περικλείει τη δραματική ένταση του τώρα αλλά χωρίς προσδιορισμό τέλους...

Ημερομηνία στο γράμμα αυτό δε θα βάλει. Εκτός από εκείνη που αναφέρεται στο στεφάνωμα του Λυκούργου και του Σολωμού. Και όπως αυτή προκύπτει από το γράμμα που έστειλε στο ζεύγος Κεκέ. Όμως εκεί θα κάνει λόγο για δυο μέρες μέχρι να γυρίσει...

Για πού λοιπόν φεύγει ο Λιαντίνης την 1η Ιουνίου 1998;

Σε άλλους καιρούς ήμουν κι εγώ τελείως σίγουρη. Τότε που αγνοούσα πολλά. Όπως και το γράμμα στο ζεύγος Κεκέ. Όπως και τη σχέση της φωτογραφίας στη Ζάκυνθο με τη σπηλιά του Ταϋγέτου. Φορά ο Λιαντίνης στη φωτογραφία αυτή τα ίδια παπούτσια που βρέθηκαν δίπλα στο σκελετό.

Σςςςςςςς! λένε μερικοί. Μη μιλάς γι' αυτά. Ή τουλάχιστον ρώτα να σου εξηγήσουμε.

Γιατί άλλον Λιαντίνη είδε ο ταξιτζής και άλλα βρήκαν εκεί πάνω τα ΕΜΑΚ... Με άλλα ρούχα και με άλλα παπούτσια.

Να ρωτήσω, βρε παιδί μου. Μα να είναι τουλάχιστον κάποιος που γνώριζε το Λιαντίνη. Και να μη μου φέρνει στο μυαλό την ειρωνεία του:

Παράθεση :: ΓΚΕΜΜΑ, σελίδα 57 και 58

Τώρα εσύ φέρε τις αποστομωτικές αντιρρήσεις σου. […]

Εντάξει. Δε διαφωνώ μαζί σου. Αλλά στο δικό μου ζητούμενο όλα ετούτα που λες είναι σκύβαλα, και τσάνταλα, και αφουσιά. Ανάθεσε στους δημοσιογράφους να σου τα εξηγήσουν. Και στους ιεροκήρυκες.

Εγώ το πρόβλημα το βλέπω από τη σκοπιά του στοχαζόμενου και του πάσχοντα. Γιατί, αν θέλεις να σου τελειώσω όσο μελαγχολικά αρμόζει στο θέμα, θα σου θυμίσω και τούτο:

Στη διαδικασία της ψυχικής μετάλλαξης του ανθρώπου που περιγράφουμε, και στην τροπή του από το φυσικό στο αφύσικο, ο Αυνάν είναι η αρχή. Το τέλος όμως ξέρεις ποιο είναι; Είναι το aids, φίλε.

Κατάλαβες γιατί δε ρωτάω πια; Ούτε δημοσιογράφους, ούτε ιεροκήρυκες. Και το θέμα Λιαντίνη το βλέπω από τη δική του σκοπιά. Όσο μου γράφτηκε και μου αναλογεί...

Τέρμα λοιπόν τα αυτονόητα του παρελθόντος και οι απαντήσεις από δημοσιογράφους. Και ανοικτό ξανά το ερώτημα. Για πού τράβηξε ο Λιαντίνης την 1η Ιουνίου 1998;

Να δεχτώ, μπορώ να κάμω και αλλιώς; πως βρίσκεται ο σκελετός του στις Κεχρεές. Μα δεν μπορώ να δεχτώ χωρίς καμία απόδειξη τι έγινε στο ανάμεσα. Στα εφτά χρόνια που ήταν αγνοούμενος. Όχι, λοιπόν, και στους ιεροκήρυκες κάθε είδους, που επιχειρούν να μας πείσουν με το πίστευε και μη ερεύνα...

Και είναι η έρευνα αυτή όπως και κάθε άλλη. Εκ των προτέρων δέσμια των όρων του ερευνητή. Αν δηλαδή εσύ ψάχνεις οστά, οστά θα βρεις. Εγώ δεν ψάχνω τα οστά. Δεν είμαι ούτε ντετέκτιβ, ούτε ιατροδικαστής.

Ψάχνω τον ποιητή, το φιλοσοφικό ποιητή. Και τον ποιητικό φιλόσοφο. Ενδεχομένως και τον τρίτο ζητητή του όντος. Για να εννοήσω την αλήθεια που έζησε. Και όχι το θάνατό του.

Γιατί αυτός ο θάνατος, είτε δε σου αρέσει, είτε μου αρέσει, ήταν ο ακριβός θάνατος του Οιδίποδα. Ο ανείδωτος και αφανής. Και είναι η Ανάληψη της δικαιωμένης Μνήμης στον τόπο και στο χρόνο της αιώνιας δοκιμασίας του κάθε ερχόμενου ανθρώπου. (Γκέμμα, 154 )

Δεν παλεύω λοιπόν να λύσω το αίνιγμα του Λιαντίνη. Για μένα παλεύω. Για το δικό μου θάνατο στοχάζομαι. Ήγουν φιλοσοφώ.

Και μένει να εξηγήσουμε σε επόμενη ανάρτηση τη σχέση της φιλοσοφικής παιδείας για όσους ασχολούνται με ποιητές και ποιήματα...

Όταν ξεκίνησε αυτό το ταξίδι και ας το είπες εξαρχής μεγάλο ούτε που φανταζόμουν πόσο μακριά πηγαίνει. Μπορεί να μη γράφω, αλλά διαβάζω με βουλιμία θα έλεγα όσα καινούρια γράφεις.

Εκείνο το απόσπασμα από το Έξυπνο Ενύπνιο για τον τρίτο δρόμο ομολογώ ότι με δυσκόλεψε αρκετά. Περισσότερο σε παρακαλουθώ όταν μιλάς για οικεία και προσβάσιμα στη εμπειρία.

Να ρωτήσω όμως κάτι; Και για το Σολωμό δεν έγραψε ο Λιαντίνης κάτι για τρίτο δρόμο; Είναι φιλοσοφικός ποιητής ή ανήκει κι αυτός στο τρίτο είδος;

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Ποιητής που δουλεύει το μαχαίρι
στο ανεξίτηλο τρίτο του χέρι.

Το είπε ο Ελύτης ήδη... Και ο Λιαντίνης το αναφέρει στο κεφάλαιο για την Αισθητική του Σολωμού. Με υπότιτλο: Το νέο είδος. (Χάσμα Σεισμού, 129 )

ποιητής όμως...

άρα παραμένει ποιητής...

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Γιατί βασανίζεσαι έτσι "Λεονάρντα";;;

Έχεις τόσο μεγάλη ανάγκη να βάλεις ταμπελάκι στο Σολωμό;

Αφού παραδέχεσαι ότι το απόσπασμα που μιλά για τον τρίτο ζητητή του όντος σε δυσκόλεψε. Και να ακούσεις τώρα πως ναι, είναι ο Σολωμός κάτι τέτοιο... τι θα σε βοηθήσει αυτό;

Μήπως νομίζεις ότι κι εγώ ανοίγοντας τούτο το θέμα έψαχνα για ταμπελάκι στο Λιαντίνη; Ταξίδι σας έταξα. Και ταξίδι κάνω.

Ειλικρινά και τίμια δε γνωρίζω την τελική απόκριση. Απλώς έλαβα ένα καλό ερέθισμα με τον αφορισμό "δεν είναι ποιητής ο Λιαντίνης" και έχοντας κάπου στο βάθος του συρταριού ανάλογο ερώτημα, είπα να τα ψάξω.

Κάποια σημεία μού είναι ξεκάθαρα. Κάποια άλλα με προβληματίζουν και με νευριάζουν που δεν μπορώ να τα κατανοήσω.

Δηλαδή, μου είναι τελείως καθαρό πως όταν αφαιρέσουμε την τέχνη αφήνουμε την κερκόπορτα ανοιχτή στις θρησκείες.

Το έχουμε την τέχνη για να μη μας συντρίψει η αλήθεια, δηλαδή, που είπε ο Νίτσε.

Είναι όντως έτσι και το έχω βιώσει στην πράξη και μέσα στην καθημερινή ζωή. Εννοώ με απλούς και καθημερινούς ανθρώπους.

Πάνε τώρα έξι χρόνια που έχασα τον παππού μου. Δεν ήταν φιλόσοφος ούτε και ποιητής. Άνθρωπος του μόχθου ήταν αλλά ταγμένος στη μουσική μας παράδοση.

Η στάση του απέναντι στο θάνατο με δίδαξε στον ίδιο βαθμό που με δίδαξε και ο Λιαντίνης να μη φοβάμαι το θάνατο. Έχοντας βέβαια πάντα και το δικό μου βίωμα.

Τι ημπορεί να κατέχει εκείνος που δεν του χτύπησε η συφορά την πόρτα;;;

Και αν δεν πάθεις δε θα μάθεις...

Ο παππούς μου λοιπόν έφτασε στο θάνατο και τον κοίταξε κατάματα χωρίς να φοβηθεί. Και χωρίς να ζητήσει παπάδες και κεριά. Αντίθετα βρήκε τη δύναμη εκείνη την ώρα να μου μιλήσει για το θάνατο και να μου πει ότι είναι πράγμα φυσικό... ό,τι δηλαδή έγραψε και ο Λιαντίνης.

Γεννιόμαστε; Θα πεθάνουμε.

Πού τα ήξερε αυτά; Το Λιαντίνη ούτε σαν όνομα δεν τον γνώριζε.

Και θυμάμαι διάφορους φανταχτερούς μελετητές του θανάτου που πριν λίγα χρόνια όταν άνοιξα θέμα για το θάνατο έπεσαν να με φάνε. Γιατί δεν το έκανα κατά τη γνώμη τους με όρους φιλοσοφίας. Και ανακάτευα μέσα βιώματα...

Μα και ο Λιαντίνης για να μιλήσει για το μηδέν στο Εντουκάντους, πιάνει και μιλάει για κάποιον Κόκλη.

Αυτοί, παιδί μου, μιλάνε για το θάνατο από καθέδρας. Και φιλοσοφώντας. Αδυνατούν να καταλάβουν ότι αληθινή φιλοσοφία είναι να στοχάζομαι πάνω στο δικό μου θάνατο.

Μην πάθεις το ίδιο κολλώντας σε ταμπέλες. Δε γράφουμε εδώ έκθεση και περιμένουμε να λάβουμε μέρος σε διαγωνισμό. Την άδική μας μοίρα προσπαθούμε να αναλύσουμε και να μάθουμε να ζούμε τη δική μας ζωή καλύτερα. Ασχέτως τι έγινε ο Λιαντίνης.

Εξάλλου, και το ξέρεις, με το θάνατο δεν ασχολήθηκα εξαιτίας του Λιαντίνη. Είχα παλιά νταραβέρια μαζί του.

Καταχάρηκα που συνάντησα στο δρόμο μου ένα Λιαντίνη γιατί επιτέλους κάποιος μιλούσε για το θάνατο. Όλοι οι άλλοι έως τότε με κοίταγαν με καχυποψία. Νέα κοπέλα και να ασχολείσαι με το θάνατο;;;

Θυμάμαι που κάποτε πήγα στη Ζάκυνθο για να βαφτίσω ένα κοριτσάκι. Και ήμουν στο τραπέζι της χαράς και έβλεπα τριγύρω τους ανθρώπους με τη σκέψη: Θα πεθάνουν όλοι μια μέρα. Θα μπουν σε φέρετρο.

Ζωντανοί αυτοί, νεκρούς εγώ τους λογάριαζα.

Τρομακτική αίσθηση. Δεν το ξεχνάω εκείνο το βράδυ.

Ε, ήταν εξίσου τρομακτική η ανακούφιση όταν διάβασα στα Ελληνικά (σελ. 95 ) του Λιαντίνη:

Θαρρώ πως ο Φλωμπέρ ήταν εκείνος που έλεγε ότι δεν ημπορεί να κοιτάξει έναν άνθρωπο, χωρίς ταυτόχρονα να μη συλλογιστεί και το πτώμα του.

Ως το ταβάνι τινάχτηκα. Γιατί το είχα ζήσει και μου ήταν καθώς λέγεις οικείο. Είναι σημαντικό αυτό και εμείς ως παιδαγωγοί το γνωρίζουμε. Δεν μπορούμε τίποτε να μάθουμε αν δε γίνει βίωμα...

Αυτό δε λέει και ο Λιαντίνης στις οδηγίες για τους δασκάλους; Όχι θεωρίες και λόγια. (Ελληνικά, 18 )

Και μια και έχουμε αύριο τη γιορτή, ας αντιγράψω από κει, απ' την απέναντι σελίδα συγκεκριμένα, και το εξής:

"Η επανάσταση γίνεται με αίματα και με λαβωματιές στο στήθος. Μία μονάχα έγινε με σαράντα πήχες δίμιτο λινό, αλέκιαστο και λευκό σαν χιόνι στα όρη. Είναι η ελληνική Επανάσταση με τη φουστανέλλα. Πού ξανακούστηκε τέτοιο ανήκουστο, να πολεμάς ντυμένος στα λευκά! που έλεγε ο Χεμινγκουέι."

Κοίτα τώρα όμως ξανά το απόσπασμα. Και δες πιο προσεκτικά τι λέγει. Για να βοηθήσω, θα γυρίσω παρακάτω, στη σελίδα 51 των Ελληνικών:

"Ο Ελύτης στα νιάτα του έδωκε ένα σουρρεαλιστικό ορισμό στην ποίηση. Η ποίηση, είπε, είναι συνουσία επ' άπειρον. Εάν αυτός ο ορισμός για το γνήσιο ποιητή έχει ισχύ καταλυτικά ακατάλυτη, ο ευαίσθητος αναγνώστης συμμετέχει σ' αυτή τη σφαγή από δεύτερο χέρι. Όσο, να ειπούμε, συμμετείχε ο Πολύδωρος και η Νένα στη φλόγα του Ερωτόκριτου και της Αρετής."

Υπάρχει λοιπόν σφαγή και στην ποίηση. Και αίματα και τραυματισμοί κλπ. Μόνο που εμείς εκεί συμμετέχουμε από δεύτερο χέρι. Δε πα να μιλάμε εκατό χρόνια για το Λιαντίνη; Λιαντίνης στη θέση του Λιαντίνη δε γινόμαστε.

Πρέπει οι ίδιοι να πέσουμε στη φωτιά και να λαβωθούμε. Δεν έχει άλλο δρόμο. Ο καθένας το δικό του σταυρό. Ο καθένας το δικό του θάνατο.

- Και τι σημαίνει, που ο Ηρακλης εκάηκε αυτοθέλητα στην Οίτη;

- Και τι σημαίνει, που ο Οιδίπους αφανίστηκε αυτοθέλητα στον Κολωνό;

- Και τι σημαίνει που ο Ηράκλειτος, ο βαθύς και ο μόνος, ξεπάτησε στα όρη της Ιωνίας, και πέθανε αυτοθέλητα έρημος;

Ο Λιαντίνης τα ρωτά αυτά. Στο Εδώ Μεσολόγγι. (σελ. 163 )

Ίδια κι εγώ λέω:

- Και τι σημαίνει αν ο Λιαντίνης αφανίστηκε αυτοθέλητα;;;;

Σημαίνει, σημαίνει, σημαίνει... εμ κάτι σημαίνει... εξ ού και Σήμα Λιαντίνη...

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 Hpim9010

Στη Γκέμμα η συνέχεια αυτής της σήμανσης καταλήγει στο Διγενή. Στην ποιητική εικόνα του Διγενή. Είναι η δύναμη της ποίησης εδώ ως μεθόδου για τη μελέτη θανάτου.

Σε προηγούμενη όμως σελίδα, στην 138, βρίσκουμε να αναφέρει και τούτο:

Η Απροσδιοριστία "ούτε λέγει ούτε κρύπτει, αλλά σημαίνει". Σύμφωνα με την πρώτη σύλληψή της από τον Ηράκλειτο.

Ξαναγυρίζουμε λοιπόν αναγκαστικά εκεί. Και με όση λογική μας έχει μείνει ρωτάμε αυτό που ρωτά και ο κάθε απλός άνθρωπος όταν βλέπει να ασχολούμαστε με το Λιαντίνη:

- Και τι σημαίνει που αυτοκτόνησε ο Λιαντίνης; Μόνο ο Λιαντίνης έχει πεθάνει στον κόσμο αυτό; Δώδεκα χρόνους μετά, δεν έχετε τίποτε καλύτερο να κάνετε από το να ασχολείστε με το θάνατο του Λιαντίνη;;;

Στην απλοϊκότητα του ερωτήματος και η αλήθεια που φέρει. Πως πραγματικά ένας αργόσχολος και μόνο θα καθόταν δώδεκα χρόνους να ξεψειρίζει αν πέθανε και πώς πέθανε ο Λιαντίνης.

Είναι όμως λάθος η βάση του ερωτήματος. Κι εκεί ακριβώς βρίσκω τόπο να σταθώ. Πως αν ασχολούμαστε με το Λιαντίνη δεν είναι για να βρούμε απόκριση σε τέτοια ερωτήματα. Μα για να μάθουμε εμείς να ζούμε τη ζωή μας καλύτερα.

Από την άποψη αυτή όχι μόνο δώδεκα χρόνους, μα σαράντα και βάλε αξίζει να το πολεμάς... κι ας μη γίνεις ήρωας κι άστρο. Απλώς να ζήσεις τη ζωή σου. Να μην αφήσεις ούτε στάλα να πάει χαμένη.

Αν λοιπόν ο Λιαντίνης ανακάλυψε το δρόμο αυτό, ναι, θέλω κι εγώ να μάθω αυτό το δρόμο.

Κι αν ο Λιαντίνης πάλι, ήθελε να μάθω πώς πέθανε, θα έβαζε να τραβήξουν βίντεο... δε θα έμενε στα βίντεο από τις διαλέξεις και τις διδασκαλίες. Τέτοιο όμως βίντεο δεν έχουμε δει ακόμη...

Έχει την αξία του να πω και αυτό: Ο ίδιος ο Λιαντίνης είχε εφεύρει τον όρο λιαντινίαση. Και φυσικά την καταδίκαζε απερίφραστα...

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Φιλόσοφος λοιπόν ή ποιητής ο Δημήτρης Λιαντίνης;

Ή μήπως και τα δύο;

Ή και κάτι ανώτερο; Ο τρίτος ζητητής του όντος;

Το ερώτημα μάς έχει ταλανίσει αρκετά. Ιδιαίτερα ως προς το τελευταίο ζητούμενο. Γιατί πώς να δώσεις απάντηση για κάτι που δεν έχεις ξαναγνωρίσει;

Λέμε συνήθως για το Λιαντίνη: Φαινόμενο.

Και η λέξη περικλείει ίσως και τη μόνη απάντηση. Και ξέρετε γιατί; Μα γιατί το πρόβλημα δεν είναι ο Λιαντίνης μα εμείς. Πώς να τον θεωρήσεις και πώς να τον κρίνεις κοιτώντας τον από τα χαμηλά; Το μπόι το δικό του πώς να το φτάσεις;

Θα έπρεπε κάποιος να έχει τουλάχιστον τη δική μόρφωση και τη δική του δύναμη μυαλού, αν όχι και ανώτερη, για να μπορέσει να τον "ζυγίσει" και να δώσει έμπεδη και γεωμετρημένη απάντηση. Ποιος όμως έχει τέτοια προσόντα;

Στήσε αυτί στα κανάλια του διαδικτύου και θα ακούσεις πολλά "εγώ"...

Διάβασα σου λέει ο άλλος ΟΛΑ τα βιβλία του Λιαντίνη!!!!!!!!!!!!!!

Τι λες βρε μάγκα μου;;;;;; Και δε διάβασες το Έξυπνον Ενύπνιον, ούτε τις πρώτες σελίδες του; Και κάθεσαι και λες "δεν ήταν ποιητής ο Λιαντίνης, ήταν φιλόσοφος";;;;;;;;;;;;;;;

Για να σου μιλήσω στην άλλη γλώσσα. Βλέπεις και σε μένα πέσατε έξω. Είναι και δασκάλα τρομάρα της, γράψατε. Αμ δε. Τρομάρα στα δικά σας μπατζάκια.

Αν ήμουν μόνο δασκάλα ή και δασκαλίτσα, που μου έγραφε κάποιος alter ego χρόνια πριν στο Indymedia:

Παράθεση :: Ότι είσαι καλή δασκαλίτσα στα μωρά σου, θαλασσοπνιγμένη μου, δεν στο αμφισβητώ. Κάτι έπρεπε να γράψεις, μια και στα σοβαρά υστερείς.

Το δώρο που ψάχνεις λοιπόν υπάρχει μέσα στο μπουκάλι από κρασί που βρέθηκε στην τρύπα.Γιατί δεν περιείχε μέχρι τη μέση κρασί.Το περιεχόμενό του το γνωρίζει η Αστυνομία και κείνοι που πρέπει. Αυτό φαίνεται δεν το ανακάλυψε ο φίλος σου δημοσιογράφος Ορέστης, γιατί αποκλείεται να μην το έγραφε.Ορκίστηκε η αστυνομία να μην το ανακοινώσει. Αυτό αξίζατε όλοι σας, αυτό σας άφησε.

Άκου θα σου διηγηθώ μια ιστορία που μου είπε ο φίλος μου ο Λιαντίνης το 1996. Τήλεφώνησε στο Γιάννη το Πρετεντέρη στο Βήμα και του έκλεισε ραντεβού. Πηγαίνει, μπαίνει στο γραφείο του και του λέει: "Λέγομαι Λιαντίνης και είμαι καθηγητ'ης στο Πανεπιστήμιο. Δεν μου λέτε, πήδαγε ο Σωκράτης τους μαθητές του ; Σας αφήνω ένα κειμενό μου για τις Νέες εποχές" . Ο Πρετεντέρης τα έχασε, σοκαρίστηκε όπως ήταν φυσικό ο άνθρωπος, ο Λιαντίνης ανοίγει την πόρτα και εξαφανίζεται. Ήταν μια προδημοσίευση από τη Γκέμμα και το κεφάλαιο Αρσενοκοίτης. Φυσικά και δεν το δημοσίευσε ο Πρετεντέρης. Έτσι σόκαρε ο ακραίος Λιαντίνης τους ανθρώπους, για να δει αν τον αντέξουν, τον ένθεο αθεόφοβο.

Πολλά τέτοια μπορώ να σου πω αν ενδιαφέρεσαι. Τώρα θα μου πεις γιατί σας παρακολουθώ τόσα χρόνια και δεν μίλησα. Είναι φαίνεται και αυτό στο στρατηγικό σχέδιο.

Ψάξε να βρεις ποιος έγραψε το γράμμα που δημοσίευσε ο αδερφός του Νικολακάκος στην αγαπημένη σου ιστοσελίδα, εσύ που καμώνεσαι ότι ξέρεις ελληνική γλώσσα. Καταλαβαίνεις βέβαια την αναγνωρίσιμη γραφή. Μόνο ένας το έχει γράψει. Ούτε ο Μπαμπινιώτης δεν μπορούσε να το γράψει, γιατί άλλη η γραφή του. Να σου πω μερικά καθαρά φιλολογικά λιαντινικού προσωπικού στυλ: Μικρές προτάσεις χωρίς ρήμα. Προτάσεις που αρχίζουν με το "και" χωρίς επίσης ρήμα. "...να δει κάποιος...". Όλοι οι έλληνες λένε και γράφουν το λάθος "κανένας". Πρέπει να ξέρεις τη γλώσσα του Λιαντίνη για να γράψεις "κάποιος". Και βέβαια δεν αναφέρομαι στα εκπληκτικά "ήρεμη οργή", "χορό από χαρά" κλπ.

Και πάνω από όλα. Η μελέτη θανάτου δεν τελείωσε ακόμη. Μα πως ένας νεκρός από το 1998 μελετάει ακόμη και πρέπει να συμπληρώσει. Το 2003 το γράφει. Μην εθελοτυφλείς κορίτσι μου. Και οι συγχωριανοί του στο σχέδιο του συνειδητά ή ασυνείδητα εντάχθηκαν, γιατί εκείνος τους ενέταξε. Όλους τους χρησιμοποίησε ο Λιαντίνης, και τον Τρομπούκη και τον Παναγιώταρο πάνω από όλα.

Δεν αληθεύουν αυτά που γράφει ο "βιογράφος" για τον Παναγιώτη. Η εντολή δεν ήταν για την κόρη του, ήταν για τη γυναίκα του.

Γιατί δεν του άφηνε την τελευταία επιθυμία του γραπτή, ή δεν βρέθηκε επάνω στο νεκρό σε ένα π.χ. σιδερένιο κουτί μέσα ώστε να την σεβαστεί η αστυνομία. Αφού γνώριζε ότι όταν θα πήγαινε η αστυνομία θα μαζεύανε τον κάθε νεκρό σε σακί.

Έχεις την αίσθηση ότι ο Λιαντίνης ήθελε να πιάσουν τα οστά του χίλια "βρώμικα χέρια". ή του ξέφυγε;

Όσο για εκείνο που έγραψες, ότι δήθεν παντρεύτηκε η κόρη του και το αποφάσισε στα 56 χρόνια του, σε παραπέμπω στη σελ 21 της Γκέμμα και τη λατινική πρόταση "Octiens septemos anfractus solis " που ερμηνεύεται "οκτάκις επί επτά καμπή του ήλιου". Οκτάκις επί επτά κάνει 56. Αυτό το έγραψε το 1993-94 και το τύπωσε το 1996. Η κόρη του τότε ήταν ακόμη φοιτήτρια και δεν γνώριζε τον πρώην άνδρα της.

Τιποτα δεν έμεινε απρογραμμάτιστο.Το σχέδιο του καταστρώνεται χρόνια πολλά με απόλυτη ακρίβεια μέρας και ώρας, άσχετα από το αν παντρευότανε η κόρη του ή όχι.

Τους δικούς του και πιστούς του στρατιώτες δεν τους έβγαλε στο κουρμπέτι. Είναι η εφεδρεία του για τις σοβαρές μέρες.

Αν έχεις απορία, γιατί στα λέω τώρα, αναρωτήσου αν και εγώ είμαι στο σχέδιό του, συνειδητά όμως, και πρέπει τώρα να το πράξω. Θυμήσου το οκτώ χρόνους της σελ. 143 στη Γκέμμα. Προς το παρόν σας αρκούν αυτά. Εν ευθέτω χρόνω περισσότερα.

Στις 19 Ιουνίου 2006. Ημέρα Δευτέρα και ώρα 6 το απόγευμα.

Αυτό ήταν το τίμημα γιατί όπως και τώρα έψαχνα να βγάλω το φίδι από την τρύπα. (υπομονή για το φίδι, θα εξηγηθεί παρακάτω ποιο ακριβώς είναι... )

Θαλασσοπνιγμένη δασκαλίτσα... Τουλάχιστον αυτός ο ... alter ego πλησίασε περισσότερο την αλήθεια. Και λέω "ο ... alter ego" διότι αμέσως μετά έγινε η εξής απείρου κάλλους στιχομυθία:

Παράθεση :: Απορία
από ????????? 7:21μμ, Δευτέρα 19 Ιουνίου 2006
Τα οστά που βρέθηκαν στις 4 Ιουλίου του 2005 στον Ταύγετο, σε ποιόν ανήκουν κυρία alter ego?????
Και στη συνέχεια, τα οστά που ετάφησαν στις Κεχριές από τα "χεράκια" της, σε ποιόν ανήκουν?????
Λες πως ξέρεις πολλά κυρία alter ego, αλλά λείπει η Απόδειξη.

Παράθεση :: Γραικολιγούρης
από alter ego 6:49μμ, Τρίτη 20 Ιουνίου 2006

Γραικολιγούρη ρεπορτερίσκο ποιός σου είπε ότι δεν κατέχω απόδειξη. Εσένα θα την δείξω, για να την δω αύριο δημοσιευμένη. Ή περιμένεις να σου απαντήσω αν έθαψε ή τί έθαψε. Ήταν κάποιος παρών και δεν το ξέρω. Το κυρία alter ego δεν το καταλαβαίνω. Εγώ πάντως τα έχω βαρβάτα. Μήπως ψάχνεις πάλι για κανένα εισαγγελέα και τραβεστί για να βρεις δουλίτσα. Στη δημοσιογραφική σου πιάτσα σε ξέρουν καλά. Με το Λιαντίνη δεν έπιασες, γιατί σε πήρανε χαμπάρι. Κάνε εικόνα το Λ...........λο που σε είπε απόστολο και ευαγγελιστή, μόνο Μωυσή δεν σε είπε. Ο καλός μου γέρασε, τί περιμένεις. Πάντως μπράβο σου που τον κατάφερες, ξέρεις εσύ που...

Εγώ ομολογώ δεν ξέρω. Και δε με νοιάζει. Οπότε και διέγραψα το όνομα του Λ.......λου, μην εκθέτουμε και ανθρώπους που δε μας φταίνε...

Ξέρω μονάχα τι έχω προσωπικά εισπράξει σε τούτο το "παιγνίδι" της αναζήτησης της αλήθειας. Από όλους. Γι' αυτό και τους αφήνω να με βρίζουν και γελάω... Ξέρετε γιατί μπορώ και γελάω;

Γιατί λάθος καταλάβατε όλοι σας. Πως είμαι και δασκάλα τρομάρα μου οι μεν, δασκαλίτσα θαλασσοπνιγμένη (κάπως καλύτερα) οι δε... Αρχή της απροσδιοριστίας χρυσούλια μου κι εδώ. Είμαι και δασκάλα, είμαι και καπετάνισσα αλλά και κάτι παραπάνω.

Ξέρω και τη δική σας γλώσσα, ξέρω και τη γλώσσα του λιμανιού, που έλεγε η καημένη η μανούλα μου σε παλιούς καιρούς και δεν καταλάβαινε πως αυτό ακριβώς θα με έσωζε. Που κατάφερα να ξεφύγω από τα ροζ κορδελάκια που με μεγάλωσε. Να γνωρίσω τη ζωή εκεί έξω από πρώτο χέρι. Όχι μόνο από τα διηγήματα του Ιουλίου Βερν. Ούτε ένας ακόμη καλός παπαγάλος του Οδυσσέα του Ομήρου, να καταστρώνω οδύσσειες επί χάρτου.

Στρατιώτης πάντως του Λιαντίνη ή όποιου άλλου δεν είμαι. Βαδίζω το δικό μου δρόμο, τον ανεξάρτητο. Σας άφησα όλους να με βρίσετε. Γιατί έχω και εγώ το δικό μου αρχιστρατηγικό σχέδιο. Κι άσε τώρα τους αφελείς αυτής της ιστορίας "Ο Λιαντίνης στο διαδίκτυο" να αναρωτιούνται πώς έφυγα από το ένα στρατόπεδο και βρέθηκα στο άλλο...

Είναι που εκείνοι περίμεναν αραχτοί να τους δώσουν οι άλλοι την αλήθεια στο πιάτο.

Και είναι που εγώ προτίμησα να ανοιχτώ στο πέλαγος. Να θυμηθώ τα πρώτα μου νιάτα και να σηκώσω άγκυρα. Διαβάζοντας και κείμενα σαν αυτό του alter ego.

Έλυσα κάβους και άφησα πίσω μου την απατηλή ασφάλεια του λιμανιού. Ωκεανοπορία. Έτσι λέγεται στη γλώσσα των καπεταναίων. Και με δέκα μπωφόρ. Εκεί να σε δω μάγκα μου!

Γιατί ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται.

Γνώση που την πλήρωσα με δάκρυ πικρό κάποτε, σε ένα λιμάνι της Αμερικής. Όχι καθισμένη πίσω από πληκτρολόγια... Αυτή η διαφορά μου και από τους μεν και από τους δε.

Ναι, στη ρότα της ζωής μου συνάντησα και το Λιαντίνη. Το Δάσκαλο. Είχα όμως πρώτα συναντήσει την ίδια τη ζωή. Και το θάνατο.

Όταν άκουγα το Λιαντίνη στο Μαράσλειο να μιλά για θάνατο, δεν κράταγα μόνο σημειώσεις στο χαρτί. Είχα και τα δικά μου βιώματα. Είχα και την εικόνα - φυλαχτό του φίλου μου του Γιώργη:

http://kapetanisses.blogspot.com/2007/08/blog-post_74.html

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 Ce91ce10

Όπως τον κουβαλήσαμε θαλασσοπνιγμένο, alter ego, στο γραφείο του Κατσιφάρα, τότε υπουργού Ναυτιλίας. Αυτό ακριβώς σημαίνει θαλασσοπνιγμένος, alter ego. Τι ημπορεί όμως να κατέχει εκείνος που δεν του χτύπησε η συφορά την πόρτα;

Πιάνει μονάχα ένα πληκτρολόγιο και βαράει λέξεις...

Λάθος με μετρήσατε όλοι σας. Εσείς είχατε ένα Λιαντίνη νεκρό ή ζωντανό για να τσακώνεστε. Εγώ είχα τον ίδιο το θάνατο να μελετάω.

Και να μελετάω και όλους εσάς που λέγατε ότι αγαπάτε το Λιαντίνη. Για να καταλάβω πόσο σας άγγιξε. Πόσο τον γνωρίσατε. Και να μάθω από τον καθένα σας. Όλους σας άφησα να μου μιλήσετε. Και όπου νευριάζατε μαζί μου, να με βρίζετε κιόλας... Και η θάλασσα όταν νευριάζει βγάζει στην επιφάνεια όσα επιμελώς κρύβει τις ώρες της μπουνάτσας...

Γιατί είχα το δικό μου σχέδιο. Και το δικό μου στρατήγημα. Να μάθω την αλήθεια. Όση τουλάχιστον γνωρίζατε και εσείς. Ή όση θέλατε να φανερώσετε... Γιατί επίσης δεν είμαι κορόιδο. Κι εδώ λάθος κάματε.

Ήσασταν εσείς που κοροϊδεύατε. Ναι. Και όχι εγώ που κοροϊδευόμουν. Ποιος είναι λοιπόν το κορόιδο;

Και δεν καταδέχτηκα ποτέ να σας κοροϊδέψω. Σας έδωσα την αγάπη μου και τη φιλία μου. Γιατί ξέρω πως ο άνθρωπος είναι πλάσμα τραγικό. Και γιατί όταν μιλάγατε, έβλεπα τα πτώματά σας. Και το δικό μου πτώμα. Και μόνο ένας άνθρωπος μου είπε κάποτε το ίδιο. Ένας μόνο κατάφερε να δει πως όλα αυτά δεν έχουν κανένα νόημα γιατί αύριο κάνουν πανιά όλων μας οι ψυχές. Και δε μιλάω για το Λιαντίνη, για τη μετά την εξαφάνιση εποχή μιλάω... Ποιος; Ή ποια; Αφήστε να το κρατήσω για μένα, όπως και πολλά άλλα. Φτάνουν όσα σήμερα ανέσυρα από τη λήθη. Έτσι κι αλλιώς δεν μου τα εμπιστεύτηκε κάποιος για να με δένει όρκος να μην τα φέρω στο φως. Και έτσι κι αλλιώς ανοιχτά είχαν δημοσιευτεί στο διαδίκτυο... (και μπακ απ φυσικά υπάρχει για όποιον τα αμφισβητεί)

Και δεν ξέρω αν σας σόκαραν. Που τα θυμάμαι ακόμη. Δεν πειράζει. Θα σας περάσει. Εγώ να δείτε πόσες φορές σοκαρίστηκα όλα αυτά τα χρόνια. Μία σας λοιπόν και μία μου. Για να δικαιωθεί και ο Αναξίμανδρος. Αδικία και τίση. Και γιατί έπρεπε κάποτε να ειπωθούν τα πράγματα με το όνομά τους.

Και τώρα που ειπώθηκαν, ας ξαναγυρίσουμε στο Λιαντίνη. Να βρούμε και εκείνο το φίδι που ψάχναμε:

Παράθεση :: "Η τελευταία εικόνα της ποίησης του Σεφέρη περιγράφει ένα είδος πρόνοιας ή ανάγκης, δεν μπορώ να ξεχωρίσω καθαρά, που βρίσκεται πέρα από την πρόθεση ή τη δυνατότητα της ανθρώπινης φύσης:

Κι εκείνα ακόμη που δεν πέρασαν
πρέπει να καούν,

λέει. Σα να θέλει να δείξει πως, όπως για όλα, έτσι και για την πράξη του θανάτου μας, δεν ημπορούμε αλλά ούτε και μας επιτρέπεται να ορίσουμε τη μοίρα της συμμετοχής μας.

Το χρέος μας είναι να δεχόμαστε τη λύση γνωρίζοντας πως δε γνωρίζουμε τα νήματα που την ετοιμάζουν και την κινούν.

Με αυτή την τελευταία εικόνα επαναλαμβάνει σε υποτακτική μια κοσμολογική πρόταση που ο Ηράκλειτος μας την παρέδωσε σε οριστική:

"Πάντα γαρ το πυρ επελθόν κρινεί και καταλήψεται."

Είναι μια έμπυρη κρίση, μια νικητήρια άλωση που χώνεψε και το δικό του θάνατο. Με τον ίδιο τρόπο που χώνεψε και άλλους θανάτους. Τους "εύλυτους", τους "ησύχιους" και τους "καθαρούς", όπως θα 'λεγε ο Μ. Αυρήλιος.

Τον ειρηνικό θάνατο του Ντοστογιέβσκι για παράδειγμα. Τον ανώδυνο θάνατο του Νίτσε, αφού είχε εξοντωθεί πια μέσα του το φίδι της συνείδησης. Τον ανεπαίσχυντο θάνατο του Μαβίλη. Τον ηρωικό θάνατο του Ηράκλειτου και του Εμπεδοκλή στα όρη.

Όλοι τους τελεσμοί θανάτου Παράκλητοι. Και αν χρειαζόταν να σταματήσω στο αρχέτυπό τους, θα έδειχνα το θάνατο του Δημόκριτου. Τον πιο ωραίο θάνατο ανθρώπου που γνωρίζω."

Λέω εδώ να διαπράξω τη δεύτερη κακία... Να σας αφήσω με την απορία πώς πέθανε ο Δημόκριτος. Ποιος δηλαδή είναι ο ωραιότερος θάνατος κατά Λιαντίνη. Επίτηδες λοιπόν δε σας λέω και πού ακριβώς βρίσκεται το απόσπασμα. Στο βαθμό που έχετε διαβάσει όλα του τα βιβλία, σας είναι και άχρηστο. Σωστά;;;;

Στο μεταξύ έχετε υλικό να μελετήσετε. Αρκεί και μόνο να προσέξετε την τρομερή κουβέντα του:

Για την πράξη του θανάτου μας, δεν ημπορούμε αλλά ούτε και μας επιτρέπεται να ορίσουμε τη μοίρα της συμμετοχής μας. Το χρέος μας είναι να δεχόμαστε τη λύση γνωρίζοντας πως δε γνωρίζουμε τα νήματα που την ετοιμάζουν και την κινούν.

Και προσοχή. Μη στραβοκαταπιείτε την καραμέλα της αυτοκτονίας...

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Και πάτε και έρχεστε και περιμένετε τη συνέχεια. Καλό αυτό. Έτσι, να μας διαβάζετε. Ενημερωτικά σας λέγω πως αυτόν τον καιρό δε διαβάζω κανέναν άλλον στο διαδίκτυο. Έχω μονόπλευρα αφοσιωθεί στη μελέτη του Λιαντίνη.

Μόνη εξαίρεση το liantinis.gr. Γιατί και εκεί πλέον κατοικεί ο Δάσκαλος.

Και από τις νέες του δημοσιεύσεις έλαβα σήμερα το ερέθισμα... συνδυάζοντας και όσα εδώ είχαν ήδη συγκεντρωθεί ως υλικό μελέτης από τα βιβλία του.

Το κείμενο αυτή τη φορά θα το βρείτε στο blog.

http://liantinis-o-daskalos-mas.blogspot.com/2010/03/blog-post_25.html

Τίτλος ο ίδιος με τον τίτλο του παρόντος θέματος. Αναφέρει και αρκετά από αυτά που εδώ γράφτηκαν αλλά και άλλα που προέκυψαν στη μελέτη τη σημερινή.

________________

ΥΓ. Τελικά εντοπίσατε ποιος ήταν ο ωραιότερος θάνατος;

Αν βρω το χρόνο, ίσως προλάβω αργότερα να αποκαλύψω το μυστήριο...

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Ξέρω ότι σας χρωστώ μια απάντηση.

Είναι όμως ο καιρός των ερωτήσεων.

Είμαι και δασκάλα τρομάρα μου, ε;;; μην το ξεχνάμε.

Και λέω ολίγον να δασκαλίσω σαν έναν άλλο συνάδελφο που στο παρελθόν θέλησε να μετατρέψει τη μελέτη του Λιαντίνη σε ερωτήσεις - απαντήσεις.

Με μια διαφορά. Οι δικές μου ερωτήσεις δε θα είναι κλικ κλακ ίσον τόσους πόντους στη θεωρία του λιαντινισμού.

Λοιπόν. Το ένα ερώτημα που τέθηκε ήδη είναι για τον ωραιότερο θάνατο ανθρώπου.

Κατά Λιαντίνη...

διότι αλλιώς ο καθένας θα έχει να πει τα δικά του. Πχ ο μπαμπάς μου προχτές μακάρισε το φίλο του και συνάδελφό του το Θοδωρή που έφυγε με ανακοπή. Και κοντά στα 84. Η μαμά μου πάλι είναι ευχαριστημένη που πέθανε ο πατέρας της στα χέρια της και έχοντας φτάσει πια τα ενενήντα... Εγώ πάλι νιώθω ενοχές που η γιαγιά μου πέθανε χωρίς κανέναν δικό της δίπλα της. Μόνο η κοπέλα που την παράστεκε ήταν εκεί. Και περισσότερες ενοχές που δεν κατάφερα ούτε να της δώσω τον τελευταίο ασπασμό. Για το Λιαντίνη όμως ποιος είναι ο πιο ωραίος θάνατος ανθρώπου;

Ας κάμω λίγο το συνήγορο του διαβόλου:

Λέτε να ήταν η αυτοκτονία του Καρυωτάκη;

Που η αυτοκτονία του λειτούργησε σαν καθαρμός για όλους τους ποιητές και ολόκληρη την ποίηση της εποχής του... (Από τα Ελληνικά του Λιαντίνη, σελ. 62 )

Και είναι μεγάλος ποιητής, γιατί έγραψε με το αίμα του; Κι ένα ποίημα με αίμα αξίζει για εβδομήντα τόμους με μελάνι; (Τα Ελληνικά, σελ. 50 )

Μήπως του Μπόλτσμαν; Τι ρωτάω κι εγώ τώρα... αλλά πού ξέρεις, μπορεί κάποιος να έχει διαβάσει και για τον Μπόλτσμαν, το μεγάλο φυσικό και μεγάλο αυτόχειρα... (από τα Ελληνικά, σελ. 216 )

Μήπως πάλι να ήταν ο Συκουτρής; που γκρεμίστηκε από τον Ακροκόρινθο στα 1937; Ο λαμπρότερος ίσως φιλόλογος μετά τον Κοραή και ο ακόμη μεγαλύτερος δάσκαλος; (Από τα Ελληνικά, σελ. 106 )

Κι έχουμε και τον σαρκαστικό Μαγιακόβσκι που σάρκασε τον άλλο αυτόχειρα, το Σεργκέι Γιεσένιν, που πριν αυτοκτονήσει λέει έγραψε κυριολεκτικά το γράμμα με το αίμα του, με τούτα τα λόγια: "Σύντροφε Γιεσένιν, χάθηκε το μελάνι να γράψεις το γράμμα; γιατί μποϋκοτάρεις την παραγωγή;" Και πέντε χρόνους μετά αυτοκτόνησε και ο ίδιος... (Τα Ελληνικά, σελ. 50 )

Ή μήπως ο Περικλής Γιαννόπουλος; Που προκάλεσε τρόμο στο Σεφέρη με το πόση Ελλάδα και πόσο φως της Ελλάδας έφερνε μέσα του; (Ο Νηφομανής, σελ. 173 ) Κι έπειτα καβάλησε ένα άσπρο άλογο και χάθηκε στη θάλασσα;

Κι αν πάμε πιο πίσω... μήπως κάποιος από τους Προσωκρατικούς; Που οι περισσότεροι πέθαναν μ' έναν ηρωισμό θεληματικό; ο ένας σαν Αγρίμης στα βουνά, να καταξεσκίζεται από τα σκυλιά. ο άλλος να δαγκώνει τη γλώσσα του, να την κόβει, και να την φτύνει καταπρόσωπα στον τύραννο της πόλης του. ο άλλος φορώντας τα χάλκινα πέδιλα να πηδάει στη λάβα της Αίτνας. (Homo Educandus, σελ. 69 )

Κι αν πάμε και στη Γκέμμα (σελ. 163 ) θα βρούμε και τον Ηρακλή, που εκάηκε αυτοθέλητα στην Οίτη, και πάλι τον Ηράκλειτο, που ξεπάτησε στα όρη της Ιωνίας και πέθανε αυτοθέλητα έρημος...

Και θα βρούμε και διάφορες νοητικές εποπτείες, όπως τον Οιδίποδα, που αφανίστηκε αυτοθέλητα στον Κολωνό...

Και όμοια στο Homo Educandus (σελ. 93 )διαβάζουμε για την άλλη νοητική εποπτεία, τον Κυρίλωφ του Ντοστογιέβσκι, που ανέβηκε ως την τεράστια πράξη της αυτοκτονίας, για να αποδείξει την υπεροχή της ελευθερίας του ανθρώπου πάνω στην ανάγκη της φύσης.

Μόνο που το ερώτημα ήταν για άνθρωπο. Άνθρωπον λέγεις... Και όχι για νοητική εποπτεία... Οπότε άκυρα τα δύο τελευταία... Άρα έξω και ο Διγενής ψυχομαχά

Είναι βέβαια και το Πολυχρόνιο. Τίγκα στην αυτοκτονία. Τι να πρωτοδιαλέξεις από κει... Ξεκινάς από την αυτοκτονία του Κάτωνα του Ουτικανού στο εξώφυλλο:

Είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης; - Σελίδα 2 Iiiii109

και προχωράς στους στωικούς δασκάλους και τους μαθητές τους που είχαν κάμει την αυτοκτονία μόδα και την κληρονόμησαν μετά και στους Ρωμαίους που ο ένας μετά τον άλλο, άρχοντες και πατρίκιοι, αφαιρούσαν ιδιοχείρως τη ζωή τους... (Πολυχρόνιο, σελ. 17 )

Και αναφέρω ξεχωριστά την περίπτωση του Ζήνωνα:

Περπατούσε, λέει ο Λιαντίνης, σε καλντερίμι, πρόσκρουσε σε πέτρα και τσάκισε το δάχτυλο του ποδιού. Χτύπησε τότε με το χέρι του τη γης και τη μάλωσε:

- Έρχομαι. τι με φωνάζεις;

και πέθανε σε λίγο σκοινιασμένος κατά το Λαέρτιο, από πείνα, κατά το Λουκιανό.

Και μια ο λόγος για πείνα, ήγουν ασιτία, θυμήθηκα και το Λυκούργο, κι αυτός από ηθελημένη ασιτία λένε πήγε:

"αποκαρτέρηση" του Λυκούργου (Homo Educandus, σελ. 121 ) όπου αποκαρτερώ, θυμίζω, έχει και την έννοια του πεθαίνω από ασιτία...

κι ακόμα λέγει για τούτον ο Λιαντίνης τα εξής:

"Μέσα στο πνεύμα αυτό την πράξη του Εμπεδοκλή να πηδήξει ζωντανός στη λάβα της Αίτνας πρέπει να την κατανοήσουμε σαν τη σφραγίδα της διδασκαλίας του. Είναι, θα 'λεγα, το μυθικό αντίστοιχο της εθελούσιας απόφασης του Λυκούργου να εμπιστευθεί την αυτοεξορία του στο θάνατό του, προκειμένου ο όρκος των συμπολιτών του στην τήρηση των νόμων που τους άφηκε να περιβληθεί με ισχύ παντοτινή." (Homo Educandus, σελ. 85 )

Ααααααααα, εδώ πιάσαμε το μεγάλο λαβράκι!!!!!!!

Διότι, και πιστεύω θα συμφωνήσετε όλοι, μέσα σε μια παράγραφο έχουμε όλα όσα ψάχναμε... αφενός τον Εμπεδοκλή, εκείνον τον ορεινό ναυβάτη που όλο ανέβαινε και ανέβαινε στον Ταΰγετο και τέλος έφτασε στη μήτρα του χάους και έχουμε και το Λυκούργο που ο Λιαντίνης ζήτησε να τον στεφανώσουν την ώρα που θα έπεφτε, και το κυριότερο έχουμε και τη σφραγίδα της διδασκαλίας!

Τι άλλο θέλουμε;

Χμ, τον ωραιότερο θάνατο ανθρώπου κατά Λιαντίνη...

Προς το παρόν αυτό ψάχνουμε...

Τι λέτε; Είναι κάποιος από αυτούς τους θανάτους; Τους αυτοθέλητους και τους ιδιόχειρους;;;

Αν ξέχασα καμιά αυτοκτονία, μπορείτε να την προσθέσετε... Επίτηδες πάντως δεν το έκανα. Το επίτηδες είναι μόνο στο αφήνω ακόμη το ερώτημα χωρίς απάντηση...

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 421 Registration date : 01/11/2007

Δεν θα μαρτυρήσω την απάντηση, αλλά κι εγώ συνήγορος του ... διαβόλου θα σταθώ.

Μήπως υπάρχει μια ειρωνεία Λιαντίνη για κάποιους αυτόχειρες ή είναι η ιδέα μου; Βλέπε εκείνον που υπέγραψε με αίμα το γράμμα, και τον Ζήνωνα που αυτοκτόνησε γιατί χτύπησε το δάχτυλό του.

Θα σημειώσω επίσης μια παράλειψη για το Συκουτρή. Στην περίπτωσή του ο Λιαντίνης ρίχνει το βάρος στον Εξαρχόπουλο και φτάνει να τον αποκαλέσει "ουσιαστικά φονέα του Συκουτρή".

Αν το πας πιο πέρα, πίσω από την αυτοκτονία του Καρυωτάκη θα βρεις και άλλους τέτοιους φονιάδες. Σωστά;;;

Άρα μας εξωθείς να σταθούμε στον Εμπεδοκλή και το Λυκούργο, ειδικά αν λάβουμε υπόψη πως δεν ψάχνεις μόνο τον ωραιότερο θάνατο αλλά κυρίως αν ήταν φιλόσοφος ή ποιητής ο Λιαντίνης και ειδικότερα αν "παίζει" περίπτωση απόδειξης της φιλοσοφίας του με τη δική του αυτοκτονία. Σωστά και πάλι;;;

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 421 Registration date : 01/11/2007

Να σημειώσω κάτι ακόμη που ξέχασες; ή άφησες ηθελημένα να προσέξουμε μόνοι μας;

Για αποκαρτέρηση μίλησε και ο Λιαντίνης στη Γκέμμα (οπισθόφυλλο)...

Επιτρέψτε μου και μια ακόμη παρατήρηση:

http://www.liantinis.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=35&Itemid=39

Το "αποκαρτερώ" του Λιαντίνη δεν υπήρχε στο πρώτο σχεδίασμα του βιογραφικού του. Λες να μην το είχε τότε ακόμη αποφασίσει; ή δεν ήθελε να μας το μαρτυρήσει;

Και αν δεν κάνω λάθος, υπάρχει και ένα γίνεται στο τελευταίο χειρόγραφο που στη Γκέμμα το διαβάζουμε ως δύνεσαι. Το ένα σημαίνει απρόσωπα και συμμετοχή της μοίρας, το άλλο επαφίεται στη βούληση του ανθρώπου και στην εσωτερική του δύναμη να κάμει κάτι. Με αυτή την έννοια, της βούλησης και της δύναμης, μπορεί να διαβαστεί και ως επιδίωξη απόδειξης της φιλοσοφίας του.

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Τι θέλεις να πεις λέγοντας πως διακρίνεις ειρωνεία; Εκτός από παθολογική περίπτωση, λες να το έβλεπε και για καραγκιοζιλίκι το ζήτημα της αυτοκτονίας;

Έτσι που το πας, σε λιγάκι θα μας μιλήσεις και για τους Είρωνες της Γκέμμας.

Με την ευκαιρία, ας θυμίσω πώς ξεκινούν οι ΕΙΡΩΝΕΣ (σελ. 225 ):

Παράθεση :: "Ο ιρλανδός ποιητής Σίμους Χήνυ, πατριώτης του Τζέιμς Τζόυς που έγραψε τον Οδυσσέα και βάφτισε τα κουάρκς στους πυρήνες των ατόμων, το 1995 βραβεύτηκε με το Νόμπελ της λογοτεχνίας.

Τις μέρες της βράβεψης, πρώτο δεκαήμερο του Οχτωβρίου, ο Χήνυ ήταν χαμένος σε κάποιο ταξίδι του στην Ελλάδα. Οι δημοσιογράφοι τον έψαχναν, αλλά ήταν άφαντος.

Ύστερα από δύο μέρες ο γιος του τον ανακάλυψε στην νότια Πελοπόννησο, κάπου ανάμεσα Πύλου και Σπάρτης.

Καθώς άκουγα στις ειδήσεις τα σχετικά, θυμήθηκα τους τίτλους της τρίτης και της τέταρτης ραψωδίας της Οδύσσειας: Τα εν Πύλω, Τα εν Σπάρτη. Και την αναζήτηση του ομηρικού Οδυσσέα από το γιο του Τηλέμαχο στην Πύλο και στη Σπάρτη. Συλλογίστηκα τότε, ο Χήνυ, ένας Οδυσσέας της ποίησης, έφτασε στην Ιθάκη του.

Όταν σε λίγο, στον αερολιμένα της Καλαμάτας, οι δημοσιογράφοι ρωτήσανε το Χήνυ διάφορα, του ζήτησαν να τους πει, ποιοι από την παγκόσμια λογοτεχνία του στάθηκαν δάσκαλοι και οδηγοί στην πνευματική του περιπέτεια. Ο Χήνυ αποκρίθηκε λακωνικά:

- Ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής, και ο Καβάφης."

Ξέρεις τι με εντυπωσιάζει στο κείμενο αυτό; Η χρονολογία που αναφέρεται. Το 1995.

Ο Λιαντίνης, ξέρουμε, ότι έγραψε τη Γκέμμα το 1993 - 1994... Βεβαίως από τα χειρόγραφα των βιογραφικών βλέπουμε ότι ως το φθινόπωρο του 1996 η Γκέμμα δεν ήταν ακόμη έτοιμη. Άρα ο Λιαντίνης μπορούσε στο μεταξύ να προσθέτει και να αφαιρεί από το κείμενο του βιβλίου.

Και βρίσκει τι να προσθέσει;;; Την περίπτωση του Χήνυ. Που την άκουσε λέει στις ειδήσεις.

Που τον έψαχναν λέει οι δημοσιογράφοι ανάμεσα Σπάρτη και Πύλο και ήταν άφαντος!!!!!!!!!!!

Μήπως, λέω, μήπως, κάτι μας θυμίζει αυτό;

Ποιον άλλον έψαχναν εκεί κάτω οι δημοσιογράφοι και ήταν άφαντος;

Το ένα είναι αυτό και το άλλο είναι σε ποιο κεφάλαιο το πρόσθεσε. Στους Είρωνες.

Αλλά βεβαίως είναι και η σήμανση ότι ο Χήνυ είναι ένας Οδυσσέας που έφτασε στην Ιθάκη του.

Σήμερα μελετούσα για μια ακόμη φορά την Αισθητική του Σολωμού, στο Χάσμα Σεισμού. Πολύ με παιδεύει αυτό το κεφάλαιο. Εσάς;

Εκεί λοιπόν ξανασυνάντησα τον Οδυσσέα. Και μάλιστα ως αντίποδα μιας άλλης νοητικής εποπτείας. Ήθελα και αυτό να σας το θέσω ως ερώτημα... αλλά άντε ας το πάρει το ποτάμι γιατί ακόμη δεν απαντήθηκε το πρώτο:

"Ποιος είναι ο ωραιότερος θάνατος ανθρώπου κατά Λιαντίνη"

Λοιπόν. Ο Οδυσσέας είναι ο αντίποδας του Φάουστ. Εκεί να δεις ειρωνεία που "πατά" ο Λιαντίνης.

Παράθεση :: Ο Οδυσσέας είναι ο ποιητής και ο ήρωας, ο Faust είναι ο δόκτωρ και ο μάγος. Η αναλυτική τάση, που μόλις τη διακρίνει κανείς στο κλασσικό - στη συνιστώσα του απολλώνειου - στο ευρωπαϊκό πνεύμα έχει προσλάβει διαστάσεις και διεκδικεί μονοκρατορία. Η λέξη doctor, αντίποδας στη λέξη ποιητής, είναι το διακριτικό γνώρισμα του ευρωπαίου από τον έλληνα, και σημαίνει την απώλεια, την πυρηνική διάσπαση, του σύγχρονου ανθρώπου μέσα στα ψήγματα της γνώσης και της φύσης. Ενώ ο αρχαίος ποιητής είχε σύνολη την εικόνα του κόσμου. Η λέξη δόκτωρ είναι μια περγαμηνή που βεβαιώνει, πως η νόηση έγινε τρέλλα και η σωφροσύνη παραφροσύνη.

Ένας στίχος από το σατιρικό του Σολωμού Η Τρίχα, είτε είναι συνειδητός, είτε είναι ασυνείδητος, πράγμα που φαίνεται πιθανώτερο, δίνει το μέτρο της τραγικότητας και της κωμικότητας του σύγχρονου ανθρώπου. Σύμφωνα με το νόημα αυτού του στίχου η απέραντη γνώση του σημερινού ανθρώπου έχει λιγώτερη αξία από την αξία μιας τρίχας. Συλλογισμός περίεργος, που έρχεται να επιβεβαιώσει τη θυμόσοφη άποψη των απλοϊκών ανθρώπων, ότι ο σοφός των ημερών μας είναι τόσο σοφός, ώστε να μην ημπορεί να κατασκευάσει ούτε μια τρίχα της κεφαλής του. Ο Σολωμός στο όνειρό του προσπαθεί τάχατες να ζυγίσει το βάρος ενός δόκτορα και μιας τρίχας. Ώρες ολόκληρες αγωνίζεται ιδρώνοντας και ξεφυσώντας, για να ιδεί κάποτε τη ζυγαριά να γέρνει προς την πλευρά του δόκτορα. Του κάκου όμως:

Και τη δουλειά εξανάρχισε, και αναπαημό δεν είχα,
Απάνου πάντα ο δόχτορας και πάντα κάτου η τρίχα.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΧΑΣΜΑ ΣΕΙΣΜΟΥ, 151

Τι θέλω εγώ τώρα να ειπώ. Που επίσης αναπαημό δε βρίσκω, και όλο απάνου βρίσκω τους ντοχτοράδες, και τους νυν και τους επίδοξους...

Για την κριτική που ασκήθηκε στο liantinis.gr που έφερε λέει στο φως προσωπικές επιστολές του Λιαντίνη, λες και δεν είχαμε δει άλλη φορά προσωπικές του επιστολές να έρχονται στο φως και μάλιστα μάτσο ολάκερο. Κάνω λάθος;;;;;;

Τουλάχιστον εγώ αυτές τις επιστολές καθόμουν και διάβαζα και δεν κατάφερα να πάω ούτε στο ξόδι της γιαγιάς μου.

Τις πλήρωσα λοιπόν πικρά, αλλά δε μου έφταιξαν φυσικά οι επιστολές για να τα βάλω μαζί τους. Ας μην είχα επιλέξει όλη νύχτα να μείνω άγρυπνη για να τελειώσω μονορούφι το βιβλίο... Αλλά και πού να ξέρω ότι το ξημέρωμα θα έκανε για πάντα πανιά η ψυχούλα της γιαγιάς μου; Έτσι έγινε όμως και η μέρα με βρήκε με ένα τεράστιο πρήξιμο στα πόδια, θηλυκός Οιδίπους... με αποτέλεσμα να μην καταφέρω να πάω στην Ήπειρο... Περασμένα, όχι ξεχασμένα όλα αυτά.

Λέω λοιπόν ότι εκείνες οι επιστολές καλά έκαμαν και ήρθαν στο φως. Όπως και να έχει είναι κείμενα του Λιαντίνη. Και πολύ καλά έκαμαν που ήρθαν τώρα στο φως και άλλες προσωπικές του επιστολές.

Εξάλλου ξέρουμε ότι ο ίδιος ο Λιαντίνης μελετούσε ανάλογο υλικό για ποιητές, πχ Σεφέρη και Σολωμό.

Όμως όταν έρχονται στο φως τέτοια υλικά, καλό είναι να γίνεται και αντιπαραβολή με το έργο. Ή τουλάχιστον να δίνονται τα ίδια τα χειρόγραφα, όπως έγινε τώρα, ως υλικό άμεσης μελέτης από τους ενδιαφερόμενους.

Αν λοιπόν είχα την επιστολή που έγραψε ο Λιαντίνης στον αδερφό του, με ημερομηνία 24-4-78, θα μπορούσα πραγματεία ολάκερη να γράψω για το ποιος ήταν ο Λιαντίνης. Δεν την έχω. Και κινδυνεύουν όσα πω να μην είναι έγκυρα.

Ας υποθέσω όμως ότι είναι το δακτυλογραφημένο κείμενο πιστό αντίγραφο της επιστολής του Λιαντίνη. Μόνο και μόνο για να δείξω πόσο σημαντικό είναι τέτοιο υλικό να αξιοποιείται από ανθρώπους που έχουν μελετήσει και το έργο του.

Αξίζει λοιπόν εκεί να προσέξεις όσα λέγει ο Λιαντίνης για τους δόκτορες και τις τρίχες... Και μάλιστα είναι η εποχή που έγινε και ο ίδιος δόκτωρ. Απρίλιος του 1978.

Το Χάσμα Σεισμού, με την αναφορά στην Τρίχα του Σολωμού, θυμίζω ότι γράφτηκε λίγους μήνες πριν.

http://liantinis-o-daskalos-mas.blogspot.com/2010/02/blog-post_5142.html

Ενώ το Δεκέμβρη του 1978, βραβεύτηκε και από την Ακαδημία Αθηνών.

Φαίνεται πως εκτός από το ντοκτορά που το ζύγιζε λιγότερο από τρίχα, όμοια ο Λιαντίνης ζύγισε και κοτζάμ βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Δεν πήγε καν να το παραλάβει...

Είναι στάση ζωής αυτή, που δεν μπορεί να την αγνοείς. Γιατί μέσα στα άλλα αποτελεί οδηγία και σε πολλούς άλλους ντόκτορες που καβαλάνε καλάμι...

Αν τώρα αυτά τα στοιχεία τα συνδυάσουμε με το νόμπελ του Χήνυ, το πράγμα λαμβάνει και άλλη ερμηνεία. Ο Λιαντίνης εκεί επιβραβεύει το Χήνυ που τους έγραψε όλους όσους τον αναζητούσαν για δηλώσεις και αυτός άφαντος λέει ήταν... Ειδικά τους δημοσιογράφους.

Γιατί ο Χήνυ ήταν ένας Οδυσσέας που είχε φτάσει στην Ιθάκη του. Ένας ποιητής. Αντίποδας του δόκτορα που ζυγίζει λιγότερο από μια τρίχα!!!!!!!

Άντε τώρα εσύ έλα και πες μου πως ο Λιαντίνης ήταν ένας ακόμη ντοκτοράς και φιλόσοφος και όχι ένας ποιητής, που σαν ολοκλήρωσε το ποίημά του, τους έγραψε όλους στα παλαιότερα των υποδημάτων του και άφησε να τον ψάχνουν όλα τα δημοσιογραφικά επιτελεία της χώρας και ούτε ίχνος του να μη βρίσκουν. Εκεί ακριβώς που λίγο νωρίτερα έψαχναν και το Χήνυ... Ανάμεσα Σπάρτη και Πύλο...

Τώρα οι επίδοξοι ντοχτοράδες ψάχνουν λέει στο ίδιο μέρος να βρουν την απόδειξη της φιλοσοφίας του Λιαντίνη. Όμως εκείνος φρόντισε να τους αφήσει εκείνο το μπουκάλι, που πρώτη φορά από τον alter ego (δες προηγούμενη σελίδα για δημοσίευμα στο indymedia, το 2006 ) έμαθα ότι κάτι περίεργο περιείχε και πως ήταν αυτό που άξιζε σε όλους μας!!!!!!!

Ναι, έπαθα ένα σοκ όταν έμαθα ότι περιείχε ούρα και κόπρανα!

Όμως και το στοιχείο αυτό δεν ήρθε στο φως... το άφησαν στην άκρη μη και προσβάλλουν το Λιαντίνη. Τι θα πει και ο κόσμος που κοτζάμ φιλόσοφος άφησε ένα μπουκάλι με τσίσα και κακάκια δίπλα στο σκελετό του!!!!!!!

Έλα μου ντε που αυτό έκανε.

Και αν αυτό δεν είναι ειρωνεία προς όσους θα έψαχναν εκεί αποδείξεις της φιλοσοφίας του, τότε τι είναι;

Αν τώρα πιάσεις και διαβάσεις όλο το κεφάλαιο ΕΙΡΩΝΕΣ στη Γκέμμα, θα βρεις και τούτο:

Παράθεση :: "Το "δεν ξέρουν τι κάνουν" του Ιησού δεν απευθύνεται σε κείνους που τον σταυρώσανε. Στους παπάδες, δηλαδή, και στους επιτρόπους της εποχής. Απευθύνεται σε όλους τους παπάδες και σε όλους τους πιστούς του χριστιανισμού, αλλά και κάθε άλλης θρησκείας. Παρασταίνει και καταγγέλνει την παράκρουση και τη βλακεία να πιστεύεις σ' έναν άνθρωπο, και να τον ονομάζεις θεό." ΓΚΕΜΜΑ, 230

Λέω πως όμοια ειρωνεύτηκε και ο Λιαντίνης όχι τους παπάδες της εποχής μας μα τους επίδοξους παπάδες του λιαντινισμού που υποψιαζόταν ότι θα τρέχουν εκεί πάνω να τον δοξάσουν ως θεό. Από την άποψη αυτή εκείνος ο alter ergo στο indymedia έλεγε την αλήθεια. Κι ας νευρίασα τότε. Όταν δοκίμασα κι εγώ το περιεχόμενο του μπουκαλιού, πήρα τον δρόμο τον ανάποδο. Αν δεν πάθεις, δε θα μάθεις, που έλεγε και ξανάλεγε ο Λιαντίνης.

Γιατί να κρυφτώ; Κάποτε την πάτησα κι εγώ με το θέμα της αυτοκτονίας. Ε, εδώ που τα λέμε, το έκανε και λίγο επίτηδες ο Δάσκαλος. Για να φάμε τα μούτρα μας και να βάλουμε μυαλό. Να νιώσουμε στο πετσί μας τι σημαίνει μάστιγα του Ταϋγέτου.

Καλά σου λέω, να πάθουμε. Γιατί έστω και παροδικά ξεχάσαμε την οδηγία του Νίτσε, να τον αρνηθούμε και να βρούμε πρώτα τον εαυτό μας. Και την άλλη οδηγία, του Ιησού. Να σηκώσουμε το δικό μας σταυρό.

Δε θέλει, λέμε οπαδούς ο Λιαντίνης. Δε ζήτησε να γίνει θρησκεία. Και σε όσους θρησκεία τον έχουν κάνει, θα είχε να πει τα λόγια του Ιησού:

Παράθεση :: " Μα εγώ δεν είμαι χριστιανός, βρε σαφρακιάρηδες. Κι εσείς μοιάζετε σε μένα, όσο μοιάζει ο ρυπαρός ιπποπόταμος στο περήφανο άλογο με το κατάλευκο δέρμα και τα κατάμαυρα μάτια.

Όλους εσάς δεν ήρθα να σώσω. Να σας καταγγείλω ήρθα, και να σας φραγγελώσω. Το μυαλό σας, την ψευτιά σας, την αχρεία ψυχή, και τις δολερές σας πράξεις. Αυτά είχα στο νου μου, την ώρα που τίναζα τα αστροπελέκια με τα απανωτά «ουαί» για τη φαρισαϊκή ηθική σας. Με αστραπές τρεκλές, με βροντή και με λάμψη εμαστίγωσα την υποκρισία σας.

Και σεις με κάματε σημαία στα ψεύδη και σάλπιγγα στις πομπές σας.

Γιατί όλοι σας, από τον πάπα της Ρώμης και τον πατριάρχη της Πόλης, από το σοφό θεολόγο και το φοροφυγά επίτροπο της ενορίας ως τον τουρλωτό καθηγούμενο του μοναστηριού, είσαστε ίδιοι οι τάφοι που παράσταινα. Γιομάτοι ακαθαρσίες, μύγα κουλουμωτή, και σάπια κόκαλα.

Και τούτο το τέρας των τεράτων δύο χιλιάδες χρόνους τώρα. Το σέρνετε και χαράζετε την τροχιά της ιστορίας, όπως οι Τρώες που έσερναν εκείνο το ξύλινο άλογο με χαχανητά και αλληλούια από τα τείχη στην πόλη. Χωρίς να ξέρουν ότι ετοίμαζαν το χαμό τους.

Σας βλέπω χωσμένους στα ερείπια της ιστορίας, που οι ίδιοι στο όνομά μου θα την γκρεμίσετε. Διπλοεντέληνοι και παχυμουλαράτοι. Κακά σας έμαθε, όποιος σας είπε ότι σας φέρνω ειρήνη. Ρομφαία και μαχαίρια σας έφερα.

Και το μεγάλο πόλεμο στον εαυτό σας πρώτα, και ύστερα στους υποκριτές του κόσμου.

Καμωθήκατε πως δεν καταλάβατε αυτά που σας είπα. Όμως τα λόγια μου ήσαν κρυστάλλινα και καθαρά σαν τα μάτια μου.

Εκείνος που είναι να τραβήξει το δρόμο μου, είπα, θα σηκώσει τον δικό του σταυρό.

Αλλο πέρασμα δεν υπάρχει. Ούτε άλλη ερμηνεία στα λόγια μου. Μα εσείς διακωμωδήσατε την τραγωδία. Ανοίξατε πόρτα εκεί που δεν υπάρχει. Την οδηγία μου την κατεβάσατε στη λασπουριά και στα έλη σας. Όπου κοάζετε και βουτάτε με τους βαθράκους. Εγώ να σηκώσω τις δικές σας αμαρτίες; Για ποιο λόγο τάχα, χαραμήδες; Το χρώσταγα στην αμάθεια, στην οκνηρία, στο βόλεμά σας; Στο λιανό άντερο και στο χοντρό σας;

Ναι. Είναι αλήθεια πως σας ζήτησα ν' αγαπάτε τους άλλους. Αλλά πώς ημπορείτε, θεομπαίχτες, ν' αγαπάτε τους άλλους, αν δεν πάψετε πρώτα ν' αγαπάτε τον εαυτό σας;

Που ο καθένας σας πιστεύει πως είναι ο άξονας, που γύρω του κινείται η γη και η ιστορία;

Με παραχαράξατε ως το τελευταίο μου κύτταρο. Και διδάξατε πονηρά ότι ανέβηκα στο σταυρό, για να σας λυτρώσω.

Όχι.

Εκείνος που είναι να σωθεί, που σημαίνει εκείνος που διάλεξε τη ζωή της αρετής και του δίκιου, θα τραβήξει αναπόφευγα για το δικό του λόφο και το δικό του όρος.

Τέλος, κιοτήδες και κάλπηδες. Αγιορείτες, μαδεμλίνοι, δομηνικανοί, σαβουρώματα. Τέλος. Αρκετά στο όνομά μου σταυρώσατε το ανθρώπινο γένος!''

ΓΚΕΜΜΑ, 189

Με μια διαφορά. Ο Λιαντίνης δε θα τα έβαζε με τους χριστιανούς παπάδες. Ούτε θα απευθυνόταν στους χριστιανούς. Με τους δικούς του πιστούς θα τα έβαζε, τους οπαδούς του λιαντινισμού, και τους αρχιερείς του. Ας προσέχουμε λοιπόν. Μη άθελά μας βρεθούμε κι εμείς σε τέτοια θέση. Γιατί τότε θα μας αξίζουν και οι ακαθαρσίες, και οι μύγες οι κουλουμωτές και τα σάπια κόκαλα.

Άκου λέει πήγε ο Λιαντίνης και αυτοκτόνησε για να αποδείξει σε όλους εμάς ότι μας παρέδωσε νέο ευαγγέλιο!!!!!!!

Καλά δεν έχουν διαβάσει τα άλλα του βιβλία, μα ούτε τη Γκέμμα;

Και μένει λοιπόν ακόμη το ερώτημα. Ποιος ήταν ο ωραιότερος θάνατος ανθρώπου κατά Λιαντίνη...

Ακόμη "πιστεύετε" ότι ήταν μια αυτοκτονία;;;;;;

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 421 Registration date : 01/11/2007

Εγώ δεν είπα ότι πιστεύω ή δεν πιστεύω. Προς το παρόν τουλάχιστον δεν ανήκω σε κανένα τάγμα πιστών. Αύριο, τα γηρατειά, ποιος ξέρει τι μου επιφυλάσσουν; Εδώ ολόκληρος Ελύτης και το έριξε στα σουδάρια...

Από την επιστολή που ανέφερες, τη βρήκα στο μεταξύ, ξέρεις τι άλλο προσέχω;

Από ποιον τελικά διδάχτηκε στάση ζωής ο Λιαντίνης. Από τον ποιητή. Και πήρε σύσσωμους τους ντοχτοράδες και τους έκανε σεργούνι της ... τρίχας!

Ξέρουμε και το άλλο επίσης, από τη μαρτυρία του Δανασσή. Πως δεν ενδιαφερόταν να ανεβεί τα σκαλοπάτια της πανεπιστημιακής καριέρας. "Δεν θα με κρίνουν εμένα αυτοί". Έτσι δεν έλεγε;

Κι εκεί που δεν ήθελε να τον κρίνουν ούτε οι πανεπιστημιακοί, βλέπεις τώρα τι τραβάει το όνομά του στο διαδίκτυο. Διάβαζα τις προάλλες να τον αποκαλούν αφελή Μύσκιν και τρελάθηκα. Ξέρουμε ποιος είναι ο Μύσκιν;

Παράθεση :: "Όλοι γνωρίζουν ότι ο πρίγκιπας Μύσκιν είναι ηλίθιος. Το γνωρίζει και ο ίδιος. Όμως κανείς μας δε δέχεται για τον εαυτό του ότι ημπορεί να 'ναι ηλίθιος. Γι' αυτό, άλλωστε, και ο κάθε ηλίθιος είναι ηλίθιος. Γιατί ο ίδιος δεν το ξέρει. Η φοβερή ερώτηση που απευθύνει στον εαυτό του ο Μύσκιν:

- Μα τι διάβολο ηλίθιος είμαι, αφού ξέρω πως είμαι ηλίθιος; δηλώνει τη γνώση του για τη βλακεία του, που έχει ανάλογο τη γνώση του Σωκράτη για την άγνοιά του."

Από τους είρωνες της Γκέμμας κι αυτό, σελ. 231

Μπορεί κάποιος να έχει διαβάσει, όπως λες, έστω και τη Γκέμμα, και να λέει τέτοιες αφέλειες; Ιδέα δεν έχουν οι άνθρωποι τι έγραψε ο Λιαντίνης. Γι' αυτό εξάλλου και αδυνατούν να τον κατανοήσουν και τον περνάνε για άλλον.

Αφελής ο Μύσκιν! Άντε παρακάτω θα βγάλουν αφελή και το Σωκράτη! Από τη Γκέμμα δίνω και τη συνέχεια, μπας και καταλάβουν επιτέλους ποιος είναι ο Μύσκιν του Ντοστογιέβσκι:

Παράθεση :: "Με τον Ηλίθιό του ο Ντοστογιέβσκι κάνει κήρυγμα για τον Ιησού από τον άμβωνα της ποίησης. Μιλά, δηλαδή, για έναν Ιησού που ποτέ δεν είδαν οι τρώγλες και οι σπηλιές των εκκλησιών με την αμάθεια και με την αγροικία τους."

Αυτός είναι ο Μύσκιν στην ανάλυση του Λιαντίνη. Ο αληθινός Ιησούς που ποτέ δεν είδε το σμάρι των πιστών, ο "σαλός" μέσα από Νίτσε και Ντοστογιέβσκι, σημειώνει.

(Το "σαλό" του Νίτσε θα τον βρείτε στη σελίδα 219 της Γκέμμας)

Που δεν ήξεραν το Μίσκιν είναι το πρόβλημα ή που είπαν το Λιαντίνη αφελή;

Σοφά ο Νίτσε πρόβλεψε για όλα τα κοπάδια των πιστών:

Τώρα με προσκυνάτε: αλλά τι μέλλει να γενεί, όταν μια μέρα αναποδογυρισθεί η λατρεία σας; Φυλαχθείτε μη σας σκοτώσουν τ' αγάλματα.

(ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ, ελληνισμένο από το Δ. Λιαντίνη, 22)

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8202 Registration date : 30/10/2007

Πρόβλημα για ποιον; (κατά το δημοκρατία για ποιον; για να θυμηθούμε τι μας μάθαιναν κάποτε στις κόβες...)

Για σκέψου λίγο, αν ο αφελής πει αφελή κάποιον που δεν είναι αφελής, για ποιον είναι το πρόβλημα; Ή, αν θέλεις, ποιος έχει πρόβλημα;